teorie i modele motywowania
advertisement
TEORIE I MODELE MOTYWOWANIA Martyna Wielki Anna Wilaszek Paulina Wójcik gr.3B MOTYWACJA • Proces mający na celu wywołanie, ukierunkowywanie i podtrzymywanie określonych zachowań ludzi, dążący do realizacji określonych celów. • „psychologiczny stan przyczyniający się do stopnia, w jakim człowiek się w coś angażuje, obejmuje ona czynniki, które powodują, wytyczają i podtrzymują zachowanie ludzkie zmierzające w określonym kierunku”. (J.A. Stoner, R. E.Freeman i D. R. Gilbert) TEORIE I MODELE MOTYWOWANIA Teoria naukowej szkoły organizacji Taylora • zainspirowana stosunkami panującymi w feudalizmie • motywowanie za pomocą środków przymusu (przymus fizyczny, psychiczny, administracyjny) • zauważenie, że motywowanie poprzez przymus prowadzi do niechęci i wrogości pracowników • próby traktowania pracownika jako równego partnera, odchodzenie od kar na rzecz nagród Teoria Eltona Mayo • pracownicy pracują lepiej jeśli kierownictwu zależy na ich dobrobycie, a nadzór poświęca im szczególną uwagę • ludzi cenią sobie przynależność do grup nieformalnych tworzących się w organizacjach na zasadzie przyjaźni oraz współpracy • człowiek to istota motywowaną potrzebami społecznymi, która pragnie takich stosunków w pracy, które przynoszą zadowolenie. Teoria potrzeb Abrahama Maslowa • „człowiek jest motywowany przez potrzeby, układające się w hierarchię według ich priorytetu lub intensywności i obejmujące bodźce pieniężne oraz społeczną akceptację.” • twórca piramidy potrzeb i poglądu, że aby móc zaspokajać potrzeby wyższego rzędu, trzeba przede wszystkim zaspokoić potrzeby niższego rzędu. Teoria ERG • akronim angielskich słów Existence, Relatedness, Growth. • oparta na poglądzie, że ludzie mogą odczuwać jednocześnie wiele różnych potrzeb, a odczuwanie ich ma charakter ciągły i dynamiczny. • motywacja jest pragnieniem zaspokojenia potrzeb, które klasyfikuje w trzech grupach: potrzeby egzystencjalne potrzeby związków międzyludzkich potrzeby rozwoju, osobistej twórczości lub efektywności Teoria X i Y • oparta na założeniu, że istnieją dwa odmienne zbiory osobowości, do których można przyporządkować poszczególnych pracowników. Zbiór X: Człowiek leniwy, który nie lubi pracy i jej unika. Pracodawca musi go kontrolować, zmuszać, kierować nim i grozić karami. Pracownik X ma niewielkie ambicje, unika odpowiedzialności. Zbiór Y: Człowiek dla którego praca jest naturalną częścią życia, jest dla niego źródłem satysfakcji i motywacji do osiągania celów. Dwuczynnikowa teoria F.Herzberga • oparta na badaniach nad opisaniem postaw w pracy inżynierów i księgowych. Herzberg pytał pracowników kiedy czuli się dobrze, a kiedy źle w pracy i na tej podstawie opracował własną teorię motywacji, w której wyróżnił dwa czynniki - zewnętrzne (inaczej czynniki niezadowolenia lub higieny) tj. wynagrodzenie, warunki pracy oraz polityka firmy – pozytywna ocena tych czynników nie prowadzi do zadowolenia z pracy, a jedynie do braku niezadowolenia. - wewnętrzne (inaczej czynniki zadowolenia) tj. uznanie, osiągnięcia, awans – które wywołują rzeczywiste zadowolenie i motywują pracowników. Inne teorie • Teorie sprawiedliwości - opierające się na założeniu, że w motywacji najważniejsze jest przekonanie pracownika o słuszności nagród i kar. • Teorie oczekiwań – teorie zakładające, że ludzie w zależności od korzyści których oczekują wybierają określone zachowania, aby te korzyści uzyskać. • Teorie wzmocnienia – teorie zakładające, że ludzie mają skłonność do powtarzania zachowań, które w przeszłości przyniosły im pozytywne skutki, a unikają zachowań o skutkach negatywnych. • Teorie celów – teorie zakładające, że najważniejsze dla człowieka jest wyznaczenie celu działania. Proces wyznaczania celów opisuje się w czterech fazach: • ustalenie wzorca, który chce się osiągnąć • ocena, czy osiągnięcie wzorca jest możliwe • ocena, czy wzorzec jest zgodny z celami osobistymi • przyjęcie wzorca, wyznaczenie celu i zachowanie zmierzające do jego osiągnięcia Bibliografia 1. 2. 3. 4. 5. 6. Ricky W. Griffin „Podstawy zarządzania organizacjami” PWN Warszawa 2000 Z.Jasiński „Motywowanie w przedsiębiorstwie : uwalnianie ludzkiej produktywności”, Placet Warszawa 1998 L.Korzeniowski „Menedżment.Podstawy zarządzania” EAS Kraków 2005 J.Reykowski „Z zagadnień psychologii motywacji” WSIP Warszawa 1977 Robbins, DeCenzo „Podstawy zarządzania” PWN Warszawa 2002 J. A. F. Stoner, R. E. Freeman, D. R. Gilbert, Jr., „Kierowanie” PWE Warszawa 1997
