WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZYRODY DLA KLAS 6c, 6e, 6g, 6h (PODRĘCZNIK WYD. Nowa Era) ROK SZKOLNY 2016/2017 DOPUSZCZAJACY Odkrywamy tajemnice naszej planety. 1. opisuje kształt Ziemi z 1. wykorzystaniem jej modelu – globusa, 2. 2. wymienia nazwy planet 3. Układu Słonecznego, 3. prezentuje za pomocą modelu 4. ruch obiegowy i obrotowy Ziemi, 4. rozpoznaje na ilustracjach podstawowe ciała niebieskie, 5. wskazuje na globusie i mapie: bieguny, równik, południk zerowy i 180°, półkule, kierunki główne, 6. lokalizuje na mapie i globusie kontynenty i oceany, Poznajemy zjawiska fizyczne. 1. wskazuje rodzaje źródeł 1. dźwięku i światła, 2. podaje przykłady stosowania 2. elementów odblaskowych dla bezpieczeństwa 3. przykłady działania grawitacji, siły tarcia i oporu 3. wody, które obserwować można w życiu codziennym, 4. 4. stosuje zasady bezpiecznego obchodzenia się z 5. urządzeniami elektrycznymi, 5. podaje sposoby oszczędzania 6. energii elektrycznej, 6. wykonuje doświadczenie, obserwację na podstawie 7. podanej instrukcji, 8. DOSTATECZNY DOBRY porządkuje nazwy planet według odległości od Słońca, wymienia jednostki masy i ciężaru, podaje następstwa ruchu obiegowego i obrotowego Ziemi, określa położenie kontynentów i oceanów względem równika i południka zerowego; 1. rozpoznaje na rysunkach zjawiska świetlne bada zjawisko odbicia światła: od zwierciadeł, powierzchni rozpraszających, elementów odblaskowych, bada rozchodzenie się dźwięków w powietrzu i ciałach stałych bada doświadczalnie siłę tarcia i oporu wody, podaje przykłady zjawisk elektrycznych w przyrodzie, demonstruje elektryzowanie się ciał ich oddziaływania na przedmioty wykonane z różnych substancji, opisuje zasady bezpiecznego obchodzenia się z urządzeniami elektrycznymi, wykorzystuje prosty obwód 1. 2. 3. 4. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. CELUJĄCY BARDZO DOBRY wyjaśnia założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika, odnajduje zależność między ruchem obrotowym Ziemi a zmianą dnia i nocy, charakteryzuje ciała niebieskie, określa punkty o jednakowej długości lub szerokości geograficznej na mapie 1. charakteryzuje podstawowe zjawiska świetlne, bada doświadczalnie zależność powstającego dźwięku od np. naprężenia i długości struny; opisuje różne rodzaje ruchu, określa czynniki od których zależy siła tarcia i oporu wody, wymienia źródła prądu elektrycznego, opisuje skutki przepływu w domowych urządzeniach elektrycznych, uzasadnia potrzebę oszczędzania energii elektrycznej, dokumentuje prowadzoną obserwację lub doświadczenie w różnej formie (pisemnej, 1. 2. 3. 4. 5. 6. 2. 3. 4. 5. wykazuje zależność między ruchem obiegowym Ziemi a zmianami pór roku, wyjaśnia pojęcia masa i ciężar, opisuje wybrane planety, opisuje badania kosmosu podaje wymiary Ziemi, opisuje przebieg największych wypraw odkrywczych, w szczególności Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda Magellana, 1. wyjaśnia pojęcia częstotliwości i długości fali, porównuje prędkości rozchodzenia się dźwięku i światła na podstawie obserwacji zjawisk przyrodniczych, doświadczeń lub pokazów, bada doświadczalnie prostoliniowe rozchodzenie się światła i jego konsekwencje, np. camera obscura, cień, interpretuje prędkość jako drogę przebytą w jednostce czasu, wyznacza doświadczalnie prędkość swojego ruchu np. marsz, bieg, 1. 2. 2. 3. 4. wyjaśnia, czym spowodowany jest stan nieważkości, wyznacza współrzędne geograficzne na mapie lub globusie, wskazuje przyrządy, w których działaniu wykorzystano zjawisko odbicia i załamania światła, buduje prosty obwód elektryczny, porównuje wnioski z różnych doświadczeń i obserwacji, samodzielnie planuje i przygotowuje obserwację, doświadczenie, elektryczny do sprawdzenia przewodzenia prądu elektrycznego przez różne ciała, 9. dokonuje obserwacji doświadczenia, 10. opisuje skutki doświadczenia i obserwacji, fotograficznej, rysunkowej), 6. 7. 8. Odkrywamy tajemnice świata zwierząt. 1. wymienia przykłady 1. organizmów bezkręgowych i kręgowych, 2. wskazuje na rysunku elementy budowy zewnętrznej 2. organizmów bezkręgowych i kręgowych, 3. 3. opisuje znaczenie wybranych organizmów w przyrodzie i życiu człowieka, wymienia elementy budowy zewnętrznej wybranych organizmów bezkręgowych i kręgowych, wymienia przykłady kręgowców objętych ochroną, rozpoznaje na ilustracjach wybrane organizmy oceanu, Poznajemy różnorodność krajobrazów Ziemi 1. rozpoznaje na mapie 1. posługuje się legendą na planie i hipsometrycznej niziny, mapie, odczytuje informacje z wyżyny i góry, mapy, 2. wymienia główne i pośrednie 2. lokalizuje na mapie krajobrazy kierunki świata na Europy (śródziemnomorski, widnokręgu, alpejski) oraz krajobrazy strefowe: 3. rozpoznaje na ilustracji lasu równikowego wilgotnego, wybrane krajobrazy Europy pustyni gorącej, pustyni lodowej, (śródziemnomorski, alpejski), sawanny, stepu, tajgi, tundry, 4. charakteryzuje warunki 3. charakteryzuje warunki klimatyczne w klimatyczne w następujących następujących krajobrazach krajobrazach strefowych: sawanny, strefowych: lasu stepu, tajgi, tundry oraz krajobrazu równikowego wilgotnego, śródziemnomorskiego i alpejskiego, pustyni gorącej, pustyni 4. charakteryzuje przystosowania lodowej, wybranych organizmów do życia w 5. rozpoznaje na ilustracji różnych strefach krajobrazowych, wybrane krajobrazy strefowe 5. dostrzega zależność między 1. 2. 1. 2. 3. 4. opisuje przystosowania budowy zewnętrznej i czynności życiowych organizmów lądowych do środowiska życia, na podanych przykładach, charakteryzuje wybrane organizmy oceanu, opisując ich przystosowania w budowie zewnętrznej do życia na różnej głębokości; 1. podaje skróty międzynarodowe głównych i pośrednich kierunków opisuje krajobrazy wybranych obszarów Europy (śródziemnomorski, alpejski), opisuje krajobrazy świata, w szczególności: lasu równikowego wilgotnego, sawanny, pustyni gorącej, stepu, tajgi, tundry, pustyni lodowej, charakteryzuje gospodarkę człowieka na poznanych obszarach, 1. podaje przykłady zmniejszanie i zwiększania siły tarcia i oporu wody w przyrodzie i przez człowieka oraz ich wykorzystanie w życiu codziennym, dobiera źródła prądu elektrycznego do odbiorników uwzględniając napięcie elektryczne, wyciąga wnioski z przeprowadzonej obserwacji, doświadczenia, charakteryzuje i porównuje sposoby rozmnażania organizmów bezkręgowych; 1. 2. 2. 3. 4. określa wzajemne położenie obiektów na mapie, podaje przykłady współzależności między składnikami krajobrazu, zwłaszcza między klimatem (temperatura powietrza, opady atmosferyczne) a rozmieszczeniem roślin i zwierząt, omawia charakterystyczne zjawiska i elementy krajobrazu typowe dla danego krajobrazu, rozpoznaje strefę krajobrazową na podstawie wykresów klimatycznych, 1. 2. wyjaśnia znaczenie pojęć: owady społeczne, walka biologiczna, wyjaśnia znaczenie pojęcia pasożytnictwo lęgowe oraz wymienia przykładów pasożytów lęgowych omawia sposób tworzenia się zorzy polarnej, omawia dokonania polskich naukowców w badaniu strefy pustyń lodowych, wysokością Słońca, długością dnia a temperaturą powietrza w ciągu roku Poznajemy substancje i ich przemiany 1. odróżnia mieszaniny 1. jednorodne od niejednorodnych, 2. Odkrywamy, jak się zmienia ziemia. 1. przedstawia działania 1. człowieka, które stanowią zagrożenie dla środowiska przyrodniczego 2. 2. wymienia przykłady działań, które służą ochronie przyrody podaje przykłady przemian odwracalnych i nieodwracalnych, podaje przykłady mieszanin jednorodnych i niejednorodnych z życia codziennego, 1. proponuje działania globalne sprzyjające środowisku przyrodniczemu, wymienia przykłady zasobów przyrody; 1. proponuje sposoby rozdzielania mieszanin jednorodnych i niejednorodnych, 1. wyjaśnia postawanie działań szkodliwych dla środowiska ( np. dziura ozonowa, efekt cieplarniany itp. ); 1. 2. rozdziela samodzielnie podane mieszaniny jednorodne i niejednorodne, wyjaśnia działanie tlenu w reakcjach chemicznych, zna międzynarodowe organizacje zajmujące się ochroną środowiska oraz podejmowane przez nich działania 1. planuje i przeprowadza proste doświadczenia wykazujące zanieczyszczenia najbliższego otoczenia.