wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z PRZEDMIOTU
EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA
ocena
Wymagania semestr I/II
niedostateczny Uczeń nie potrafi wyjaśnić najważniejszych pojęć i zagadnień w zakresie
wymagań koniecznych omówionych tematów lekcyjnych. Nie interesuje się
tematyką zajęć. Nie współpracuje z grupą. Nie potrafi wykonać prostych
poleceń.
dopuszczający Uczeń ma poważne luki w wiedzy i umiejętnościach przewidzianych
programem. Potrafi przy pomocy nauczyciela wyjaśnić niektóre z pojęć i
zagadnień omówionych tematów lekcyjnych. Nie potrafi kojarzyć
zagadnień. Ma mały zasób słownictwa. Popełnia liczne błędy językowe i
składniowe. Nie unika współpracy z grupą, ale i nie wykazuje w tym
własnej inicjatywy. Uaktywnia się tylko na wyraźne polecenie nauczyciela.
Uczeń powinien/potrafi:
- wymienić podstawowe dokumenty ONZ regulujące funkcjonowanie
obrony cywilnej na świecie,
- określić podstawowe zadania ochrony i obrony cywilnej,
- wymienić rodzaje zagrożeń naturalnych,
- wymienić główne przyczyny zanieczyszczenia środowiska,
- znać podstawowe przyczyny powstawania pożarów,
- określić, jakie substancje można gasić wodą, a jakie nie,
- opisać, czym wyróżniają się tablice i znaki BHP,
- wiedzieć, co to jest powódź i wymienić jej rodzaje,
- opisać zagrożenia związane z powodzią,
- wymienić czynności podczas ewakuacji powodziowej,
- wiedzieć, jakie zdarzenia nazywamy wypadkami i katastrofami,
- wiedzieć, gdzie tkwią źródła paniki,
- wiedzieć, co nazywamy promieniotwórczością i komu ona zagraża,
- wymienić sposoby zabezpieczania żywności i wody przed skażeniami,
- wyjaśnić znaczenie pojęć: odkażanie, dezynfekcja i deratyzacja,
dezynsekcja, dezaktywacja
- wymienić rodzaje znaków substancji toksycznych i miejsca ich
eksponowania,
- wymienić podstawowe zastępcze środki ochrony dróg oddechowych
i skóry,
- wymienić rodzaje alarmów i sygnałów alarmowych,
- podać pojęcie pierwszej,
- wymienić podstawowe cele udzielania pierwszej pomocy,
- wymienić etyczne aspekty udzielania pierwszej pomocy,
- wymienić czynności wchodzące w zakres pierwszej pomocy,
- wiedzieć, na czym polega zabezpieczenie miejsca wypadku,
- wiedzieć, w jaki sposób nawiązać kontakt z poszkodowanym leżącym
nieruchomo bezpośrednio na podłożu,
- wiedzieć, jak wezwać kwalifikowaną pomoc,
- rozpoznać oznaki zatrzymania oddechu i krążenia,
- wymienić podstawowe parametry podczas wykonywania resuscytacji
krążeniowo -oddechowej (głębokość ucisku, częstotliwość, czas ucisku i
zwolnienia ucisku, czas wdmuchiwania, stosunek uciśnięć do oddechów
ratowniczych),
1
dostateczny
- podać prawidłowe wartości tętna i oddechu u człowieka dorosłego i
dziecka,
- wymienić podstawowe przyczyny omdlenia,
- udzielić pomocy poszkodowanemu przy omdleniu,
- wymienić rodzaje zadławień,
- wiedzieć, jak rozpoznać krwotok,
- wymienić rodzaje krwotoków,
- wymienić najczęściej występujące przyczyny krwotoku z nosa,
- udzielić pomocy poszkodowanemu z krwotokiem z nosa,
- wymienić zagrożenia spowodowane przez rany,
- wiedzieć, jakie zagrożenia powodują oparzenia,
- podać stopień oparzenia,
- wymienić czynniki sprzyjające odmrożeniom i wychłodzeniu organizmu,
- wymienić podstawowe urazy kości, mięśni i stawów i ich objawy,
- udzielić pierwszej pomocy w przypadku złamania, zwichnięcia, skręcenia,
- udzielić pomocy przy zwichnięciach i skręceniach połączonych z innymi
urazami wykorzystując łańcuch ratowniczy,
- wiedzieć, jakimi drogami może nastąpić zatrucie organizmu,
- wymienić etapy tonięcia,
- wiedzieć, kiedy pokrywa lodowa jest dostatecznie bezpieczna,
- wymienić fazy udzielania pierwszej pomocy podczas wypadku
drogowego,
Uczeń potrafi przy pomocy nauczyciela wyjaśnić najważniejsze pojęcia i
zagadnienia omówionych tematów lekcyjnych. Potrafi kojarzyć niektóre
zagadnienia. Nie popełnia zbyt często błędów składniowych i językowych.
Aktywnie współpracuje z grupą. Czasami sam zgłasza się do odpowiedzi.
Uczeń powinien/potrafi:
-omówić zasady prawne funkcjonowania ochrony ludności i obrony
cywilnej w RP,
- scharakteryzować zagrożenia spowodowane przez siły natury,
- wymienić rodzaje zagrożeń naturalnych na terenie swojego miejsca
zamieszkania (powiatu),
- podać zasady poruszania się po drodze poza terenem zabudowanym,
- wiedzieć co nazywamy toksycznymi środkami przemysłowymi,
- wyjaśnić, jak należy gasić zarzewie ognia,
- omówić sposoby ochrony na wypadek pożaru,
- dokonać podziału pożarów ze względu na rodzaj palącego się materiału,
- znać różnicę pomiędzy pożarem i klęską żywiołową,
- wyjaśnić, na czym polega ochrona przed powodzią,
- opisać zagrożenia, jakie stwarza woda,
- podać metody ograniczania negatywnych skutków powodzi,
- omówić podstawowe przyczyny katastrof i wypadków,
- umieć określić, kiedy występują momenty krytyczne w sferze zachowań
ludzkich,
- omówić wpływ środków promieniotwórczych na ludzi, zwierzęta,
żywność i wodę,
- przedstawić czynności, które należy wykonać, aby zabezpieczyć studnię
pompową,
- wyjaśnić na czym polegają zabiegi sanitarne i specjalne,
- wiedzieć, jak oznacza się pojemniki i zbiorniki stosowane do
2
dobry
przechowywania niebezpiecznych substancji chemicznych,
- umieć rozpoznać podawane sygnały alarmowe za pomocą syreny,
gongu i dzwonów kościelnych,
- wiedzieć, w jakich sytuacjach mamy do czynienia z bezpośrednim
zagrożeniem życia,
- przedstawić podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy,
- sprawdzić oddech, określić go,
- ułożyć poszkodowanego, zna miejsce ucisku, jego częstotliwość i
głębokość,
- opisać zastosowanie podręcznych środków do unieruchomienia kończyn
dolnych i górnych,
- omówić sposób wynoszenia poszkodowanego ze strefy zagrożenia,
- wiedzieć, co należy zrobić, gdy poszkodowany zareaguje na próby
nawiązania z nim kontaktu,
- wiedzieć, w jakich sytuacjach wzywa się pomoc natychmiast po przybyciu
do rejonu wypadku,
- wiedzieć, w którym momencie akcji ratowniczej ratownik przystępuje do
resuscytacji krążeniowo -oddechowej,
- udzielić pomocy poszkodowanemu z zawałem serca,
- wymienić zagrożenia dla poszkodowanego nieprzytomnego,
- wiedzieć, jakie zagrożenia dla poszkodowanego powoduje zadławienie,
- udzielić pomocy poszkodowanemu z napadem drgawkowym,
- wiedzieć, kiedy dochodzi do wstrząsu krwotocznego,
- wiedzieć, w jakich przypadkach poszkodowany powinien skontaktować się
z lekarzem,
- omówić zasady postępowania aseptycznego i bezpiecznego dla ratownika,
- umieć udzielić pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym,
- omówić skutki działania niskiej temperatury na organizm ludzki,
- zaproponować schemat postępowania ratowniczego w przypadku
podejrzenia urazu głowy, szyi i pleców,
- określić ogólne zasady udzielania pomocy przy złamaniach,
wiedzieć, jak zapobiegać zatruciom pokarmowym, lekami, połkniętymi
środkami chemicznymi i przez drogi oddechowe,
- podać ogólne sposoby usuwania trucizn i nieswoiste odtrutki,
- wymienić przyczyny i rodzaje urazów termicznych
- rozpoznać rodzaj i stopień oparzenia na podstawie objawów,
- wiedzieć jakie są przyczyny utonięcia,
- wiedzieć, jakie są zasady bezpiecznego zachowania się na pokrywie
lodowej,
- umieć zabezpieczyć pojazd ratownika, udzielającego pierwszej pomocy
podczas wypadku drogowego,
Uczeń w dużej mierze opanował treści i umiejętności zawarte w programie,
chętnie pracuje w grupie, jest aktywny na zajęciach, umiejętnie
wykorzystuje zdobyte informacje. Wykonuje samodzielnie typowe zadania
związane z tokiem lekcji i zlecone przez nauczyciela. Umie formułować
proste, typowe wypowiedzi ustne i pisemne. Potrafi porównać zachowania
pozytywne i negatywne oraz ich wpływ na postawę ludzi. Poprawnie
wykonuje czynności ratownicze, umie dobrać potrzebny sprzęt i
wykorzystać niektóre środki ratownicze.
3
Uczeń powinien/potrafi:
- poprawnie stosować pojęcia: efekt cieplarniany, dziura ozonowa, kwaśne
deszcze,
- umieć zdefiniować poszczególne zagrożenia spowodowane siłami natury,
- sklasyfikować podstawowe zadania obrony cywilnej w czasie pokoju i
wojny,
- rozumieć pojęcie „świadomość ekologiczna” i wiedzieć, jak ją kształtować
- wyjaśnić jak należy gasić odzież palącą się na człowieku
- wyjaśnić, co oznaczają poszczególne stopnie zagrożenia powodziowego
- zaproponować czynności świadka katastrofy drogowej,
- przedstawić możliwości środków masowego przekazu w przeciwdziałaniu
panice,
- ocenić zagrożenie promieniotwórcze na terenie swojego powiatu,
- ocenić właściwości ochronne niektórych opakowań,
- przedstawić znaczenia pojęcia dezaktywacja i podstawowe sposoby jej
wykonywania,
- rozpoznać znaki substancji toksycznych na pojazdach i budowlach,
- ocenić materiały, z których są wykonane poszczególne przedmioty
codziennego użytku, pod kątem wykorzystania ich jako zastępcze
środki ochrony dróg oddechowych i skóry,
- wiedzieć, jak należy zachować się po usłyszeniu alarmu,
- przedstawić obowiązki osób podlegających ewakuacji,
- scharakteryzować poszczególne ogniwa łańcucha ratunkowego oraz ich
rolę i znaczenie,
- uzasadnić, dlaczego duży krwotok i wstrząs pourazowy uważa się
za stan bezpośredniego zagrożenia życia,
- wiedzieć, w jaki sposób unikać zakażenia,
- dokonać badania w celu rozpoznania rodzaju urazów i stanu
poszkodowanego,
- umieć udrożnić drogi oddechowe poszkodowanego i ułożyć go w pozycji
bezpiecznej,
- wezwać odpowiednią pomoc do konkretnego wypadku,
- omówić czynności wykonywane przez ratownika podczas uciskania
klatki piersiowej i oddechów ratowniczych,
- omówić czynności ratownika w sytuacji, gdy omdlały poszkodowany
odzyskał przytomność,
- przedstawić schemat postępowania ratownika w przypadku zadławienia,
- opisać sposoby tamowania krwotoków, wykonać opatrunek uciskowy,
- scharakteryzować poszczególne urazy kostno – stawowe,
- przedstawić schemat postępowania ratowniczego przy krwawieniu z nosa,
- umieć udzielić pomocy poszkodowanemu w przypadku ran kończyn i
głowy,
- opisać skutki działania niskiej i wysokiej temperatury na organizm ludzki,
- umieć udzielić pomocy poszkodowanemu przy oparzeniach termicznych,
- obliczyć rozległość oparzenia,
- przedstawić schemat postępowania ratowniczego w przypadku odmrożenia
np. małżowin usznych,
- umieć udzielać pierwszej pomocy przy skręceniach,
- rozpoznać typowe zatrucia na podstawie objawów i okoliczności,
- ocenić stan poszkodowanego i stopień zagrożenia w różnych zatruciach,
4
bardzo dobry
- umieć udzielić pierwszej pomocy przy zatruciach spalinami w garażu,
- wyjaśnić, jak należy udzielać pierwszej pomocy tonącemu,
- wyjaśnić, jak należy udzielać pierwszej pomocy podczas załamania lodu,
- wyjaśnić, w jaki sposób należy udzielić pierwszej pomocy w wypadku
drogowym,
- rozpoznać oznaki zawału serca, duszności, epilepsji; omdlenia,
- umieć udzielić pomocy osobom, które doznają zawału serca, ataku
duszności lub epilepsji,
- wyjaśnić jakie są objawy porażenia prądem elektrycznym,
- udzielać pomocy w wypadku porażenia prądem,
- rozróżnić rodzaj urazu na podstawie objawów,
- dostosować postępowanie oraz rodzaj opatrunku do rodzaju rany i sytuacji,
- wykonać różne metody sztucznego oddychania,
Uczeń aktywnie uczestniczy w zajęciach. Samodzielnie posługuje się
różnymi źródłami wiedzy, uzasadnia odpowiedzi korzystając z wiadomości
prasowych i telewizyjnych. Uzasadnia własne poglądy i stanowiska.
Dokonuje samodzielnej oceny wydarzeń i zjawisk. Dostrzega związki
przyczynowo- skutkowe. Potrafi łączyć wiedzę z różnych przedmiotów.
Dokonuje analizy i interpretacji tekstów źródłowych. Bezbłędnie wykonuje
czynności ratownicze, koryguje błędy kolegów. Potrafi we właściwym celu
wykorzystać sprzęt i środki ratownicze. Posiada pełen zakres wiedzy
przewidziany w programie. Umie pokierować grupą rówieśników;
Uczeń powinien/potrafi:
- dowieść, że zadania obrony cywilnej związane z ochrona ludności mają
charakter humanitarny,
- ustalić, które z tych zagrożeń są najbardziej niebezpieczne i dlaczego,
- zaproponować sposoby zapobiegania skażeniom chemicznym,
- zaproponować działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu
pożarów,
- zaproponować działania zmierzające do indywidualnej ochrony przed
powodzią,
- zaproponować czynności na wypadek katastrofy budowlanej,
- zaproponować czynności w przypadku, gdy ludzi ogarnia panika,
- zaproponować działanie władz państwowych i samorządowych w sytuacji
wskazującej na skażenie promieniotwórcze,
- zaproponować czynności, które należy wykonać, aby móc pobierać
wodę ze skażonego dużego zbiornika wodnego,
- zaproponować etapy deratyzacji i opisać każdy z nich,
- wyjaśnić zasady postępowania w przypadku awarii instalacji chemicznej,
środka transportu lub rozszczelnienia zbiorników z substancjami
toksycznymi,
- skompletować z przedmiotów codziennego użytku zestaw środków
ochrony skóry,
- umieć zachować się pod czas alarmu w szkole,
- uzasadnić, dlaczego jest niezbędna znajomość zasad i umiejętności
udzielania pierwszej pomocy w społeczeństwie,
- umieć zapewnić stałą opiekę poszkodowanemu,
- omówić zasady zapewnienia bezpieczeństwa podczas pożaru budynku,
porażenia prądem elektrycznym i wypadku komunikacyjnego,
- umieć ocenić oddech poszkodowanego,
5
celujący
- uzasadnić, dlaczego podanie pełnego zakresu informacji o rodzaju
wypadku, miejscu zdarzenia oraz stanie poszkodowanego jest tak ważne dla
jego dalszego leczenia,
- rozpoznać zagrożenia związane z brakiem udzielenia pomocy osobie z
napadem drgawkowym, napadem duszności, zawałem serca, udarem mózgu,
- wykonać samodzielnie resuscytację krążeniowo –oddechową,
- umieć udzielić pomocy omdlałemu,
- umieć udzielić pierwszej pomocy osobie zadławionej,
- umieć zatamować krwotok za pomocą ucisku w miejscu krwawienia i
opatrunku uciskowego,
- umieć udzielić pierwszej pomocy w przypadku krwawienia z nosa,
- umieć udzielić pomocy poszkodowanemu w przypadku rany z ciałem
obcym,
- umieć udzielić pomocy poszkodowanemu przy oparzeniach chemicznych,
- umieć udzielić pomocy w przypadku odmrożenia kończyn i wychłodzenia
organizmu,
- umieć udzielić pierwszej pomocy przy złamaniach i zwichnięciach,
- umieć udzielić pierwszej pomocy w przypadku zatruć pokarmowych,
lekami, gazami i środkami chemicznymi,
- umieć udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu tonącemu po
wyciągnięciu go na brzeg,
- umieć postępować z poszkodowanym, którego wyciągnięto na brzeg
po załamaniu się lodu,
- umieć ewakuować poszkodowanego, który nie oddycha i udzielić mu
pierwszej pomocy,
Uczeń posiada wiedzę i umiejętności wykraczające poza program, rozwija
własne zainteresowania, bierze udział z sukcesami w konkursach,
olimpiadach, mistrzostwach jest bardzo aktywny na lekcjach. Wykonuje
szereg zadań dodatkowych z własnej inicjatywy i jest żywo zainteresowany
tym co dzieje się w Polsce i na świecie. Angażuje się w akcje humanitarne,
ekologiczne, wolontariackie. Potrafi umiejętnie formułować argumenty,
wypowiadać się bardzo poprawnym językiem. Potrafi zaplanować i
zorganizować pracę swoją i innych.
Uczeń:
- potrafi scharakteryzować formy współpracy ratownika z rodziną
poszkodowanego i świadkami wypadku,
- opisać zagrożenia zdrowia i życia człowieka spowodowanego przez
zagrożenia naturalne w regionie i w Polsce w ostatnich latach,
- wymienić podstawowe źródła zagrożeń chemicznych i radiacyjnych,
- scharakteryzować zagrożenia, które miały miejsce w regionie i w Polsce i
przedstawi propozycje zapobiegania im w przyszłości,
- przygotować wywiad z przedstawicielami Służb Porządkowych (Straży
Miejskiej, Straży Wiejskiej) o zagrożeniach w najbliższej okolicy i działań
zapobiegawczych,
- przygotować wywiad z przedstawicielami Policji o zagrożeniach
wypadkami i katastrofami komunikacyjnymi w najbliższej okolicy i działań
zapobiegawczych,
- zaprojektować działania w swoim środowisku likwidujące zagrożenia
pożarowe,
- przygotować wywiad z przedstawicielami Straży Pożarnej o zagrożeniach
6
pożarem i działań zapobiegawczych,
- opracować instrukcję ppoż. konkretnego obiektu,
- wymienić czynności, które należy podjąć po ustąpieniu powodzi,
- wymienić struktury centralne i lokalne zarządzania kryzysowego w
przypadku powodzi,
- uzasadnić rozmieszczenie tablic i znaków bezpieczeństwa w miejscu
zamieszkania i nauki,
- potrafi zaproponować sposoby zapobiegania skażeniom chemicznym,
- przedstawić funkcjonowanie obrony cywilnej w poszczególnych
państwach europejskich,
- przedstawić zasady ewakuacji ludności, zwierząt z terenów zagrożonych,
potrafi wyjaśnić sposoby zaopatrzenia ludności ewakuowanej w wodę i
żywność,
- przedstawić ogólne schematy ratunkowe oraz łańcuch ratunkowy,
- ustalić i eliminować realne i potencjalne zagrożenia dla ratownika i
poszkodowanego w miejscu wypadku,
- przedstawić najważniejsze zadania ratownicze do czasu przyjazdu
pogotowia,
- wymienić zasady obowiązujące w wypadku masowym,
- przedstawić schemat postępowania ratowniczego z niezbędnym
wykonaniem zabiegów resuscytacyjnych,
- wyjaśnić jakie warunki muszą być zachowane przy RKO i PPŻ
u porażonych prądem, przy podtopieniu / utonięciu i u kobiety ciężarne,
- postępować według schematu ratunkowego przy porażeniu prądem,
- dokonać badania w celu rozpoznania rodzaju urazów i stanu
poszkodowanego przy porażeniu prądem,
- przedstawić schemat postępowania przy krwotoku tętniczym i żylnym,
- wykonać niezbędne czynności przeciwwstrząsowe w różnych sytuacjach,
- udzielić pomocy przy zwichnięciach i skręceniach połączonych z innymi
urazami wykorzystując łańcuch ratowniczy,
- udzielić pomocy przy złamaniach połączonych z innymi urazami
wykorzystując łańcuch ratowniczy,
- dostosować postępowanie do rodzaju zatrucia i drogi wnikania zgodnie ze
schematem postępowania ratowniczego,
- rozpoznać jakimi drogami może nastąpić zatrucie organizmu i potrafi
udzielić pierwszej pomocy zatruciach przez układ pokarmowy i skórę wg
schematu ratunkowego,
- wyjaśnić skutki ogólne oparzeń i zagrożenia z tym związane,
- zaproponować działania przeciwwstrząsowe przy oparzeniach,
- wyjaśnić zagrożenia związane z brakiem udzielenia pomocy osobie z
napadem drgawkowym, napadem duszności, zawałem serca, udarem mózgu,
- zdiagnozować i udzielić pomocy poszkodowanym w nagłych
zachorowaniach zgodnie ze schematem ratowniczym,
7