Czynniki biologiczne w środowisku pracy, choroby zawodowe
advertisement
INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia CZYNNIKI BIOLOGICZNE W ŚRODOWISKU PRACY. CHOROBY ZAWODOWE. NADZÓR NAD STANEM ZDROWIA PRACUJĄCYCH W NARAŻENIU NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE . 1 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Medycyna pracy w zakresie zagrożeń związanych z czynnikami biologicznymi Choroby zawodowe wywoływane przez czynniki biologiczne Wybrane przykłady chorób zawodowych Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne badania lekarskie pracowników szczepienia ochronne profilaktyka poekspozycyjna zakażeń krwiopochodnych 2 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Narażenie na czynniki biologiczne w środowisku pracy RODZAJE DZIAŁALNOŚCI • • • • • • • służba zdrowia rolnictwo i leśnictwo weterynaria usuwanie i utylizacja odpadów, oczyszczanie ścieków przemysł: biotechnologiczny, spożywczy, skórzany i futrzarski, metalurgiczny praca w instytucjach i laboratoriach naukowo-badawczych praca w archiwach, bibliotekach i muzeach z materiałami zanieczyszczonymi czynnikami biologicznymi 3 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Narażenie na czynniki biologiczne w środowisku pracy DROGI PRZENOSZENIA • powietrzna (gruźlica, grypa, legionelloza, mononukleoza zakaźna, odra) • przez krew i inne płyny ustrojowe (wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, AIDS) • pokarmowa (fekalno-oralna) (zapalenie wątroby typu A, zakażenia pałeczkami Shigella i Salmonella) • przez bezpośredni kontakt (opryszczka) 4 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Definicja • Choroba jest ujęta w wykazie chorób zawodowych • W wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy 5 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Jednostki uprawnione do rozpoznawania chorób zawodowych zakaźnych lub pasożytniczych I stopnia- przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego II stopnia - katedry, poradnie i kliniki chorób zakaźnych i inwazyjnych akademii medycznych, a w odniesieniu do gruźlicy także jednostki badawczo-rozwojowe prowadzące rozpoznawanie i leczenie gruźlicy. 6 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe kwalifikacja z uwagi na działanie alergiczne czynników biologicznych Pkt. 6. Astma oskrzelowa Pkt. 7. Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych Pkt. 9 Byssinoza Pkt.12. Alergiczny nieżyt nosa Pkt.13. Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym 7 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe kwalifikacja z uwagi na działanie zakaźne czynników biologicznych Pkt.18. Choroby zakaźne skóry • drożdżakowe zapalenie skóry rąk u osób pracujących w warunkach sprzyjających rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych • grzybice skóry u osób stykających się z materiałem biologicznym pochodzącym od zwierząt 8 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe kwalifikacja z uwagi na działanie zakaźne czynników biologicznych Pkt.25. Choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi • alergiczne zapalenie spojówek • epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek lub rogówki Pkt.26. Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa • wirusowe zapalenie wątroby • borelioza • gruźlica • bruceloza • pełzakowica • zimnica • inne choroby zakaźne lub pasożytnicze 9 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe kwalifikacja z uwagi na działanie rakotwórcze działanie czynników biologicznych Pkt.17. Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi: • rak pierwotny wątroby wirus zapalenia wątroby typu B i C 10 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Dane statystyczne W 2004 r. stwierdzono w Polsce 3790 przypadków chorób zawodowych Roczny współczynnik zapadalności wyniósł 41,0 na 100 tys. zatrudnionych ( w 2003r odpowiednio 4365 i 46,0) 11 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe– dane statystyczne Choroby zawodowe zakaźne lub pasożytnicze w Polsce w 2004 r. Choroba zawodowa Liczba przypadków % 1. Przewlekłe choroby narządu głosu 881 23,2 2. Pylice płuc 754 19,9 3. Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa 541 14,3 4. Obustronny trwały ubytek słuchu typu ślimakowego 506 13,3 5. Choroby skóry 181 4,8 12 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Dane statystyczne Choroby zawodowe zakaźne lub pasożytnicze w Polsce w 2004 r. Nazwa jednostki chorobowej Liczba przypadków 1. Wirusowe zapalenie wątroby typu B typu C 153 37 98 2. Borelioza 245 3. Gruźlica 86 4. Bruceloza 10 5. Pełzakowica 1 6. Zimnica 1 7. Inne 45 13 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe zakaźne lub pasożytnicze w Polsce w latach 1998-2004 Rok Chor. zakaźne ogółem WZW N % Gruźlica N % Borelioza N Bruceloza % N % 1998 1187 769 64,8 192 16,2 98 8,3 53 4,5 1999 877 471 53,7 151 17,2 135 15,4 61 7,0 2000 690 330 47,8 131 19,0 165 23,9 28 4,1 2001 715 304 42,5 100 14,0 247 34,5 32 4,5 2002 684 205 30,0 93 30,0 318 46,5 30 4,4 2003 550 186 33,8 93 16,9 221 40,2 21 3,0 2004 541 153 28,3 86 15,9 245 45,3 10 1,8 14 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Dane statystyczne Wybrane choroby zawodowe wywołane przez czynniki biologiczne w Polsce w 2004 r. Nazwa jednostki chorobowej Liczba przypadków 1. Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych 11 2. Drożdżakowe zapalenie skory rąk 3 3. Grzybice skóry spowodowane kontaktem z materiałem biologicznym pochodzącym od zwierząt 1 4. Epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek lub rogówki 1 3 15 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Dane statystyczne Wybrane choroby zawodowe w Polsce w 2004r. wg sekcji PKD Choroba zawodowa Sekcja PKD Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych A-rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo Choroby zakaźne lub pasożytnicze A-rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo N-ochrona zdrowia i opieka społeczna Liczba przypadków 10 (11) 266 (541) 223 (541) 16 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady ♦ służba zdrowia - wirusowe zapalenie wątroby, gruźlica, AIDS ♦ służba weterynaryjna i zootechniczna ♦ służby leśne, drwale ♦ rolnictwo - bruceloza, tularemia, pryszczyca, ornitozy - borelioza, kleszczowe zapalenie mózgu, wścieklizna, tularemia - alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych, bruceloza 17 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C Czynnik narażenia: wirusy pierwotnie hepatotropowe HBV i HCV Drogi wchłaniania: najczęściej droga krwiopochodna, ale także za pośrednictwem zakażonych wydzielin i wydalin (wydzielina pochwowa, sperma, płyn puchlinowy i stawowy) w trakcie zabiegów diagnostycznych i leczniczych 18 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C Zawodowe grupy ryzyka: • personel medyczny wykonujący zabiegi diagnostyczne, lecznicze i pielęgnacyjne u pacjentów, bez względu na profil zakładu opieki zdrowotnej • personel zakładów fryzjerskich, gabinetów kosmetycznych i salonów tatuażu • policjanci, pracownicy więzień i ochrony • pracownicy prosektoriów i domów pogrzebowych 19 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C Wielkość ekspozycji: • • • do zakażenia wystarcza jednorazowy kontakt zawodowy z zakażonym człowiekiem lub materiałem biologicznym przy braku odporności naturalnej lub poszczepiennej do zakażenia HBV wystarcza drobina zakażonej krwi o objętości 0,00004 ml ryzyko zakażenia zawodowego za pośrednictwem zakrwawionej igły waha się od 10% do 40% dla HBV i od 2% do 10% dla HCV 20 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C Odległe skutki zdrowotne: przewlekłe zapalenie wątroby, marskość wątroby, pierwotny rak wątroby Profilaktyka: środki ochrony indywidualnej, szczepienia ochronne, stosowanie sprzętu jednorazowego użytku i tzw. bezpiecznego sprzętu i narzędzi, automatyzacja pracy w laboratorium, sterylizacja sprzętu i narzędzi, badania serologiczne narażonych pracowników 21 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Bruceloza Czynnik narażenia: w Polsce prawie wyłącznie Brucella abortus (rezerwuar-bydło rogate), ale mogą być także inne zwierzęta hodowlane i dzikie Drogi wchłaniania: • bezpośredni kontakt z zakażonym zwierzęciem np. poprzez uszkodzoną skórę w tracie zabiegów położniczych u bydła • znacznie rzadziej drogą pokarmową lub oddechową 22 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Bruceloza Zawodowe grupy ryzyka: lekarze weterynarii i zootechnicy, pracownicy rzeźni, laboranci, hodowcy bydła Bruceloza jest zawsze chorobą odzwierzęcą Wielkość ekspozycji: • do zakażenia zawodowego wystarczy jednorazowy, bliski kontakt z zakażonym zwierzęciem, płodem, łożyskiem • prawdopodobne są zakażenia laboratoryjne 23 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Bruceloza Profilaktyka: stosowanie środków ochrony indywidualnej, bezpieczny obieg powietrza w rzeźniach, dezynfekcja pomieszczeń, dezynfekcja i sterylizacja sprzętu, badania serologiczne narażonych pracowników, wybijanie chorych sztuk, szczepienia ochronne zwierząt 24 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Borelioza Czynnik narażenia: krętek Borrelia burgdorferi, rezerwuarem są dzikie zwierzęta różnych gatunków. Kleszcze nie tylko przenoszą zakażenie na człowieka - raz zakażone stają się trwałym rezerwuarem tych bakterii (odsetek zakażonych kleszczy to kilka-kilkadziesiąt % w zależności od regionu) Drogi wchłaniania: poprzez ukąszenie przez zakażonego kleszcza - im dłużej trwa ten kontakt, tym ryzyko zakażenia jest wyższe 25 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Borelioza Zawodowe grupy ryzyka: • • • pracownicy leśni (szczególnie z terenów endemicznych: Mazury, Suwalszczyzna, Puszcza Białowieska) żołnierze z garnizonów stacjonujących na terenach zalesionych rolnicy i pracownicy rolni z terenów bogato zalesionych Wielkość ekspozycji: do zakażenia wystarcza jedno ukąszenie przez zakażonego kleszcza 26 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Borelioza Profilaktyka: środki ochrony indywidualnej, repelenty, szybkie usuwanie przyssanych kleszczy, badania serologiczne narażonych pracowników 27 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Choroby zawodowe - Wybrane przykłady Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych (płuco rolnika, płuco hodowcy ptaków, płuco myjących sery) Czynnik narażenia: • antygeny namnażających się w wilgotnych podłożach organicznych (siano, ziarno, kompost) bakterii termofilnych np. promieniowców (Actinomyces) oraz grzybów np. Aspergillus fumigatus, Penicillium sp. • antygeny znajdujące się w surowicy i odchodach ptasich Drogi wchłaniania: wziewna Profilaktyka: środki ochrony indywidualnej (respiratory), wentylacja pomieszczeń, ochrona produktów roślinnych przed spleśnieniem 28 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne ¾Badania lekarskie pracowników (wstępne, okresowe) ¾Szczepienia ochronne ¾Profilaktyka poekspozycyjna zakażeń krwiopochodnych 29 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne - Podstawa prawna • Ustawa Kodeks Pracy art. 179 i art. 229 (Dz.U.98.21.94 z późn. zm.) • Ustawa z dn. 27 czerwca 1997r. o służbie medycyny pracy (Dz.U.97.96.593) • Ustawa z dn. 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz.U.01.126.1384 z późn. zm.) • Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dn. 30 maja 1996r.w sprawie przeprowadzenia badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U.96.69.332) 30 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne Rola i zadania lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami • przeprowadzanie profilaktycznych badań lekarskich pracowników • w razie wystąpienia przypadku choroby zawodowej - wykonanie u pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy stwarzających podobne zagrożenie, badań celowanych lub testów ekspozycyjnych ukierunkowanych na wczesną diagnostykę ewentualnych zmian chorobowych • monitorowanie stanu zdrowia pracowników zaliczanych szczególnego ryzyka (np. młodocianych, niepełnosprawnych) do grup 31 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Rola i zadania lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami • rozpoznawanie i ocena ryzyka zawodowego oraz informowanie pracodawców i pracowników o możliwości wystąpienia niekorzystnych skutków zdrowotnych będących jego następstwem • planowanie i nadzór nad wdrażaniem w zakładzie pracy programów profilaktyki medycznej dla pracowników (np. szczepienia ochronne) • uczestniczenie w zakładowej komisji bezpieczeństwa i higieny pracy • prowadzenie dokumentacji z przeprowadzonych badań lekarskich pracowników • zgłaszanie właściwym organom przypadków podejrzenia choroby zawodowej u pracownika oraz podejrzenia bądź rozpoznania choroby zakaźnej lub zakażenia 32 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne Wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników (Załącznik nr 1 do Rozporządzenia MZiOS w sprawie badań lekarskich...) • • • • • badanie wstępne badania okresowe ostatnie badanie okresowe narządy (układy) krytyczne uwagi : lekarskie i pomocnicze : lekarskie i pomocnicze : lekarskie i pomocnicze 33 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników (Załącznik nr 1 do Rozporządzenia MZiOS w sprawie badań lekarskich...) 1. Wirus zapalenia wątroby typ B 2. Wirus zapalenia wątroby typ C 3. Ludzki wirus niedoboru odporności nabytej (HIV) 4. Pałeczki Brucella abortus bovis 5. Promieniowce termofilne, grzyby pleśniowe i inne pleśniowce o działaniu uczulającym 6. Inne szkodliwe czynniki biologiczne • prątek gruźlicy, • wirus kleszczowego zapalenia mózgu, • Chlamydia psittaci, • Toxoplasma gondii, • Borrelia burgdorferi 34 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne Szczepienia ochronne - Podstawa prawna Ustawa z dn. 6 września 2001r o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz.U 01.126.1384 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 19 grudnia 2002r. w sprawie wykazu obowiązkowych szczepień ochronnych oraz zasad przeprowadzania i dokumentacji szczepień (Dz.U.02.237.2018 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 3 stycznia 2003r. w sprawie wykazu stanowisk pracy oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmującym pracę lub zatrudnionym na tych stanowiskach (Dz.U.03.5.60) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 22 kwietnia 2005r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U.05.81.716) 35 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne Wykaz stanowisk pracy oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmującym pracę lub zatrudnionym na tych stanowiskach Określenie stanowiska pracy Szczepienie ochronne przeciw 1. Stanowiska pracy, na których występuje narażenie na kontakt z materiałem biologicznym pochodzenia ludzkiego WZW typu B 2. Stanowiska pracy, na których wykonywanie pracy związane jest z wyjazdami na obszary występowania zachorowań na wzw typu A WZW typu A 3. Stanowiska pracy przy usuwaniu odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych lub konserwacji urządzeń służących temu celowi WZW typu A, tężcowi I durowi brzusznemu 4. Stanowiska pracy wymagające częstego kontaktu z glebą tężcowi 36 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne Wykaz stanowisk pracy oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmującym pracę lub zatrudnionym na tych stanowiskach Określenie stanowiska pracy 5. Stanowiska pracy związane z obsługą osób przyjeżdżających z obszarów występowania błonicy Szczepienie ochronne przeciw błonicy 6. Stanowiska pracy w kompleksach leśnych na obszarach endemicznego występowania kleszczowego zapalenia mózgu kleszczowemu zapaleniu mózgu 7. Stanowiska pracy związane z diagnostyką wścieklizny wściekliźnie 8. Stanowiska pracy związane z diagnostyką duru brzusznego i innych schorzeń jelitowych durowi brzusznemu 37 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne Profilaktyka poekspozycyjna zakażeń krwiopochodnych Wirus HIV Natychmiastowe przemycie rany i skóry wokół wodą z mydłem, błony śluzowej – wodą, oczu – wodą lub 0,9% roztworem NaCl Leki hamujące namnażanie się wirusów: zidowudyna (AZT), lamiwudyna (3TC) Badania serologiczne w kierunku obecności wirusa HIV (po 6 tyg., 3 i 6 miesiącach od ekspozycji) 38 INSTYTUT MEDYCYNY PRACY im. prof. J. Nofera w ŁODZI Zakład Środowiskowych Zagrożeń Zdrowia Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami narażonymi na czynniki biologiczne Profilaktyka poekspozycyjna zakażeń krwiopochodnych Wirus HBV Profilaktyka czynna - szczepienie Profilaktyka bierna - immunoglobuliny anty HBs Badania serologiczne – ocena miana przeciwciał anty HBs Nie stosuje się profilaktyki poekspozycyjnej gdy: miano przeciwciał anty HBs wynosi powyżej 100IU/l lub od czasu ostatniego szczepienia upłynęło nie więcej niż 36 miesięcy 39
