Kwantowy model atomu Moment pędu elektronu Moment pędu elektronu Jeśli potraktujemy elektron jako kulę poruszający się wokół jądra i obracający się jednocześnie wokół własnej osi, to z mechaniki kwantowej wynika, że posiada on: Orbitalny moment pędu: L l(l 1) gdzie: l = 0, 1, 2,… n -1 - to orbitalna liczba kwantowa (n = 1, 2, 3,… – główna liczba kwantowa). Moment pędu elektronu Jeśli potraktujemy elektron jako kulę poruszający się wokół jądra i obracający się jednocześnie wokół własnej osi, to z mechaniki kwantowej wynika, że posiada on: Orbitalny moment pędu: L l(l 1) gdzie: l = 0, 1, 2,… n -1 - to orbitalna liczba kwantowa (n = 1, 2, 3,… – główna liczba kwantowa). Rzut orbitalnego momentu pędu na wyróżniony kierunek w przestrzeni (może to być kierunek indukcji B wypadkowego pola magnetycznego pozostałych elektronów) też jest skwantowany i przyjmuje wartości: Lz ml gdzie: m l l to orbitalna magnetyczna liczba kwantowa. Moment pędu elektronu Jeśli potraktujemy elektron jako kulę poruszający się wokół jądra i obracający się jednocześnie wokół własnej osi, to z mechaniki kwantowej wynika, że posiada on: Orbitalny moment pędu: L l(l 1) gdzie: l = 0, 1, 2,… n -1 - to orbitalna liczba kwantowa (n = 1, 2, 3,… – główna liczba kwantowa). Rzut orbitalnego momentu pędu na wyróżniony kierunek w przestrzeni (może to być kierunek indukcji B wypadkowego pola magnetycznego pozostałych elektronów) też jest skwantowany i przyjmuje wartości: Lz ml Z 6 gdzie: m l l to orbitalna magnetyczna liczba kwantowa. 2 Dla l = 0 L = 0, L 2 Dla l = 2 L 6 dla l = 1 itd. ml = 0, ml = -1, 0, 1, ml = -2, -1, 0, 1, 2, Lz 0 L z ,0, L z 2,,0, ,2 6 B 6 6 2 6 Wektory momentu pędu elektronu L i ich rzuty Lz na kierunek zewnętrznego pola magnetycznego dla l = 2. Moment pędu elektronu Jeśli potraktujemy elektron jako kulę poruszający się wokół jądra i obracający się jednocześnie wokół własnej osi, to z mechaniki kwantowej wynika, że posiada on: Orbitalny moment pędu: L l(l 1) gdzie: l = 0, 1, 2,… n -1 - to orbitalna liczba kwantowa (n = 1, 2, 3,… – główna liczba kwantowa). Rzut orbitalnego momentu pędu na wyróżniony kierunek w przestrzeni (może to być kierunek indukcji B wypadkowego pola magnetycznego pozostałych elektronów) też jest skwantowany i przyjmuje wartości: Lz ml Z 6 gdzie: m l l to orbitalna magnetyczna liczba kwantowa. 2 Dla l = 0 L = 0, L 2 Dla l = 2 L 6 dla l = 1 ml = 0, ml = -1, 0, 1, ml = -2, -1, 0, 1, 2, Lz 0 L z ,0, L z 2,,0, ,2 itd. Własny moment pędu, tzw. spin: ma jedną wartość: L s 6 B 6 6 2 6 3 2 Wektory momentu pędu elektronu L i ich rzuty Lz na kierunek zewnętrznego pola magnetycznego dla l = 2. Moment pędu elektronu Jeśli potraktujemy elektron jako kulę poruszający się wokół jądra i obracający się jednocześnie wokół własnej osi, to z mechaniki kwantowej wynika, że posiada on: Orbitalny moment pędu: L l(l 1) gdzie: l = 0, 1, 2,… n -1 - to orbitalna liczba kwantowa (n = 1, 2, 3,… – główna liczba kwantowa). Rzut orbitalnego momentu pędu na wyróżniony kierunek w przestrzeni (może to być kierunek indukcji B wypadkowego pola magnetycznego pozostałych elektronów) też jest skwantowany i przyjmuje wartości: Lz ml Z 6 gdzie: m l l to orbitalna magnetyczna liczba kwantowa. 2 Dla l = 0 L = 0, L 2 Dla l = 2 L 6 dla l = 1 ml = 0, ml = -1, 0, 1, ml = -2, -1, 0, 1, 2, Lz 0 L z ,0, L z 2,,0, ,2 B 6 6 2 itd. 6 Własny moment pędu, tzw. spin: ma jedną wartość: L s 3 2 Rzut spinu na wyróżniony kierunek też jest skwantowany i przyjmuje wartości: gdzie: m s 6 Wektory momentu pędu elektronu L i ich rzuty Lz na kierunek zewnętrznego pola magnetycznego dla l = 2. L sz m s 1 to spinowa magnetyczna liczba kwantowa, która przyjmuje tylko dwie wartości. 2 Moment pędu elektronu Jeśli potraktujemy elektron jako kulę poruszający się wokół jądra i obracający się jednocześnie wokół własnej osi, to z mechaniki kwantowej wynika, że posiada on: Orbitalny moment pędu: L l(l 1) gdzie: l = 0, 1, 2,… n -1 - to orbitalna liczba kwantowa (n = 1, 2, 3,… – główna liczba kwantowa). Rzut orbitalnego momentu pędu na wyróżniony kierunek w przestrzeni (może to być kierunek indukcji B wypadkowego pola magnetycznego pozostałych elektronów) też jest skwantowany i przyjmuje wartości: Lz ml Z 6 gdzie: m l l to orbitalna magnetyczna liczba kwantowa. 2 Dla l = 0 L = 0, L 2 Dla l = 2 L 6 dla l = 1 ml = 0, ml = -1, 0, 1, ml = -2, -1, 0, 1, 2, Lz 0 L z ,0, L z 2,,0, ,2 B 6 6 2 itd. 6 Własny moment pędu, tzw. spin: ma jedną wartość: L s 3 2 Rzut spinu na wyróżniony kierunek też jest skwantowany i przyjmuje wartości: gdzie: m s 6 Wektory momentu pędu elektronu L i ich rzuty Lz na kierunek zewnętrznego pola magnetycznego dla l = 2. L sz m s 1 to spinowa magnetyczna liczba kwantowa, która przyjmuje tylko dwie wartości. 2 Obok masy i ładunku, spin jest cechą elektronu, niezależnie od tego czy porusza się on w atomie czy poza nim. Moment magnetyczny elektronu Moment magnetyczny elektronu Jeśli sprowadzimy wyobrażenie o elektronie do kuli metalowej, naelektryzowanej ładunkiem ujemnym, to elektron będzie „elementarną ramką z prądem” w polu magnetycznym o indukcji B wytworzonej przez pozostałe elektrony. Posiada więc orbitalny moment magnetyczny: e J B 9,27 10 24 - to magneton Bohra. 2m T l l (l 1) B Moment magnetyczny elektronu Jeśli sprowadzimy wyobrażenie o elektronie do kuli metalowej, naelektryzowanej ładunkiem ujemnym, to elektron będzie „elementarną ramką z prądem” w polu magnetycznym o indukcji B wytworzonej przez pozostałe elektrony. Posiada więc orbitalny moment magnetyczny: e J B 9,27 10 24 - to magneton Bohra. 2m T l l (l 1) B Rzut orbitalnego momentu magnetycznego jest też skwantowany: lz m l B Dla l = 0 l = 0, ml = 0, lz = 0 dla l = 1 l 3 B ml = -1, 0, 1, lz = -B, 0, B, dla l = 2 l 6 B ml = -2, -1, 0, 1, 2, itd. lz = -2B, -B, 0, B, 2B Moment magnetyczny elektronu Jeśli sprowadzimy wyobrażenie o elektronie do kuli metalowej, naelektryzowanej ładunkiem ujemnym, to elektron będzie „elementarną ramką z prądem” w polu magnetycznym o indukcji B wytworzonej przez pozostałe elektrony. Posiada więc orbitalny moment magnetyczny: e J B 9,27 10 24 - to magneton Bohra. 2m T l l (l 1) B Rzut orbitalnego momentu magnetycznego jest też skwantowany: lz m l B Dla l = 0 l = 0, ml = 0, lz = 0 dla l = 1 l 3 B ml = -1, 0, 1, lz = -B, 0, B, dla l = 2 l 6 B ml = -2, -1, 0, 1, 2, itd. lz = -2B, -B, 0, B, 2B Z B 6 B 2 B 6 B B 6 B - B 6 B -2 B 6 B Rys.dla l=2. Wektory orbitalnego momentu magnetycznego l i jego rzutu lz na kierunek pola B. l doznają precesji (zakreślają powierzchnie stożków). W polu magnetycznym pozostałych elektronów rozpatrywany elektron zachowuje się jak bąk. Moment magnetyczny elektronu Jeśli sprowadzimy wyobrażenie o elektronie do kuli metalowej, naelektryzowanej ładunkiem ujemnym, to elektron będzie „elementarną ramką z prądem” w polu magnetycznym o indukcji B wytworzonej przez pozostałe elektrony. Posiada więc orbitalny moment magnetyczny: e J B 9,27 10 24 - to magneton Bohra. 2m T l l (l 1) B Rzut orbitalnego momentu magnetycznego jest też skwantowany: lz m l B Dla l = 0 l = 0, ml = 0, lz = 0 dla l = 1 l 3 B ml = -1, 0, 1, lz = -B, 0, B, dla l = 2 l 6 B ml = -2, -1, 0, 1, 2, lz = -2B, -B, 0, B, 2B itd. Z B 6 B 2 B 6 B B 6 B - B Z obrotu elektronu jako ładunku wynika jego własny, tzw. spinowy moment magnetyczny: e s L s 3 B m 6 B -2 B 6 B Rys.dla l=2. Wektory orbitalnego momentu magnetycznego l i jego rzutu lz na kierunek pola B. l doznają precesji (zakreślają powierzchnie stożków). W polu magnetycznym pozostałych elektronów rozpatrywany elektron zachowuje się jak bąk. Moment magnetyczny elektronu Jeśli sprowadzimy wyobrażenie o elektronie do kuli metalowej, naelektryzowanej ładunkiem ujemnym, to elektron będzie „elementarną ramką z prądem” w polu magnetycznym o indukcji B wytworzonej przez pozostałe elektrony. Posiada więc orbitalny moment magnetyczny: e J B 9,27 10 24 - to magneton Bohra. 2m T l l (l 1) B Rzut orbitalnego momentu magnetycznego jest też skwantowany: lz m l B Dla l = 0 l = 0, ml = 0, lz = 0 dla l = 1 l 3 B ml = -1, 0, 1, lz = -B, 0, B, dla l = 2 l 6 B ml = -2, -1, 0, 1, 2, lz = -2B, -B, 0, B, 2B itd. Z obrotu elektronu jako ładunku wynika jego własny, tzw. spinowy moment magnetyczny: e s L s 3 B m e Po uwzględnieniu Ls s(s 1) i B otrzymujemy: 2m s 3 B Z B 6 B 2 B 6 B B 6 B - B 6 B -2 B 6 B Rys.dla l=2. Wektory orbitalnego momentu magnetycznego l i jego rzutu lz na kierunek pola B. l doznają precesji (zakreślają powierzchnie stożków). W polu magnetycznym pozostałych elektronów rozpatrywany elektron zachowuje się jak bąk. Moment magnetyczny elektronu Jeśli sprowadzimy wyobrażenie o elektronie do kuli metalowej, naelektryzowanej ładunkiem ujemnym, to elektron będzie „elementarną ramką z prądem” w polu magnetycznym o indukcji B wytworzonej przez pozostałe elektrony. Posiada więc orbitalny moment magnetyczny: e J B 9,27 10 24 - to magneton Bohra. 2m T l l (l 1) B Rzut orbitalnego momentu magnetycznego jest też skwantowany: lz m l B Dla l = 0 l = 0, ml = 0, lz = 0 dla l = 1 l 3 B ml = -1, 0, 1, lz = -B, 0, B, dla l = 2 l 6 B ml = -2, -1, 0, 1, 2, lz = -2B, -B, 0, B, 2B itd. Z B 6 B 2 B 6 B B 6 B - B Z obrotu elektronu jako ładunku wynika jego własny, tzw. spinowy moment magnetyczny: e s L s 3 B m e Po uwzględnieniu Ls s(s 1) i B otrzymujemy: 2m s 3 B 6 B -2 B 6 B Rys.dla l=2. Wektory orbitalnego momentu magnetycznego l i jego rzutu lz na kierunek pola B. l doznają precesji (zakreślają powierzchnie stożków). W polu magnetycznym pozostałych elektronów rozpatrywany elektron zachowuje się jak bąk. Rzut spinowego momentu magnetycznego na wyróżniony kierunek w przestrzeni (może to być kierunek indukcji B wypadkowego pola magnetycznego pozostałych elektronów) też jest skwantowany i przyjmuje dwie wartości: sz m s s B 2 Moment pędu elektronu L l(l 1) Orbitalny moment pędu: l = 0, 1, 2,… n -1 - orbitalna liczba kwantowa Rzut orbitalnego momentu pędu: ml l Lz ml - orbitalna magnetyczna liczba kwantowa. Własny moment pędu, (spin): L s s(s 1) Rzut spinu: L sz m s 2 3 2 s 1 2 ms Moment magnetyczny elektronu Orbitalny moment magnetyczny: l l (l 1) B Rzut orbitalnego momentu magnetycznego: s 3 B Spinowy moment magnetyczny: lz m l B Rzut spinowego momentu magnetycznego: sz m s s B 2 - spinowa liczba kwantowa. 1 2 - spinowa magnetyczna liczba kwantowa. Budowa atomów Budowa atomów Liczby kwantowe dla określonych poziomów energetycznych Liczba stanów l ml (0,1,2,3...) (0…n-1) (l ) W podpowłoce W powłoce 2n2 Powłoka n K 1 0(s) 0 2 2 L 2 0(s) 1(p) 0 -1,0,+1 2 6 8 M 3 0(s) 1(p) 2(d) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 2 6 10 18 4 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3 2 6 10 14 32 5 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 4(g) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1 , 0,+1,+2,+3 -4, -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3,+4 2 6 10 14 18 50 N O Zapełnianie powłok elektronami w atomach kolejnych pierwiastków musi spełniać następujące kryteria: Budowa atomów Liczby kwantowe dla określonych poziomów energetycznych Liczba stanów l (0,1,2,3...) (0…n-1) (l ) W podpowłoce W powłoce 2n2 Powłoka n ml K 1 0(s) 0 2 2 L 2 0(s) 1(p) 0 -1,0,+1 2 6 8 M 3 0(s) 1(p) 2(d) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 2 6 10 18 4 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3 2 6 10 14 32 5 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 4(g) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1 , 0,+1,+2,+3 -4, -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3,+4 2 6 10 14 18 50 N O Zapełnianie powłok elektronami w atomach kolejnych pierwiastków musi spełniać następujące kryteria: 1.Liczba elektronów w atomie jest równa głównej liczbie kwantowej n (liczba porządkowa równa liczbie protonów w jądrze). Budowa atomów Liczby kwantowe dla określonych poziomów energetycznych Liczba stanów W podpowłoce W powłoce 2n2 Powłoka K 1 0(s) 0 2 2 L 2 0(s) 1(p) 0 -1,0,+1 2 6 8 M 3 0(s) 1(p) 2(d) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 2 6 10 18 4 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3 2 6 10 14 32 5 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 4(g) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1 , 0,+1,+2,+3 -4, -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3,+4 2 6 10 14 18 50 N O n l ml (0,1,2,3...) (0…n-1) (l ) Zapełnianie powłok elektronami w atomach kolejnych pierwiastków musi spełniać następujące kryteria: 1.Liczba elektronów w atomie jest równa głównej liczbie kwantowej n (liczba porządkowa równa liczbie protonów w jądrze). 2.W stanie podstawowym elektrony przyjmują najmniejszą możliwą wartość energii. Budowa atomów Liczby kwantowe dla określonych poziomów energetycznych Liczba stanów W podpowłoce W powłoce 2n2 Powłoka K 1 0(s) 0 2 2 L 2 0(s) 1(p) 0 -1,0,+1 2 6 8 M 3 0(s) 1(p) 2(d) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 2 6 10 18 4 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3 2 6 10 14 32 5 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 4(g) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1 , 0,+1,+2,+3 -4, -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3,+4 2 6 10 14 18 50 N O n l ml (0,1,2,3...) (0…n-1) (l ) Zapełnianie powłok elektronami w atomach kolejnych pierwiastków musi spełniać następujące kryteria: 1.Liczba elektronów w atomie jest równa głównej liczbie kwantowej n (liczba porządkowa równa liczbie protonów w jądrze). 2.W stanie podstawowym elektrony przyjmują najmniejszą możliwą wartość energii. 3.Elektrony podlegają zakazowi Pauliego. Budowa atomów Liczby kwantowe dla określonych poziomów energetycznych Liczba stanów W podpowłoce W powłoce (2n2) Powłoka K 1 0(s) 0 2 2 L 2 0(s) 1(p) 0 -1,0,+1 2 6 8 M 3 0(s) 1(p) 2(d) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 2 6 10 18 N O n l ml (0,1,2,3...) (0…n-1) (l ) 4 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3 2 6 10 14 32 5 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 4(g) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1 , 0,+1,+2,+3 -4, -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3,+4 2 6 10 14 18 50 Zapełnianie powłok elektronami w atomach kolejnych pierwiastków musi spełniać następujące kryteria: 1.Liczba elektronów w atomie jest równa głównej liczbie kwantowej n (liczba porządkowa równa liczbie protonów w jądrze). 2.W stanie podstawowym elektrony przyjmują najmniejszą możliwą wartość energii. 3.Elektrony podlegają zakazowi Pauliego. w atomie nie może być dwóch elektronów w tym samym stanie, co znaczy, że: w atomie nie może być dwóch elektronów o takich samych wartościach wszystkich liczb kwantowych n, l, ml, ms. Budowa atomów Liczby kwantowe dla określonych poziomów energetycznych M N O W powłoce (2n2) L Liczba stanów W podpowłoce Powłoka K Konfiguracja elektronowa stanów podstawowych pierwiastków 1 0(s) 0 2 2 2 0(s) 1(p) 0 -1,0,+1 2 6 3 0(s) 1(p) 2(d) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 2 6 10 n l ml (0,1,2,3...) (0…n-1) (l ) 4 5 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 0(s) 1(p) 2(d) 3(f) 4(g) 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3 0 -1,0,+1 -2,-1,0,+1,+2 -3, -2, -1 , 0,+1,+2,+3 -4, -3, -2, -1, 0,+1,+2,+3,+4 2 6 10 14 2 6 10 14 18 8 18 32 50 K 1s L 2s 2p M 3s 3p 3d N 4s 4p 4d 4f 1H 1 2 He 2 3 Li 2 1 4 Be 2 2 5B 2 2 1 6C 2 2 2 7N 2 2 3 8O 2 2 4 9F 2 2 5 10 Ne 2 2 6 11 Na 2 2 6 1 12 Mg 2 2 6 2 13 Al 2 2 6 2 1 14 Si 2 2 6 2 2 15 P 2 2 6 2 3 16 S 2 2 6 2 4 17 Cl 2 2 6 2 5 18 Ar 2 2 6 2 6 19 K 2 2 6 2 6 1 20 Ca 2 2 6 2 6 2