JM Keynes - Socjologia
advertisement
J. M. Keynes Skidelsky Od czego „odpychał się” Keynes? Przekonanie, że „uczestnicy rynku dysponują doskonałą wiedzą o przyszłych wydarzeniach. Jest to równoznaczne ze stwierdzeniem, że potrafią wyliczyć ryzyko związane z każdym z nich” Teza K.: Uczestnicy rynku znajdują się w stanie niepewności Stan. Keynesa generalnie: Pieniądz to „magazyn wartości” (Weber pisał o funkcji tezauryzacji pieniądza); „… to jedna przyjętych przez społeczeństwo konwencji, która strzeże przed niepewnością – pozwala na przekładanie w czasie decyzji o wydatkach…” Zasada niedoboru Założenie, że „wielkość produkcji jedyną granicą popytu”. Zakładano, że „niedobór popytu był wykluczony z założenia”. Odrzucano zatem wizję, w której popyt jest sztucznie wytwarzany (stymulowany) – ponieważ ekonomia to nauka o „rzadkich zasobach”. Co za tym idzie… Państwo nie może lub nie powinno ingerować w gospodarkę (laissez faire i konstrukcja niewidzialnej ręki rynku) Keynes… … wychodził z dokładnie przeciwstawnego założenia, „że w normalnych warunkach całkowity popyt nie zawsze wyczerpie całkowita podaż; że nie ma żadnej gwarancji, że wszystko co zostanie wyprodukowane, będzie kupione, że oszczędzanie może zmniejszać inwestycje, zamiast być automatycznie ich źródłem”. Stąd wynikało przekonanie, że polityka oszczędności („to głosy idiotów i szaleńców”) nie prowadzi do założonego celu, czyli „rozruszania gospodarki”. Zasada „neutralności pieniądza” …, że pieniądz jest jedynie pośrednikiem w wymianie. Nie pełni własnej „roli”. Jeżeli taka miała być rola pieniądza, to on sam nie miał wpływu na ceny produktów, bo ceny produktów regulowały zasada pobytu i podaży. ergo Jeśli się podwoi ilość pieniądza to ceny wzrosną dwukrotnie. Czym był pieniądz dla Keynesa? „… był tak samo <<magazynem wartości>>, jak i środkiem płatniczym, ale przede wszystkim był <<subtelnym narzędziem łączącym teraźniejszość z przyszłością”. Instytucjonliści postrzegali go jako „instytucję”, czyli pewnego typu konstrukcję społeczo-kulturową oderwaną od substratu czysto materialnego (newtonowskiego mechanizmu)… Myślenie w kategoriach równowagi Gospodarki utrzymują się w stanie optymalnej równowagi przez to, że konkurujący ze sobą aktorzy neutralizują wzajemnie swe błędy. - Wyjaśnianie trwałych mechanizmów, a te ich zdaniem zmierzały do równowagi… Keynes odmiennie… Jego wkład to skupienie się na „perspektywie krótkookresowej, kosztem długoterminowej”. ergo Teoria cykli koniunkturalnych (głupcze). Platonizm Skłonność do wyidealizowanego modelowania. Dla Keynesa teoria powinna być nade wszystko realistyczna, powiązana z istniejącymi problemami i poszukiwaniem rozwiazań. „Czujna obserwacja” Teoria Keynesa (jej cechy) Niewidzialna ręka rynku zamieniona została na „niewidzialna nic konwencji”. „każda równowaga […] [jest] doraźnym stanem rzeczy określanym raczej przez stan oczekiwań niż przez <<zasadnicze siły>> produktywności i oszczędności”. Keynesa pojecie niepewności „Niepewność zrywa więź pomiędzy podażą a popytem usankcjonowaną przez prawo Saya”. Odróżnienie „ryzyka” od „niepewności” Indywidualna systemowe Ograniczenia ekonometrii Nie wszystko da się statystycznie uchwycić… Popyt efektywny „Rozmiar zatrudnienia zależy od poziomu zagregowanego popytu”. „Równowagę uzyskujemy wtedy, gdy od kupujących można oczekiwać, że nabędą tyle produktów, by uzasadnić zatrudnienie przez przedsiębiorców siły roboczej niezbędnej do wytworzenia tych dóbr”. Keynes rozdzielił… … <<popyt zagregowany (oczekiwany dochód pracodawców)>> na dwa składniki: (1) popyt konsumpcyjny i (2) popyt inwestycyjny. Popyt konsumpcyjny zmienia się z opóźnieniem (jest bardziej stabilny). Keynes uważał, że oszczędności zmniejszają konsumpcję, ale niekoniecznie sprawiają, że inwestycje rosną Im bardziej oszczędne społeczeństwo tym większy będzie miało kłopot z utrzymaniem pełnego zatrudnienia. Poziom inwestycji określany jest przez skłonność do konsumpcji. a to nie obniżanie płac, ale spadek zatrudnienia eliminuje nadmierną podaż produktu. Jest to równoznaczne ze stwierdzeniem, że nadmiar oszczędności względem inwestycji jest niwelowany przez spadek dochodów”. Koncepcja „równowagi przy niepełnym zatrudnieniu” „… w gospodarce rynkowej brakuje wewnętrznego, efektywnego mechanizmu, który pozwalałby na samodzielne stawianie na nogi po poważnym załamaniu” Co wynika z niepewności? „Człowiek ekonomiczny, który maksymalizuje swój indywidualny zysk w izolacji od pozostałych, nie ma racji bytu w świecie, w którym nie wiemy, co przyniesie jutro”. Sztywność płac i stóp procentowych „… Tak naprawdę realnym świecie płace miały skłonność do <<lepkości>> spadały wolniej niż ceny towarów”. Elastyczność płac nie równa się pełnemu zatrudnieniu…
