Kotłownia i Gaz Opis

1
PROJEKT ZAWIERA
1. OPIS TECHNICZNY
Str. 3
2. OBLICZENIA
Str. 14
3. ZESTAWIENIE MATERIAŁÓW - Kotłownia gazowa
Str. 19
4. ZESTAWIENIE MATERIAŁÓW – Instalacja gazu dla kotłowni gazowej
Str. 23
6. RYSUNKI:
Str. 24
1/IS – KOTŁOWNIA GAZOWA. RZUT KOTŁOWNI
2/IS – KOTŁOWNIA GAZOWA. PRZEKRÓJ A - A i B - B
3/IS – KOTŁOWNIA GAZOWA. SCHEMAT TECHNOLOGICZNY
4/IS – INSTALACJA GAZU DLA KOTŁOWNI GAZOWEJ.
RZUT INSTALACJI
5/IS – INSTALACJA GAZU DLA KOTŁOWNI GAZOWEJ.
PRZEKRÓJ A - A i B - B
6/IS – INSTALACJA GAZU DLA KOTŁOWNI GAZOWEJ.
ROZWINIĘCIE INSTALACJI
2
OPIS TECHNICZNY
Kotłownia gazowa. Instalacja gazu dla kotłowni gazowej.
Szkoła Podstawowa nr 3 w Ustroniu Polanie
1. Podstawa opracowania
 Umowa
 Inwentaryzacja budowlana i instalacyjna wykonana dla potrzeb projektowania
 P.B. termorenowacji budynku
 Audyt energetyczny
 Opinia kominiarska nr 361/2006 z dn. 23.05.2006r.
 Obowiązujące normy i przepisy w zakresie projektowania instalacji.
2. Zakres i cel opracowania
Zadaniem niniejszego opracowania jest wymiana urządzeń technologicznych kotłowni gazowej C.O. i
C.W.U. w budynku Szkoły Podstawowej nr 3 W Ustroniu Polanie. Projekt swym zakresem obejmuje:

technologię kotłowni gazowej

instalację gazu dla kotłowni gazowej
3. Stan istniejący
Przedmiotowy obiekt jest budynkiem wykonanym w technologii tradycyjnej, częściowo
podpiwniczonym. W budynku oprócz szkoły mieści się przedszkole, zajmujące część powierzchni parteru.
Budynek wyposażony jest w instalację centralnego ogrzewania. Instalacja ta podzielona została na dwa
obiegi – szkoły i przedszkola. Źródłem ciepła na cele ogrzewania pomieszczeń oraz przygotowywania
ciepłej wody użytkowej jest kotłowania gazowa mieszcząca się w wydzielonym pomieszczeniu na parterze
budynku. Kotłownia posiada okna, wpust podłogowy, kanały wentylacji nawiewnej typu „Z” , kominy
spalinowe i wentylacyjne (wg opinii kominiarskiej) oraz wejście z zewnątrz zamykane drzwiami stalowymi
120 x 210 cm.
Źródłem ciepła na C.O. są dwa kotły gazowe typu JUBAM – GAZ o mocy 150 000 kcal/h. Zabezpieczeniem
instalacji C.O. są dwa przeponowe naczynia wzbiorcze CIMM o pojemności 100 dm3 każde, połączone
rurami bezpieczeństwa Dn 20, z kolektorem powrotu. Na rurach bezpieczeństwa zamontowano zawory
bezpieczeństwa SYR typ 1915 Dn ½” i ciśnieniu otwarcia 2,5 bar. Miejsce montażu i wielkość zaworów nie
odpowiada wymaganiom obowiązujących przepisów. Przepływ wody w obiegu szkoły wymuszany jest
przez dwie pompy obiegowe GRUNDFOS typu UPS 32 – 80, a w obiegu przedszkola – przez pompę LFP
typu 32 POr 80 c. Rurociągi technologiczne w kotłowni wykonane są z rur instalacyjnych, stalowych,
czarnych w wyjątkiem obiegu przedszkola wykonanego z rur z PP, PN 20.
Do przygotowanie C.W.U. służy pojemnościowy wymiennik ciepła typu PPA o pojemności 400 dm3.
Źródłem ciepła dla wymiennika jest kocioł gazowy JUBAM – GAZ o mocy 50 kW. Instalacja wodociągowa
3
wykonana jest z rur instalacyjnych, stalowych, ocynkowanych. Do kotłowni nie jest doprowadzona
instalacja cyrkulacji C.W.U.
Kotłownia nie posiada żadnego systemu automatycznego sterowania.
Gaz do kotłowni dostarczany jest za pomocą instalacji gazowej wykonanej z rur instalacyjnych,
stalowych czarnych, łączonych przez spawanie. Przyłącze gazowe dla obiektu wprowadzone jest (przez
posadzkę) do wydzielonego pomieszczenia gazomierzy, sąsiadującego bezpośrednio z kotłownią. W
pomieszczeniu tym rurociągi gazowe rozdzielają się w taki sposób, że gaz do kotłowni doprowadzony jest
oddzielnym przewodem, a oddzielny wyprowadzony jest do instalacji gospodarczo – bytowej.
Pomiar zużycia gazu odbywa się za pomocą gazomierza miechowego 2 G 20 dla kotłowni oraz G6 dla
instalacji gospodarczo – bytowej.
Kotłownia nie posiada systemu detekcji niekontrolowanych wycieków gazu.
Przewiduje się demontaż istniejących urządzeń kotłowni, rurociągów, armatury oraz instalacji gazowej
od gazomierza i zastąpienie ich nowymi dostosowanymi do potrzeb po termorenowacji oraz obowiązujących
przepisów.
4. Dane charakterystyczne
Parametr
Zapotrzebowanie ciepła
Przepływ całkowity
Pojemność wodna zładu
Wysokość zładu
Parametry wody grzewczej
Zapotrzebowanie maksymalne gazu
Jednostki
Q [kW]
G [m3/h]
V [dm3]
h [m]
T [C]
Ggaz [m3/h]
Szkoła
ok. 87,6
3,78
Przedszkole
ok. 15,00
0,64
Razem
102,60
4,42
ok. 8 000,00
9,00
80 / 60
13,0
5. Opis opracowania
5.1 Kotłownia gazowa C.O. i C.W.U.
5.1.1. Sprawdzenie parametrów pomieszczenia kotłowni
Dane wyjściowe:
 Powierzchnia kotłowni
F = 29,19 m2
 Wysokość kotłowni
H = 4,25 m
 Kubatura kotłowni
V = 124,06 m3
 Moc cieplna kotłowni max:
Q = 129 kW
Sprawdzenie obciążenia cieplnego:
Rzeczywiste obciążenie cieplne:
Grz = 129 000 / 124,06 = 1 040 W/m3
Dopuszczalne obciążenie cieplne pomieszczenia, w którym mogą być zainstalowane urządzenia gazowe
Gd = 4 650 W/m3
4
Grz < Gd
Sprawdzenie wysokości kotłowni:
Rzeczywista wysokość kotłowni
Hrz = 4,25 m
Minimalna wysokość pomieszczenia, w którym mogą być zainstalowane urządzenia gazowe
Hd = 2,2 m
Hrz > Hd
Sprawdzenie powierzchni okien:
Rzeczywista powierzchnia okien
W kotłowni istnieje okno o powierzchni:
Forz = 2,70 x 0,90 = 2,43 m2
Minimalna wymagana powierzchnia okien
Fomin = 1/15 x F = 29,19/15 = 1,95 m2
Forz > Fomin
Sprawdzenie wymiarów drzwi:
Do kotłowni prowadzą z zewnątrz drzwi wejściowe, dwuskrzydłowe, stalowe o wymiarach 120 x 210 cm,
otwierane na zewnątrz. Drzwi spełniają wymagania w zakresie wymiarów (minimalna wymagana szerokość
– 90 cm) oraz kierunku otwierania.
5.1.2. Rozwiązania technologiczne
5.1.2.1. Podstawowe urządzenia
Przewiduje się zabudowanie w przedmiotowej kotłowni kotła kondensacyjnego kotła gazowego o
maksymalnej mocy cieplnej Q = 129 kW, np. DE DIETRICH typu C 210 – 130. Kocioł będzie służył jako
źródło ciepła dla instalacji C.O. oraz zasobnika C.W.U. Przewiduje się pracę kotła w trybie pobierania
powietrza do spalania z pomieszczenia. W związku z tym na wlocie powietrza należy zabudować filtr
powietrza GR 8 produkcji DE DIETRICH.
Ciepła woda użytkowa przygotowywana będzie w zasobnikowym podgrzewaczu wody o pojemności 500
dm3 (np. WGJ – S 500 produkcji ELEKTROMET lub równoważnym)
5
Przewiduje się wykonanie w kotłowni trzech niezależnych obiegów grzewczych: dla szkoły, dla przedszkola
(oba z mieszaczami) oraz ładowania zasobnika C.W.U.
Regulacja temperatury wody w obiegach C.O. odbywać się będzie za pomocą trójdrogowych zaworów
mieszających. Dobrano zawór Dn 40, Kv = 25 m3/h z siłownikiem (np. typu DR 40 MA z siłownikiem
VMM 20 produkcji HONEYWELL lub równoważny) dla szkoły i Dn 15, Kv = 4,0 m3/h z siłownikiem (np.
typu DR 15 MA z siłownikiem VMM 20 produkcji HONEYWELL lub równoważny) dla przedszkola.
Do wymuszenia przepływu wody w instalacji C.O. zastosowano pompy obiegowe z elektronicznym
sterowaniem obrotów, zasilane prądem jednofazowym. Pompę powinny osiągać następujące parametry
pracy:
SZKOŁA

wydajność:
3,78 m3/h

wysokość podnoszenia:
40 kPa
PRZEDSZKOLE

wydajność:
0,64 m3/h

wysokość podnoszenia:
40 kPa
Wymaganym parametrom odpowiadają np. pompy produkcji GRUNDFOS typu MAGNA 32 – 120 F dla
obiegu szkoły i UPE 15 – 60 130 dla obiegu przedszkola.
Jako pompę ładującą zasobnik C.W.U. należy zabudować urządzenie o wydajności 3 m3/h i wysokości
podnoszenia 35 kPa (np. GRUNDFOS UPS 32 – 60 F, która wymagane parametry pracy osiąga pracując na I
biegu).
Za pompami zainstalować zawory zwrotne do C.O. (Tmax 90 C). W celu zabezpieczenia pomp, kotła i
mieszaczy przed zanieczyszczeniami mechanicznymi na rurociągach powrotnych obiegów C.O. oraz na
przewodzie zasilania obiegu ładowania zasobnika C.W.U. należy zabudować filtry siatkowe.
Na dopływie wody zimnej do zasobnika C.W.U. należy zabudować zawór zwrotny do C.W.U. (Tmax 60 C).
Rozmieszczenie poszczególnych urządzeń i armatury oraz sposób połączenia rurociągów przedstawiono w
części rysunkowej opracowania.
Przewody obiegów C.O. oraz wody zimnej i ciepłej wody użytkowej należy podłączać do poszczególnych
instalacji w kotłowni, do końcówek pozostałych po demontażu rurociągów istniejących.
Rurociągi obiegów C.O. i ładowania zasobnika C.C.W.U. należy wykonać z rur instalacyjnych, stalowych,
czarnych. Przewody wody zimnej wykonywać z rur z PP, PN 20, a ciepłej wody użytkowej z rur z PP, PN 20
stabilizowanych włóknem szklanym.
Jako armaturę odcinającą zastosować zawory kulowe, gwintowane, ze śrubunkiem.
5.1.2.2. Zabezpieczenia
Zabezpieczenie kotła gazowego i instalacji C.O.
Zabezpieczenie kotła oraz instalacji C.O. przed nadmiernym wzrostem ciśnienia stanowił będzie
membranowy zawór bezpieczeństwa Dn ¾ ", 4 bar o współczynniku wypływu dla par i gazów α = 0,55
(np. SYR typu 1915 lub równoważny o identycznych parametrach) oraz przeponowe naczynie wzbiorcze o
pojemności 400 dm3.
6
Zawór bezpieczeństwa należy zabudować na rurociągu zasilania, bezpośrednio za kotłem, przed pierwszym
zaworem odcinającym. Naczynie wzbiorcze należy połączyć z przewodem powrotnym instalacji C.O. rurą
bezpieczeństwa stalową, czarną o średnicy Dn 25. Na rurze należy zabudować manometr 0 - 6 bar oraz
złącze samoodcinające Dn 1”. Złącze umożliwia odłączenie naczynia bez konieczności opróżniania z wody
instalacji C.O.
Ponadto projektuje się wyposażenie kotłowni w zabezpieczenie przed zbyt niskim stanem wody (np. SYR
typ 933 lub równoważne). Należy je zainstalować za zaworem bezpieczeństwa, na pionowym odcinku rury
zasilającej.
Zabezpieczenie instalacji wodociągowej (zasobnika C.W.U.)
Instalacja wodociągowa zabezpieczona zostanie przed nadmiernym wzrostem ciśnienia za pomocą
membranowego naczynia wzbiorczego REFIX typu DT25 oraz membranowego zaworu bezpieczeństwa
Dn ¾ ", 6 bar o współczynniku wypływu dla par i gazów α = 0,55 (np. SYR typu 2115 lub równoważny o
identycznych parametrach). Urządzenia zabezpieczające należy zabudować na rurociągu wody zimnej
pomiędzy zasobnikiem, a zaworem zwrotnym i pierwszym zaworem odcinającym. Doboru naczynia
wzbiorczego dokonano za pomocą programu komputerowego REFLEX.
Zabezpieczenie przed zerwaniem wężownicy
Kocioł i instalacja C.O. zabezpieczona zostanie przed zerwaniem wężownicy w zasobniku C.W.U. za
pomocą trzech membranowych zaworów bezpieczeństwa Dn 1 ¼ ", 4 bar o współczynniku wypływu dla
cieczy αc = 0,25 (np. SYR typu 1915 lub równoważny o identycznych parametrach). Urządzenia
zabezpieczające należy zabudować na rurociągu zasilającym układu ładowania zasobnika, przed pierwszym
zaworem odcinającym od strony zasobników.
Zabezpieczenie układu napełniania zładu
Układ napełniania zładu zostanie zabezpieczony membranowym zaworem bezpieczeństwa Dn ¾ ", 4 bar o
współczynniku wypływu dla cieczy αc = 0,20 (np. SYR typu 2115 lub równoważny o identycznych
parametrach), zabudowanym za zaworem napełniającym.
Sposób połączenia rur i urządzeń zabezpieczających w kotłowni przedstawiono w części rysunkowej
opracowania.
5.1.2.3. Instalacja wodno - kanalizacyjna kotłowni
Instalacja wodociągowa kotłowni służy do: napełniania i uzupełniania zładu C.O oraz celów higienicznych
obsługi
Zład instalacji C.O. po stronie zamkniętej napełniany będzie za pomocą zaworu napełniającego, kv = 1,76
m3/h, Dn 15 (np. typu VF 04, firmy HONEYWELL). Urządzenie to wyposażone jest we wbudowany
7
regulator ciśnienia, zawór odcinający, zawór zwrotny i manometr. Pozwala ono na utrzymanie stałego
minimalnego ciśnienia statycznego w instalacji C.O. na zadanym poziomie, uzupełniając samoczynnie
ewentualne ubytki wody. Zawór napełniający należy połączyć z rurą bezpieczeństwa C.O. za pomocą węża
elastycznego w oplocie stalowym.
Na rurociągu uzupełniania zładu należy ponadto zainstalować zawór zwrotny, antyskażeniowy typu BA,
Dn ¾” (np. BA 294 produkcji HONEYWELL lub równoważny) w celu zabezpieczenia instalacji
wodociągowej przed wtórnym skażeniem.
W miejsce istniejącego zlewu żeliwnego należy zabudować umywalkę. Do umywalki doprowadzić rurociąg
wody zimnej zakończony zaworem kulowym ze złączką do węża Dn 15. Odpływ z umywalki podłączyć do
istniejącego pionu kanalizacyjnego.
5.1.2.4. Izolacje
Przewody instalacji C.O. oraz instalacji C.C.W.U. należy zaizolować. Izolację rurociągów zasilających,
powrotnych instalacji C.O. oraz wody ciepłej wykonać z otulin izolacyjnych ze spienionego polietylenu
łączonych na klej.
Grubości otulin izolacyjnych dla poszczególnych średnic przewodów instalacji C.O. przedstawiono w tabeli:
Rurociąg
Powrót
Zasilanie
Średnica rurociągu [ mm ]
Grubość otuliny izolacyjnej [ mm ]
Dn 65
25
25
Dn 50
25
25
Dn 32
20
20
Dn 25
----
20
Dn 20
20
20
Rurociąg
C.W.U.
Średnica rurociągu [ mm ]
Grubość otuliny izolacyjnej [ mm ]
Dn 50 x 6,9
13
Do obliczeń grubości izolacji cieplnej zastosowano materiał o współczynniku przewodzenia ciepła  =
0,033 W / mK w temperaturze 10 C, np. THERMAFLEX FRZ. Obliczeń dokonano zgodnie z normą PN –
85 / B – 02421 „Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Izolacja cieplna rurociągów, armatury i urządzeń.
Wymagania i badania”.
5.1.2.5. Sterowanie
Kocioł DE DIETRICH C 210 dostarczany jest z fabrycznie zamontowaną konsolą sterowniczą
DIEMATIC 3. Aby możliwe było sterowanie pracą projektowanej kotłowni konsolę należy doposażyć w
dwie karty FM 48 i czujnik temperatury wody w zasobniku C.W.U. AD 212.
8
W takiej konfiguracji konsola sterowała będzie:

dwoma obiegami grzewczymi z zaworami mieszającym (napędami zaworów i pompami) w funkcji
temperatury zewnętrznej

palnikiem modulacyjnym kotła

pompą ładującą zasobnik C.W.U.
Czujnik temperatury zewnętrznej umieścić na zewnętrznej ścianie budynku od strony północnej w miejscu
nie narażonym na wpływ obcych źródeł ciepła, przeciągów, z dala od drzwi i okien.
5.1.2.6. AKP
W przedmiotowej kotłowni projektuje się montaż następujących urządzeń pomiarowych i kontrolnych:

manometry techniczne umożliwiające kontrolę pracy kotła, pomp, filtrów siatkowych, naczyń
wzbiorczych oraz zaworu napełniającego. Manometry należy zabudować za kotłem gazowym, przed i za
pompami, przed i za filtrami, na rurze wzbiorczej naczynia wzbiorczego, oraz za zaworami
bezpieczeństwa. Manometr za kotłem gazowym zabudować na kompensatorze termicznym.

termometry zabudowane na rurociągach zasilających i powrotnych przy kotle, na obiegach grzewczych
oraz na wyjściu rurociągu C.W.U. z zasobnika.
Na rurociągach obiegu C.O. należy zabudować manometry techniczne radialne (tarcza Ф 100) o zakresie
pomiarowym 0 – 6 bar.
Na rurociągach wodociągowych, uzupełniania zładu oraz przy zaworach bezpieczeństwa na obiegu
ładowania zasobnika C.W.U. należy zabudować manometry techniczne radialne (tarcza Ф 100) o zakresie
pomiarowym 0 – 10 bar.
Zamontowane termometry techniczne powinny mieć zakres pomiarowy 0 - 100 C.
Rozmieszczenie manometrów i termometrów przedstawiono w części rysunkowej opracowania.
5.1.2.7. Odprowadzanie skroplin
Wymiennik kotła należy zabezpieczyć przed szkodliwym wpływem skroplin powstających w kominie przez
zamontowanie na króćcu spalin odkraplacza GR 10. Skropliny z komina oraz kondensat powstający w kotle
w czasie jego pracy należy odprowadzić do kanalizacji poprzez urządzenie neutralizujące ze zintegrowaną
pompą podnoszącą DU 14 produkcji DE DIETRICH. Rurociąg tłoczny skroplin podłączyć do istniejącego
pionu kanalizacyjnego.
5.2. Instalacja gazu
Projektuje się wymianę istniejącej instalacji gazu od istniejącego gazomierza 2G20, mierzącego zużycie
gazu przez urządzenia kotłowni, w celu dostosowania jej do projektowanego układu odbiorników gazu.
Projekt zachowuje doprowadzenie gazu do kotłowni odrębnym przewodem oraz istniejące urządzenia
pomiarowe. Funkcję kurka głównego kotłowni pełnił będzie istniejący przed gazomierzem zawór kulowy.
Przewody instalacji gazu należy wykonać z rur stalowych czarnych bez szwu wg PN-80/H-74219 „Rury
stalowe bez szwu walcowane na gorąco ogólnego zastosowania.”, łączonych przez spawanie. Projektowane
9
przewody gazowe należy prowadzić na powierzchni ścian w odległości 2 cm od tynku, powyżej pozostałych
przewodów instalacyjnych. Skrzyżowania z innymi przewodami wykonywać tak, aby odległość między
nimi, a rura gazową wynosiła min. 2 cm.
Projektowaną instalację gazu należy wyposażyć w następującą armaturę:

Odcinający zawór kulowy do gazu Dn 40, zabudowany przy kotle gazowym

Filtr do gazu Dn 40, zabudowany między kotłem a zaworem kulowym.
Instalacja dla kotłowni zostanie wyposażona również w układ urządzeń zabezpieczających przed
niekontrolowanym wypływem gazu. Na w/w układ składa się zawór elektromagnetyczny odcinający
(np. FLAMA – GAZ typu MAG 3 ZB, Dn 50 z przeciwkołnierzami Dn 40, w wersji dla napięcia sterującego
230 V)
oraz detektor wycieku gazu ziemnego i tlenku węgla (np. FLAMA – GAZ typu HOME
PROTEKTOR). Po wykryciu gazu lub tlenku węgla w pomieszczeniu kotłowni przez detektor wysyłany
zostaje impuls elektryczny do zaworu, który natychmiast odcina dopływ gazu. Ponowne otwarcie zaworu
elektromagnetycznego możliwe jest tylko ręcznie za pomocą specjalnego klucza.
Zawór elektromagnetyczny należy zabudować za kurkiem głównym kotłowni i gazomierzem w
pomieszczeniu gazomierzy. Detektor wycieku gazu należy zabudować nad kotłem gazowym. Do detektora
zaleca się podłączyć sygnał akustyczny lub optyczny powiadamiający obsługę obiektu o wykryciu wycieku
gazu.
Szczegółowy układ instalacji, z podaniem średnic oraz rozmieszczeniem urządzeń i armatury pokazano w
części rysunkowej opracowania
5.3. Odprowadzanie spalin i wentylacja
Projektuje się odprowadzanie spalin z kotła gazowego za komina ze stali kwasoodpornej, dostosowanego do
współpracy z kotłem kondensacyjnym ø150 mm. Komin należy zabudować w istniejącym przewodzie
kominowym 30 x 30 cm. W dolnej części komina należy zabudować wyczystkę, a górną zakończyć
ustnikiem.
Powietrze doprowadzone zostanie do kotłowni z zewnątrz istniejącymi dwoma kanałami grawitacyjnej
wentylacji nawiewnej typu “Z” o wymiarach 30 x 30 cm każdy.
Grawitacyjna wentylacja wywiewna kotłowni odbywać się będzie poprzez istniejące przewody kominowe.
Przewiduje się wykorzystanie jednego komina 16 x 30 cm i jednego 30 x 30 cm.
6. Zagadnienie przeciwpożarowe
W celu zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego obiektu przejścia przewodu instalacji gazowej przez
ścianę kotłowni należy wykonać tak, aby jego klasa odporności pożarowej wynosiła min. EI 60. W tym celu
należy (po uprzednim zamurowaniu w przegrodzie rury ochronnej) przestrzeń między rurą ochronną, a rurą
przewodową wypełnić masą ogniochronną do rur niepalnych (np. typu CP 601 S produkcji HILTI, lub
równoważną). Następnie rury owinąć wełną mineralną grubości 5 cm na długości min 0,5 m od przegrody.
Przepusty ognioszczelne oznakować. Ścianę należy zabezpieczyć z obu stron.
10
7. Wytyczne dla wykonawstwa
7.1. Wytyczne dla branży budowlanej
Ściany do wysokości 2 m i posadzkę kotłowni pokryć materiałem niepylącym, łatwo zmywalnym (np.
płytkami ceramicznymi). Pozostałą część ścian i sufit pomalować dwukrotnie farbą emulsyjną.
Drzwi do kotłowni wyposażyć od wewnątrz w zamknięcie bezklamkowe, otwierające się pod naciskiem.
7.2. Wytyczne dla branży instalacyjnej

Przewody C.O. wykonać z rur instalacyjnych, stalowych, czarnych. Przewody wody zimnej
wykonać z rur z PP, PN 20, a C.W.U. z rur z PP, PN 20 stabilizowanych włóknem szklanym.

Rurociągi montować w taki sposób, aby światło w miejscach przejść pod nimi wynosiło minimum
200 cm. Urządzenia i armaturę zainstalować na wysokości max. 180 cm.

Przewody prowadzić z zachowaniem odpowiednich spadków, w najniższych punktach wykonać
odwodnienia, a w najwyższych odpowietrzenia.

Przed uruchomieniem kotłowni wykonać staranne płukanie przewodów wewnętrznej instalacji C.O.

Próbę szczelności instalacji C.O. pod ciśnieniem wykonać zgodnie z normą PN - 64 / B - 10400.
Należy zwrócić uwagę, aby próbę ciśnienia przeprowadzić przy odłączonych ciśnieniowych
naczyniach wzbiorczych oraz bez zamontowanych zaworów bezpieczeństwa. Próbę otwarcia
zaworów bezpieczeństwa wykonać oddzielnie.

Próbę szczelności instalacji gazowej wykonać zgodnie przy ciśnieniu 0,1 MPa w czasie min. 30
minut.

Po wykonaniu próby szczelności przewody oczyścić do II stopnia czystości, pokryć powłokami
ochronnymi zgodnie z ISO 8501, a następnie założyć otuliny izolacyjne.

Na otulinach izolacyjnych poszczególne rurociągi oznakować strzałkami w odpowiednim kolorze
zgodnie z kierunkiem przepływającego medium. Rurociągi gazu pokryć powłoką malarską w
kolorze żółtym.
7.3. Wytyczne dla branży elektrycznej
Kotłownię wyposażyć w oświetlenie zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Zastosowane urządzenia charakteryzują się następującymi parametrami elektrycznymi:
 Kondensacyjny kocioł gazowy Q = 129 kW z konsolą sterowniczą
Napięcie zasilania
220 V / 50 Hz
Pobór mocy
84 W
11




Pompa obiegowa C.O. – obieg szkoły
Napięcie zasilania
1 x 230 V / 50 Hz
Moc wejściowa P1
25 – 435 W
Prąd znamionowy
0,17 A
Pompa obiegowa C.O. – obieg przedszkola
Napięcie zasilania
1 x 230 V / 50 Hz
Moc wejściowa P1
40 - 100 W
Prąd znamionowy
0,28 A
Pompa ładująca zasobnika C.W.U.
Napięcie zasilania
1 x 230 V / 50 Hz
Moc wejściowa
170 - 190 W
Prąd
0,84 – 0,88 A
Napęd zaworu mieszającego
Napięcie zasilania
1 x 230 V / 50 Hz
Pobór mocy
3,5 VA
 Elektrozawór do gazu ZB
Impuls prądowy
AC 230 V
Pobór mocy
46 VA
 Detektor wycieku gazu ziemnego i tlenku węgla
Napięcie zasilania
220 V AC
Napięcie sterowania zaworem ZB
220 V AC
UWAGA!
Niniejsze dane elektryczne podano dla przykładowych urządzeń przytoczonych w projekcie. Mogą być one
różne w przypadku zastosowania urządzeń równoważnych.
12
8. Wykonanie i odbiory
Całość robót wykonać zgodnie z:
 Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dn. 12. 04. 2002 r. w sprawie warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DZ. U. 2002 r., nr 75, poz. 690).
 Warunkami technicznymi wykonania i odbioru kotłowni na paliwa gazowe i olejowe, Polska
korporacja techniki sanitarnej, grzewczej, gazowej i klimatyzacji, Warszawa 1995.
 Warunkami technicznymi wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych, Polska
korporacja techniki sanitarnej, grzewczej, gazowej i klimatyzacji, Warszawa 1994.
 Aktualnie obowiązującymi normami, przepisami budowlanymi, UDT, BHP i ppoż.
 Instrukcjami producentów urządzeń i armatury.
9. Uwagi
Zabrania się stosować urządzeń zabezpieczających (zawory bezpieczeństwa) o parametrach innych niż
podano w niniejszym opracowaniu. Zmiana taka, a także każda zmiana parametru wyjściowego do doboru
zaworu wymaga bezwzględnie wykonania obliczeń sprawdzających.
mgr inż. Piotr Goryczka
13
OBLICZENIA
Kotłownia gazowa. Instalacja gazu dla kotłowni gazowej.
Szkoła Podstawowa nr 3 w Ustroniu Polanie
1. Obliczenia wentylacji kotłowni
1.1. Wentylacja nawiewna
 Wymagana powierzchnia otworu nawiewnego dla kotła gazowego
Fnaw = 5 cm2 x 129 kW = 645 cm2
Powietrze doprowadzone zostanie do kotłowni z zewnątrz istniejącymi dwoma kanałami grawitacyjnej
wentylacji nawiewnej typu “Z” o wymiarach 2 x 30 x 30 cm = 1 800 cm2, tzn., że powierzchnia przekroju
kanałów nawiewnych jest większa od wymaganej.
1.2. Wentylacja wywiewna
 Powierzchnia komina wentylacji grawitacyjnej, wywiewnej dla kotła gazowego
Fwyw = 0,5 x Fnaw = 900 cm2
Wentylacja wywiewna, grawitacyjna odbywać się będzie za pomocą istniejących kominów Przewiduje się
wykorzystanie jednego komina 16 x 30 cm = 480 cm2, i jednego 30 x 30 cm = 900 cm2. Łączna
powierzchnia przekroju kominów wywiewnych jest większa od wymaganej.
2. Obliczenia naczynia wzbiorczego instalacji C. O. i rury bezpieczeństwa

Podstawa obliczeń:
PN - B - 02414: styczeń 1999 "Ogrzewnictwo i ciepłownictwo. Zabezpieczenie instalacji ogrzewań
wodnych systemu zamkniętego z naczyniami wzbiorczymi przeponowymi. Wymagania."

Dane wyjściowe:
Pojemność zładu instalacji C.O. (szacowana)
V = 8 000,00 dm3
Ciśnienie hydrostatyczne w instalacji
Pst = 9 m = 0,9 bar
14

Obliczenie pojemności naczynia wzbiorczego
a. Ciśnienie wstępne w przeponowym naczyniu wzbiorczym p [ bar ] :
p = p st + 0, 2
p = 1,1 bar
b. Minimalna pojemność użytkowa przeponowego naczynia wzbiorczego V u [ dm3 ] :
Vu  V   1  v
Gęstość wody instalacyjnej w temperaturze początkowej t 1 = 10  C
1
999, 7 kg / m3
Przyrost objętości właściwej wody dla t z = 80  C
v
0, 0287 dm3 / kg
V u = 229,5 dm 3
c. Minimalna pojemność całkowita przeponowego naczynia wzbiorczego V n [ dm3 ]:
p max 1
Vn  Vu  p max  p
Minimalna pojemność użytkowa naczynia wzbiorczego
Vu
Maksymalne obliczeniowe ciśnienie w naczyniu wzbiorczym
pmax
4,0 bar
Ciśnienie wstępne w naczyniu wzbiorczym
p
1,1 bar
229,5 dm3
V n = 395,7 dm 3
Dobrano przeponowe naczynie wzbiorcze PN 6, o pojemności całkowitej 400 dm3

Obliczenie średnicy rury bezpieczeństwa
d  0,7  Vu
d = 10,6 mm
Dobrano rurę bezpieczeństwa stalową, czarną o średnicy Dn 25.
15
3. Obliczenia zaworów bezpieczeństwa
3.1. Zawór bezpieczeństwa kotła

Podstawa obliczeń:
Obliczenia wg normy PN 81 / M - 35630 "Technika bezpieczeństwa. Kotły parowe i wodne. Zawory
bezpieczeństwa". oraz przepisów Urzędu Dozoru Technicznego WUDT - UC - WO - A / 01 i WUDT - UC KW / 04.

Minimalna wymagana przepustowość zaworu bezpieczeństwa m [ kg / h ] :
m
 3600  Qr
Moc cieplna kotła
Q
129 kW
Ciepło parowania wody
r
2159 kJ / kg
m = 215,1 kg / h

Minimalna powierzchnia przekroju kanału dopływowego zaworu bezpieczeństwa A [mm2] :
A
m
10  K1  K 2     p1  0,1
Przepustowość zaworu bezpieczeństwa
m
Współczynnik poprawkowy uwzględniający właściwości pary i jej parametry K1
215,1 kg / h
0,54
przed zaworem
Współczynnik
poprawkowy
uwzględniający
stosunek
ciśnień
przed K2
1,00
i za zaworem
Współczynnik wypływu zaworu dla par i gazów

0,55
Ciśnienie dopuszczone kotła
p
0,40 MPa
Maksymalne nadciśnienie przed zaworem; p + 10 %
p1
0,44 MPa
A = 134,1 mm2

Minimalna średnica kanału dopływowego zaworu bezpieczeństwa d [mm] :
d 
4 A

16
d = 13,1 mm
Dobrano membranowy zawór bezpieczeństwa :
SYR typ 1915, R ¾ ", 4 bar
Średnica kanału dolotowego: d = 14 mm
Ciśnienie otwarcia p = 4,0 bar
3.2. Zawór bezpieczeństwa układu napełniania zładu

Podstawa obliczeń:
Przepisy Urzędu Dozoru Technicznego WUDT - UC - WO - A / 01

Minimalna wymagana przepustowość zaworu bezpieczeństwa m [ kg/h ] :
m
 kv  p  
Przepływ przy Δp=10 bar (wg danych katalogowych zaworu napełniającego) Kv
1,76 m3 / h
Różnica ciśnień instalacja wody (6 bar) – instalacja C.O. (4 bar)
Δp
2 bar
Gęstość wody w temperaturze t = 10  C

999, 7 kg / m3
m = 2 488 kg / h

Minimalna powierzchnia przekroju kanału dopływowego zaworu bezpieczeństwa A [mm 2] :
A 
m
5,03   c 
(p1  p 2 )  
Przepustowość zaworu bezpieczeństwa
m
2 488 kg / h
Współczynnik wypływu zaworu dla wody p=4 bar
c
0, 20
Ciśnienie zrzutowe
p1
0, 44 MPa
Ciśnienie odpływowe
p2
0, 00 MPa
Gęstość wody w temperaturze t = 10  C

999, 7 kg / m3
A = 117,9 mm2
17

Minimalna średnica kanału dopływowego zaworu bezpieczeństwa d [mm] :
d 
4 A

d = 12,3 mm
Dobrano membranowy zawór bezpieczeństwa :
SYR typ 2115, R 3/4", 4 bar
Średnica kanału dolotowego: d = 14 mm
Ciśnienie otwarcia p = 4,0 bar
3.3. Zawór bezpieczeństwa - zabezpieczenie przed zerwaniem wężownicy zasobnika C.W.U.

Podstawa obliczeń:
Przepisy Urzędu Dozoru Technicznego WUDT - UC - WO - A / 01 i WUDT - UC - ZS / E

Minimalna wymagana przepustowość zaworu bezpieczeństwa m [ kg / h ] :
m  5,03  c  A  ( p1  p2 )  
Powierzchnia przekroju pękniętej rury wężownicy Dn 1"
A
580,7 mm2
Współczynnik wypływowy
c
1
Ciśnienie zrzutowe
p1
0,6 MPa
Ciśnienie odpływowe
p2
0,4 MPa
Gęstość wody w temperaturze 60 C

983 kg/m3
m = 40 955,4 kg/h

Minimalna powierzchnia przekroju kanału dopływowego zaworu bezpieczeństwa A [mm2] :
A 
m
5,03   c 
18
(p1  p 2 )  
Przepustowość zaworu bezpieczeństwa
m
40 955,4 kg/h
Współczynnik wypływu zaworu dla cieczy p=4 bar
c
0,25
Ciśnienie zrzutowe
p1
0,44 MPa
Ciśnienie odpływowe
p2
0,00 MPa
Gęstość wody w temperaturze t = 60  C

983 kg/m3
A = 1566 mm2

Minimalna średnica kanału dopływowego zaworu bezpieczeństwa d [mm] :
d 
4 A

d = 44,7 mm
Dobrano trzy membranowe zawory bezpieczeństwa :
SYR typ 1915, R 1 ¼ ", 4 bar
Średnica kanału dolotowego: d = 27 mm
Łączna powierzchnia kanałów dolotowych d = 3 x 572,3 mm = 1716,9 mm2
Ciśnienie otwarcia p = 4,0 bar
3.4. Zawór bezpieczeństwa instalacji wodociągowej (zasobnika C.W.U.)

Podstawa obliczeń:
Obliczenia wg normy PN 81 / M - 35630 "Technika bezpieczeństwa. Kotły parowe i wodne. Zawory
bezpieczeństwa". oraz przepisów Urzędu Dozoru Technicznego WUDT - UC - WO - A / 01, WUDT - UC ZS / E i WUDT - UC - KW / 04.

Minimalna wymagana przepustowość zaworu bezpieczeństwa m [ kg / h ] :
m
 3600  Qr
Moc cieplna wymiennika (wg danych katalogowych)
Q
62 kW
Ciepło parowania wody
r
2358 kJ/kg
m = 94,7 kg/h
19

Minimalna powierzchnia przekroju kanału dopływowego zaworu bezpieczeństwa A [mm 2] :
A
m
10  K1  K 2     p1  0,1
Przepustowość zaworu bezpieczeństwa
m
Współczynnik poprawkowy uwzględniający właściwości pary i jej parametry K1
94,7 kg / h
0,52
przed zaworem
Współczynnik
poprawkowy
uwzględniający
stosunek
ciśnień
przed K2
1,00
i za zaworem
Współczynnik wypływu zaworu dla par i gazów

0,55
Ciśnienie dopuszczone zasobnika
p
0,60 MPa
Ciśnienie zrzutowe; p + 10 %
p1
0,66 MPa
A = 43,6 mm2

Minimalna średnica kanału dopływowego zaworu bezpieczeństwa d [mm] :
d 
4 A

d = 7,4 mm
Dobrano membranowy zawór bezpieczeństwa :
SYR typ 2115, R ½ ", 6 bar
Średnica kanału dolotowego: d = 14 mm
Ciśnienie otwarcia p = 6,0 bar
20
ZESTAWIENIE PODSTAWOWYCH MATERIAŁÓW
Kotłownia gazowa.
Szkoła Podstawowa nr 3 w Ustroniu Polanie
WYSZCZEGÓLNIENIE
Urządzenia i armatura
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
Kondensacyjny kocioł gazowy Q = 129 kW z konsolą sterowniczą
(np. DE DIETRICH C 210 – 130 z konsolą DIEMATIC 3)
Zasobnikowy, wymiennikowy podgrzewacz C.W.U. V = 500 dm3
(np. ELEKTROMET WGJ – S 500)
Wyposażenie dodatkowe konsoli do sterowania dwoma obiegami grzewczymi z
zaworami mieszającymi i zasobnikiem C.W.U.
(np. płytki FM 48 I czujnik temperatury zasobnika AD 212 do konsoli
DIEMATIC 3)
Odskraplacz (GR 10, DE DIETRICH)
Filtr powietrza (GR 8, DE DIETRICH)
Urządzenie neutralizujące z pompą podnoszącą dla kotła Q = 129 kW
(DU 14, DE DIETRICH)
Przeponowe naczynie wzbiorcze C.O. V = 400 dm3, PN 6 bar
3
Przeponowe naczynie wzbiorcze C.W.U. V = 25 dm , PN 10 bar
Złącze samoodcinające 1”
Zawór bezpieczeństwa R ¾ ", 4 bar, α = 0,55
(np. SYR typ 1915)
Zawór bezpieczeństwa R ¾ ", 6 bar, α = 0,55
(np. SYR typ 2115)
Zawór bezpieczeństwa R 1 ¼ ", 4 bar, αc = 0,25
(np. SYR typ 1915)
Zawór bezpieczeństwa R ¾ ", 4 bar, αc = 0,20
(np. SYR typ 2115)
Zabezpieczenie minimalnego stanu wody w kotle z blokadą
(np. SYR typ 933)
Pompa obiegowa C.O. z elektronicznym sterowaniem obrotów,
G = 5,59 m3/h, H=40 kPa, np. GRUNDFOS MAGNA 32 – 120 F
Pompa obiegowa C.O. z elektronicznym sterowaniem obrotów,
G = 0,86 m3/h, H=40 kPa, np. GRUNDFOS UPE 15 – 60 130
Pompa obiegowa C.O. G = 3,0 m3/h, H=35 kPa,
np. GRUNDFOS UPS 32 – 60 F
Trójdrogowy zawór mieszający Dn 40, Kv = 25 m3/h z siłownikiem
(np. HONEYWELL DR 50 FA, z siłownikiem VMM 20)
Trójdrogowy zawór mieszający Dn 15, Kv = 4,0 m3/h z siłownikiem
(np. HONEYWELL DR 20 MA, z siłownikiem VMM 20)
Zawór napełniający Kv = 1,76 m3/h (np. HONEYWELL VF 04)
Filtr siatkowy Dn 50
Filtr siatkowy Dn 32
Filtr siatkowy Dn 20
Zawór zwrotny, antyskażeniowy typu BA, Dn ¾”
(np. HONEYWELL typ BA 294)
Zawór zwrotny Dn 50 Tmax 90 C
Zawór zwrotny Dn 32 Tmax 90 C
Zawór zwrotny Dn 20 Tmax 90 C
21
ILOŚĆ JEDN.
1
kpl.
1
szt.
1
kpl.
1
1
szt.
szt.
1
szt.
1
1
1
szt.
szt.
szt.
1
szt.
1
szt.
3
szt.
1
szt.
1
szt.
1
szt.
1
szt.
1
szt.
1
kpl.
1
kpl.
1
1
1
1
szt.
szt.
szt.
szt.
1
szt.
1
1
1
szt.
szt.
szt.
ZESTAWIENIE PODSTAWOWYCH MATERIAŁÓW
Kotłownia gazowa.
Szkoła Podstawowa nr 3 w Ustroniu Polanie
WYSZCZEGÓLNIENIE
Urządzenia i armatura
Lp.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
Zawór zwrotny Dn 40 Tmax 60 C
Zawór kulowy, gwintowany ze śrubunkiem Dn 65
Zawór kulowy, gwintowany ze śrubunkiem Dn 50
Zawór kulowy, gwintowany ze śrubunkiem Dn 40
Zawór kulowy, gwintowany ze śrubunkiem Dn 32
Zawór kulowy, gwintowany ze śrubunkiem Dn 20
Zawór kulowy, gwintowany ze złączką do węża Dn 15
Umywalka
Odpowietrznik automatyczny z zaworem stopowym
Manometr techniczny 0 - 6 bar
Manometr techniczny 0 – 10 bar
Termometr techniczny 0 - 100 C
ILOŚĆ JEDN.
1
2
4
2
3
6
4
1
4
13
3
7
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
10
30
10
5
15
15
5
2
15
0,5
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
10
m
30
m
10
m
5
m
15
m
15
m
Rurociągi i izolacje
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
Rury stalowe, czarne Dn 65
Rury stalowe, czarne Dn 50
Rury stalowe, czarne Dn 32
Rury stalowe, czarne Dn 25
Rury stalowe, czarne Dn 20
Rury z PP, PN20, Dn 50 x 8,4
Rury z PP, PN20, Dn 25 x 4,2
Rury z PP, PN20, Dn 20 x 3,4
Rury z PP, PN20, stabilizowana włóknem szklanym Dn 50 x 6,9
Wąż elastyczny w oplocie stalowym
Pianka polietylenowa grubości 25 mm
dla rur stalowych Dn 65
Pianka polietylenowa grubości 25 mm
dla rur stalowych Dn 50
Pianka polietylenowa grubości 20 mm
dla rur stalowych Dn 32
Pianka polietylenowa grubości 20 mm
dla rur stalowych Dn 25
Pianka polietylenowa grubości 20 mm
dla rur stalowych Dn 20
Pianka polietylenowa grubości 13 mm
dla rur z PP, Dn 50 x 6,9
22
ZESTAWIENIE PODSTAWOWYCH MATERIAŁÓW
Szkoła Podstawowa nr 3 w Ustroniu Polanie
Instalacja gazu dla kotłowni gazowej
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
WYSZCZEGÓLNIENIE
Elektrozawór do gazu typu ZB, Dn 50
(np. FLAMA – GAZ typu MAG 3 ZB, Dn 50, z przeciwkołnierzami Dn 40,
sterowany impulsem 230 V)
Detektor gazu i tlenku węgla
(np. FLAMA – GAZ, typu HOME PROTEKTOR)
Filtr do gazu Dn 40
Zawór kulowy do gazu Dn 40
Rury stalowe czarne, bez szwu, Dn 40
KOMIN SPALINOWY ZE STALI KWASOODPORNEJ,
DOSTOSOWANY DO KOTŁÓW KONDENSACYJNYCH
JEDNOŚCIENNY, Dn 150 mm
ILOŚĆ
JEDN.
1
szt.
1
szt.
1
1
20
szt.
szt.
m
6.
Rura prosta L = 1,00 m
7
szt.
7.
Kolano 90 º
2
szt.
8.
Wyczystka
1
szt.
9.
Przejście dachowe
1
szt.
1
szt.
10. Ustnik
UWAGA:
Dokładną ilość niezbędnych elementów komina spalinowego (rur prostych, podpór itp.) należy ustalić na
budowie podczas wykonywania robót.
23