Paweł Starosta

Lista zagadnień/pytań do egzaminu doktorskiego z socjologii jako
dyscypliny podstawowej, obowiązująca od roku akad. 2012/2013
doktorantów stacjonarnych studiów doktoranckich w zakresie socjologii
Współczesne teorii socjologiczne
1. Metodologiczne podstawy analizy funkcjonalnej
2. Teoria systemów T. Parsonsa
3. Teoria procesów adaptacyjnych R.K Merona
4. Dialektyczna a strukturalna teoria konfliktu
5. Metodologiczne i ontologiczne założenia teorii sieci
6. Teoria racjonalnego wyboru
7. Teoria gier
8. Porównanie behawioralnej (Homans), strukturalnej(Blau) i sieciowej (Emerson, Cook)
teorii wymiany
9. Działanie społeczne w ujęciu funkcjonalnym (Parsons), teorii wymiany (Homans),
interakcjonizmu symbolicznego (Mead), w perspektywie dramaturgicznej ( Goffman) oraz
teorii strukturacji ( Giddens)
10. Teorie zachowań zbiorowych pierwszej ( Smelser) i drugiej generacji( Olson, Ostrom)
11. Teorie solidarności społecznej (Marks, Tӧnnies, Durkheim, Parsons, Coleman, Bechter)
12. Uwarstwienie społeczne (Marks, Weber, Parsons, Bourdieu ,Wright, Wallerstein)
13. Zmiana społeczna w ujęciu teorii dyfuzji innowacji, funkcjonalnym, marksowskim i
teorii światowego systemu kapitalistycznego
14.Władza i kontrola społeczna (Marks, Weber, Parsons, Blau, Bourdieu, Hechter , Foucault)
15. Liberalizm, neoliberalizm i komunitarianizm
16. Strukturalna a aksjonormatywna teoria kapitału społecznego
17. Symboliczny interakcjonizm jako perspektywa teoretyczna
18. ”Teoria ugruntowana” w ujęciu B. Glasera i A.L. Straussa
19. Cele poznawcze socjologii E. Goffmana i etnometodologii
20. Etnometodologia H. Garfinkela
21. Badania empiryczne w etnometodologii; ich cel i metody
22. Teoria reprodukcji struktury społecznej P. Bourdieu
23. Pojęcie strukturacji a koncepcja działania w teorii A. Giddensa
24. Charakterystyka społecznych ram późnej nowoczesności w teorii A. Giddensa
25. Socjologia „akcjonalistyczna” A. Touraine’a
26. Actor-Network Theory B. Latoura wobec socjologicznego mainstreamu
27. Postmodernizm a teoria socjologiczna: socjologia Z. Baumana
28. Modele aktora społecznego w teorii P. Bourdieu i A. Giddensa
Wybrane problemy badawcze
29. Podstawowe modele współczesnych społeczeństw ( m.in. koncepcja społeczeństwa
ryzyka, społeczeństwa sieciowego, informacyjnego, konsumpcyjnego)
30. Koncepcje osobowości i tożsamości w różnych ujęciach socjologicznych
31. Koncepcje roli społecznej w socjologii
32.Dezorganizacja społeczna, dewiacje i patologie jako przedmiot badań socjologicznych
33. Nowe ruchy społeczne
34. Globalizacja ( wymiar ekonomiczny, kulturowy i polityczny)- lokalizm- glokalizm
1
35. Dystrybucja władzy w społeczeństwie; koncepcje legitymizacji władzy
36. Organizacje we współczesnym świecie ( m.in. krytyczne organizacje społeczne,
organizacje transgraniczne, sieciowe, korporacje )
37. Przemiany współczesnej rodziny
38. Bieda i wykluczenie społeczne
39. Zmiany w systemach pracy
40. Procesy sekularyzacyjne i desekularyzacyjne we współczesnym świecie
41. Społeczeństwo obywatelskie
42. Rola mediów we współczesnym świecie
43. Naród w okresie późnej nowoczesności
44. Przemiany więzi a kwestia wspólnoty we współczesnym społeczeństwie
Metodologia i metody badań socjologicznych
45. Spór o metodę w naukach społecznych – wizje „naukowości” socjologii
46. Socjologia – nauka z dwoma paradygmatami
47. Nauki społeczne a wartościowanie
48. Wyjaśnianie i przewidywanie w socjologii
49. Funkcje teorii w naukach społecznych
50. Podejście indukcyjne i hipotetyczno-dedukcyjne w socjologii
51. Koncepcje rozwoju poznania naukowego (np. koncepcja kumulatywnego rozwoju wiedzy,
koncepcja rewolucji naukowej T. Kuhna, koncepcja programów badawczych I. Lakatosa)
52. Wskaźniki i ich rola w naukach społecznych
53. Eksperyment w naukach społecznych
54. Badania ilościowe a badania jakościowe
55. Sposoby doboru jednostek do badań
56. Funkcje badań społecznych
57. Badania panelowe i inne sposoby badania procesów społecznych
58. Metoda biograficzna i jej warianty (badanie dokumentów osobistych i badanie historii
życiowych)
59. Obserwacja i podejście etnograficzne w badaniach socjologicznych
60. Wywiady jako technika badań socjologicznych
61. Wykorzystanie źródeł zastanych przez socjologów
Zalecana lista lektur do egzaminu z socjologii jako dyscypliny podstawowej ( w
zaleceniach mieszczą się również treści wykładowe realizowane w ramach studiów
doktoranckich):
1. Babbie E.– Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2006
2. Giddens A.– Socjologia, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2011
3. Ritzer G. - Klasyczne teorie socjologiczne, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań, 2004
4. Silverman D.– Interpretacja danych jakościowych: metody analizy rozmowy, tekstu i
interakcji, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007
5. Szacki J. - Historia myśli socjologicznej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002
6. Turner J. H.– Struktura teorii socjologicznej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005
7. Współczesne teorie socjologiczne, - tom 1 i 2. Wybór i opracowanie: A.
Jasińska –Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski, Wydawnictwo
2
Naukowe Scholar, Warszawa 2006
3