Rentowność kapitału: stopa procentowa a inwestycje
advertisement
Jacek Wallusch _________________________________ Współczesne Teorie Ekonomiczne John Maynard Keynes – podejście makroekonomiczne Przewrót metodologiczny JM Keynes _________________________________________________________________________________ „stawiam siebie w szeregach heretyków” (1934) badanie wielkości globalnych; analiza w kategoriach pieniężnych; zmiany ilości (a nie zmiany cen); model statyczny i krótkookresowy; analiza przyczynowo-skutkowa; metoda równowag cząstkowych w skali makro; Wallusch, WTE Różnice między podejściem neoklasyków a Keynesa wywołane konkretnym kontekstem tworzonej teorii: Wielki Kryzys Przewrót metodologiczny JM Keynes ________________________________________________________________________________ • metoda równowag cząstkowych a analiza przyczynowo-skutkową; • pokazanie kolejno wpływu zmiennych niezależnych na kształtowanie się zmiennych zależnych, przy założeniu stałości określonych wielkości. Analiza stopniowa związków i łączenie ich daje ostatecznie obraz równowagi ogólnej. Wallusch, WTE Różnice między podejściem neoklasyków a Keynesa najlepiej widoczne przy analizowaniu metody użytej przez JMK Popyt efektywny JM Keynes ________________________________________________________________________________ Popyt efektywny wyznacza go miejsce przecięcia się krzywej zagregowanego popytu przez krzywą zagregowanej podaży (MALTHUS) Popyt efektywny = popyt zrealizowany zdeterminowany przez wielkość wydatków konsumpcyjnych i inwestycyjnych Wallusch, WTE Popyt efektywny jako najważniejszy element Ogólnej teorii: Wielkości stałe Założenia ____________________________________________________________________________________________ • ilość i kwalifikacje rozporządzalnej siły roboczej; • ilość i jakość rozporządzalnego wyposażenia kapitałowego; • technika i stopień konkurencji; • gusty i przyzwyczajenia konsumentów; • przykrość związana z różną intensywnością pracy oraz działalności organizacyjnej i nadzorczej; • struktura społeczna; Wallusch, WTE Model Keynesa – statyczny i krótkookresowy ze względu na przyjęte założenia dotyczące struktury gospodarki Konsumpcja Kontakt ____________________________________________________________________________________________ Czynniki wyznaczające skłonność do konsumpcji SUBIEKTYWNE: gusty i preferencje OBIEKTYWNE: zmiana jednostki płac; zmiana różnicy między dochodem i dochodem netto; nieoczekiwane zmiany w wartościowaniu kapitału; zmiana stopy dyskontowania przyszłego dochodu; zmiana polityki fiskalnej; zmiana w przewidywaniach co do relacji obecnego i przyszłego poziomu dochodu Skłonność do konsumpcji jest względnie stała w krótkim okresie przy określonym dochodzie Wallusch, WTE Skłonność do konsumpcji i krańcowa skłonność do konsumpcji jako wyznaczniki zachowania społeczeństwa. Skłonność do konsumpcji JM Keynes ___________________________________________________________________________________________________ Długookresowe zmiany zachowań konsumpcyjnych skłonność do konsumpcji maleje wraz ze wzrostem dochodu Prawo Saya stąd zanegowane powstaje luka między dochodem a wydatkami Wallusch, WTE Negacja prawa Saya poprzez przedstawienie długookresowej malejącej krańcowej skłonności do konsumpcji JM Keynes skłonność do konsumpcji ___________________________________________________________________________________________________ psychologiczna skłonność do konsumpcji konsumpcja dochod stąd w wielkościach krańcowych: S C 1 Y Y stąd Y CS Wallusch, WTE Podstawa wyprowadzenia mnożnika inwestycyjnego stopa procentowa a inwestycje JM Keynes ___________________________________________________________________________________________________ PREFERENCJA PŁYNNOŚCI • skłonność do utrzymywania rezerw pieniężnych w formie płynnej • zmiany stopy procentowej wywołują: 1. preferencja płynności 2. zmiany ilości pieniądza model neoklasyczny? 1. realne czynniki zapobiegliwości 2. krańcowa efektywność kapitału Wallusch, WTE Pieniądz – stopa procentowa – inwestycje: podstawowa relacja tłumacząca system keynesowski stopa procentowa a inwestycje JM Keynes ___________________________________________________________________________________________________ STOPA PROCENTOWA wynagrodzenie za zrzeczenie się płynności Zmiany preferencji płynności a klasyczne rozumienie teorii ilościowej: MV PT V = const. Wallusch, WTE Ustalanie stopy procentowej na rynku pieniężnym – stopa procentowa jako zjawisko czysto pieniężne JM Keynes stopa procentowa a inwestycje PROCENTOWA ___________________________________________________________________________________________________ STOPA ceny podaż pieniądza p1 p2 popyt na pieniądz q1 q2 ilości Jak zmniejszyć Zwiększyć podaż stopę pieniądza! procentową? stopa procentowa a inwestycje JM Keynes ___________________________________________________________________________________________________ Rentowność kapitału: stosunek przewidywanej dochodowości danego obiektu kapitałowego do jego ceny podaży lub kosztu produkcji stąd w wielkościach krańcowych: stosunek przewidywanej dochodowości dodatkowej jednostki danego typu kapitału do kosztu jej wyprodukowania Wallusch, WTE Krańcowa rentowność kapitału – podstawowy element systemu keynesowskiego pozwalający zrozumieć zależność stopa procentowa - inwestycje stopa procentowa a inwestycje JM Keynes ___________________________________________________________________________________________________ Inwestycje a stopa procentowa poziom inwestycji wyznaczą ceny dóbr inwestycyjnych gdy ich poziom wyrówna przewidywaną krańcową rentowność kapitału ze stopą procentową zaprzeczenie neutralności pieniądza Wallusch, WTE Zależność sytuacji na rynku dóbr i usług oraz rynku pracy od ceny kształtującej się na rynku pieniężnym (stopy procentowej) stopa procentowa a inwestycje JM Keynes ___________________________________________________________________________________________________ Podjęcie decyzji inwestycyjnych każde dobro kapitałowe posiada własną stopę procentową najwyższą własną stopę procentową posiada pieniądz r E y Wallusch, WTE Porównywanie oczekiwanej rentowności projektów inwestycyjnych E(y) do stopy procentowej r i podejmowanie na tej podstawie decyzji o inwestycjach.
