Konstrukcje pamięci a tożsamość

PROGRAM KSZTAŁCENIA NA ROK AKADEMICKI 2011/2012
Przedmiot: Konstrukcje pamięci a tożsamość - w module Komunikowanie, media i kultura
współczesna
Poziom kształcenia: studia I stacjonarne
Kierunek/rok studiów/semestr: socjologia, III rok, semestr zimowy – 5.
Forma zajęć*: konwersatorium
Liczba godzin: 30
Punkty ECTS:
Prowadzący: dr hab. prof. UŁ Kaja Kaźmierska
I. WYMAGANIA/PREFERENCJE WSTĘPNE (dotyczy studentów II stopnia): (co student powinien,
znać, umieć, uzupełnić itp.)
Student powinien mieć opanowane umiejętności nabyte dzięki uczestnictwie w przedmiotach:
Autobiograficzny wywiad narracyjny w badaniu procesów społecznych, Dyskurs publiczny, oraz mieć
wiedzę z zakresu socjologii interpretatywnej.
II. EFEKTY KSZTAŁCENIA:
1. Wiedza: W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien znać podstawowe pojęcia i
zjawiska związane z problematyką pamięci zbiorowej i tożsamości zbiorowej. Student
powinien wykazać się znajomością literatury przedmiotu z tego zakresu. Powinien też
wiedzieć na czym polega praca nad pamięcią społeczną podejmowana przez organizacje
pozarządowe działające w tym obszarze, powinien wiedzieć w jakich kontekstach
kulturowych, społecznych i historycznych praca nad pamięcią zbiorową jest szczególnie
ważna i jakie mogą być jej konsekwencje.
2.
Umiejętności:
student powinien mieć umiejętność analizy różnych tekstów kultury, w
których zakodowana jest problematyka pamięci w jej odniesieniu do tożsamości jako
zarazem źródła i kreatora identyfikacji zbiorowych.
3. Postawy/Kompetencje:
W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien dostrzegać potrzebę analizy procesów
społecznych z perspektywy zróżnicowanych uwarunkowań historycznych i kulturowych kształtujących
odrębne wizje pamięci zakorzenione w tożsamości kolektywnej, powinien przyjąć postawę krytyczną
wobec własnych interpretacji przeszłości i mieć umiejętność wzięcia pod uwagę perspektywy Innego.
III. TREŚCI KSZTAŁCENIA: (szczegółowy program zajęć, z rozpisaniem na tematykę poszczególnych
spotkań)
1. Zajęcia wprowadzające
2-3.Tożsamość zbiorowa a pamięć społeczna
4. Pamięć biograficzna
5. Lieux de memoire i milieu de memoire – koncepcja Pierra Nory
6. Pamięć komunikacyjna i kulturowa – koncepcja Jana Assmanna
7. Historia mówiona jako metoda badania i archiwizowania pamięci
8. Analiza organizacji zajmujących się archiwizowaniem pamięci (KARTA, Pogranicze, Brama
Grodzka, Krzyżowa)
9. Muzea i pomniki jako nośniki pamięci
10. Tożsamość narodowa – nacjonalizm
11-12
Tożsamość – marginalność – obcość
13. Tożsamość – procesy społeczne na przykładzie wojny
14. Sąsiedztwo kultur – między tożsamością narodowa i etniczną
15. Tożsamość zbiorowa i tożsamość europejska
IV. KONTROLA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: (sposób – forma zaliczania, przykładowe pytania, tematy do
opisu itp.)
Przygotowanie eseju na temat związany z problematyką zajęć
V. AKTUALNA LITERATURA:
Podstawowa:
1.
„Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka” red. M. SaryuszWolska, Universitas: Kraków 2009.
2. J. Nowak „Społeczne reguły pamiętania. Antropologia pamięci zbiorowej”, Nomos, Karków
2011
3. B. Szacka „ Czas przeszły, pamięć, mit”, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2006.
Uzupełniająca:
1. S. Ossowski „Analiza socjologiczna pojęcia ojczyzny” Dzieła t. 3, W-wa 1967
2. E. Gellner „Narody i nacjonalizm”, W-wa PIW 1991
3.
A. Kłoskowska „Kultury narodowe u korzeni”, PWN, 2005r.