STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013 Nazwa przedmiotu: Kierownik jednostki realizującej zajęcia z przedmiotu: Wydział: Kierunek studiów: Poziom studiów Forma studiów Rok studiów: Typ przedmiotu Język wykładowcy: Opis przedmiotu kształcenia- Program nauczania Farmakologia kliniczna Kod modułu wg standardów od A do G Prof. dr hab. Anna Wiela-Hojeńska Lekarski lekarski jednolite magisterskie stacjonarne X niestacjonarne X VI Semestr studiów: obowiązkowy X fakultatywny polski Nazwa jednostki realizującej przedmiot Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej Razem: E Semestr zimowy (godz.) W Ć S XII Semestr letni (godz.) W Ć S 15 15 Cele kształcenia (cele zajęć stawiane przez prowadzącego, powiązane z efektami kształcenia, max. 6 pozycji) Zapoznanie studentów z praktycznym wymiarem: C1. zagrożeń związanych ze stosowaną farmakoterapią oraz metodami zwiększającymi jej skuteczność i bezpieczeństwo, w tym racjonalizacją terapii przeciwbólowej i antybiotykoterapii, C2. interpretacji materiałów informacyjnych dotyczących leków, C3. klinicznej i ekonomicznej oceny technologii medycznych. Macierz efektów kształcenia dla przedmiotu w odniesieniu do metod weryfikacji zamierzonych efektów kształcenia oraz formy realizacji zajęć. Numer efektu Opis efektu kształcenia (zgodnie ze Metody weryfikacji Forma zajęć szczegółowymi efektami kształcenia kształcenia osiągnięcia dydaktycznych: zawartymi w standardach) zamierzonych efektów ** wpisz symbol kształcenia* Posiada wiedzę w zakresie test wielokrotnego ć E. W3 odmienności organizmów różnych wyboru zawierający grup wiekowych dzieci, inaczej również pytania przebiegających procesów otwarte, w tym biologicznych wpływających na losy przypadki kliniczne do leków w organizmie, skuteczność i omówienia bezpieczeństwo ich stosowania. E.W8, E. W10 Charakteryzuje zasady indywidualizacji farmakoterapii u osób w starszym wieku. Objaśnia zasady optymalizacji terapii E. W29 bólu. Tłumaczy zasady terapii monitorowanej stężeniami leków w płynach organizmu, ze wskazaniem kryteriów jej wdrożenia. Charakteryzuje farmakoekonomiczne E. W41 aspekty terapii. Objaśnia metody, zasady prawne i etyczne prowadzenia badań klinicznych. Analizuje i ocenia niepożądane E. U17 działania leków, zwłaszcza niepożądane następstwa interakcji leków istotnych w praktyce lekarskiej. Potrafi przygotować raport powikłania polekowego. Przewiduje zagrożenia związane ze E. U18 stosowaniem farmakoterapii w różnych grupach pacjentów oraz planuje działania prewencyjne. Wykorzystuje różne źródła informacji E. U31 o lekach, w tym interpretuje charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych oraz krytycznie ocenia materiały reklamowe dotyczące leków. *np. test, prezentacja, odpowiedź ustna, esej, raport, kolokwium, egzamin ustny, egzamin pisemny; ** W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; EL- e-learning; E. W40 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Zajęcia na uczelni ( godz.) 15 Praca własna (godz.) 25 Sumaryczne obciążenie pracą studenta 40 Punkty ECTS przedmiotu 1 Uwagi Treść zajęć: (proszę wpisać tematykę poszczególnych zajęć, pamiętając, aby przekładała się ona na zamierzone efekty kształcenia) 1. Niepożądane działania leków, ze szczególnym uwzględnieniem niepożądanych następstw interakcji leków istotnych w praktyce lekarskiej. Raportowanie powikłań polekowych. 2. Indywidualizacja farmakoterapii u dzieci i u osób w starszym wieku. 3. Optymalizacja farmakoterapii w oparciu o badania genetyczne. 4. Optymalizacja farmakoterapii w okresie ciąży. 5. Zmiany działania leków uwarunkowane zaburzeniami ich kinetyki w stanach patologicznych. Dawkowanie leków w niewydolności nerek. 6. Wpływ czynników środowiska i rytmu dobowego na działanie leków. 7. Skuteczna i bezpieczna farmakoterapia bólu. 8. Racjonalna antybiotykoterapia. 9. Farmakoterapia monitorowana stężeniami leków w organizmie. Obliczanie zmienionej dawki leków i zmienionego przedziału dawkowania na podstawie pomiaru ich stężeń w surowicy krwi. 10. Farmakoekonomiczne aspekty terapii. 11. Interpretacja charakterystyk farmaceutycznych produktów leczniczych oraz krytyczna ocena materiałów reklamowych dotyczących leków. 12. Prowadzenie badań klinicznych zgodnie z zasadami GCP. Etyczne aspekty badań klinicznych nowych leków oraz stosowania placebo. Interpretacja protokołów badań klinicznych I, II, III, IV fazy. Planowanie badania klinicznego. Literatura podstawowa i uzupełniająca Literatura podstawowa: 1) Orzechowska-Juzwenko K.: Farmakologia kliniczna. Znaczenie w praktyce medycznej. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław, 2006. 2) Mutschler E., Geisslinger G., Kroemer M.K., Ruth P., Schaefer-Korting M.: Farmakologia i Toksykologia Mutschlera. MedPharm Polska, Wrocław, 2010. 3) Wiela-Hojeńska A., Jaźwińska-Tarnawska E.: Badania kliniczne – znaczenie w praktyce medycznej. AM we Wrocławiu, 2011. 4) Katzung B.G., Masters S.B., Trevor A.J.: Basic&clinical pharmacology. Mc Graw Hill Companies, 2012. 5) Bennett P.N., Brown M.J., Sharma P.: Clinical pharmacology. Churchill Livingstone Elsavier, 2012. Literatura uzupełniająca: 1. Kostowski W., Herman Z.S.: Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Tom 1-2. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. PZWL, Warszawa, 2010. 2. Łagocka I., Maciejczyk A.: Nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii. Pharmacovigilance. OINPHARMA, Warszawa, 2008. 3. Kostka-Trąbka E., Woroń J.: Interakcje leków w praktyce klinicznej. PZWL, Warszawa, 2011, wyd. 2. 4. Walter M.: Badania kliniczne. Organizacja, nadzór, monitorowanie. Stowarzyszenie na Rzecz Dobrej Praktyki Badań Klinicznych w Polsce, Warszawa, 2004. 5. Friese K., Mörike K., Neumann G., Windorfer A. red. wyd. I pol. T. Fuchs: Leki w ciąży i laktacji. MedPharm Polska, 2009. 6. Krawczyński M.I..: Farmakoterapia dzieci i młodzieży. PZWL, Warszawa, 2009. 7. Sayberth H.W., Rane A., Schwab M.: Pediatric Clinical Pharmacology, Springer, 2011. 8. Langman L.J., Dagupta A.: Pharmacogenomics in Clinical Therapeutics. John Wiley&Sons, 2012. 9. Altman R.B., Flockhart D., Goldstein D.B.: Principles of pharmacogenetics and pharmacogenomics. Cambridge University Press, 2012. 10. Brzeziński K., Flipczak-Bryniarska I., Dobrogowski J.: Leczenie bólu. PZWL, 2011. 11. Ackermann G. red. wyd. pol. M. Bulanda: Antybiotyki i środki przeciwgrzybicze. Substancjeobrazy chorobowe-leczenie. MedPharm Polska, 2010. 12. Czech M.: Farmakoekonomika. Ocena technologii medycznych w gospodarowaniu lekami w Polsce. Wydawnictwo Walters Kluwer, Polska sp. z.o., Warszawa, 2010. 13. Nowakowska E.: Farmakoekonomika. AM Poznań, Poznań, 2010. Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych (np. laboratorium, rzutnik multimedialny, inne…) sala seminaryjna, pracownia terapii monitorowanej, rzutnik multimedialny Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu: Podstawą zaliczenia przedmiotu jest obecność na zajęciach oraz uzyskanie pozytywnej (co najmniej 65%) oceny z końcowego pisemnego sprawdzianu zaliczeniowego. Nazwa i adres jednostki realizującej przedmiot, kontakt (tel./email): Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej, tel. 71 7841768, e-mail: [email protected] Osoba odpowiedzialna za przedmiot na danym roku Prof. dr hab. Anna Wiela-Hojeńska Podpis Kierownika jednostki realizującej zajęcia Prof. dr hab. Anna Wiela-Hojeńska Podpis Dziekana Data sporządzenia sylabusa: 30.07.2012