MODELE ZACHOWAŃ Narzędzie, które poznajemy, pozwala identyfikować główne modele zachowań, aby usprawnić interakcje z innymi ludźmi, pomaga nam efektywniej zarządzać i motywować. Model jest narzędziem do obserwacji i analizy zachowań, a nie do analizy osobowości. Model nie klasyfikuje ludzi jako dobrych lub złych, nie mierzy ich inteligencji, ani wiedzy czy umiejętności. Żaden ze modelów zachowań nie jest lepszy, ani gorszy. JAK ROZPOZNAĆ MODELE ZACHOWAŃ INNYCH? Wiedza o własnym naturalnym modelu zachowania oraz modelach członków twojego zespołu, przełożonych, podwładnych, klientów pozwala: lepiej się komunikować; usprawnić podejmowanie decyzji; skutecznie motywować podwładnych; efektywnie pracować w zespole. Racjonalny Analityk Wódz Słuchacz Mówca Przyjaciel Impulsywny Emocjonalny MODELE ZACHOWAŃ Myślenie analityk Dokładny Przestrzega zasad Logiczny, ostrożny Formalny, zdyscyplinowany Słuchacz przyjaciel Nieustępliwy Niezależny, pewny siebie Lubi konkurować, wymagający Łatwo podejmuje decyzje, stanowczy wódz Unika towarzyskości Nie wyraża opinii Utyka w szczegółach Nie podejmuje ryzyka Przytłaczający Nadużywa władzy Agresywny, bez ogródek Skoncentrowany na sobie Dobry słuchacz Wzbudza zaufanie Ostrożny, cierpliwy Spokojny, opanowany Towarzyski Przekonywujący Lubi mówić, otwarty Pełen entuzjazmu i energii Uparty Unika zmian Nie wyraża opinii Opiera się nowym pomysłom Mówca Krzykliwy Traci poczucie czasu Nieostrożny, niedyskretny Pobudliwy, postępuje pochopnie Uczucie impuls CZTEROSTREFOWY MODEL ZACHOWAŃ Myślenie analityk Słuchacz wódz Mówca przyjaciel Uczucie impuls WÓDZ Łatwo podejmuje decyzje, twardy; Nieustępliwy; Lubi konkurować, wymagający; Niezależny, skoncentrowany na sobie; Pod presją – niewzruszony; Obawa – utrata kontroli. Józef Piłsudski Leszek Miller Hillary Clinton Madonna IMPULSYWNY Towarzyski; Lubi rozmawiać, otwarty; Pełen entuzjazmu i energii; Aleksander Kwaśniewski Andrzej Lepper Pod presją – niezorganizowany; Robin Williams Obawa – odrzucenie przez otoczenie. Bill Clinton Jim Carrey Przekonywujący; PRZYJACIEL Spokojny, opanowany; Ostrożny, cierpliwy; Dobry słuchacz, skromny; Wzbudza zaufanie; Pod presją – zbyt ustępliwy; Obawa – utrata stabilizacji. Gandhi Tadeusz Mazowiecki Bronisław Geremek Jerzy Buzek George Bush Księżna Diana ANALITYCZNY Dokładny; Przestrzega zasad; Logiczny, ostrożny; Formalny, zdyscyplinowany; Pod presją – przesadnie krytyczny; Obawa – krytyka własnej pracy. Leszek Balcerowicz Al Gore Albert Einstein WÓDZ Przymiotniki • konkurencyjny, wymagający, wypowiadający się, odważny, inicjujący; Określenia • reorganizator, lider projektu, twórca pomysłów, pionier; Jak zidentyfikować taką osobę • często ci przerywa, rozmawia jednocześnie przez telefon; • zazwyczaj się spieszy, zajmuje się wieloma projektami na raz; • nie zawsze jest uprzejmy; WÓDZ (c.d.) Komunikacja • często jednokierunkowa od niego/niej do słuchaczy; • własne opinie są komunikowane jako fakty nie podlegające dyskusji; • może być bezceremonialny; mówi to, co myśli; • bardzo dobrze się czuje w sytuacjach wymagających dyscypliny, kiedy kompromis nie jest poszukiwany np. w sytuacjach kryzysowych. IMPULSYWNY Przymiotniki • rozmowny, towarzyski, komunikatywny; Określenia • showman, dusza towarzystwa, kolekcjoner pomysłów; Jak zidentyfikować taką osobę • podekscytowany, otwarty i przyjazny • kiedy zgadza się z tobą, wyraża to; • podkreśla pozytywne aspekty spraw i problemów; IMPULSYWNY (c.d.) Komunikacja • sprzedaje tematy i inspiruje; • uwielbia dużo mówić, ale unika szczegółów; • unika poruszania trudnych tematów; • bardzo dobrze się czuje udzielając konstruktywnej informacji zwrotnej. PRZYJACIEL Przymiotniki nieśpieszny, ostrożny, stabilny, systematyczny; Określenia • pracownik o stałych wynikach, nie rzuca się w oczy, nie zazdrości innym, stąpa twardo po ziemi, siła spokoju; Jak zidentyfikować taką osobę • spokojny, stabilny; • postępuje ostrożnie; • słucha i przytakuje; PRZYJACIEL (c.d.) Komunikacja • często jednokierunkowa; on/ona słucha; • odpowiada tylko, kiedy pytany/pytana; • mówi spokojnie i monotonnie; • preferuje rozmowy na tematy, na których się zna; • preferuje rozmowy 1:1; • dobrze instruuje. ANALITYCZNY Przymiotniki • dokładny, pedantyczny, logiczny; Określenia • obawia się popełnienia błędu, postępuje zawsze zgodnie z zasadami, krytykuje wyniki / jakość pracy innych; Jak zidentyfikować taką osobę • wszystko ma uporządkowane np. Biurko; • skupia się na detalach; • jest uprzejmy, dyplomatyczny; ANALITYCZNY (c.d.) Komunikacja • preferuje komunikację pisemną; • ma trudności z wyrażaniem przeciwstawnych opinii; • dopieszcza szczegóły; • może utracić główny wątek; • nie lubi dyskutować o opiniach albo kwestiach abstrakcyjnych; • nie rozkazuje, odnosi się do zasad. ĆWICZENIE: ROZPOZNAWANIE MODELÓW Marek P A Marek jest nieśmiały i cichy, lecz jest bardzo zdecydowanym menedżerem regionalnym. W Ceni uczciwego i uprzejmego przełożonego. P Odnosi sukcesy. Nie lubi uczestniczyć w publicznych spotkaniach, czy promocjach sprzedaży, szczególnie jeśli musiałby P A spotykać nowych ludzi w nowych miejscach. Z wykształcenia jest technikiem elektronikiem. Jest najszczęśliwszy, kiedy może W zarządzać po swojemu swoim regionem. Może potrzebować wsparcia w czasie zmian. P A Lubi wyzwanie, jakie daje mu ta praca. ĆWICZENIE: ROZPOZNAWANIE MODELÓW (c.d.) Tomek W Tomasz jest twardym i zorientowanym na wyniki przedsiębiorcą, jest przyjazny gdy ma na to ochotę.W I Robi wszystko co w jego mocy, aby zmobilizować innych W do skupienia wysiłków na osiągnięciu jego celów. I W Nie radzi sobie najlepiej z administracyjną rutyną, jednakże jest w stanie zorganizować działania innych. Tomasz podjął duże ryzyko w zrezygnowaniu ze swojej pracy, aby rozpocząć własną działalność w bardzo konkurencyjnym obszarze. W PRZYWÓDZTWO I MODELE ZACHOWAŃ ANALITYK Autorytet oparty na zasadach, standardach, dystansie Podkreśla zasady i jakość Lider „spraw”, zainteresowany faktami, szczegółami i analizami WÓDZ Autorytet oparty na strachu, władzy i dystansie Dobrze się czuje w sytuacjach kryzysowych oraz podczas zmian Lider „spraw”, patrzy na wyniki, obraz całości, może traktować ludzi tak jak inne zasoby PRZYJACIEL Autorytet oparty na doświadczeniu, wiedzy i statusie biurokratycznym Dobrze się czuje w działaniach rutynowych, jest stały i zorientowany na usługi Lider „małych zespołów”, partycypacyjny styl przywództwa IMPULS Autorytet oparty na charyzmie, motywacji i dobrej atmosferze Dobrze się czuje w budowaniu pozytywnej atmosfery oraz w nowych, rozwijających się organizacjach Lider „ludzi” chce i potrzebuje mnóstwa kontaktów z ludźmi KORZYŚCI I WYZWANIA DLA PRZEŁOŻONEGO ANALITYK Korzyści Zapewnia poprawność instrukcji Pyta, kiedy nie wie Potrafi analizować Wyzwania Może wymagać wiele wskazówek i wsparcia Może nie być aktywny WÓDZ Korzyści Jest niezależny Nie przeszkadza Nie wymaga zbyt wiele uwagi Wyzwania Może przekraczać uprawnienia Może się przeciwstawiać, bywa uparty Pracuje na własny sposób i zgodnie ze swoim rozkładem PRZYJACIEL Korzyści Godny zaufania Pozostaje w swoim obszarze odpowiedzialności Zawsze dokończy zadanie Wyzwania Wymaga wsparcia w zmianach Może za dużo rozmyślać Trzyma się swoich zasad IMPULS Korzyści Nie jest nieśmiały Bierze na siebie budowę atmosfery Generuje nowe pomysły Wyzwania Za dużo mówi Nie koncentruje się Skupia się na przyjemnych sprawach Zwleka z decyzjami (niepopularnymi) KORZYŚCI I WYZWANIA DLA ZESPOŁU ANALITYK Korzyści Skupia się na problemach Pełni funkcję kontroli wewnętrznej Zwraca uwagę Zapewnia część analityczną Wyzwania Może działać zbyt samodzielnie Może być zbyt ostry Może być zbyt krytyczny WÓDZ Korzyści Wskazuje kierunek działania Ucina plotki, paplaninę Dba o własne projekty Popycha zespół do przodu Wyzwania Może nie doceniać innych Może nie słuchać innych Może być zbyt bezceremonialny Może rozkazywać innym PRZYJACIEL Korzyści Zapewnia, że zadania będą wykonane Pomaga i wspiera innych Jest sumieniem zespołu Wyzwania Może przeciwstawiać się nowym pomysłom Otrzymuje, ale nie daje informacji Nie potrafi obiektywnie ocenić swojego zespołu IMPULS Korzyści Znajduje pozytywne aspekty Sprzedaje pomysły zespołowi Daje pozytywny przykład Wyzwania Głowa w chmurach Może zakłócać ustalony porządek Może nie widzieć problemów Chce za bardzo „dogadzać” innym PODEJMOWANIE DECYZJI I MODELE ZACHOWAŃ Może nie podejmować ostatecznych decyzji Potrzebuje wiele informacji Jest zdolny do analizy mnóstwa informacji Unika ryzyka, powolny Przestrzega zasad Skupia się na faktach i detalach Może utracić obraz całości Chce podejmować decyzje Szybki Podejmuje decyzje na zimno Obejmuje całość problemu Niezależny Nie przestrzega zasad Może przekroczyć uprawnienia Nie potrzebuje wiele informacji Ryzykuje Może odkładać decyzje Sprawdza dwa razy Powolny Szuka precedensów Szuka dodatkowych informacji Jest ciekawy Stara się unikać ryzyka Szuka wsparcia Rozważa wpływ na innych Oparty na uczuciach Relatywnie szybki Szuka popularnych, preferowanych rozwiązań Myśli o ludziach Nie potrzebuje wiele informacji Może pominąć detale Optymistyczny co do rezultatów JAK UNIKAĆ KONFLIKTÓW analityk Umożliw uczestnictwo w rozwiązywaniu problemów i podejmowaniu decyzji wódz Okaż nie podzieloną uwagę kiedy słuchasz jego /jej Upewnij się, że on/ona może wziąć odpowiedzialność za swoja pracę Daj równą szansę wywierania wpływu Podtrzymuj jej/ jego podekscytowanie i aktywność poprzez zachęcanie, zapewnianie, i branie jej/ jego pod uwagę Bądź szczerze zainteresowany nim /nią jako osobą przyjaciel Zwracaj uwagę zarówno na sukcesy zespołowe jak i indywidualne Daj szansę swobodnego wyrażania uczuć, z uwagą, bez krytyki impuls JAK NIE MOTYWOWAĆ? ANALITYK Nie: WÓDZ Nie: Nie zachowuj informacji dla siebie. Nie naciskaj na natychmiastowe odpowiedzi. Nie torpeduj jego/jej entuzjazmu do rozpoczynania działania. Nie ograniczaj jego uprawnień. Nie trać czasu na nieistotne kwestie. PRZYJACIEL Nie: IMPULS Nie: Nie bądź niecierpliwy. Nie dokonuj nagłych zmian. Nie postępuj niezgodnie z ustaleniami. Nie ustalaj zbędnych ograniczeń. Nie torpeduj jego/jej entuzjazmu. Nie reaguj negatywnie. PRZYJEMNE ZADANIA ANALITYK Rozwijające własne umiejętności profesjonalne Jasno określone Wykonywane samodzielnie Logiczne Wolne od szybkich decyzji, agresywności, abstrakcji WÓDZ Niezależne Kompleksowe Ryzykowne Wielowymiarowe Jasne policzalne cele Wolne od rutyny, pomagania i słuchania innych PRZYJACIEL Jasno określone i przewidywalne Pozwalające na własne tempo Powiązane z własną ekspertyzą Bycie w tle Wolne od nagłych sytuacji ryzykownych, niepotrzebnego bałaganu, nakładających się projektów, pośpiechu IMPULS Praca z ludźmi Pozytywne Wymagające komunikacji Wielowymiarowe Angażujące różne typy ludzi Wolne od twardych faktów, nieprzyjemnych decyzji, konfliktowych sytuacji CELE ZWIĄZANE Z KARIERĄ ANALITYK WÓDZ Chce wykorzystywać swoje umiejętności i wiedzę zawodową w bardziej wyzywających sytuacjach Chce się pozbyć sprzecznych instrukcji, chce mieć szanse pracy w oparciu o czarno-białe kryteria Zazwyczaj chce zwiększyć swoją władzę, autorytet oraz strefy wpływów Chce się pozbyć czynności rutynowych, chce móc patrzeć na problemy z większej perspektywy PRZYJACIEL IMPULS Chce mieć większy wkład w sukces organizacji, mogąc wykorzystywać swoją wiedzę ekspercką Nie chce być na łasce innych, chce móc przewidzieć swoją przyszłość Chce zwiększyć swoją sieć współpracowników i przyjaciół, zajmować się sprawami związanymi z ludźmi i atmosferą Chce się uwolnić od pracy papierkowej i wywierania nacisku na innych