Historia myśli socjologicznej i myśli społecznej

PROGRAM KSZTAŁCENIA NA ROK AKADEMICKI 2011/2012
Historia myśli socjologicznej i myśli społecznej
Poziom kształcenia: studia I stopnia, niestacjonarne
Socjologia, rok studiów: 1; semestr: 2
Forma zajęć: wykład
Liczba godzin: 30
Punkty ECTS:
Prowadzący: dr Mieczysław Marciniak
I. EFEKTY KSZTAŁCENIA:
1. WIEDZA:
Przez uczestnictwo w wykładzie student uzyskuje wiedzę o historycznych nurtach refleksji nad
genezą ładu społecznego i jego charakterem oraz czynnikach stabilizacji i zmiany społecznej. Po
drugie, rozumie kontekst i proces formowania się socjologii, jako odrębnej dyscypliny badań i
refleksji. Po trzecie, poznaje paradygmaty badania i analizy społeczeństwa wypracowane w XIX i
początkach XX wieku.
2. UMIEJĘTNOŚCI:
W efekcie wykładów student powinien umieć dostrzegać różnorodność założeń, modeli oraz metafor
leżących u podstaw refleksji o społeczeństwie i jego prawach oraz charakteryzować odmiany metod
socjologicznej analizy.
3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE (POSTAWY):
W toku wykładu student nabywa krytycznego dystansu wobec ideologicznych składników myśli
społecznej, potrafi zrozumieć odmienne od własnych poglądy na zasadnicze kwestie społeczne i
racjonalizować własne przekonania.
II. TREŚCI KSZTAŁCENIA:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Sofiści, Platon i Arystoteles: odmienne dyskursy polis
Rzymskie kontynuacje i odmienności problematyki państwa, prawa i obywatelstwa.
Augustiańska nostra philosophia wobec myśli antyku. Społeczne aspekty myśli Tomasza z Akwinu
Renesans w myśli społecznej
Racjonalizacja ładu społecznego i prawa natury
Oświecenie – socjologia avant la lettre
H. Saint –Simone a program socjologii A. Comte
A. de Tocqueville’a rozumienie procesu społecznego
Specyfika myśli marksowskiej wobec pozytywistycznych programów nauki społecznej
Socjologizm L. Gumplowicza a socjologizm E. Durkheima
Zarys problematyki głównych dzieł E.Durkheima
12. Antypozytywistyczny zwrot w naukach społecznych. Program i problem hermeneutyki.
13. „Socjologia rozumiejąca” M. Webera.
14. Program socjologii historycznej, filozoficznej i formalnej G. Simmla. Przykłady analizy formalnej.
III. KONTROLA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: Egzamin pisemny – pełny przegląd przykładowych pytań
egzaminacyjnych zawiera opracowanie Klasyczne teorie socjologiczne. Wybór tekstów, (red.) Paweł
Śpiewak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006;
LITERATURA:
Obowiązkowa
J. Szacki, Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
2004;
G. Ritzer , Klasyczna teoria socjologiczna, Wydawnictwo Zysk i S-ka , Poznań 2004.
Uzupełniająca:
Klasyczne teorie socjologiczne. Wybór tekstów, (red.) Paweł Śpiewak, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2006;
J. Szczepański, Socjologia. Rozwój problematyki i metod. (Wydanie dowolne)
W.Lepenies, Trzy kultury, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1997
10% zajęć studencki opracowują samodzielnie, zgodnie z zaleceniem prowadzącego zajęcia