Związek Maklerów i Doradców, projekt z dnia 28.03.2007 r. Standard postępowania w przypadku transakcji zawieranych poprzez budowę książki popytu („Standard”) § 1. Definicje Ilekroć w Standardzie jest mowa o: 1) Instrumentach Finansowych – rozumie się przez to maklerskie instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.), będące przedmiotem obrotu na rynku regulowanym lub przedmiotem oferty publicznej, 2) Transakcji – rozumie się przez to łącznie: a) proces budowania książki popytu polegający na tym, że do co najmniej dwóch podmiotów kierowane są propozycje nabycia określonych Instrumentów Finansowych, a cena i/lub wolumen poszczególnych transakcji określane są na podstawie odpowiedzi zebranych od wszystkich podmiotów, do których skierowano propozycje, oraz b) wszystkie transakcje dotyczące Instrumentów Finansowych, zarówno w obrocie pierwotnym, jak i wtórnym, zawierane w oparciu o zbudowaną książkę popytu; 3) Inicjatorze Transakcji – rozumie się przez to podmiot, który zamierza zbyć Instrumenty Finansowe w wyniku budowy książki popytu; 4) Podmiocie Dopełniającym – rozumie się przez to podmiot, do którego skierowano indywidualną propozycję złożenia oferty nabycia Instrumentów Finansowych w ramach budowy książki popytu; 5) Uczestniku Transakcji, Uczestniku – rozumie się przez to zarówno Inicjatora Transakcji, jak i Podmioty Dopełniające; 6) Podmiocie Aranżującym – rozumie się przez to podmiot prowadzący działalność w zakresie pośredniczenia w zawarciu Transakcji między Uczestnikami Transakcji; 7) Firmie Inwestycyjnej – rozumie się przez to firmę inwestycyjną w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.); 8) Inwestorze Instytucjonalnym – rozumie się przez to: fundusz inwestycyjny, otwarty fundusz emerytalny, zakład ubezpieczeń, a także inne podmioty, których przedmiotem działalności jest inwestowanie w Instrumenty Finansowe na rachunek własny lub na rachunek klientów. § 2. Zakres zastosowania Standardu Standard stosuje się do Transakcji, w których: 1) Podmiotem Aranżującym jest Firma Inwestycyjna, lub 2) co najmniej jednym Uczestnikiem Transakcji jest Inwestor Instytucjonalny. § 3. Aranżowanie Transakcji 1. Inicjator Transakcji obowiązany jest korzystać z pośrednictwa Podmiotu Aranżującego będącego Firmą Inwestycyjną w przypadkach przewidzianych przepisami prawa. Korzystanie przez Inicjatora Transakcji z pośrednictwa Podmiotu Aranżującego 1 Związek Maklerów i Doradców, projekt z dnia 28.03.2007 r. będącego Firmą Inwestycyjną jest ponadto zalecane w każdym przypadku, w którym Inicjator Transakcji nie kieruje propozycji do z góry wybranego inwestora. 2. Podmiot Aranżujący powinien działać zarówno w interesie Inicjatora Transakcji, jak i Podmiotów Dopełniających. § 4. Wybór Podmiotów Dopełniających 1. Podmiot Aranżujący, przy kierowaniu propozycji nabycia Instrumentów Finansowych do Podmiotów Dopełniających, powinien kierować się zasadami określonymi w ust. 2-3. 2. Przy wyborze Podmiotu Dopełniającego, do którego kierowana jest propozycja, Podmiot Aranżujący powinien uwzględnić następujące przesłanki: 1) można oczekiwać z istotnym prawdopodobieństwem, że Podmiot Dopełniający, do którego kierowana jest propozycja, będzie zainteresowany złożeniem odpowiedzi oraz 2) według najlepszej wiedzy Podmiotu Aranżującego, zawarcie Transakcji przez Podmiot Dopełniający będzie zgodne z jego celem inwestycyjnym i pozycją finansową. 3. W przypadku dokonywania Transakcji za pośrednictwem Podmiotu Aranżującego Inicjator Transakcji może określić kryteria doboru Podmiotów Dopełniających oraz zasady składania propozycji nabycia i dokonywania alokacji Instrumentów Finansowych. W takim przypadku Podmiot Aranżujący powinien przestrzegać tych kryteriów i zasad, chyba że są one sprzeczne z przepisami prawa, regulacjami Standardu lub mogą spowodować wystąpienie konfliktu interesów. 4. Liczba Podmiotów Dopełniających, do których Podmiot Aranżujący kieruje propozycję nabycia Instrumentów Finansowych, powinna być wystarczająca dla zapewnienia możliwie pełnej realizacji Transakcji oraz uzyskania ceny Transakcji odzwierciedlającej rzeczywisty popyt na Instrumenty Finansowe będące przedmiotem Transakcji. § 5. Ujawnianie informacji i konflikt interesów 1. Na żądanie Uczestnika Podmiot Aranżujący powinien ujawnić, czy działa wyłącznie na rachunek klientów, czy także na rachunek własny. 2. Podmiot Aranżujący powinien ujawnić Uczestnikom dotyczące go konflikty interesów. 3. Podmiot Aranżujący powinien odmówić przyjęcia zlecenia budowy książki popytu oraz doprowadzenia do zawarcia Transakcji w przypadku, gdy istniejący konflikt interesów powoduje istotne ryzyko, że Podmiot Aranżujący nie doprowadzi do zawarcia Transakcji na zasadach określonych w Standardzie. 4. Inicjator Transakcji ani Podmiot Aranżujący nie powinni przekazywać żadnemu z Uczestników Transakcji informacji o tożsamości pozostałych Uczestników, chyba że: 1) Inicjator Transakcji upoważnił Podmiot Aranżujący do ujawnienia swojej tożsamości Podmiotom Dopełniającym, lub 2) ujawnienie tożsamości jest niezbędne w celu zawarcia Transakcji i następuje wówczas, gdy z przebiegu negocjacji wynika, że wyraźną intencją Uczestników Transakcji jest sfinalizowanie Transakcji, lub 3) zawarcie przez Uczestnika Transakcji wymaga przeprowadzenia konsultacji z innymi Uczestnikami Transakcji, będącymi podmiotami z grupy kapitałowej Uczestnika Transakcji lub działającymi z Uczestnikiem w zawartym w formie pisemnej 2 Związek Maklerów i Doradców, projekt z dnia 28.03.2007 r. porozumieniu przewidującym podejmowanie wspólnych decyzji inwestycyjnych w odniesieniu do Instrumentów Finansowych będących przedmiotem Transakcji. 5. Z zastrzeżeniem ust. 6-7, informacja o otrzymaniu propozycji nabycia lub sprzedaży w ramach Transakcji nie powinna być ujawniana przez Podmiot Dopełniający innym podmiotom. 6. Podmiot Dopełniający może ujawnić informację o otrzymaniu propozycji w ramach Transakcji podmiotom działającym na jego zlecenie, w szczególności doradcom prawnym i podatkowym oraz podmiotom, o których mowa w ust. 4 pkt 3. Podmiot Dopełniający będący Firmą Inwestycyjną może również ujawnić informację o otrzymaniu propozycji w ramach Transakcji osobom, na rachunek których nastąpi nabycie Instrumentów Finansowych będących przedmiotem Transakcji, o ile zgoda tych osób jest niezbędna do zawarcia Transakcji. 7. W miarę możliwości wszelkie informacje dotyczące Transakcji powinny być ujawniane w tym samym czasie wszystkim Uczestnikom. § 6. Wymiana informacji 1. Informacje przekazywane w związku z Transakcją nie powinny wprowadzać w błąd podmiotu, któremu są przekazywane. 2. Inwestorzy Instytucjonalni będący Uczestnikami Transakcji, którzy prowadzą z innymi Uczestnikami Transakcji konsultacje, o których mowa w § 5 ust. 4 pkt 3, powinni posiadać procedury wewnętrzne przewidujące nadzór nad procesem negocjacji ze strony członka zarządu lub komórki kontroli wewnętrznej. § 7. Odpowiedź na propozycję nabycia Instrumentów Finansowych 1. Przy składaniu odpowiedzi na propozycję nabycia Instrumentów Finansowych w ramach Transakcji, Podmiot Dopełniający powinien wskazać, czy: 1) odpowiedź jest wiążąca oraz ewentualnie określić termin, w jakim odpowiedź jest wiążąca, 2) odpowiedź jest bezwarunkowa, a jeżeli uzależniona jest od jakichkolwiek warunków, wskazać te warunki. 2. Podmioty Dopełniające powinny, w miarę możliwości, udzielać wiążących odpowiedzi w ramach Transakcji. 3. Złożenie wiążącej odpowiedzi, niezależnie od jej formy, oznacza, że Podmiot Dopełniający jest zobowiązany do zawarcia Transakcji na zadeklarowanych warunkach, chyba że dany Podmiot Dopełniający oraz odpowiednio Podmiot Aranżujący lub w braku Podmiotu Aranżującego Inicjator Transakcji wyraźnie ustalą inaczej przed złożeniem odpowiedzi. § 8. Zawarcie Transakcji 1. Z zastrzeżeniem ust. 2-3, Podmiot Aranżujący jest obowiązany traktować równo Podmioty Dopełniające, chyba że dany Podmiot Dopełniający wyraził zgodę na traktowanie na warunkach gorszych niż przyjęte wobec innych Podmiotów Dopełniających. 2. Podmiot Aranżujący powinien unikać podejmowania działań mających na celu uzyskanie ceny odbiegającej od odzwierciedlającej rzeczywisty popyt na Instrumenty Finansowe będące przedmiotem Transakcji. Podmiot Aranżujący powinien zapewnić Inicjatorowi 3 Związek Maklerów i Doradców, projekt z dnia 28.03.2007 r. Transakcji wgląd do księgi popytu zawierającej wszystkie otrzymane oferty od Podmiotów Dopełniających, z wyłączeniem danych umożliwiających identyfikację tych podmiotów. 3. W przypadku, gdy w procesie budowania książki popytu zgłoszono popyt dotyczący większej liczby Instrumentów Finansowych, niż liczba Instrumentów Finansowych, które mają być przedmiotem Transakcji, transakcje z poszczególnymi Podmiotami Dopełniającymi powinny być w miarę możliwości zawarte w oparciu o zasadę proporcjonalnej alokacji, to znaczy dotyczyć liczby Instrumentów Finansowych proporcjonalnej do udziału liczby Instrumentów Finansowych objętych odpowiedzią danego Podmiotu Dopełniającego w ogólnej liczbie Instrumentów Finansowych objętych procesem budowy książki popytu, z zastrzeżeniem ust. 3. 4. W przypadku, gdy alokacja Instrumentów Finansowych dokonana jest w oparciu o zasady inne niż zasada proporcjonalnej alokacji, Podmiot Aranżujący lub Inicjator Transakcji powinien podać do wiadomości wszystkich Uczestników jednoznaczną informację o stosowanych kryteriach przydziału. 5. Podmiot Aranżujący powinien posiadać pisemne procedury określające zasady i proces ustalania alokacji dla Transakcji zawieranych w wyniku budowy książki popytu. Procedury te powinny zawierać wymogi dokumentowania procesu alokacji, wskazywać osoby odpowiedzialne za podjęcie decyzji alokacyjnych oraz określać obiektywne czynniki brane pod uwagę przy podejmowaniu tych decyzji. 6. W przypadku Transakcji zawieranej w ramach oferty publicznej, po zakończeniu Transakcji Podmiot Aranżujący lub Inicjator Transakcji powinien podać do wiadomości publicznej średnią stopę alokacji, medianę stóp alokacji, najwyższą i najniższą stopę alokacji, a także liczbę Podmiotów Dopełniających, z którymi zawarto Transakcję. W przypadku, gdy danemu Podmiotowi Dopełniającemu nie przydzielono żadnych Instrumentów Finansowych pomimo zgłoszenia przez ten Podmiot Dopełniający odpowiedzi na propozycję nabycia, Podmiot Aranżujący lub Inicjator Transakcji podaje do publicznej wiadomości liczbę takich Podmiotów Dopełniających oraz powody, dla których nie przydzielono Instrumentów Finansowych. 7. Podmiot Dopełniający nie powinien podejmować działań mających na celu zawarcie Transakcji z pominięciem Podmiotu Aranżującego. 4