WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZYRODY DLA KLAS 6: 6a, 6c, 6f (PODRĘCZNIK WYD. LektorKlett) rok szkolny 2015/2016 DOPUSZCZAJACY Jak widzimy i słyszymy? 1. wskazuje rodzaje źródeł dźwięku i światła, 2. podaje przykłady stosowania elementów odblaskowych dla bezpieczeństwa 3. wykonuje doświadczenie, obserwację na podstawie podanej instrukcji, DOSTATECZNY 1. 2. 3. 4. 5. rozpoznaje na rysunkach zjawiska świetlne bada zjawisko odbicia światła: od zwierciadeł, powierzchni rozpraszających, elementów odblaskowych, bada rozchodzenie się dźwięków w powietrzu i ciałach stałych dokonuje obserwacji doświadczenia, opisuje skutki doświadczenia i obserwacji, Jakie jest miejsce Ziemi we wszechświecie? 1. opisuje kształt Ziemi z 1. porządkuje nazwy planet wykorzystaniem jej modelu według odległości od Słońca, – globusa, 2. wymienia jednostki masy i 2. wymienia nazwy planet ciężaru, Układu Słonecznego, 1. podaje następstwa ruchu 3. prezentuje za pomocą obiegowego i obrotowego modelu ruch obiegowy i Ziemi, obrotowy Ziemi, 2. określa położenie kontynentów i 4. rozpoznaje na ilustracjach oceanów względem równika i podstawowe ciała niebieskie, południka zerowego; 5. wskazuje na globusie i 3. mapie: bieguny, równik, południk zerowy i 180°, półkule, kierunki główne Lądy i oceany 1. wskazuje na schemacie 3. rozpoznaje na ilustracjach formy dna oceanów, wybrane organizmy oceanu, 4. wyjaśnia pojęcia fala, przypływ i odpływ, prąd morski, DOBRY 1. 2. 3. charakteryzuje podstawowe zjawiska świetlne, bada doświadczalnie zależność powstającego dźwięku od np. naprężenia i długości struny; dokumentuje prowadzoną obserwację lub doświadczenie w różnej formie (pisemnej, fotograficznej, rysunkowej), 1. 2. 3. 4. 1. 2. 3. 4. 1. CELUJĄCY BARDZO DOBRY wyjaśnia założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika, odnajduje zależność między ruchem obrotowym Ziemi a zmianą dnia i nocy, charakteryzuje ciała niebieskie, określa punkty o jednakowej długości lub szerokości geograficznej na mapie 1. charakteryzuje wybrane organizmy oceanu, opisując ich przystosowania w budowie zewnętrznej do życia na różnej 1. 2. 3. 4. 5. wyjaśnia pojęcia częstotliwości i długości fali, porównuje prędkości rozchodzenia się dźwięku i światła na podstawie obserwacji zjawisk przyrodniczych, doświadczeń lub pokazów, bada doświadczalnie prostoliniowe rozchodzenie się światła i jego konsekwencje, np. camera obscura, cień, wyciąga wnioski z przeprowadzonej obserwacji, doświadczenia 1. wykazuje zależność między ruchem obiegowym Ziemi a zmianami pór roku, wyjaśnia pojęcia masa i ciężar, opisuje wybrane planety, opisuje badania kosmosu podaje wymiary Ziemi, 1. wyjaśnia, czym spowodowany jest stan nieważkości opisuje przebieg największych wypraw odkrywczych, w szczególności Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda 1. wyznacza współrzędne geograficzne na mapie lub globusie, wyjaśnia znaczenie pojęcia 2. 3. 2. wskazuje przyrządy, w których działaniu wykorzystano zjawisko odbicia i załamania światła porównuje wnioski z różnych doświadczeń i obserwacji, samodzielnie planuje i przygotowuje obserwację, doświadczenie 1 2. 3. Jakie krajobrazy spotyka odkrywca świata? 1. rozpoznaje na mapie 1. posługuje się legendą na planie i hipsometrycznej niziny, mapie, odczytuje informacje z wyżyny i góry, mapy, 1. wymienia główne i pośrednie 2. lokalizuje na mapie krajobrazy kierunki świata na Europy (śródziemnomorski, widnokręgu, alpejski) oraz krajobrazy 2. rozpoznaje na ilustracji strefowe: lasu równikowego wybrane krajobrazy Europy wilgotnego, pustyni gorącej, (śródziemnomorski, pustyni lodowej, sawanny, alpejski), stepu, tajgi, tundry, 3. charakteryzuje warunki 3. charakteryzuje warunki klimatyczne w klimatyczne w następujących następujących krajobrazach krajobrazach strefowych: strefowych: lasu sawanny, stepu, tajgi, tundry równikowego wilgotnego, oraz krajobrazu pustyni gorącej, pustyni śródziemnomorskiego i lodowej, alpejskiego, 4. rozpoznaje na ilustracji 4. charakteryzuje przystosowania wybrane krajobrazy strefowe wybranych organizmów do życia w różnych strefach krajobrazowych, 5. dostrzega zależność między wysokością Słońca, długością dnia a temperaturą powietrza w ciągu roku Jak rozwija się życie w środowisku lądowym? 1. wymienia przykłady 1. wymienia elementy budowy organizmów bezkręgowych i zewnętrznej wybranych kręgowych, organizmów bezkręgowych i 2. wskazuje na rysunku kręgowych, elementy budowy 2. wymienia przykłady kręgowców zewnętrznej organizmów objętych ochroną, bezkręgowych i kręgowych, 3. opisuje znaczenie wybranych organizmów w przyrodzie i 1. 2. 3. 4. 1. głębokości; opisuje pochodzenie form ukształtowania dna oceanów, omawia przyczyny i skutki ruchu wody morskiej 2. 3. podaje skróty międzynarodowe głównych i pośrednich kierunków opisuje krajobrazy wybranych obszarów Europy (śródziemnomorski, alpejski), opisuje krajobrazy świata, w szczególności: lasu równikowego wilgotnego, sawanny, pustyni gorącej, stepu, tajgi, tundry, pustyni lodowej, charakteryzuje gospodarkę człowieka na poznanych obszarach, 1. opisuje przystosowania budowy zewnętrznej i czynności życiowych organizmów lądowych do środowiska życia, na podanych przykładach, 1. 2. 3. 4. Magellana, wyjaśnia pojęcie morza i charakteryzuje jego typy, podaje kolejność pojawiania się na Ziemi organizmówa. żywych, 3. określa wzajemne położenie obiektów na mapie, podaje przykłady współzależności między składnikami krajobrazu, zwłaszcza między klimatem (temperatura powietrza, opady atmosferyczne) a rozmieszczeniem roślin i zwierząt, omawia charakterystyczne zjawiska i elementy krajobrazu typowe dla danego krajobrazu, rozpoznaje strefę krajobrazową na podstawie wykresów klimatycznych, 1. charakteryzuje i porównuje sposoby rozmnażania organizmów bezkręgowych; 1. 2. 2. tsunami, podaje najważniejsze wydarzenia e historii geologicznej Ziemi, omawia sposób tworzenia się zorzy polarnej, omawia dokonania polskich naukowców w badaniu strefy pustyń lodowych, wyjaśnia znaczenie pojęć: owady społeczne, walka biologiczna, wyjaśnia znaczenie pojęcia pasożytnictwo lęgowe oraz wymienia przykładów pasożytów lęgowych 2 życiu człowieka, Człowiek a środowisko 1. przedstawia działania człowieka, które stanowią zagrożenie dla środowiska przyrodniczego 2. wymienia przykłady działań, które służą ochronie przyrody 1. proponuje działania globalne sprzyjające środowisku przyrodniczemu, 1. wyjaśnia postawanie działań szkodliwych dla środowiska ( np. dziura ozonowa, efekt cieplarniany itp. ); 1. zna międzynarodowe organizacje zajmujące się ochroną środowiska oraz podejmowane przez nich działania 1. planuje i przeprowadza proste doświadczenia wykazujące zanieczyszczenia najbliższego otoczenia. 3