Temat 5 - Podsatwowe informacje o prawie cywilnym.

Temat 5: PODSTAWOWE INFORMACJE O PRAWIE CYWILNYM
1. Pojęcie.
2. Podział prawa cywilnego.
3. Pojęcie przestępstwa.
4. Rodzaje kar w prawie karnym.
Prawo cywilne:
prawo cywilne reguluje stosunki majątkowe między osobami fizycznymi i prawnymi,
a także sytuację prawną osób i rzeczy jako podmiotów i przedmiotów prawa cywilnego,
normy prawa cywilnego regulują stosunki między autonomicznymi podmiotami, nie
występuje stosunek podporządkowania jednego podmiotu innemu podmiotowi, która
oznacza, iż samodzielnie kształtują one relacje między sobą,
podstawowym źródłem prawa cywilnego jest Kodeks cywilny – ustawa z 23 kwietnia
1964, obowiązująca od 1 stycznia 1965.
Podział prawa cywilnego:
Źródłami prawa cywilnego w Polsce są ustawy:
Kodeks Cywilny (KC): obejmuje zespół przepisów prawnych normujących:
• część ogólna: dotyczy osób i czynności prawnych,
• prawo rzeczowe: prawo własności i inne prawa do rzeczy,
• prawo zobowiązań: reguluje formy wymiany dóbr i usług,
• prawo spadkowe: reguluje przejście praw i obowiązków majątkowych po śmierci ich
właściciela,
• prawo rodzinne: reguluje stosunki prawne w rodzinie.
Kodeks Postępowania Cywilnego (KPC):
• zbiór norm prawnych regulujących sposób postępowania w sprawach cywilnych,
• reguluje sadowe postępowanie cywilne.
Podstawowe zasady prawa cywilnego:
uznania i ochrony osobowości każdego człowieka w równej mierze (równość stron),
całkowita i równa ochrona mienia,
zakaz nadużywania praw podmiotowych,
swoboda umów,
ochrona zaufania, działanie w dobrej wierze.
strony w postępowaniu sądowym: powód, pozwany.
Pojęcie i cechy osoby fizycznej:
osoba fizyczna - prawne określenie człowieka od chwili urodzenia do chwili śmierci,
w odróżnieniu od osób prawnych,
cechy osoby fizycznej:
zdolność prawna – możliwość bycia podmiotem prawa cywilnego, co oznacza
posiadanie praw i obowiązków. Zdolność prawną ma każdy człowiek przez całe życie.
Wyjątek: nasciturus, który ma zdolność do dziedziczenia.
zdolność do czynności prawnych – to możliwość nabywania praw i zaciągania
zobowiązań w wyniku własnego działania; zdolność do samodzielnego kształtowania
swojej sytuacji prawnej. W przypadku osób fizycznych występują 3 zakresy zdolności
do czynności prawnych:
− pełna zdolność do czynności prawnych – mają osoby, które ukończyły 18 lat oraz
kobiety od 16 roku życia, jeżeli zawarły małżeństwo i nie są ubezwłasnowolnione.
− ograniczona zdolność do czynności prawnych – mają osoby małoletnie, które
ukończyły 13 rok życia, a także osoby częściowo ubezwłasnowolnione. Mogą one
samodzielnie wykonywać niektóre czynności z zakresu prawa cywilnego.
− brak zdolności do czynności prawnych – charakteryzuje osoby poniżej 13 roku życia
oraz osoby całkowicie ubezwłasnowolnione. Większość czynności cywilnoprawnych
mogą one dokonywać tylko za zgodą przedstawicieli ustawowych.