SYSTEMY WSPOMAGANIA DECYZJI 1: ĆWICZENIA LABORATORYJNE – ZADANIE Problem decyzyjny REKRUTACJA dotyczy decyzji podejmowanych przez firmy w przypadku wystąpienia wolnego stanowiska pracy. W sytuacji, kiedy w firmie jest wakujące stanowisko, można podejść do problemu trojako. Ogólnie występują trzy możliwości: rekrutacja wewnętrzna (spośród pracowników już zatrudnionych), rekrutacja zewnętrzna (rynek zewnętrzny) lub alternatywy dla rekrutacji, kiedy rekrutacja nie jest niezbędna. Decyzja o rekrutacji powinna być przemyślana z tego powodu, że niechybnie pociągnie za sobą inwestycje czasowe oraz koszty Dlaczego rozpatrywane wakujące stanowisko jest wolne? a) Osoba jest na urlopie b) Przewidywana jest reorganizacja w firmie c) Poprzednia osoba odeszła ze stanowiska lub została zwolniona Co zamierza dana firma zrobić? Zatrudnić nową osobę czy zastosować alternatywy dla rekrutacji? Oczekiwania i możliwości firmy: Każda z powyższych możliwości ma swoje wady i zalety. Dlatego ze względu na to bierze się pod uwagę różne czynniki, m.in.: KOSZTY - czy firma ma środki finansowe na to, aby „ nie przejmować się” kosztami, ile chce na rekrutację przeznaczyć funduszy (podpunkt chwilowo bez danych), - czy zależy firmie na minimalizacji kosztów, czy nie ma to znaczenia INFORMACJE - jakiej wielkości jest firma, ilu posiada pracowników (mała, średnia, duża) - czy pracownicy muszą przejść szkolenie wewnętrzne dotyczące całej organizacji, zanim obejmą stanowisko-czy lepiej aby byli to pracownicy z wewnątrz czy całkiem nowi, na których szkolenie trzeba przeznaczyć fundusze i czas, - czy firmie zależy na dużej liczbie potencjalnych pracowników na rotujące stanowisko, WIZERUNEK FIRMY - czy firma dba o wizerunek firmy na rynku zewnętrznym i wewnątrz firmy, czy chce się przy okazji zareklamować - na co nastawiona jest organizacja, jaką prowadzi politykę firmy-jaka kultura obowiązuje w firmie, czy chętnie przyjmuje nowych pracowników, czy woli motywować dotychczasowych np. awansując ich, - czy ważne są wewnętrzne stosunki panujące w firmie, czy sprawiedliwe „startowanie” wszystkich z zewnątrz i z wewnątrz z tego samego poziomu i na tych samych warunkach, - czy firmie zależy na satysfakcji pracowników, czy stosuje motywacje w postaci korzyści materialnych lub pozamaterialnych dla pracownika PRACOWNIK - czy stanowisko wakujące wymaga obsadzenia go osobą z określonymi kwalifikacjami czy nie występują ograniczenia - czy stanowisko wakujące wymaga obsadzenia go osobą z określonymi kwalifikacjami czy nie występują ograniczenia - efektywność stanowisk- czy pozostali pracownicy poniosą szkody przy zastosowaniu innych wyjść niż rekrutacja nowego pracownika (sytuacja posłużenia się alternatywami) W zależności od wyżej wymienionych czynników, firma może znać swoje wytyczne i oczekiwania względem wakującego stanowiska i jego obsadzenia, ale nie musi, może czekać na propozycje rozwiązań przez specjalistę. Firma może też zrezygnować z rekrutacji na rzecz alternatyw dla rekrutacji, jako stałe bądź chwilowe rozwiązanie. Możliwości rozwiązania problemu decyzyjnego 1) Rekrutacja wewnętrzna 2) Rekrutacja zewnętrzna 3) Alternatywy dla rekrutacji a) reorganizacja pracy b) praca w nadgodzinach c) zmechanizowanie pracy d) uelastycznienie pracy e) zlecenie pracy na zewnątrz f) użycie agencji pracy tymczasowej Na podstawie powyższych przesłanek kierownictwo działu personalnego danego przedsiębiorstwa może przedstawić swoje główne wytyczne i oczekiwania odnośnie obsadzenia wakującego stanowiska, dzięki którym następnie ekspert może zaproponować rozwiązania. W celu przedstawienia w ogólnej formie możliwości konkluzji posłużymy się naszym źródłem wiedzy, którym będzie artykuł ze strony internetowej. Autor artykułu, czyli nasz ekspert sugeruje nam sytuacje w jakich najlepiej wybrać odpowiednią metodę obsadzenia wolnego stanowiska. Konkluzje przedstawiają się następująco: Rekrutacja zewnętrzna: Jej wybór jest dobry, gdy firma poszukuje specjalisty, dysponuje dość dużymi funduszami i nie zależy bardzo na motywacji swoich pracowników, ale zależy na dopływie świeżego nowego pracownika. Trzeba także zaznaczyć, że w tym wypadku powinno się zainwestować we wstępne szkolenie. Rekrutacja wewnętrzna: Wybór jest dobry, gdy firmie zależy na motywacji własnych pracowników i nie zależy na zatrudnieniu nowego pracownika oraz dysponuje małym funduszem. Ważne też są szkolenia rozwojowe pracowników firmy. Reorganizacja pracy: Wybór jest dobry, gdy można rozszerzyć listę obowiązków pracowników bez szkody dla ich efektywności, a to wiąże się z dbaniem o ich motywacje, ponieważ pracownicy odcinani są od rutyny oraz gdy firmie zależy na własnych pracownikach. Praca w nadgodzinach: Wybór jest dobry, gdy firma ma dość dużo funduszy, a wolne stanowisko jest spowodowane urlopem krótkoterminowym. Zmechanizowanie pracy: Oczywiście wybór jest dobry, gdy można zastąpić wolne stanowisko zmechanizowanym systemem. A to pociąga za sobą koszty oraz dodatkowe szkolenia. Uelastycznienie pracy: Wybór tej metody według eksperta jest dobry, gdy mamy do czynienia z wieloma wolnymi stanowiskami, a nasz problem dotyczy jednego wolnego stanowiska pracy, dlatego nie bierzemy tej metody pod uwagę. Zlecenie pracy na zewnątrz: Metoda niewątpliwie kosztowna, dobra gdy potrzebujemy specjalistów, którym wyspecjalizowanym firmą zewnętrznym nie brakuje. Użycie agencji pracy tymczasowej: Wybór dobry, gdy firma posiada mało funduszy i potrzebuje pracownika niższego rzędu na krótki okres czasu. Naszym zadaniem jest zbudowanie prostego systemu wspomagania decyzji dla opisanego wyżej problemu decyzyjnego wyboru postępowania w przypadku wystąpienia wolnego stanowiska pracy. Dla ułatwienia rozwiązania problemu decyzyjnego wymienione wyżej konkluzje zapisano w postaci pliku rekrutacja.xls. Wykorzystując narzędzia z pakietu SPHINX należy zbudować system wspomagania decyzji spełniający nastepujące warunki: (a) wykorzystana jest cała wiedza eksperta o zalecanych rozwiązaniach problemu decyzyjnego, zawarta w pliku rekrutacja.xls (b) dodatkowo uwzględniona jest opinia, że w przypadku konieczności dokończenia ważnego projektu, dotychczas prowadzonego przez osobę, której ze względu na sytuację rodzinną udzielono długoterminowego urlopu, gdy możliwości finansowe firmy na to pozwalają, można pominąć kwestię motywacji dotychczasowych pracowników i zatrudnić dwie osoby, każdą z nich na pół etatu. (c) reguły podejmowania decyzji zapisane są w oddzielnym pliku, tak aby w razie potrzeby można łatwo zaktualizować posiadaną wiedzę (**d-opcja) w systemie w oddzielnych opcjach dostępna jest możliwość powtórnego wykonania konsultacji, pomiar czasu podejmowania decyzji i podgląd pliku rekrutacja.xls (wywołanie Excela). Możliwe jest zastosowanie prostego menu (jak w aplikacji net.bw) albo menu rozbudowanego (jak w aplikacji atomic.bw).