Wybrane wzory, wybrane treści z zadań Wzór, itp. Dodatkowe objaśnienia Jednostka PN= U-Z Urodzenia – Zgony Liczba osób ‰ SM= I- E Imigranci – Emigranci, Liczba osób ‰ Prz= PN +SM Prz= (urodzeniazgodny)+(imigranci-emigranci) Liczba osób Zagadnienie -DemografiaPrzyrost naturalny Współczynnik przyrostu naturalnego Saldo migracji Współczynnik salda migracji Przyrost rzeczywisty Współczynnik przyrostu rzeczywistego Wpn= Wsm= WPrz= WPN + WSM -OsadnictwoWskaźnik urbanizacji WPrz= % Wu= Gęstość zaludnienia -MapaWzór na skalę mapy Os/km2 GZ= M-skala mapy M= D- odległość w terenie (zamieniamy do cm) Zmiana skali liczbowej 1km=1000m=100000cm skala mianowana w cm d- odległość na mapie Np. 1 : 50 000 1 cm- 50 000cm 1cm: 500 m (bo 1 m = 100 cm) Skala kwadratowa 1km2=100ha= 10000a=1000000m2 1cm: 0,5 km (bo 1 km=1000m) Np. 1 : 200 000 http://www.liczby.pl/przelicznik/powierzchni 1cm : 2 km 1 cm2: 4 km2 1 cm2: 400ha itd. Wysokość względna 1500 m n.p.m. 1000 m n.p.m. A Wwz = 1500 – 1000 = 500 m Wwz = A - B B Różnica pomiędzy dwiema wysokościami bezwzględnymi m (metry!) Rozciągłość południkowa Roz. poł = N – N 10° N 20° N 10° S 10 °N ° (stopnie) Roz.poł. = S - S Roz. poł. = N + S przy oblicz. rozciągłości południkowej patrz na wartości skrajnych równoleżników Rozciągłość równoleżnikowa -Podstawy astronomiiCzas słoneczny ° (stopnie) E Roz. rów.= W – W 10° Roz. rów.= E + W E Przy obliczaniu rozciągłości równoleżnikowej patrz na wartości skrajnych południków 10° 24h - 360° 1h - 15° 4 min - 1° 1. Oblicz różnicę w rozciągłości równoleżnikowej 2. Przelicz otrzymaną różnicę na czas (stopnie na minuty) 3. Dodaj bądź odejmij otrzymany czas do czasu miejscowości, gdzie godzina jest już znana.* h, min (godziny i minuty) 1. Ustal strefę czasową miejscowości a) podzial ich dł. gog. przez 15° i zaokrąglij do całości 2. Dodaj (gdy przeciwne półkule), bądź odejmij (gdy te same półkule) wartości stref 3. Otrzymany wynik dodaj, bądź odejmij od czasu gdzie godzina jest już znana* h, min (godziny i minuty) 1 strefa = 15° rozciagłości równoleżnikowej tj. 1h Długość geograficzna miejscowości : 15° Wysokość Słońca nad horyzontem 20°-10°=10° Roz. rów.= E – E *Miejscowo ci położone bardziej na wschód mają czasy późniejsze, na zachód wcze niejsze. Gdy przekraczasz północ i półkulę pamiętraj o zmianie daty. Czas strefowy 10°+10°=20° E 20° W 10° 21.03 i 23.09 h= 90°- φ Φ - szerokość geograficzna danego miejsca 22.06 H= 90°- φ - 23°27’ (S) H= 90° – φ + 23°27’ (N) Pamiętaj 1° = 60’ 22.12 H= 90°- φ - 23°27’ (N) H= 90° – φ + 23°27’ (S) -Meteorologia i klimatologiaŚrednia temperatura, opad Amplituda temperatury X= A= Tmax - T min Różnica między najwyższą i naniżą temperaturą Średnia arytmetyczna - suma wartości pomiaru n- liczebność grupy Np. t max 30°C, t min - 30°C A= 30°-(-30°)= 60°C °C (przeważnie) Obliczanie temp. na różnych wysokościach W- dana wysokość bezwzględna W1, T1 0,6°C/100m W, T =np.1°C 1°C/100m ° stopnie C T- temperatura W2, T2 T1=T-((W1-W): 100)*0,6) T2=T1+((W1-W2):100)*1) -Ekonomia- Bhz = E-I Bilans handlu zagranicznego= Eksport - Import Dana waluta