Temat: Podmioty prawa cywilnego.

Temat: Podmioty prawa cywilnego.
1.
2.
3.
4.
Prawo cywilne.
Osoba fizyczna.
Osoba prawna.
Cechy osoby fizycznej.
1. Prawo cywilne – to jedna z podstawowych gałęzi prawa, obejmująca zespół norm
prawnych regulujących stosunki miedzy podmiotami prawa prywatnego (osobami
fizycznymi i prawnymi). W prawie cywilnym stosunki między osobami fizycznymi
i prawnymi mają charakter stosunków miedzy autonomicznymi podmiotami, czyli nie
występuje tutaj element podporządkowania jednego podmiotu innemu podmiotowi.
Podmioty prawa cywilnego są podmiotami autonomicznymi, czyli samodzielnie kształtują
relacje między sobą (np. zasada swobody umów).
2. Najważniejsze działy prawa cywilnego:
część ogólna – reguluje zagadnienia wspólne dla prawa cywilnego,
prawo rzeczowe – odnosi się do rzeczy,
prawo zobowiązań – zawiera normy prawa majątkowego (umowy, odszkodowania),
prawo spadkowe – zawiera normy regulujące przejście praw majątkowych po
zmarłym na inne podmioty (spadkobierców),
prawo rodzinne – to normy prawnorodzinne i majątkowe w rodzinie, między
członkami rodziny.
3. Osoba fizyczna – to prawne określenie człowieka w prawie cywilnym, od chwili urodzenia
do chwili śmierci. Osoba fizyczna to każdy człowiek. Nie należy mylić osoby fizycznej
z pracownikiem fizycznym (prawo pracy).
4. Cechy osoby fizycznej:
zdolność prawna – możliwość bycia podmiotem prawa cywilnego, co oznacza
posiadanie praw i obowiązków. Zdolność prawną ma każdy człowiek przez całe życie.
Wyjątek: nasciturus, który ma zdolność do dziedziczenia.
zdolność do czynności prawnych – to możliwość nabywania praw i zaciągania
zobowiązań w wyniku własnego działania; zdolność do samodzielnego kształtowania
swojej sytuacji prawnej. W przypadku osób fizycznych występują 3 zakresy zdolności
do czynności prawnych:
 pełna zdolność do czynności prawnych – mają osoby, które ukończyły 18 lat oraz
kobiety od 16 roku życia, jeżeli zawarły małżeństwo i nie są ubezwłasnowolnione.
 ograniczona zdolność do czynności prawnych – mają osoby małoletnie, które
ukończyły 13 rok życia, a także osoby częściowo ubezwłasnowolnione. Mogą one
samodzielnie wykonywać niektóre czynności z zakresu prawa cywilnego.
 brak zdolności do czynności prawnych – charakteryzuje osoby poniżej 13 roku
życia oraz osoby całkowicie ubezwłasnowolnione. Większość czynności
cywilnoprawnych mogą one dokonywać tylko za zgodą przedstawicieli
ustawowych.
5. Osoba prawna – to trwałe zespolenie ludzi i środków materialnych w celu realizacji
określonych zadań, wyodrębnione w postaci jednostki organizacyjnej posiadającej
osobowość prawną (podmiot praw i obowiązków). Przykłady osób prawnych:
Skarb Państwa
JST
firmy, spółki akcyjne, spółki z o.o., przedsiębiorstwa państwowe, fundusze,
spółdzielnie, związki religijne, związki zawodowe, partie polityczne, wyższe uczelnie.