Problemy społeczne w różnych perspektywach teoretycznych

PROGRAM KSZTAŁCENIA NA ROK AKADEMICKI 2012/2013
Przedmiot: Problemy społeczne w różnych perspektywach teoretycznych
Poziom kształcenia: studia II stopnia/forma studiów: stacjonarne
Kierunek/rok studiów/semestr: Praca socjalna I rok/2 letni
Forma zajęć: Wykład + ćwiczenia
Liczba godzin: 15 + 15
Punkty ECTS:
Prowadzący: prof. UŁ dr hab. Jolanta Grotowska-Leder [email protected], mgr Iwona Kudlińska
[email protected],
I.
WYMAGANIA/PREFERENCJE WSTĘPNE (dotyczy studentów II stopnia): nie dotyczy
II. EFEKTY KSZTAŁCENIA:
1. Wiedza: Student ma poszerzoną wiedzę o etapach i uwarunkowaniach rozwoju refleksji i badań
problemów społecznych, o sposobach analizy problemów społecznych w ramach różnych dyscyplin
naukowych (socjologii, polityki społecznej, pracy socjalnej) oraz podstawowych paradygmatach i
teoriach analizy problemów społecznych; o ich poznawczych i aplikacyjnych skutkach.
2. Umiejętności: Student potrafi łączyć etapy rozwoju społecznego z rozwojem badań nad
problemami społecznymi, ich interpretacją i wyjaśniania w kategoriach przyczyn i skutków
wykorzystując pojęcia z różnych teorii; potrafi krytycznie oceniać stanowiska teoretyczne w
kontekście ich ograniczeń dla procesu rozwiązywania problemów społecznych; zna sposoby badania
problemów społecznych z zastosowaniem różnych perspektyw teoretycznych i charakterystycznych
dla nich sposobów argumentacji i pomiaru.
3. Postawy/Kompetencje: Student rozumie różnorodność sposobów interpretowania problemów
społecznych. Ma przekonanie, że zjawiska te są niejednoznaczne i zmienne, że można im
przeciwdziałać i je ograniczać, a przyjęta perspektywa teoretyczna wyznacza ramy i sposoby
działania. Student ma przygotowanie do prowadzenia zespołowych badań i analiz różnych
współczesnych problemów i zagrożeń społecznych, ich przejawów i skutków z zastosowaniem
różnych perspektyw teoretycznych .
III. TREŚCI KSZTAŁCENIA: Etapy rozwoju refleksji na temat problemów społecznych. Dylematy wokół
definiowania kategorii. Rozwój społeczny a problemy społeczne. Typologie stanowisk teoretycznych:
a. R.W. Marisa, E. Rubingtona i M. S. Weinberga; b. N.K. Denzina i Y. S. Lincolna; c. K. Gorlacha.
Analiza wybranych stanowisk teoretycznych: 1. Teorie obiektywistyczne: R. Merton i teoria konwersji
rezydualnej A. Jamrozika i L. Nocelli; 2. Teorie subiektywistyczne: perspektywa etykietowania,
stygmatyzacji, konstrukcjonizm; 3. Teorie normatywne i empiryczne; 4. Komunitaryzm A. Etizoniego.
5. Perspektywa globalna i lokalna w badaniach problemów społecznych. 6. Paradygmat ilościowy i
jakościowy w badaniu problemów społecznych. 7-12 Analiza wybranych problemów społecznych w
różnych perspektywach teoretycznych (m.in. problemy ekologiczne, konsumpcjonizm, problemy
miejskie, konflikty etniczne, problemy edukacji, problemy technologiczne).
IV. KONTROLA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: Egzamin w formie testu obejmujący zagadnienia z wykładu i
z ćwiczeń (80%); Praca własna i zespołowa studenta (20%) - opracowanie w formie eseju i prezentacji
w Power Point w zespole tematu: Diagnoza wybranego problemu społecznego w wybranej
perspektywie teoretycznej i metodologicznej w wybranej skali (lokalnej, regionalnej, krajowej z
dokumentacją danych w formie tabel, wykresów, schematów).
V. AKTUALNA LITERATURA: Frysztacki K. (2009), Socjologia problemów społecznych, Warszawa:
Scholar; W. Dietl, K. Hirschman, R. Tophoven (2009), Terroryzm, Wydawnictwo naukowe PWN;
Kwaśniewski J. (2003). Badania problemów społecznych. Warszawa: IPSiR UW; Matczak P. (2000),
Problemy ekologiczne jako problemy społeczne, WN UAM, Poznań; Miś L. (2007), Problemy
społeczne. Teoria, metodologia, badania, Wyd. UJ, Kraków; Królikowska J. (red.) 2006, Problemy
społeczne w grze politycznej, Warszawa: Wydawnictwo UW; Ritzer G. (2004), Handbook of Social
Problems, Sage Publication.