socjalizacja i kontrola społeczna

socjalizacja i kontrola społeczna
życie to zmienność, dynamika, dzianie się –
społeczeństwa „żyją”, czyli uczestniczą w
nieustającej zmienności
co to jest socjalizacja ?
problem socjalizacji pojawia się wtedy, gdy
zastanawiamy się skąd ludzie uzyskują wiedzę,
przekonania, umiejętności, reguły, normy, które
później przejawiają się w ich działaniach
po to, aby działać musimy znać sposoby postępowania
– skąd one się biorą?
na pytanie to odpowiedzi próbuje udzielić biologia oraz
socjologia
 pierwsze stanowisko mówi, iż jest to sprawa biologii i
genetyki; ludzie dziedziczą pewne ludzkie impulsy,
repertuary zachowań, sposoby postępowania,
schematy myślenia, które są właściwe całemu
gatunkowi ludzkiemu  natura ludzka predestynuje
do pewnych działań; ludzie żyją, działają, myślą w
swoiście ludzki sposób dlatego, że realizują swoje
dziedzicznie uzyskane predyspozycje
 drugie stanowisko mówi, iż te wszystkie sposoby
życia nie są efektem dziedziczenia, lecz ludzie je
nabywają od społeczeństwa w którym się urodzili i
dorastają; to społeczeństwo dyktuje jak działać i
myśleć, aby stać się pełnowartościowym członkiem
społeczeństwa  społeczeństwo wpaja jednostce
sposoby życia swojej grupy dzięki regułom zawartym
w kulturze
argumenty za stanowiskiem „społecznym”
 ludzkie społeczności są bardzo różne; wzory, reguły,
idee oczywiste w jednej społeczności w innej są
odrzucane lub w ogóle nie funkcjonują jest to tzw.
pluralizm kulturowy; należy pamiętać iż uniwersaliów
kulturowych /wzorów czy reguł spotykanych zawsze i
wszędzie/ jest niezwykle mało
 argument drugi odwołuje się do przypadków życia
dzieci w środowisku zwierzęcym  nie przejawia ono
wówczas żadnych typowo ludzkich umiejętności czy
kompetencji tj. nie potrafi posługiwać się mową,
komunikować, nie ma wiedzy o świecie, poczucia
tożsamości, samowiedzy etc.
definicja procesu socjalizacji
 socjalizacja to proces za pośrednictwem którego jednostka staje




się pełnowartościowym członkiem zbiorowości społecznych
proces dzięki, któremu jednostka wdraża się do sposobu życia
swojej grupy i szerszego społeczeństwa przez uczenie się reguł
i idei zawartych w kulturze
socjalizacja antycypująca – internalizowanie wzorów grupy, do
której się nie należy, a jedynie pragnie należeć, czyli pozytywnej
grupy odniesienia
socjalizacja odwrotna – sytuacja spotykana w warunkach
szybkiej zmiany kulturowej, kiedy to, młode pokolenie stara się
wdrożyć tradycjonalnie nastawione starsze pokolenie do
nowych wzorów kulturowych tj. stylów bycia, mówienia,
ubierania się, rozrywki, twórczości etc.
socjalizacja permanentna – proces internalizowania coraz to
nowych wzorów kulturowych, w ciągu całego życia
socjalizacja pierwotna – dokonująca się w dzieciństwie, w
rodzinie i innych grupach pierwotnych
internalizacja kultury
 wszystkie treści wpajane przez społeczeństwo
jednostce, zawarte są w obrębie kultury
 kultura stanowi wielki arsenał wiedzy, wzorów, reguł,
norm, wartości, symboli z których każdy, poza
treściami wspólnymi np. językiem, korzysta
selektywnie, w zależności od pozycji społecznych
jakie pełni  następuje proces internalizacji
 internalizacja – proces psychiczny polegający na
„uwewnętrznieniu” kultury, czyli przekształceniu jej
wzorów w elementy osobowości  motywacje czy
postawy
 eksternalizacja – przejawianie się ukształtowanych
kulturowo treści osobowościowych – motywacji czy
postaw w konkretnych działaniach
słabe ogniwa socjalizacji
 anomia
 osobowość
 kontrola społeczna
resocjalizacja – eliminacja głęboko zinternalizowanych
wzorów kulturowych i wpojenie wzorów
przeciwstawnych
kontrsocjalizacja – uczenie się wzorów życia typowych
dla środowisk dewiacyjnych i przestępczych,
odmiennych od tych, które uznaje większość
społeczeństwa
dewiacja i jej rodzaje
 dewiacja pierwotna – czyn dewiacyjny popełniony po




raz pierwszy, uruchamiający sekwencję kontroli
społecznej i wymierzania sankcji
dewiacja wtórna – recydywa, czyli wejście na drogę
„kariery dewiacyjnej” w wyniku odrzucenia przez
społeczeństwo – „stygmatyzacji”
stygmatyzacja /etykietowanie/ – trwałe przypisanie
jednostce tożsamości dewianta czy przestępcy przez
ciążące na niej znamię karalności
dewiacja w sensie funkcjonalnym – czyn wywołujący
negatywne reakcje społeczne w postaci sankcji
różnego rodzaju
dewiacja w sensie normatywnym – sprzeczność
działania z regułą stosowalną wobec tego typu
sprawcy i tego typu czynu
kontrola społeczna i sankcje
 sankcje formalne – kary wymierzane w szczegółowo




przepisanym trybie, w określonym precyzyjnie wymiarze, przez
specjalnie do tego powołane organizacje czy instytucje
sankcje rozproszone – spontaniczne i nieformalne metody
nacisku i karania stosowane przez grupy, do których jednostka
należy
kontrola społeczna – system społecznych sankcji /negatywnych
i pozytywnych/ oraz agend /grup, organizacji, instytucji/
stosujących takie sankcje
permisywność społeczna – atmosfera przyzwolenia na czyny
dewiacyjne czy nawet przestępcze wywierająca presję na
agendy kontroli społecznej w kierunku powstrzymywania się od
wymierzenia sankcji, lub wymierzenia sankcji niewspółmiernie
łagodnych
punitywność – rozpowszechnione w społeczeństwie żądanie
wysokich kar i „zerowej tolerancji” w stosunku do dewiantów i
przestępców