PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO WE WRZOSOWEJ NA ROK SZKOLNY 2014/2015 „ Dziecko uznane zostało za człowieka, za istotę, z którą trzeba się liczyć i której nie wolno wieść na smyczy, lecz należy kierować nią umiejętnie, z rozwagą, z wysiłkiem umysłu, uczucia i woli”. „ Dziecko chce być dobre jeśli nie umie – naucz jeśli nie wie – wytłumacz jeśli nie może – pomóż” Janusz Korczak 1 1. Wstęp Program wychowawczy zakłada podmiotowe traktowanie dzieci, poszanowanie ich godności osobistej, stwarzanie sytuacji wyzwalającej ich aktywność oraz warunków do pełnego rozwoju osobowego każdego z wychowanków, zgodnego z ich wrodzonym potencjałem i możliwościami. Program został opracowany w oparciu o diagnozę sytuacji wychowawczej w przedszkolu oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej w roku szkolnym 2011/2012 oraz został zmodyfikowany w roku szkolnym 2014/2015. Z przeprowadzonych badań wynika, że dzieci nadal mają problemy z przestrzeganiem zasad grzecznego zachowania w szczególności podczas posiłków. Zdarzają się również sytuacje, gdy nie przestrzegają reguł społeczności dziecięcej, sporadycznie, ale zdarzają się wśród nich konflikty. Podmiotem działań wychowawczych w stosunku do swoich dzieci są rodzice. Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej uzupełniają w tym zakresie obowiązki rodziców oraz współdziałają z nimi. Jednym z najważniejszych zadań wychowawczych jest wspomaganie wszechstronnego rozwoju dzieci, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zachowanie bezpieczeństwa oraz zdrowego stylu życia, jako jednego z warunków prawidłowego rozwoju dziecka. Program wychowawczy stanowi wytyczne do pracy wychowawczej dla dyrektora przedszkola, nauczycieli, pracowników niepedagogicznych oraz organizacji i instytucji wspomagających pracę przedszkola. Realizacja założeń programowych wpłynie na spójność i wielokierunkowość oddziaływań wychowawczych. 2. Podstawy prawne programu wychowawczego: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (tj. Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.), Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.), Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 97 poz. 674 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. poz. 803), Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz. U. z 1993 r. Nr 61 poz. 284 ze zm.), Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych (Dz. U. z 1991 r. Nr 120 poz. 526 ze zm.). Statut przedszkola. 2 3. Cele programu: Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych Wspomaganie rozwoju mowy oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych Kształtowanie sprawności fizycznej i zdrowotnej dzieci Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne i innych Wprowadzenie dzieci w świat sztuki poprzez muzykę śpiew, grę, taniec, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne Budzenie zainteresowań technicznych Rozumienie istoty zjawisk atmosferycznych i unikanie zagrożeń Poszanowanie roślin i zwierząt Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania oraz edukacji matematycznej Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym Przygotowanie do posługiwania się językiem mniejszości narodowej lub etnicznej lub językiem regionalnym dzieci należącym do mniejszości narodowych i etnicznych 4. Model absolwenta wynikający z koncepcji pracy przedszkola i podstawy programowej: Absolwent przedszkola: przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych, samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań, wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach, a także wyszydzać i szykanować innych, dba o swoje zdrowie, orientuje się w zasadach zdrowego żywienia, wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia i gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić, wie, jak należy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze, w kinie, wie, jakiej jest narodowości, wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa. 3 5. Założenia programu i formy realizacji Wszystkie zajęcia w przedszkolu uwzględniają założenia programu wychowawczego. Nauczyciele dostosowują przekazywanie wiedzy, kształtowanie umiejętności i postaw wychowanków do odpowiedniej w tym wieku aktywności dzieci, umożliwiają poznawanie świata w jego jedności i złożoności, wspomagają samodzielność uczenia się, inspirują do wyrażania własnych myśli i przeżyć oraz rozbudzają ciekawość poznawczą i motywację do dalszej edukacji. 6. Formy oddziaływań wychowawczych: zabawy samorzutne, zajęcia i zabawy zorganizowane, spacery, wycieczki, zabawy na powietrzu. rozmowy z wychowankami 7. Metody pracy wychowawczej aktywizujące (drama, wystawa, pokaz), podające (opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z tekstem), problemowe (gry dydaktyczne, inscenizacja, scenki rodzajowe). 8. Zadania wychowawcze Dyrektor przedszkola: dba o prawidłowe funkcjonowanie przedszkola i poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej, koordynuje, organizuje i nadzoruje działania wychowawcze, stwarza warunki do prawidłowej realizacji praw dziecka. Nauczyciele: poznają dzieci oraz ich środowisko, a także utrzymują stały kontakt z rodzicami, organizują spotkania, wspierają i wspomagają rodziców w działaniach wychowawczo-opiekuńczych, rozwiązują indywidualne problemy poprzez udzielanie dzieciom wszechstronnej pomocy, propagują zasady kulturalnego zachowania, troszczą się o zdrowie dzieci, w szczególności poprzez wdrażanie ich do dbałości o higienę osobistą oraz przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, tworzą bezpieczną dla dziecka atmosferę, warunkującą zdrowie fizyczne i psychiczne, którego gwarantem w obu aspektach jest spełnienie czterech funkcji: 4 - stymulacyjnej; - adaptacyjnej; - profilaktycznej; - kompensacyjnej. Funkcja stymulacyjna to celowe i przemyślane zabawy, gry, zajęcia ruchowe, które pobudzają układ ruchu do intensywnej pracy i lepszego rozwoju, sprzyjają usprawnianiu i doskonaleniu czynności układu nerwowego oraz przyspieszają jego dojrzewanie. Funkcja adaptacyjna to proces rozwoju od chwili urodzenia, polega na ustawicznym przystosowywaniu się rozmieniających się warunków, możliwości i wymagań. Adaptacja dziecka zaczyna się w rodzinie, kontynuuje ją przedszkole, a potem szkoła. Z szerokiej gamy działań wychowawczych o charakterze adaptacyjnym, ujętych w programie pracy z dziećmi w przedszkolu należą: z zakresu adaptacji fizycznej – hartowanie ciała, dobór odzieży do pory roku i rodzaju zajęć, kształtowanie odporności fizycznej. z zakresu adaptacji społecznej – stopniowanie trudności na zajęciach, grach, zabawach; indywidualizacja, sprzyjający klimat psychiczny, kształtowanie osobowości. Nauczyciel przedszkola , uwzględniając w pracy z dziećmi funkcję adaptacyjną, wpływa pozytywnie na zachowanie i wzmocnienie homeostazy organizmu dziecka, podnosi jego odporność fizyczną i psychiczną, sprawność, kształtuje właściwy stosunek do ludzi i do otaczającego świata. Funkcja profilaktyczna dotyczy troski o prawidłowy rozwój, zdrowie i bezpieczeństwo dziecka. To zapobieganie chorobom, wadom rozwojowym i wypadkom. Ukierunkowanie wychowania na prewencję ma uzasadnienie humanitarne i społeczne oraz wyraża troskę o zdrowie i rozwój dzieci. - nauczyciel przedszkola wdraża dzieciom nawyk ruchu fizycznego, gier, zabaw na otwartej przestrzeni, przez co podnosi odporność biologiczną dziecka; - uczy się dzieci mycia rąk przed posiłkiem, co zapobiega chorobom zakaźnym jelitowym i zatruciom pokarmowym; - nauczyciel przedszkola stawia dzieciom określone zadania, nie pozbawione trudności i przeszkód, egzekwuje ich wykonanie, a tym samym hartuje dziecko psychicznie i podnosi jego odporność na stresy; - nauczyciel przedszkola wpaja dzieciom zasady bezpieczeństwa i zachowania się w ruchu ulicznym i drogowym, przez co wpływa na prewencję wypadkowości komunikacyjnej. Funkcja kompensacyjna; to potrzeba wnikliwej, troskliwej opieki nad dziećmi defektywnymi o obniżonej wartości biologicznej, wykazującymi odchylenia od normy 5 zdrowia fizycznego, psychicznego i psychofizycznego w celu ich rehabilitacji i rewalidacji oraz przystosowania do normalnego życia w społeczeństwie. W każdym z powyższych przypadków konieczna jest konsultacja specjalisty lekarza, psychologa, zastosowanie oddziaływania wychowawczego w charakterze kompensacyjnym lub wsparcie pedagogiczne oligofrenopedagoga, surdopedagoga, tyflopedagoga, resocjalizatora czy terapeuty. Nauczyciele pamiętają, że dziecko partycypuje w różnych zajęciach. Wszystkie one modelują i modyfikują w określony sposób jego rozwój psychofizyczny. Zawsze należy dbać o higienę wysiłku i dostosowanie go do wydolności dziecka. Najkorzystniejszą formą dla przedszkolaka jest zabawa. Za Sutton – Smithem: „ Zabawa pomaga dziecku poznać świat czterema podstawowymi metodami – poprzez naśladowanie, eksplorowanie, próbowanie i konstruowanie ”. stosują środki wychowawcze wzmacniające pozytywne zachowania dzieci, eliminują zachowania niepożądane, ściśle współpracują z rodziną dziecka w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych, informują rodziców o sukcesach i kłopotach ich dzieci Rodzice: dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci, współdziałają z nauczycielami w sprawach wychowania i kształcenia dzieci, włączają się i współdecydują w sprawach przedszkola Pracownicy niepedagogiczni: reagują na przejawy negatywnych zachowań i informują o tym nauczyciela, wspomagają nauczycieli w realizowaniu działań wychowawczych, stwarzają miłą i przyjazną dziecku atmosferę podczas pobytu w przedszkolu Rada Rodziców: reprezentuje ogół rodziców oraz podejmuje działania wspierające proces wychowawczy przedszkola, współdecyduje o formach pomocy dzieciom oraz ich wypoczynku, współuczestniczy w opracowaniu programu wychowawczego przedszkola, uchwala w porozumieniu z radą pedagogiczną program wychowawczy, współdecydują w sprawach przedszkola poprzez włączenie się w organizację różnych wydarzeń 6 Kodeks przedszkolaka: I. II. III. IV. V. VI. Normy wychowania Prawa i obowiązki przedszkolaka Reguły zachowań obowiązujące w przedszkolu Kształtowanie patriotyzmu w edukacji przedszkola Dzieci niepełnosprawne wśród nas Elementy wychowania religijnego I. Normy wychowania: „ Jestem kulturalny i koleżeński” W efekcie realizacji zaplanowanych zagadnień dziecko zna zasady ustalone w przedszkolu, stara się ich przestrzegać: - używa form grzecznościowych: „ przepraszam”, „ proszę”, „ dziękuję”, - potrafi kulturalnie powitać się i pożegnać, używając słów: „ dzień dobry”, „ do widzenia”, - zwraca uwagę na kulturalne spożywanie posiłków - pomaga kolegom w różnych sytuacjach, - dba o ład i porządek wokół siebie - szanuje potrzeby i zainteresowania innych dzieci - nie przerywa wypowiedzi innych - zgodnie bawi się z rówieśnikami - dostrzega i przeciwstawia się przejawom samolubstwa, przezywania - stara się działać i myśleć empatycznie - wie, jaką rolę pełnią członkowie w rodzinie - uczestniczy w uroczystościach rodzinnych - okazuje szacunek osobom starszym „ Przeciwstawiam się złu i zagrożeniom” W efekcie realizacji zaplanowanych zagadnień dziecko przeciwstawia się złu i zagrożeniom: - umiejętnie pokonuje trudności, radzi sobie z porażkami i stresem, - jest zdolne do kompromisów w spornych sprawach, - określa sytuacje wywołujące różne emocje, np. złość, smutek, strach, - przewiduje skutki negatywnych zachowań, - unika zachowań agresywnych, powstrzymuje się przed nimi, - unika wzajemnego wyszydzania i szykanowania, - nie kłamie - dostrzega różne rodzaje zagrożeń w sytuacjach codziennych, jak i szczególnych: awaria, wypadek, pożar, - rozumie konieczność zachowania ostrożności w kontaktach z nieznanymi zwierzętami, a zwłaszcza unikanie ich prowokowania i rozdrażniania, - zna sposób prawidłowego zachowania się podczas ataku psa, w tym przyjmowania właściwej pozycji „ Żółwia”, - rozumie konieczność zachowania ostrożności w stosunku do zwierząt leśnych, 7 gospodarczych w sytuacji, gdy ich zachowanie w sposób widoczny różni się od zwykłych zachowań, - nie naraża się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody, np. nie stoi pod drzewem W czasie burzy, nie zdejmuje czapki w mroźną pogodę. „ Czuję się bezpieczny w każdej sytuacji dnia codziennego” W efekcie realizacji zaplanowanych zagadnień dziecko zna zasady bezpieczeństwa, przestrzega ich: - wybiera bezpieczne miejsce do zabaw, - bezpiecznie korzysta ze sprzętu terenowego, - bezpiecznie posługuje się przyborami, - nie oddala się od grupy podczas pobytu na świeżym powietrzu, - przestrzega zasady ograniczonego zaufania w stosunku do osób obcych ( rozmowa, odejście z tą osobą, przyjmowanie poczęstunków, upominków, otwieranie drzwi), - zna swoje imię i nazwisko oraz adres zamieszkania - wie, komu można podawać informacje o sobie i swojej rodzinie - ma poczucie odpowiedzialności za bezpieczeństwa własne oraz osób z najbliższego otoczenia ( młodsze dziecko, osoba bliska, która np. zasłabnie), - zna instytucje dbające o bezpieczeństwo ludzi, np. policja, pogotowie ratunkowe, straż pożarna, - zna zasady ruchu drogowego, dotyczące prawidłowego i bezpiecznego poruszania się po ulicach i drogach - przestrzega zasad właściwego zachowania się w miejscach publicznych i środkach transportu - korzysta z urządzeń elektrycznych, tylko w obecności dorosłych - rozumie niebezpieczeństwo wynikające z zabawy zapałkami „ Dbam o swoje zdrowie, orientuję się w zasadach zdrowego odżywiania”. W efekcie realizacji zaplanowanych zagadnień dziecko dba o swoje zdrowie: - zna wzorzec „ zdrowego stylu życia” opartego na przestrzeganiu czynników, mających wpływ na zdrowie i samopoczucie: hałas, aktywny tryb życia, odpoczynek, pobyt na świeżym powietrzu, spożywanie wody, dostosowanie ubioru do pogody i formy aktywności, zabezpieczenie przed promieniowaniem słonecznym, oglądanie telewizji z odpowiedniej odległości, granie na komputerze w gry pozbawione agresji, - dba o higienę osobistą, - dostrzega rolę lekarza w dbaniu o zdrowie ludzi, - rozumie konieczność przyjmowania lekarstw, - rozumie zagrożenie i konsekwencje samodzielnego zażywania lekarstw oraz dotykania, używania lub spożywania środków chemicznych znajdujących się w łazience, kuchni, otwierania przypadkowych znajdowanych opakowań z nieznanymi substancjami, - zna zagrożenia dla zdrowia i życia, będących konsekwencją spożywania lub dotykania nieznanych roślin, grzybów, owoców, - rozumie, że nie zawsze opakowanie świadczy o zawartości i że może pić, jeść, tylko to, co dał rodzic, nauczyciel w przedszkolu, - rozumie wartość szczepień ochronnych dla zdrowia, - sygnalizuje złe samopoczucie 8 „ Staram się samodzielnie organizować czas wolny w przedszkolu”. W efekcie realizacji zaplanowanych zagadnień dziecko stara się samodzielnie organizować czas wolny w przedszkolu z przestrzeganiem bezpieczeństwa: - zna zasady bezpiecznego korzystania z zabawek w sali, sprzętu terenowego w ogrodzie, - rozumie, że należy informować nauczyciela, panią woźną o zepsutych zabawkach, rozbitym szkle, nieznanych przedmiotach znalezionych na terenie ogrodu, z uwagi na bliskość sąsiedztwa z pobliską drogą, niebezpiecznych zachowaniach kolegów, - przestrzega zasady zgodnej zabawy: nie popycha kolegów, nie zabiera zabawek, nie sypie piaskiem w piaskownicy, nie wykorzystuje w zabawie elementów walki, - potrafi ocenić, czy zabawa jest bezpieczna czy nie II. Prawa i obowiązki przedszkolaka: Prawa – dziecko ma zagwarantowane prawo do: - warunków sprzyjających jego rozwojowi, zgodnie z wrodzonym potencjałem, - poszanowania jego godności i szacunku, - nietykalności oraz możliwości odmowy uczestnictwa w niechcianych sytuacjach, - swobody w wyrażaniu własnego zdania, - popełniania błędów, - opieki, pomocy i wsparcia nauczyciela, jak również pracownika niepedagogicznego, - ciszy i spokoju, - smutku i łez, - zabawy zgodnej z jego oczekiwaniami Obowiązki – dziecko ma obowiązek przestrzegania zawartych norm i zasad przyjętych w przedszkolu: - przestrzegać zasad związanych z bezpieczeństwem, zarówno w budynku ( w sali, na korytarzu, na schodach, w szatni, łazience i jadalni) jak i na świeżym powietrzu ( w ogrodzie, na ulicy), w miejscach publicznych, - uczestniczyć w zaplanowanych sytuacjach edukacyjnych, - przestrzegać wspólnie ustalonych umów i zasad regulujących współżycie w grupie, - stosować się do poleceń nauczycielki oraz pracowników niepedagogicznych, III. Reguły zachowań, obowiązujące w przedszkolu i ogrodzie przedszkolnym: Wiem, jak zachować się w sali zajęć: - nie biegam, - nie hałasuję i nie krzyczę, - posługuję się umiarkowanym głosem, - nie przeszkadzam kolegom w zabawie, - sprzątam po sobie miejsce zabawy i pracy, - słucham poleceń Pani 9 Znam zasady zachowania w łazience: - samodzielnie korzystam z toalety, - pamiętam o każdorazowym spuszczaniu wody, - respektuję prawo do intymności, - przestrzegam mycia rąk po korzystaniu z toalety, - zakręcam kran, - wycieram dokładnie ręce, - przestrzegam prawidłowej kolejności podczas mycia zębów Potrafię zachować się na jadalni: - w sposób odpowiedzialny pełnię rolę dyżurnego, - spożywam posiłek w spokoju, bez zbytniego pośpiechu i rozmów, - korzystam w bezpieczny sposób ze sztućców, - nie przeszkadzam w posiłku kolegom, - używam serwetek, - pamiętam o zachowaniu form grzecznościowych po skończonym posiłku Umiem zachować się w szatni: - rozpoznaję znaczek w swojej półce, - wieszam ubranie tylko i wyłącznie w swojej półce, - pamiętam o kolejności zachowania czynności podczas rozbierania i ubierania się, - nie zakładam ubrania kolegi, - starannie układam ubranie i buty, - pomagam kolegom w ubieraniu się Przestrzegam reguł bezpiecznego zachowania się w ogrodzie: - wybieram bezpieczne miejsce do zabawy, - bezpiecznie korzystam z urządzeń znajdujących się na placu zabaw, - nie podchodzę do ogrodzenia i nie rozmawiam z obcą osobą, - nie wychodzę na ulicę, - sygnalizuję nauczycielce złe samopoczucie, - informuję o wszystkich sytuacjach, budzących mój niepokój IV. Kształtowanie patriotyzmu w edukacji przedszkolnej Jestem Polakiem i dlatego: - rozumiem znaczenie zwrotów: „Jestem Polakiem”, „Mieszkam w Polsce”, „Mówię po polsku”, - znam legendy, opowiadania wiersze, dotyczące historii państwa polskiego, - znam i rozpoznaję symbole naszego kraju: flagę, godło, hymn, - znam nazwę stolicy Polski – Warszawę oraz najdłuższą rzekę Polski – Wisłę, nazwę morza – Bałtyckie oraz nazwę najwyższych gór w Polsce – Tatr, - znam naturalne bogactwa Polski: węgiel kamienny, sól kamienna, - znam imiona i nazwiska znanych Polaków np. Fryderyk Chopin, Mikołaj Kopernik, - znam wybrane polskie tradycje ludowe, 10 Jestem Europejczykiem i dlatego: - rozumiem znaczenie zwrotu: „ Jestem Europejczykiem”, - rozumiem jakie znaczenie dla Polski ma przynależność do Unii Europejskiej, - znam nazwy wybranych państw, należących do Unii Europejskiej V. Dzieci niepełnosprawne wśród nas Wiem i akceptuję odmienność innych dzieci i dlatego: - pomagam młodszym, nieśmiałym, niepełnosprawnym, akceptuję ich inność, - tworzę wzajemne relacje oparte na szacunku, akceptacji i miłości, - unikam wzajemnego wyszydzania i szykanowania oraz wyrażam krytykę wobec przejawów nierównego traktowania, wyszydzania i szykanowania, - eliminuję odruchy złośliwości, drwin, egoizmu w stosunku do innych dzieci, - dostrzegam i akceptuję osoby niepełnosprawne w otoczeniu, - podejmuję zadania społeczne, pomagam innym w miarę swoim możliwości, - nie okazuję zdziwienia wobec defektów dzieci chorych czy niepełnosprawnych, - pomagam innym i czuję z tego wiele satysfakcji i zadowolenia, - wzbudzam empatię i chęć udzielenia wsparcia dzieciom słabszym i potrzebującym pomocy, - odczuwam satysfakcję z faktu dzielenia się i obdarowywania innych, VI. Elementy wychowania religijnego Wiem i toleruję odmienność religii i wyznań i dlatego: - wiem, że istnieją w Polsce i na świecie różne religie i wyznania, - potrafię odróżnić podstawowe symbole właściwe różnym religiom i wyznaniom, - świętuję uroczystości religijne, znam postaci świętych, szanuję kapłanów, - jestem tolerancyjny dla odmiennych religii i wyznań. System motywacji przedszkolaka: „ Każdy z Was, rodziców, wychowawców posiada wystarczającą umiejętność, by znaleźć własne rozwiązania, które są dobre dla dziecka w odpowiednim momencie”. Anette Kast – Zahn Na rozwój pozytywnych zachowań dziecka, oprócz atmosfery rodzinnej, korzystnie wpływają radosne przeżycia. Dostarczanie dziecku miłych bodźców wpływa korzystnie na jego samopoczucie. Niewątpliwie miłym odczuciem jest pochwała ze strony drugiej osoby np. rodzica czy nauczyciela. W praktyce wychowania i dydaktyki, istnieją dwa podstawowe sposoby motywacji: 1. Motywacja „ kija”( unikanie cierpienia) – polega na powiązaniu niekorzystnego zachowania z karą np. jak będziesz niegrzeczny, to nie pójdziemy do wesołego miasteczka. 2. Motywacja „marchewki” ( dążenie do nagrody) – polega na nagradzaniu korzystnego zachowania, np. Jak posprzątasz pokój, to pójdziemy na pyszne lody. Wychowując przedszkolaka musimy nauczyć dziecko przestrzegania pewnych norm 11 i reguł życia w grupie, koniecznych do zapewnienia bezpieczeństwa podczas pobytu w przedszkolu, np.” To nasza sala, wspólnie się bawimy, szanujemy innych, pomagamy sobie nawzajem”. Dlatego preferujemy metodę nagradzania nad karaniem, gdyż nagradzanie jest procesem opartym na pozytywnych, ciepłych emocjach. Wychowanie nosi miano sztuki, która jest procesem wymagającym cierpliwości i stanowczości, zarówno ze strony rodziców, jak i nauczycieli. Wypracowanie wspólnego wzorca jest drogą do sukcesu. Dlatego wychowawcy w naszym przedszkolu wypracowali następujący system motywowania dzieci do pozytywnych zachowań pod hasłem: „ Dąb – drzewo naszych sukcesów”. ( „ Dąb – drzewo sukcesów 3 latków”, „Dąb – drzewo sukcesów 4 latków”, „ Dąb – drzewo sukcesów 5-6 latków”) „ Drzewo naszych sukcesów” to narzędzie w ręku nauczyciela, które pozwala na wzmacnianie pozytywnych zachowań dzieci i ich rejestrację. Pomysł zrodził się na potrzebę wzmacniania zachowań niektórych przedszkolaków, mających trudności w przestrzeganiu przyjętych norm i zasad funkcjonowania w grupie. Ponieważ nasza placówka funkcjonuje pod hasłem: „ Promujemy zdrowy styl życia w integracji z przyrodą”, symbol drzewa jest tu jak najbardziej zasadnym. Wybór dębu ma też swoje znaczenie. Dąb to drzewo potężne, które swoje liści, choć uschnięte, nawet zimą trzyma na swych gałęziach. To symbol wytrwałości i potęgi działania w przyrodzie. Każda grupa ma swój własny segregator, w którym znajdują się „ karty sukcesów” dla każdego dziecka. „ Karty sukcesów” uzupełniają dzieci. „ Drzewo sukcesu” składa się z: „ Jesiennego drzewo sukcesów” – liście koloru czerwonego, żółtego czy pomarańczowego, „ Zimowego drzewo sukcesów” – liście koloru brązowego „ Wiosennego drzewo sukcesów” – liście koloru zielonego Nauczyciel wyraża swoje zadowolenie z każdego przejawu dobrego zachowania lub opanowania umiejętności, sprawiającej dziecku szczególną trudność – pochwałą. Dziecko wówczas zaznacza uzyskaną pochwałę zaznacza: „ liściem radości” w określonym kolorze na „drzewie sukcesów”. Zapełnienie wszystkich liści na drzewie oznacza otrzymanie odznaki wzorowego przedszkolaka z grupowego drzewa naszych sukcesów. Po zdobyciu trzech odznak: jesiennej, zimowej i wiosennej, na zakończenie dzieci otrzymują „ Przedszkolak z dobrymi manierami”. Stosując atrakcyjne metody motywowania z wykorzystaniem aktywizujących, mamy nadzieję, że nauczymy je respektowania podstawowych zasad współżycia w grupie rówieśniczej. Sądzimy również, że opracowany system spełni swoją rolę motywacyjno – wzmacniającą i stanie się świetną zabawą dla dzieci, a nie nauką „ grzecznego zachowania”. Recepta dla nauczyciela na sukces przedszkolaka: 1. Przekonaj dziecko, że naprawdę lubisz z nim przebywać. 2. Mów jasno, wyraźnie. 3. Nie stosuj metody…. 4. Bądź swobodny i baw się z dzieckiem. 5. Okazuj mu zaufanie. 6. Ograniczaj do minimum czynniki rozpraszające uwagę dziecka. 7. Przypominaj dziecku zasady, gdy ono o nich zapomina. 8. Nie oszukuj go, dotrzymuj przyrzeczeń. 9. Udzielaj odpowiedzi na pytania. 10. Jeśli coś się nie uda, zachęć do dalszej pracy. 12 11. Chwal za wszystko, co da się pochwalić. 12. Wysłucha uważnie co dziecko do Ciebie mówi. 13. Pokaż mu, że i ty czasami popełniasz błędy i jesteś omylny. 14. Stawiaj dobro dziecka zawsze na pierwszym miejscu. Kryteria sukcesu przedszkolaków: potrafią działać zespołowo, a relacje panujące w grupie są prawidłowe, radzą sobie w sytuacjach trudnych, są odpowiedzialne za swoje zachowanie, realizują twórcze i prozdrowotne postawy. Gdy czasami zawodzą stosowane metody, niechętnie ale przypominamy o skutkach negatywnych zachowań w postaci: upomnienia słownego nauczyciela rozmowy z dzieckiem skłaniającej do samooceny zachowania okazanie smutku i niezadowolenia nauczyciela z powodu złego zachowania czasowe odsunięcie od pełnienia roli np. dyżurnego rozmowa z rodzicem, celem ustalenia wspólnego postępowania wobec dziecka 9. Ewaluacja programu: Sposoby zbierania informacji: obserwacja zachowania dzieci w czasie zajęć – „ Dąb sukcesu” Turniej wiedzy: „Wiem wszystko na temat bezpieczeństwa” Quizy nt: „Wiem, umiem, mogę”: - „ Jestem kulturalny, przeciwstawiam się złu i zagrożeniom” - „ Dbam o swoje zdrowie” ankiety dla rodziców analiza dokumentacji: dzienników zajęć, planów miesięcznych i kart monitoringu Program: program wychowawczy został stworzony przez całą społeczność przedszkola, jest akceptowany przez rodziców, powstał w oparciu o diagnozę potrzeb wychowawczych środowiska, zawiera ustalone priorytety wychowawcze, wspiera i wyposaża dzieci w przyjęte wartości, zasady, normy, sprzyja rozwijaniu samodzielności i samorealizacji dzieci oraz pracowników przedszkola, jest otwarty, podlega modyfikacji oraz monitorowaniu, jest spójny z podstawą programową oraz programem wychowania przedszkolnego 13 „ Program Wychowawczy” uchwalony przez radę rodziców Uchwałą Nr 6/2014/2015 z dnia 12 września 2014 r. w porozumieniu z radą pedagogiczną Uchwałą Nr 1/ 2014/2015 z dnia 15 września 2014 r. 1. mgr Magdalena Mościńska – Ciejpa - …………………………………………… 2. mgr Agnieszka Chomiaczewska - …………………………………………… 3. mgr Małgorzata Kiper - …………………………………………… 4. mgr Jolanta Banasiak - ..………………………………………….. 5. mgr Małgorzata Wiśniewska - Cabała - ……………………………………………. 6. mgr Agnieszka Woźniak - ……………………………………………. 7. mgr Anna Żurek - ……………………………………………. ……………………………………………….. ( podpis dyrektora) 14