WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZYRODY DLA KLAS 6a, 6b, 6d, 6f, 6i (PODRĘCZNIK WYD. LektorKlett) ROK SZKOLNY 2016/2017 DOPUSZCZAJACY Jak widzimy i słyszymy? 1. wskazuje rodzaje źródeł dźwięku i światła, 2. podaje przykłady stosowania elementów odblaskowych dla bezpieczeństwa 3. wykonuje doświadczenie, obserwację na podstawie podanej instrukcji, DOSTATECZNY 1. 2. 3. 4. 5. rozpoznaje na rysunkach zjawiska świetlne bada zjawisko odbicia światła: od zwierciadeł, powierzchni rozpraszających, elementów odblaskowych, bada rozchodzenie się dźwięków w powietrzu i ciałach stałych dokonuje obserwacji doświadczenia, opisuje skutki doświadczenia i obserwacji, DOBRY 1. 2. 3. charakteryzuje podstawowe zjawiska świetlne, bada doświadczalnie zależność powstającego dźwięku od np. naprężenia i długości struny; dokumentuje prowadzoną obserwację lub doświadczenie w różnej formie (pisemnej, fotograficznej, rysunkowej), 1. 2. 3. 4. Jakie jest miejsce Ziemi we wszechświecie? 1. opisuje kształt Ziemi z 1. porządkuje nazwy planet według wykorzystaniem jej modelu odległości od Słońca, – globusa, 2. wymienia jednostki masy i 2. wymienia nazwy planet ciężaru, Układu Słonecznego, 1. podaje następstwa ruchu 3. prezentuje za pomocą obiegowego i obrotowego Ziemi, modelu ruch obiegowy i 2. określa położenie kontynentów i obrotowy Ziemi, oceanów względem równika i 4. rozpoznaje na ilustracjach południka zerowego; podstawowe ciała 3. niebieskie, 5. wskazuje na globusie i mapie: bieguny, równik, południk zerowy i 180°, 1. 2. 3. 4. wyjaśnia założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika, odnajduje zależność między ruchem obrotowym Ziemi a zmianą dnia i nocy, charakteryzuje ciała niebieskie, określa punkty o jednakowej długości lub szerokości geograficznej na mapie CELUJĄCY BARDZO DOBRY 1. 2. 3. 4. 5. wyjaśnia pojęcia częstotliwości i długości fali, porównuje prędkości rozchodzenia się dźwięku i światła na podstawie obserwacji zjawisk przyrodniczych, doświadczeń lub pokazów, bada doświadczalnie prostoliniowe rozchodzenie się światła i jego konsekwencje, np. camera obscura, cień, wyciąga wnioski z przeprowadzonej obserwacji, doświadczenia 1. wykazuje zależność między ruchem obiegowym Ziemi a zmianami pór roku, wyjaśnia pojęcia masa i ciężar, opisuje wybrane planety, opisuje badania kosmosu podaje wymiary Ziemi, 1. 2. 3. wskazuje przyrządy, w których działaniu wykorzystano zjawisko odbicia i załamania światła porównuje wnioski z różnych doświadczeń i obserwacji, samodzielnie planuje i przygotowuje obserwację, doświadczenie wyjaśnia, czym spowodowany jest stan nieważkości półkule, kierunki główne Lądy i oceany 1. wskazuje na schemacie formy dna oceanów, 3. 4. rozpoznaje na ilustracjach wybrane organizmy oceanu, wyjaśnia pojęcia fala, przypływ i odpływ, prąd morski, 1. 2. 3. Jakie krajobrazy spotyka odkrywca świata? 1. rozpoznaje na mapie 1. posługuje się legendą na planie i hipsometrycznej niziny, mapie, odczytuje informacje z wyżyny i góry, mapy, 1. wymienia główne i 2. lokalizuje na mapie krajobrazy pośrednie kierunki świata Europy (śródziemnomorski, na widnokręgu, alpejski) oraz krajobrazy 2. rozpoznaje na ilustracji strefowe: lasu równikowego wybrane krajobrazy wilgotnego, pustyni gorącej, Europy pustyni lodowej, sawanny, stepu, (śródziemnomorski, tajgi, tundry, alpejski), 3. charakteryzuje warunki 3. charakteryzuje warunki klimatyczne w następujących klimatyczne w krajobrazach strefowych: następujących sawanny, stepu, tajgi, tundry krajobrazach strefowych: oraz krajobrazu lasu równikowego śródziemnomorskiego i wilgotnego, pustyni alpejskiego, gorącej, pustyni lodowej, 4. charakteryzuje przystosowania 4. rozpoznaje na ilustracji wybranych organizmów do życia wybrane krajobrazy w różnych strefach strefowe krajobrazowych, 5. dostrzega zależność między wysokością Słońca, długością dnia a temperaturą powietrza w ciągu roku 1. 2. 3. 4. charakteryzuje wybrane organizmy oceanu, opisując ich przystosowania w budowie zewnętrznej do życia na różnej głębokości; opisuje pochodzenie form ukształtowania dna oceanów, omawia przyczyny i skutki ruchu wody morskiej 1. podaje skróty międzynarodowe głównych i pośrednich kierunków opisuje krajobrazy wybranych obszarów Europy (śródziemnomorski, alpejski), opisuje krajobrazy świata, w szczególności: lasu równikowego wilgotnego, sawanny, pustyni gorącej, stepu, tajgi, tundry, pustyni lodowej, charakteryzuje gospodarkę człowieka na poznanych obszarach, 1. 2. 3. 2. 3. 4. opisuje przebieg największych wypraw odkrywczych, w szczególności Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda Magellana, wyjaśnia pojęcie morza i charakteryzuje jego typy, podaje kolejność pojawiania się na Ziemi organizmówa. żywych, 1. określa wzajemne położenie obiektów na mapie, podaje przykłady współzależności między składnikami krajobrazu, zwłaszcza między klimatem (temperatura powietrza, opady atmosferyczne) a rozmieszczeniem roślin i zwierząt, omawia charakterystyczne zjawiska i elementy krajobrazu typowe dla danego krajobrazu, rozpoznaje strefę krajobrazową na podstawie wykresów klimatycznych, 1. 2. 3. 2. wyznacza współrzędne geograficzne na mapie lub globusie, wyjaśnia znaczenie pojęcia tsunami, podaje najważniejsze wydarzenia e historii geologicznej Ziemi, omawia sposób tworzenia się zorzy polarnej, omawia dokonania polskich naukowców w badaniu strefy pustyń lodowych, Jak rozwija się życie w środowisku lądowym? 1. wymienia przykłady 1. wymienia elementy budowy organizmów bezkręgowych zewnętrznej wybranych i kręgowych, organizmów bezkręgowych i 2. wskazuje na rysunku kręgowych, elementy budowy 2. wymienia przykłady kręgowców zewnętrznej organizmów objętych ochroną, bezkręgowych i kręgowych, 3. opisuje znaczenie wybranych organizmów w przyrodzie i życiu człowieka, Człowiek a środowisko 1. przedstawia działania 1. proponuje działania globalne człowieka, które stanowią sprzyjające środowisku zagrożenie dla środowiska przyrodniczemu, przyrodniczego 2. wymienia przykłady działań, które służą ochronie przyrody 1. 1. opisuje przystosowania budowy zewnętrznej i czynności życiowych organizmów lądowych do środowiska życia, na podanych przykładach, 1. wyjaśnia postawanie działań szkodliwych dla środowiska ( np. dziura ozonowa, efekt cieplarniany itp. ); 1. charakteryzuje i porównuje sposoby rozmnażania organizmów bezkręgowych; 1. 2. zna międzynarodowe organizacje zajmujące się ochroną środowiska oraz podejmowane przez nich działania 1. wyjaśnia znaczenie pojęć: owady społeczne, walka biologiczna, wyjaśnia znaczenie pojęcia pasożytnictwo lęgowe oraz wymienia przykładów pasożytów lęgowych planuje i przeprowadza proste doświadczenia wykazujące zanieczyszczenia najbliższego otoczenia.