Gmina Płoskinia - Urząd Gminy Płoskinia
advertisement
Gmina Płoskinia PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY PŁOSKINIA na lata 2004-2006 z uwzględnieniem kierunków działań w latach 2007 – 2013 Sierpień 2004 r. 1 SPIS TREŚCI I. II. WSTĘP..................................................................................................................... 3 AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU ................................................................... 5 1. Położenie, powierzchnia i ludność gminy Płoskinia ....................................... 5 2. Środowisko przyrodnicze ................................................................................. 6 3. Turystyka ........................................................................................................... 8 4. Zagospodarowanie przestrzenne ................................................................... 11 4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego . ................................. 11 4.2. Infrastruktura techniczna ...........................................................................15 4.3. Powierzchnia i użytkowanie gruntów .............................. ........................ 23 4.4. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego .................................................. 24 5. Gospodarka ...................................................................................................... 24 6. Strefa społeczna ............................................................................................... 26 6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna terenu .............................................. 26 6.2. Rynek pracy ............................................................................................. 28 III. ZADANIA INWESTYCYJNE ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI W GMINIE PŁOSKINIA .......................................................................................... 30 1. Działania zmierzające do poprawy stanu środowiska naturalnego gminy, gospodarką wodną oraz zwiększenie standardu życia mieszkańców gminy Płoskinia ......................................................................................................... 30 2. Działania w zakresie poprawy stanu infrastruktury gospodarczej gminy Płoskinia ......................................................................................................... 31 3. Działania w zakresie poprawy infrastruktury komunikacyjnej gminy Płoskinia ......................................................................................................... 32 4. Działania w zakresie kultury, turystyki, agroturystyki i rekreacji gminy Płoskinia ......................................................................................................... 33 IV. V. VI. VII. VIII. IX. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW W RAMACH PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY PŁOSKINIA ................................................................. 35 POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA POZIOMIE GMINY/POWIATU/WOJEWÓDZTWA ......................................... 45 OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY PŁOSKINIA ........................................................................................... 48 PLAN FINANSOWY REALIZACJI PROGRAMU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY PŁOSKINIA ........................................................................................... 51 SYSTEM WDRAŻANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY PŁOSKINIA .......................................................................................................... 54 SYSTEM MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ.....57 1. Monitoring realizacji/postępu zadań Planu Rozwoju Lokalnego ............. 57 2. Ocena realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Płoskinia ................. 58 3. Współpraca pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi ............................................................................................. 59 4. Upowszechnienie rezultatów realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Płoskinia ......................................................................................................... 60 2 I. WSTĘP Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Płoskinia jest średniookresowym dokumentem planistycznym, mającym na celu określenie głównych zamierzeń inwestycyjnych przewidzianych do realizacji na terenie gminy w latach 2004-2006 przy zaangażowaniu środków własnych gminy oraz zewnętrznych źródeł finansowania, a w szczególności funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. W niektórych przypadkach, gdzie można już na obecnym etapie szczegółowo zdefiniować zamierzenia inwestycyjne gminy, wskazano już zaplanowane przedsięwzięcia konieczne do realizacji w latach 2007-2013. Należy jednak nadmienić, iż na stan dzisiejszy nie są znane wytyczne i przesłanki mówiące o możliwościach korzystania ze środków Unii Europejskiej w kolejnym okresie programowania. Poniższe dane obejmujące ten okres mają charakter szacunkowy i nie wskazują na planowany podział źródeł finansowania. Dodatkowo częste zmiany systemu prawnego powodują, iż nie sposób z dużym prawdopodobieństwem określić koszty inwestycji oraz poziom dochodów gminy, co ma kluczowe znaczenie dla realizacji zadań własnych gminy. Plan Rozwoju Lokalnego został opracowany w oparciu o zamierzenia dotyczące długo i średniofalowego rozwoju gminy zawarte w Strategii Rozwoju Gminy Płoskinia, Studium Uwarunkowań i Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Płoskinia oraz Planu Gospodarki Odpadami i Programem Ochrony Środowiska Gminy Płoskinia, które określają główne kierunki rozwoju, pozwalające na konkretyzacje zamierzeń inwestycyjnych w oparciu o dostępne środki. Należy jednak nadmienić, iż zmieniająca się rzeczywistość, rzeczywistość szczególności pojawiające się nowe szanse wsparcia rozwoju gminy, wymusza również uaktualnienie w/w dokumentów. Kolejnymi dokumentami, które dały podstawy do opracowania założeń finansowych Programu Rozwoju Lokalnego są uchwały budżetowe za lata poprzednie i rok bieżący, które pozwalają określić realne możliwości finansowania działań przez władze gminy. Opracowanie Programu Rozwoju Lokalnego Gminy Płoskinia ma duże znaczenie zarówno dla władz gminy jak i dla społeczności lokalnej, gdyż pozwala na szczegółowe określenie zamierzeń gminy zmierzających do zaspokojenia najważniejszych potrzeb 3 mieszkańców gminy i określenie możliwych źródeł finansowania tych inwestycji, szczególnie ze strony funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Plan obejmuje inwestycje lokalne w latach tożsamych z okresem planowania Unii Europejskiej tj. 2004-2006, oraz 2007-2013. Posiadanie przez gminę Planu Rozwoju Lokalnego pozwoli na spełnienie wymogów formalnych zapisanych w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego (ZPORR) oraz jego Uzupełnieniu (UZPORR), które to dokumenty, będące podstawą do występowania o środki finansowe Unii Europejskiej na poziomie regionalnym, wskazują na konieczność posiadania Programu Rozwoju Lokalnego przez każdą gminę, która zamierza wnioskować o środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFOR) w ramach priorytetu III ZPORR „Rozwój Lokalny”, działanie 3.1. „Obszary wiejskie”. Gmina Płoskinia spełnia wszelkie kryteria demograficzne (realizacja projektów na obszarach poniżej 20 tyś. mieszkańców) i geograficzne uprawniające do korzystania ze znaczących środków przeznaczonych na realizację działania 3.1. w woj. warmińsko-mazurskim. Zgodnie z wykazem powiatów kwalifikujących się do wsparcia w ramach działania 3.2. „Obszary restrukturyzowane”, które również wymaga opracowania Planu Rozwoju Lokalnego, powiat braniewski w całości nie kwalifikuje się do wsparcia w ramach tego działania. Zakres możliwych do realizacji przedsięwzięć w znacznym stopniu określa rodzaje inwestycji, które zostały wykazane w Planie Rozwoju Lokalnym Gminy Płoskinia. Przy określeniu kwalifikowalności projektów do poszczególnych działań ZPORR należy w niektórych przypadkach wziąć pod uwagę wartość finansową inwestycji. Oficjalny przelicznik przyjęty dla Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego wynosi: 1 euro = 4,7894 PLN. Dokument został opracowany przez pracowników Urzędu Gminy w Płoskini oraz skonsultowany został ze społecznością lokalną. 4 II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU 1. Położenie, powierzchnia i ludność Gminy Płoskinia Gmina Płoskinia leży w powiecie braniewskim w północno zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, sąsiadując z gminami: Braniewo, Frombork, Pieniężno, Orneta, Wilczęta i Młynary. Powiat braniewski przygraniczny z sąsiadującym Obwodem Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej. Sąsiedztwo to może okazać się w przyszłości czynnikiem stymulującym rozwój społeczno-gospodarczy gminy, w miarę rozwoju współpracy transgranicznej i gospodarczoekonomicznej. POWIAT BRANIEWSKI WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE Obwód Kaliningradzki Zalew wiślany Powiat bartoszyski powiat elbląski powiat lidzbarski obszar wiejski obszar miejski, miejsko – wiejski powiatu braniewskiego 5 Gmina zaliczana jest do gmin wiejskich małych o znaczeniu lokalnym, obszar gminy Płoskinia obejmuje powierzchnię 172 km2, co stanowi 0,7 % powierzchni województwa i 14,3 % powiatu. W skład gminy wodzi 27 miejscowości wiejskich (14 sołectw). Głównym ośrodkiem administracyjnym i siedzibą władz samorządowych jest miejscowość Płoskinia, oprócz tego spełnia funkcję rolniczą, mieszkaniową, przemysłową, oraz świadczy usługi z zakresu kultury, oświaty, zdrowia, handlu. Gminę zamieszkuje 2 845 mieszkańców (informacja Urzędu Gminy na dzień 01.01.2004 r.) a gęstość zaludnienia wynosi 16,5 osób/ km2 . Gmina posiada bardzo korzystne warunki naturalne do produkcji rolnej i rozwoju turystyki. 2. Środowisko przyrodnicze Gmina Płoskinia położona jest na terenach o bardzo bogatych i ciekawych walorach przyrodniczych i kulturowych. Ogólna powierzchnia gruntów leśnych znajdujących się w granicach gminy według stanu na 31.12.2002 r. wynosi 4 599 ha. Wskaźnik lesistości gminy wynosi 27,96 % i jest on wyższy od wskaźnika lesistości powiatu (22,80 %) oraz niższy od wskaźnika lesistości województwa warmińsko–mazurskiego (GUS – 29,7 %). Gmina Płoskinia charakteryzuje się największą lesistością na terenie powiatu braniewskiego. Rozmieszczenie lasów w gminie jest nierównomierne. Duże kompleksy leśne występują wzdłuż jeziora Pierzchalskiego i rezerwatu, głównie w zachodniej i południowej części gminy oraz przy zachodniej granicy gminy, najmniej zaś zadrzewiona jest centralna i połdniowo-wschodnia część gminy. W gminie 98,8 % powierzchni ogólnej gruntów leśnych jest własnością Skarbu Państwa. Grunty leśne stanowiące własność osób fizycznych pokrywają obszar około 57 ha (1,2 %). Nadzór nad lasami, z wyłączeniem lasów należących do Zasobów Własności Rolnej Skarbu Państwa, sprawuje Regionalna Dyrekcje Lasów Państwowych w Olsztynie. Jednostkami podstawowymi Lasów Państwowych na terenie gminy są Nadleśnictwa: Zaporowo (przeważający obszar gminy), Orneta (wschodnia część gminy). 6 Na terenie Nadleśnictwa Zaporowo, obejmującego swym zasięgiem przeważającą cześć gminy dominują siedliska lasowe, z przewagą typu lasu świeżego i lasu mieszanego świeżego, zajmując 91 % powierzchni lasów. Główne gatunki tworzące drzewostan to między innymi: buk, brzoza, olsza, dąb, lipa, sosna i świerk. Nadleśnictwo Zaporowo wchodzi również w skład mikroregionu matecznego dla lipy drobnolistnej i dębu szypułkowego. Z uwagi na fakt, iż powierzchnie leśne występują w kilku płatach o dużej powierzchni i z dużą domieszką sosny, są bardzo atrakcyjne dla celów rekreacyjnych. Wody powierzchniowe są ważnym elementem środowiska, mają duże znaczenie w funkcjonowaniu i bogactwie ekosystemu, oraz duże znaczenie społeczne i zdrowotne. Udział wód powierzchniowych w powierzchni ogólnej województwa warmińskomazurskiego (5,7 %), jest ponad dwukrotnie wyższy od średniej krajowej (2,7 %). Jednak powierzchnia ta jest nierównomiernie rozłożona i w poszczególnych gminach waha się od poniżej 0,2 % do ponad 50 %. Średni udział wód powierzchniowych w powierzchni ogólnej gm. Płoskinia jest dość niski i wynosi 1,91 %. Tabela nr 1. Udział wód powierzchniowych w ogólnej powierzchni gruntów (31.12.2002 r.) Obszar Płoskinia Powiat braniewski Wody powierzchniowe [ha] (bez rowów melioracyjnych) Grunty ogółem [ha] razem 17 205 120 454 329 7 351 morskie śródlądowe wewnętrzne 0 329 6 532 819 Udział wód powierzchniowych [%] ogółem 1,91 6,10 bez wód morskich 1,91 0,72 Źródło: Informacje Starostwa Powiatowego w Braniewie – dane ewidencji gruntów Tereny wód otwartych z obszarami sąsiadującymi, najczęściej współtworzą ciągi systemów ekologicznych i podlegają ścisłej ochronie środowiskowej przed zanieczyszczeniem. Większe zbiorniki wodne poza podstawową rolą retencji i hodowli rybnej stanowić mogą obszar dla organizowania wypoczynku i rekreacji. Wskazuje się rezerwy terenowe i obszary proponowanych oraz przewidywanych możliwości lokalizacyjnych dla usług sportu, turystyki i wypoczynku. 7 O dużej wartości środowiska naturalnego świadczy włączanie obszarów z terenu gminy Płoskinia w różne istniejące i projektowane koncepcje ochrony przyrody m.in.: - Okołobałtycki- zielony pierścień, który jest ważnym składnikiem ogólnoeuropejskiego systemu powiązań przyrodniczych nadbałtyckiej strefy pojeziernej, - Zielone Płuca Polski, - sieć ekologiczna CORINE (rezerwat „Ostoja Bobrów na rzece Pasłęce"), - Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000 (Specjalny Obszar Ochrony na podstawie Dyrektywy Siedliskowej - rezerwat „Ostoja Bobrów na rzece Pasłęce"), - obszary objęte różnymi formami ochrony na mocy ustawy o ochronie przyrody. Podsumowując powyższe, gm. Płoskinia posiada bogate zasoby przyrodnicze i walory estetyczne krajobrazu, charakteryzujące się dużą różnorodnością geomorfologiczną oraz bogactwem fauny i flory, gdzie rozwój funkcji komplementarnych tj. turystyka, przyrodolecznictwo, leśnictwo, agroturystyka i rolnictwo ekologiczne stanowi istotny potencjał rozwojowy dla terenu gminy. 3 Turystyka Walory turystyczne gm. Płoskinia wskazują na potrzebę rozwinięcia tutaj funkcji turystyki jako jednego z potencjalnych kierunków rozwoju gospodarczego gminy. Rozwój funkcji turystycznych może być poważnym źródłem dochodów ludności. Z rozwojem turystyki związane jest również ożywienie innych gałęzi gospodarki tj. handlu, gastronomii, transportu. Głównymi atutami sprzyjającymi rozwojowi tego typu funkcji są dogodne uwarunkowania przyrodnicze i kulturowe. Coraz większego znaczenia dla turystyki nabiera również bliskie położenie gminy z Braniewem, głównie przy wykorzystaniu sobotnio niedzielnego wypoczynku. Komplementarnym działaniem jest tworzenie sieci gospodarstw agroturystycznych mogących przyjąć wczasowiczów na kilkutygodniowy letni lub zimowy wypoczynek. Szeroki rozwój możliwości rekreacyjnych gminy w tym kierunku wiąże się z opracowaniem strategicznego programu rozwoju. Na terenie Gminy znajduje się wiele obiektów zabytkowych. 8 Tabela nr 2. Walory kulturowe w gminie Płoskinia. Obiekty zabytkowe. Lp. Miejscowość 1 Chruściel 2 Pierławki Domy mieszkalne i użyteczności publicznej i inne: Zachowane liczne domy mieszkalne murowane z XIX i pierwszej połowy XX wieku. Są to domy wolnostojące i zagrody typu holenderskiego. Ponadto plebania murowana, piętrowa z początku XX wieku. Z tego samego okresu: ceglany budynek poczty, osiedle kolejowe w północnej części wsi, tamże dom piętrowy przy tartaku. Drugie osiedle kolejowe w południowej części wsi w kierunku na Pierławki (lata 30-te XX wieku). Jeden murowany budynek mieszkalny w dawnym centrum i dwa na koloniach. Przełom XIX i XX wieku. Mały, ruiny parku wiejskodworskiego. Bardzo wartościowy zespół warmińskich domów mieszkalnych, murowanych, tynkowanych z bogatym detalem z XIX wieku. Kilka mniejszych domów zagrodniczych z XIX i XX wieku. Mały park w północnej części wsi przy kaplicy. Jeden dom mieszkalny, murowany w typie domu warmińskiego. typowe murowane Pięć dziewiętnastowiecznych domów, wyróżnia się zwłaszcza dom nr 7, piętrowy w typie domu warmińskiego. 3 Dąbrowa 4 Trąbki 5 Czosnowo Darocin 6 Lubnowo Zachowana zabudowa z XIX i pierwszej połowy XX wieku, w tym pięć dziewiętnastowiecznych typowych domów warmińskich, wyróżnia się dom nr 11. 7 Płoskinia 8 Pielgrzymowo Zachowana osiemnastowieczna murowana plebania. Kilkanaście domów mieszkalnych murowanych z XIX i pierwszej połowy XX wieku. Wyróżnia się typowe domy warmińskie. Zabudowa wiejska zniszczona w około 80%. Najlepiej zachowany dawny dwór w Wólce z pięknym detalem na elewacjach. 9 Strubno Zabudowa wiejska zachowana w 50%. Pięć domów z XIX wieku w tym cztery typowo warmińskie murowane i tynkowane, jeden murowany z czerwonej cegły i białej z Zabudowa gospodarcza Liczne budynki murowane, kilka drewnianych stodół. Jeden budynek ryglowy. Także wartościowy zespół zabudowy w każdym starym obejściu. Głównie budynki murowane, kilka drewnianych, dwa ryglowe. Zachowana w każdym gospodarstwie, przewaga obiektów murowanych, wyróżnia się budynek ryglowy przy domu nr 7. Zachowana w każdym gospodarstwie, przewaga obiektów murowanych, wyróżnia się budynek ryglowy w obejściu nr 7. Niemal w każdym starym gospodarstwie dwa, trzy budynki z końca XIX i pierwszej połowy XX wieku, duża ilość drewnianych stodół. W obejściach domów dwa zespoły budynków gospodarczych, murowanych, drewnianych i ryglowych. Kilka gospodarstw z budynkami z XIX i pierwszej połowy XX wieku, murowane. 9 bogatym detalem. 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Strubno Zachowana zabudowa z XIX i pierwszej połowy XX wieku, w tym pięć dziewiętnastowiecznych typowych domów warmińskich. Podlechy Wiejska zabudowa mieszkaniowa zniszczona w około 70%. Z ocalałych budynków wyróżniają się tylko trzy piętrowe, z bogatym detalem na elewacjach, w typie dworów, pozostałe to typowe domy warmińskie Robuzy Wiejska zabudowa mieszkaniowa zniszczona w około 80%. Dwa domy warmińskie nawiązujące do tradycyjnych sposobów budowania z XVIII wieku. Najstarsze wiejskie domy na terenie całej gminy. Ponadto dwa domy warmińskie z XIX wieku. Łozy Wiejska zabudowa mieszkaniowa zachowana w około 80%. Trzy typowe murowane domy warmińskie z XIX wieku oraz dawna szkoła z XIX wieku. Długobór Zabudowa wiejska zachowana w dobrym stanie - około 80%. Murowany i tynkowany budynek plebani z XVIII wieku. Dziewiętnastowieczne budynki karczmy i szkoły. Wiele domów mieszkalnych. Najliczniejsza grupa to domy warmińskie nawiązujące do tradycyjnego budownictwa, murowane z XIX Wysoka Wiejska zabudowa zachowana w około 50%. Braniewska Cała zabudowa z XIX wieku oraz dawna szkoła z XIX wieku. Wyróżnia się dom mieszkalny w typie dworu z portykiem na dwóch kolumnach od frontu. Typowe domy warmińskie z XIX wieku. Tolkowiec Wiejska zabudowa mieszkaniowa zachowana w około 50%. Dwa obiekty z XVIII wieku: plebania i dawna karczma. Typowe warmińskie murowane i tynkowane domy, większość z XIX wieku oraz dawna szkoła z XIX wieku Jarzębiec Zabytkowa zabudowa zachowana częściowo. Dawny dwór murowany, z końca XIX wieku przebudowany. Czworak z około 1890 roku Giedyle Wiejska zabudowa mieszkaniowa zniszczona w około 80%. Zachowane trzy typowe murowane domy warmińskie z XIX Zachowana w każdym gospodarstwie, przewaga obiektów murowanych. W niemal każdym gospodarstwie duży zespół murowanych i drewnianych budynków tworzących zamknięte podwórza. W każdej zagrodzie murowane i drewniane obiekty z XIX i pierwszej połowy XX wieku. W każdej zagrodzie murowane i drewniane obiekty z XIX i pierwszej połowy XX wieku. W większości zagród murowane i drewniane budynki ustawione w podkowy, tworzące zamknięcie podwórza gospodarcze, pochodzące z XIX i pierwszej połowy XX wieku W każdej zagrodzie dwa budynki z XIX i pierwszej połowy XX wieku. W każdej zagrodzie dwa budynki z XIX i pierwszej połowy XX wieku. Jeden duży budynek murowany z 1980 roku W każdym z trzech obejść silnie zniszczona, XIX wiek. 10 wieku oraz dawna szkoła z XIX wieku 4. Zagospodarowanie przestrzenne. 4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego Budowa geologiczna Teren gminy leży w obrębie mezoregionu Wzniesienia Górowskie i Równina Warmińska. Według podziału fizycznogeograficznego Polski, uwzględniającego m.in. przeszłość geologiczną obszaru, rzeźbę terenu i jego hydrografię, na terenie gminy wyróżniono następujące, podstawowe regiony fizycznogeograficzne: Systematyka regionów fizycznogeograficznych Prowincja: Niziny Wschodniobałtycko-Białoruskie Podprowincja: Pobrzeże Wschodniobałtyckie Makroregion: Nizina Staropruska Mezoregion: Wzniesienia Górowskie Prowincja: Niż Środkowoeuropejski Podprowincja: Pobrzeże Południowobałtyckie Makroregion: Pobrzeże Gdańskie Mezoregion: Równina Warmińska Źródło: Kondracki J. Geografia regionalna Polski Wschodnia część gminy razem z Płoskinią znajduje się w mezoregionie Wzniesienia Górowskie. Jest to wysoczyzna morenowa przekraczająca wysokość 100 m n.p.m., utworzona z kilku pasm moren czołowych. W części wschodniej gminy morena falista osiąga wysokość do 140 m n.p.m. przechodząc w części zachodniej mezoregionu w wysoczyznę morenową płaską z dolinami erozyjnymi. Nie ma na tym terenie jezior. Na zachód od Wzniesień Górowskich na terenie gminy rozciąga się północna część mezoregionu Równina Warmińska. Jest ona lekko pochylona w kierunku północno-wschodnim od 60 – 70 m do 20 m n.p.m. Występujące obniżenia terenowe w zachodniej części gminy są różnej genezy. Rzeźba terenu 11 Powierzchnia terenu gminy została uformowana głównie pod wpływem kilkakrotnych nasunięć i zanikania skandynawskiej czaszy lodowcowej, a w szczególności pod wpływem fazy pomorskiej zlodowacenia północnopolskiego. Występują formy akumulacji: - rzecznej takie jak równiny oraz holoceńskie równiny zalewowe i nadzalewowe, - lodowcowej i rzecznolodowcowej młodoglacjalnej: wysoczyzny morenowe, pagórkowata strefa marginalna, wały moren spiętrzonych strefy marginalnej, równiny sandrowe oraz wytopiska. Rzeźba terenu ulega ciągłemu modelowaniu poprzez ługowanie, spłukiwanie, procesy biochemiczne i zjawiska dynamiczne (osuwiska, erozja wietrzna). Na powierzchni terenu zalegają utwory czwartorzędowe: - mady, iły i piaski (miejscami ze żwirami) oraz torfy rzeczne z epoki holoceńskiej, - gliny morenowe i piaski z głazami akumulacji lodowcowej (osady moreny dennej), - piaski, żwiry, głazy oraz gliny morenowe strefy marginalnej lądolodu (osady moren czołowych). Gleby Gleba jest naturalnym tworem powstającym w powierzchniowej warstwie zwietrzeliny skalnej w wyniku oddziaływania na nią zmieniających się w czasie zespołów organizmów żywych i czynników klimatycznych. Na rozwój gleby wpływają również rzeźba terenu i działalność człowieka. Na terenie gminy są przeważnie gleby urodzajne i przeznaczone pod uprawę. Jednak przeważają gleby brunatne właściwe oraz glejowe, murszowe, torfowe i mady rzeczne. Na przeważającym obszarze występują gleby gruntów ornych z przewagą klas bonitacyjnych III a i III b. Gleby na terenie gminy charakteryzują się okresowo odgórnie nadmiernym uwilgotnieniem oraz bardzo małą podatnością na degradację. Na terenie Wzniesień Górowskich może wystąpić w słabym stopniu spłukiwanie gleby. Tabela nr 3. Lp. 1. 2. 3. 4. Wyszczególnienie Powierzchnia ogółem Użytki rolne %-owy udział Grunty orne %-owy udział Lasy %-owy udział Województwo 2 420.295 1.295.772 53,5 X X 697.605 28,8 Powiat 120.454 73.874 61,3 54.440 73,8 27.186 22,6 Gmina 17.205 10.360 59,9 8.174 79,4 4.570 26,6 12 Ogółem na terenie gminy jest 360 gospodarstw rolnych z czego 55 gospodarstw pow. 30ha. Gospodarstwa rolne wg grup obszarowych przedstawiają się następująco: Tabela nr 4. powierzchnia powyżej 30 ha od 50 do 100 ha od 100 do 200 ha od 200 do 500 ha od 500 do 1 000 ha ilość gospodarstw 32 12 3 5 3 (Stygajny, Strubno, Pierzchały) Wody Wody powierzchniowe są ważnym elementem środowiska, mają duże znaczenie w funkcjonowaniu i bogactwie ekosystemów oraz duże znaczenie społeczne i zdrowotne. Wody powierzchniowe Gminy Płoskinia należą do zlewni Zalewu Wiślanego. Głównym elementem sieci hydrograficznej gminy jest odcinek dolnego biegu rzeki Pasłęki i jej dopływy. Zlewnia rzeki Pasłęki zajmuje największy obszar gminy. Wzdłuż rzeki Pasłęki rozciągają się tereny zalewowe. Tabela nr 5. Charakterystyka rzek przepływających przez obszar Gminy Płoskinia Rzeka Pasłęka Dorzecze Zalew Wiślany Pasłęka Długość [km] Powierzchnia zlewni ogółem na obszarze [km2] Gminy Płoskinia 169,0 Wałsza 65,4 Łaźnica Pasłęka 19,8 (Młynówka) Ławta Banówka 35,2 (Jarft) SNQ – średni niski przepływ Uwagi 28,3 2 294,5 7,7 406,4 SNQ = 16,75 m3/s SNQ = 2,9 m3/s 13,3 39,0 SNQ = 0,22 m3/s 5,0 116,7 do przekroju granicznego Źródło: Długość i kilometraż rzek Polski. IMGW. 1978, Pomiary własne, Podział hydrograficzny Polski. IMGW. 1983, Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w roku 2001. Do zbiorników wód powierzchniowych na terenie gminy można zaliczyć zbiornik retencyjny – Jezioro Pierzchalskie, utworzone w 1916 r. przez spiętrzenie dolnej Pasłęki zaporą ziemną. Zbiornik o powierzchni 240 ha i głębokości maksymalnej ok. 10 m wykorzystywany jest do celów energetycznych (elektrownia wodna o mocy 2,64 MW) i 13 przeciwpowodziowych – pojemność całkowita zbiornika wynosi 11,5 mln m3, powodziowa – 4 mln m3. W miejscowości Stygajny jest częściowo uszkodzona tama na rzece Pasłęce, która niewielkim nakładem może przekształcić rzekę, dając tym samym zbiornik równorzędny zbiornikowi na jeziorze Pierzchalskim. Stworzyć to może tereny rekreacyjne i może tam powstać elektrownia wodna znacznie nowocześniejsza od tej w Pierzchałach (zabytek z 1936 roku). Z chwilą wyremontowania powyższej tamy przestanie zagrażać powódź w Braniewie i przyległych terenach np. dorzecze rzeki Pasłęki. Wody podziemne są głównym źródłem zaopatrzenia w wodę ludności, rolnictwa i przemysłu. Pobierana woda jest zużywana na potrzeby gospodarki komunalnej, rolnictwa, leśnictwa oraz na cele produkcyjne. Głównym źródłem zaopatrzenia w wodę w gminie jest czwartorzędowe piętro wodonośne. W gminie Płoskinia znajduje się jeden wydzielony zbiornik wód podziemnych wymagający szczególnej ochrony “Zbiornik międzymorenowy Dąbrowa” (GZWP – 201). Jest to zbiornik zamknięty typu porowego. Utwory wodonośne pochodzą z okresu czwartorzędu. Powierzchnia zbiornika wynosi 19 km2. Średnia głębokość ujęć – 40 m. Szacunkowe zasoby dyspozycyjne zbiornika wynoszą 10 tys. m3/dobę, natomiast moduł 6,09 dm3/s/km2. Prócz w/w wód występują tu wody o średniej zasobności i małej możliwości zanieczyszczenia wód pierwszego poziomu użytkowego. Klimat Zasadniczą cechą klimatu w rejonie powiatu braniewskiego jest duża zmienność stanów pogody. Zjawisko to jest konsekwencją położenia powiatu na drodze wędrówek ośrodków cyklonalnych atlantyckich, którym przeciwstawiają się masy powietrza kontynentalnego. Na podstawie wieloletnich obserwacji wyróżnia się dwa regiony klimatyczne: Dolnej Wisły (pasa przybrzeżnego) charakteryzujący się bardzo dużą zmiennością obejmujący obszar nad Zalewem Wiślanym, Północno-mazurski o dużej zmienności w części południowej i południowozachodniej powiatu oraz o małej zmienności na pozostałym obszarze. 14 Gmina Płoskinia znajduje się w regionie klimatycznym północno-mazurskim. Na terenie gminy występuje szereg lokalnych topoklimatów w zależności od rzeźby terenu i jego pokrycia, wód gruntowych i powierzchniowych. Klimat regionu charakteryzuje się chłodnymi latami oraz łagodnymi zimami. Średnia roczna amplituda temperatur powietrza wynosi 19 – 20C. Temperatura powietrza mierzona na wysokości 2 m nad powierzchnią gruntu, średnio w skali roku wynosi 6 – 7C. Pierwsze przymrozki jesienne pojawiają się w okresie 10.X – 31.X, a ostatnie przymrozki wiosenne zanikają przed 20.IV (prawdopodobieństwo wystąpienia 50 %). Okres wegetacyjny wynosi około 200 dni. W skali roku przeważa typ pogody umiarkowanie ciepłej (5°C < tśr. doby < 15°C), który utrzymuje się ponad 85 dni. Pogoda bardzo ciepła średnio trwa około 64 dni. Przeważają wiatry z kierunku zachodniego i południowo-zachodniego. Średnia roczna częstość występowania ciszy i wiatru o prędkości poniżej 2 m/s wynosi 20 ÷ 30 % podczas gdy średnia ilość dni z wiatrem silnym o prędkości powyżej 10 m/s wynosi od 40 do 50 dni. Występuje duży udział wiatrów o prędkościach umiarkowanych. Region należy do obszarów o dobrej ekspozycji wiatrowej. Klimat tego obszaru kształtuje się pod wpływem kilku rodzajów mas powietrznych. Dominują masy polarno - morskie i polarno - kontynentalne, mniejsze znaczenie odgrywają arktyczne, tropikalno - morskie i tropikalno - kontynentalne. Średnia roczna temperatura na poziomie rzeczywistym wynosi 7,2 °C Miesiącem najzimniejszym jest styczeń –4/5°C, a najcieplejszym lipiec 18,2 C. Rozkład opadów wskazuje pewne zróżnicowanie w zależności od rzeźby terenu i pory roku Średni opad roczny wynosi 625mm. Liczba dni z pokrywą śnieżną około 120, data wystąpienia pierwszej pokrywy śnieżnej 26 listopada, a ostatniej 31 marca Średnia roczna wilgotność powietrza wynosi 81%. Na obszarze tym występują jedne z najwyższych wartości usłonecznienia względnego w okresie letnim. 4.2 Infrastruktura techniczna Infrastruktura techniczna na terenie gminy Płoskinia jest dobrze rozwinięta. Gospodarstwa w 100% są zelektryfikowane, jeżeli chodzi o wodociągi to dużo jeszcze jest do zrobienia. Prawie wszyscy zainteresowani mieszkańcy gminy posiadają stacjonarne przyłącze telefoniczne, teren gminy jest również objęty zasięgiem operatorów sieci 15 komórkowych. Sieć drogowa na terenie gminy jest bardzo dobrze rozwinięta wymaga jednak nakładów na remonty i modernizacje. Na terenie gminy nie ma nowoczesnego wysypiska odpadów. Odpady wywożone są na wysypisko w Braniewie i Pieniężnie, nie przewiduje się budowy wysypiska. Centralnym punktem zbiorczym dla wszystkich gmin powiatu powinno być wysypisko w Braniewie. Stan systemu komunikacji Sieć dróg znajdująca się w granicach administracyjnych gminy należy do wielu zarządców. W granicach gminy Płoskinia zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998r. „w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich” sieć dróg składa się z: drogi krajowej nr 508 relacji Czarlin – Elbląg - Braniewo. dróg powiatowych: drogi nr 506 relacji Chruściel - Nowica drogi nr 09232 relacji Frombork - Chruściel drogi nr 09240 relacji Braniewo – Pierzchały - Trąbki drogi nr 09241 relacji Braniewo – Płoskinia -Pakosze drogi nr 09242 relacji Braniewo – Lubnowo - Płoskinia drogi nr 09271 relacji Lipowina – Tolkowiec - Strubno drogi nr 09270 relacji Lubnowo – Tolkowiec – Wysoka Braniewska, drogi nr 09262 relacji Zagaje – Wyszkowo – Wysoka Braniewska, drogi nr 09272 relacji Strubno – Pakosze – Podlechy, drogi nr 09273 relacji Płoskinia – Łozy, drogi nr 09267 relacji Pakosze – Długobór – Wilczęta, do ważniejszych dróg gminnych należą: droga nr 24014 łącząca wieś Pierławki z drogą Frombork - Młynary. 16 droga nr 24009 łącząca Chruściel i Trąbki, droga nr 24012 łącząca wieś Dąbrowa z Kolonią Dąbrowa, droga nr 24013 łącząca wieś Dąbrowa z terenem leśnym, droga nr 24012 łącząca wsie Jarzębiec - Demity - Płoskinia z Płoskińskim Młynem (dawniej połączona była mostem na rz. Pasłęce z drogą Dębiny St. Siedlisko, droga nr 24007 łącząca Tolkowiec i Wólkę Tolkowiecką z Płoskinią, droga nr 24008 łącząca wieś Wysoką Braniewską ze Strubnem, droga nr 24004 łącząca wieś Wysoką Braniewską ze wsią Gajle w gm. Pieniężno, droga nr 23038 łącząca wieś Podlechy z drogą Pakosze - Wilczęta, droga nr 24006 łącząca wieś Podlechy z Kolonią Długobór, droga nr 24005 łącząca wieś Robuzy ze wsią Długobór, droga nr 24003 łącząca wieś Wołki z Długoborem, droga nr 24010 łącząca wsie Piórkowo - Dębiny, droga nr 24011 łącząca wieś Chruściel i Dębiny, droga nr 24015 łącząca wsie Czosnkowo i Lubnowo. Pozostałe nie wymienione wyżej drogi gminne spełniają mniejszą rolę w obsłudze terenu, stanowią bowiem połączenia pojedynczych obiektów lub poszczególnych siedlisk. Razem długość dróg gminnych na terenie gminy wynosi 46 km, w tym tylko około 6,0 km posiada nawierzchnię twardą. Podział dróg według stanu prawnego jest bardzo ważny, wskazuje on bowiem na zarządcę określonej drogi, do którego należy utrzymanie drogi w odpowiedniej kategorii i stanie technicznym. Wszystkie wsie w gminie posiadają połączenie komunikacyjne z siedzibą gminy, jednak są one słabe szczególnie latem. Przez Płoskinię przebiega linia komunikacyjna ( PKS) łącząca gm. Płoskinia z Braniewem, Ornetą, Olsztynem, Pieniężnem i Elblągiem. 17 Nasycenie ilości połączeń komunikacyjnych należy uznać za niezadowalające. Udział dróg gminnych w ogólnej sieci dróg znajdujących się w obrę bie gminy można rozpatrywać pod względem ponoszonych przez gminę kosztów na ich utrzymanie, można też rozpatrywać pod względem możliwości decyzyjnych na jakość połączeń na terenie gminy. Ze względu na ponoszone koszty dziś w trudnej sytuacji finan sowej samorządów gminnych wydaje się, że dla gminy jest korzystniej, gdy większa część dróg jest utrzymywana przez starostwo. W rzeczywistości jednak władze gminy maja niewielki wpływ na jakość utrzymania tych dróg, co może się okazać nie zawsze korzystne dla obsługi obszaru. Gospodarka wodno-ściekowa Stan istniejącej gospodarki ściekowej jest wysoce niezadowalający. Z wyjątkiem wsi Płoskinia, Chruściel, Pierzchały można stwierdzić, że w pozostałych wsiach popegerowskich istnieje kanalizacja lokalna. Kanalizacja we wsiach Płoskinia i Chruściel wybudowana została w ostatnich latach. Stan techniczny tej sieci jest bardzo dobry. Kanalizacja we wsi Pierzchały wybudowana została w latach 70-tych. Stan techniczny tej sieci jest zaledwie dostateczny. Zabudowania mieszkalne po byłych PGR-ach we wsiach Stygajny, Strubno, Długobór, Jarzębiec, Wysoka Braniewska posiadają kanalizację lokalną, szczątkową ze zbiornikami bezodpływowymi, często nieszczelnymi. Dla pozostałych zabudowań występuje system kanalizacji indywidualnej ze zbiornikami. Ścieki zazwyczaj wywożone są na dzikie wylewiska, pola, łąki we własnym zakresie oraz na istniejące oczyszczalnie w Płoskini i Chruścielu. Według danych Urzędu Gminy w Płoskini w 2003 r. z wodociągu publicznego korzystało 83,7 % ludności gminy, a 12,4 % korzystało z wodociągu indywidualnego. Pozostali korzystali z innych źródeł zaopatrzenia w wodę, głównie ze studni kopanych. Zaopatrzenie mieszkań gminy w wodę z wodociągu jest dość wysokie i wynosi około 96 %. 18 Tabela nr 6. Ludność korzystająca z sieci wodociągowej i studni na terenie Gminy Płoskinia Liczba osób korzystająca z: Obszar ogółem Płoskinia 2836 wodociągu publicznego wodociągu lokalnego i indywidualnego ilość [%] ilość 2373 83,7 352 studni [%] ilość [%] 12,4 111 3,9 Źródło: dane Urzędu Gminy w Płoskini (IV’2004) Rysunek nr 1. Ludność korzystająca z sieci wodociągowej i studni [%] na terenie Gminy Płoskinia wodociąg publiczny wodociąg lokalny i indywidualny 83,7 12,4 3,9 studnie Głównym źródłem zasobów wodnych omawianego obszaru są zbiorniki wód podziemnych. Tabela nr 7. Średni pobór wody podziemnej z ujęć Gminy Płoskinia w 2003 r. Ujęcie Chruściel Dąbrowa Długobór Długobór ZR Jarzębiec Płoskinia Pierzchały Średnia ilość pobranej wody [m3/dobę] ujęcie rezerwowe 91,3 18,0 5,1 22,6 94,6 25,3 19 ujęcie nieczynne 15,9 ujęcie nieczynne 272,8 Strubno Stygajny Wysoka Braniewska Łącznie Źródło: Informacja Urzędu Gminy w Płoskini Zbiorcze ujęcia wody w gminie zapewniają dostawę wody do większości miejscowości, m. in. Płoskinia, Chruściel, Dąbrowa, Długobór, Jarzębiec, Lubnowo, Pierzchały, Piórkowo, Strubno, Stygajny, Tolkowiec, Trąbki, Wysoka Braniewska. W stosunku do liczby ludności stopień zwodociągowania gminy mierzony długością zbiorczej sieci wodociągowej na 1000 mieszkańców wynosił 20,7 km/1000 mieszkańców. Natomiast wskaźnik gęstości sieci wodociągowej sięgał 0,32 km/km2. Przewidziany jest dalszy rozwój sieci wodociągowej oraz modernizacja stacji uzdatniania wody. Zbiorcze ujęcia wody mają większą możliwość zapewnienia odpowiedniej jakości wody, szczególnie pod względem sanitarnym oraz zapewniają mniejsze jednostkowe koszty uzdatniania wody. Wzrost zaopatrzenia ludności w wodę nie zawsze idzie w parze ze wzrostem zorganizowanych systemów odprowadzania i oczyszczania ścieków. Szczególnie jest to widoczne w ośrodkach wiejskich. Wg spisu powszechnego w 2002 r. na obszarach Gminy Płoskinia na 0,8 tys. gospodarstw domowych 0,7 tys. była zaopatrywana przez wodociąg, z tego 0,5 tys. uzyskiwało wodę z publicznej sieci wodociągowej. Natomiast spośród 0,5 tys. mieszkań posiadających kanalizację sanitarną jedynie 0,2 tys. odprowadzało ścieki do sieci kanalizacyjnej. Oznacza to, że około 0,3 tys. gospodarstw domowych posiadało indywidualne systemy kanalizacyjne, z czego zdecydowana większość to zbiorniki bezodpływowe, tzw. szamba, a około 0,3 tys. nie posiadało ich wcale. Tabela nr 8. Ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej na terenie Gminy Płoskinia Osoby korzystające z: Obszar Płoskinia Liczba osób ogółem 2835 kanalizacji zbiorczej komunalnej kanalizacji zbiorczej lokalnej [%] 27,8 kanalizacji indywidualnej szamba odstojniki [%] [%] [%] 22,3 37,5 7,3 Bez kanalizacji [%] 5,0 Źródło: dane Urzędu Gminy w Płoskini (IV’2004) Według danych Urzędu Gminy w Płoskini w 2003 r. z kanalizacji sieciowej korzystało 27,8 % ludności (Płoskinia, Chruściel, Pierzchały), ze zbiorczej sieci kanalizacji lokalnej – 20 22,3 % (Długobór ZR, Jarzębiec, Strubno, Stygajny i Wysoka Braniewska), z kanalizacji indywidualnej ze zbiornikami bezodpływowymi (szambo) – 37,5 %, z kanalizacji indywidualnej z odstojnikami – 7,3 %. Około 5 % ludności na wsi mieszkało w domach bez kanalizacji. Wykazana długość sieci kanalizacyjnej wynosi łącznie 18,1 km wobec 55,9 km sieci wodociągowej. Gęstość sanitarnej sieci kanalizacji w gminie jest niska – średnio osiąga 0,10 km/km2. W stosunku do liczby ludności stopień skanalizowania mierzony długością zbiorczej sieci kanalizacyjnej na 1000 mieszkańców wynosi średnio 6,4 km / 1000 mieszkańców (przy średniej 2,5 km / 1000 osób dla powiatu braniewskiego). Rysunek nr 2. Ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej [%] na terenie Gminy Płoskinia kanalizacja zbiorcza komunalna 7,3 5,0 kanalizacja zbiorcza lokalna 27,8 37,5 kanalizacja indywidualna szamba 22,3 kanalizacja indywidualna odstojniki brak kanalizacji Źródło: dane Urzędu Gminy w Płoskini (IV’2004) Aktualnie na obszarze Gminy Płoskinia pracują dwie zbiorcze oczyszczalnie ścieków: - Oczyszczalnia gminna w Płoskini – mechaniczno-biologiczna typu EKOMIX o przepustowości 148 m3/dobę. W 2003 r. średnia ilość odprowadzanych ścieków wynosiła 52 m3/dobę (18 980 m3/rok), - Oczyszczalnia w Chruścielu – mechaniczno-biologiczna o przepustowości 162 m3/dobę. W 2003 r. średnia ilość odprowadzanych ścieków wynosiła 68,4 m3/dobę (24 966 m3/rok). Wg danych Urzędu Gminy w Płoskini w 2003 r. na obszarze gminy odprowadzono łącznie około 43 950 m3 ścieków, tj. około 222 m3/dobę. Z oczyszczalni w gminie 21 odprowadzano w 2003 r. średnio około 120 m3/d ścieków oczyszczonych, co stanowi około 39 % przepustowości tych oczyszczalni. Z porównania wynika, że oczyszczalnie mogą być niedociążone, co wiąże się z niebezpieczeństwem pogorszenia parametrów odprowadzanych ścieków i wzrostu kosztów jednostkowych pracy oczyszczalni. Planowane inwestycje dotyczą modernizacji istniejących oczyszczalni, rozbudowy sieci kanalizacyjnej oraz budowy lokalnych oczyszczalni ścieków przy zbiorczych systemach kanalizacyjnych dotychczas obsługiwanych taborem asenizacyjnym (Długobór, Tolkowiec). Sieć energetyczna Na obszarze gminy występuje sieć linii elektroenergetycznych niskiego oraz średniego napięcia - 15KV. Sieć przesyłowa wykonana jest liniami napowietrznymi. W chwili obecnej potrzeby gminy na energię elektryczną są zbilansowane i w pełni zabezpieczone z istniejącego systemu energetycznego. Sieć gazowa W obrębie gminy jest brak sieci gazowej. Gospodarstwa indywidualne dla potrzeb przygotowania posiłków zaopatrywane są w gaz butlowy. Dystrybucja butli z gazem jest coraz powszechniejsza i prowadzona w ramach działalności gospodarczej mieszkańców. Łączność - telekomunikacja W gminie Płoskinia wszystkie miejscowości posiadają kablową sieć telefoniczną sterowaną przy pomocy dwu central automatycznych. Centrale te połączone są z centralą w Braniewie linią światłowodową. Łączna liczba abonentów posiadających telefony stacjonarne na terenie gminy wynosi ok. 1000. Gospodarka odpadami Na terenie Gminy Płoskinia nie ma zlokalizowanych składowisk odpadów komunalnych. Odpady komunalne z terenu gminy przewożone są na składowiska odpadów komunalnych w Braniewie i Żugieniach (gm. Pieniężno). W latach 2002-2003 na składowiska te wywieziono - Składowisko w Braniewie – 122 i 112 Mg, - Składowisko w Żugieniach – 163 i 156 Mg odpadów komunalnych. Na terenie Gminy Płoskinia nie zidentyfikowano w 2002 roku miejsc nielegalnego składowania odpadów. Odpady przemysłowe z tartaków wykorzystywane są na bieżąco do ogrzewnictwa. 22 Odpady komunalne mieszkańcy gromadzą w 152 metalowych kubłach o pojemności 110 litrów, 8 pojemnikach o pojemności 1100 litrów oraz 11 pojemnikach 2100 litrowych. Pojemniki stanowią głownie własność wytwórców odpadów, ponadto wykorzystuje się pojemniki Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej oraz dzierżawione. Zagospodarowaniem odpadów na terenie Gminy Płoskinia zajmuje się Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej. 4.3 Powierzchnia i użytkowanie gruntów. Wiodącą gałęzią gospodarki gminy jest rolnictwo. Grunty użytkowane w gospodarstwach rolnych zajmują obszar 6 369 ha, w tym użytki rolne – 6 038 ha. W strukturze użytków rolnych przeważają grunty orne zajmujące powierzchnię 4 415 ha (73,1 % użytków rolnych, powiat – 74,5 %). Łąki trwałe i pastwiska obejmowały łącznie 1 616 ha co stanowi 26,8 % użytków rolnych (powiat – 25,1 %). Rysunek nr 3. Struktura użytkowania gruntów w gospodarstwach rolnych gminy w 2002 r. 0,1% grunty orne sady 69,3% 12,0% 13,4% łąki pastwiska lasy i grunty leśne 4,7% 0,5% pozostałe grunty Źródło: Rocznik Statystyczny Województwa Warmińsko-Mazurskiego 2003, Tablice PSR Taka struktura wykorzystania użytków rolnych stwarza dobre warunki do rozwoju produkcji roślinnej (zboża i rośliny przemysłowe) oraz mleka i mięsa wołowego. Małe, rodzinne gospodarstwa, opierające swoją działalność głównie na naturalnych metodach uprawy roślin i hodowli sprzyjają produkcji żywności ekologicznej oraz tworzeniu gospodarstw agroturystycznych. Potencjał turystyczny gminy nie jest w pełni wykorzystywany. Barierę stanowi tu brak całorocznych miejsc noclegowych o wysokim standardzie, zbyt skromna oferta produktów 23 turystycznych – zwłaszcza poza sezonem letnim oraz brak całościowej, skoordynowanej promocji. Walory środowiska przyrodniczego sprawiają, że turystyka ma szansę stać się ważnym elementem gospodarki gminy. 4.4 Stan obiektów dziedzictwa kulturowego Obszary i obiekty wpisane do rejestru zabytków Tabela nr 9. Wykaz obiektów wpisanych do rejestru zabytków gmina Płoskinia Lp. Obiekt Adres Rejestr Właściciel 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Kościół p.w. św. Chruściel Trójcy Kościół p. w. św. Jana Długobór Chrzciciela Kościół p. w. św. Pierzchały Najświętszej Marii Panny C/1 1949.08.13 677/67 1967.10.18 Parafia rzym. kat. w Chruścielu Parafia rzym. kat. w Długoborze Parafia rzym. kat. w Chruścielu Kościół p. w. św. Płoskinia Katarzyny Ogrodzenie cmentarza Płoskinia kościelnego z dwiema bramkami p/81 1957.03.11 Parafia rzym. kat. w Płoskini 679/67 1967.10.18 Parafia rzym. kat. w Płoskini Budynek mieszkalny - Płoskinia plebania Kościół p. w. św. Tolkowiec Marcina Budynek mieszkalny Trąbki 678/67 1967.10.18 655/67 1967.10.12 125/89 1989.05.29 Parafia rzym. kat. w Płoskini 523/96 1996.12.30 Parafia rzym. kat. w Chruścielu 526/97 1997.03.24 Parafia rzym. kat. w Długoborze Cmentarz przykościelny Chruściel Cmentarz przy kościele Długobór parafialnym Źródło: Informacje Urzędu Gminy Płoskinia 10 D/1 1949.07.25 Parafia rzym. kat. w Tolkowcu p. Chrzanowski zam.Braniewo 5. Gospodarka W skali gospodarki światowej zachodzą procesy, które będą miały wpływ na sytuację gminy Płoskinia. Na pierwszy plan wysuwają się następujące zjawiska: 24 spadek zatrudnienia w rolnictwie do minimum, istotny spadek zatrudnienia w przemyśle, wzrost znaczenia usług w stosunku do branż wytwórczych: udział pracowników usług w pracujących ogółem, globalny rynek, konkurencja (także cenowa) w skali świata: dotyczy to wszystkich branż przemysłu dominującego w subregionie: przetwórstwa rolno-spożywczego, główną przewagą konkurencyjną jutra będzie wiedza, poziom wykształcenia, gotowość wchłaniania innowacji, elastyczność zatrudnienia oparta na umiejętności bardzo szybkiego opanowywania nowych profesji, czynniki będą decydowały w przyszłości o sukcesie, bądź klęsce poszczególnych obszarów, rosnąca ilość wolnego czasu, wynikająca ze zmian na rynku pracy, zwiększy prawdopodobnie zapotrzebowanie na usługi organizacji spędzania czasu wolnego; bardzo prawdopodobna jest wieloletnia pomyślna koniunktura w turystyce, ale też globalna konkurencja w tej dziedzinie, w wielu dziedzinach produkcja masowa będzie szybko ustępować miejsca produkcji „niszowej", elastycznie dostosowującej się do potrzeb małych grup klientów, czy nawet —pojedyńczego odbiorcy, będziemy obserwować wygaszanie całych branż tradycyjnych przemysłów; wiodącymi gałęziami produkcyjnymi przyszłości będą: branża telekomunikacyjna i informatyczna, media, inżynieria materiałowa, biotechnologia, pod koniec okresu 15-letniego — zapewne nanotechnologie; te branże są praktycznie nieobecne w otoczeniu Płoskini. Mieszkańcy Gminy Płoskinia znajdują zatrudnienie głównie w rolnictwie, przemyśle oraz sferze budżetowej. Jednostki gospodarki narodowej bez gospodarstw indywidualnych zatrudniające powyżej 9 osób zatrudniały w Gminie Płoskinia na koniec 2002 roku łącznie 240 osób. W tym samym czasie było zarejestrowanych 419 bezrobotnych. Według danych GUS w roku 2002 na terenie gminy funkcjonowało 116 podmiotów gospodarki narodowej (bez rolników indywidualnych). Wśród podmiotów gospodarczych dominuje sektor prywatny (94,8 %). Zakłady prowadzone przez osoby fizyczne stanowią 74,1 % ogólnej liczby podmiotów. Tabela nr 10 . Podmioty gospodarki narodowej w Gminie Płoskinia wg sektorów własności L.p. Rok Ogółem Sektor Sektor prywatny 25 1 2002 publiczny razem 10 106 116 w tym osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 86 Źródło: Rocznik Statystyczny Województwa Warmińsko-Mazurskiego 2003 Rysunek nr 4. Struktura zatrudnienia w gospodarce Gminy Płoskinia według wybranych sekcji bez rolników indywidualnych (stan 31.12.2002 r.) Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo Przemysł 22,1% 24,6% 7,1% Budownictwo Handel i naprawy 6,7% 12,9% 26,7% 0,0% Transport, łączność i gosp. magazynowa Edukacja Pozostałe Źródło: Rocznik Statystyczny Województwa Warmińsko-Mazurskiego 2003 Najwięcej zatrudnionych jest w przemyśle – 26,9 % pracujących oraz w edukacji – 22,1 %. Rozwija się tutaj przemysł drzewny, o czym świadczą zakłady przeróbki drewna: prywatny zakład obróbki drzewa ‘Tartak w Chruścielu – Marian Drabiński’ oraz Tartak w Lubnowie, Tartak i Zakład Usług Leśnych ZUL Dąbrowa w Płoskini oraz Tartak w Wysokiej Braniewskiej. Dynamicznie rozwijają się usługi transportowe oraz przeładunkowe. Transportem drogowym zajmują się dwa Zakłady Usług Transportowych w Płoskini i Chruścielu. Na rampach kolejowych w punktach przeładunkowych w Piórkowie i Ruciance odbywa się przeładunek produktów ropopochodnych, węgla, nawozów, stali i innych produktów chemicznych realizowany przez Chem Trans Logistic Północ Sp. z o.o. w Gdańsku oraz firmę Bartex w Chruścielu i Makrochem, sprowadzanie sadzy z Rosji. Na terenie Gminy Płoskinia działalność handlową prowadziło 13 sklepów. Opiekę zdrowotną sprawuje jeden Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej. Ponadto funkcjonują między innymi 2 szkoły, jedna Szkoła Podstawowa w Chruścielu i Zespół Szkół w Płoskini. 6. Strefa społeczna 26 6.1 Sytuacja demograficzna i społeczna terenu. Gmina Płoskinia należy do małej gminy pod względem liczby ludności zamieszkującej cały obszar. Na jej obszarze zamieszkuje 2 845 osób. Na obszarze l km2 zamieszkuje 16,5 osób. Tabela nr 11 . Powierzchnia i ludność L.p. Wyszczególnienie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Jednostka Powierzchnia km2 Miejscowości wiejskie liczba Ludność ogółem osoby Mężczyźni osoby Kobiety osoby Kobiety na 100 mężczyzn osoby Gęstość zaludnienia osoby/km2 Przyrost naturalny w liczbach bezwzględnych w 2002 r. Saldo migracji na pobyt stały w 2002 r. Województwo warmińskomazurskie 24 203 3 865 1 428 449 698 199 730 250 105 59 Powiat Gmina braniewski Płoskinia 1 025 189 44 598 22 240 22 358 101 37 172 27 2845 1350 1373 102 16 2 804 94 4 -3 030 -130 13 Źródło: Rocznik Statystyczny województwa warmińsko-mazurskiego 2003 Niski stopień urbanizacji powoduje, że gęstość zaludnienia obszaru gminy jest znacznie niższa niż średnie w województwie i powiecie, kształtuje się na poziomie 16 osób/km2 (średnia w województwie – 59 osób/km2, średnia w powiecie – 37 osób/km2). Przyrost naturalny na terenie gminy jest dodatni. Teren ten jest jednocześnie obszarem dużego napływu ludności (saldo migracji w 2002 r. na tysiąc mieszkańców wynosiło 4,8 podczas gdy w powiecie –2,9). Obserwuje się przewagę liczebną kobiet nad mężczyznami. Aktualnie na 100 mężczyzn przypadają 102 kobiety. Struktura wiekowa ludności gminy nieznacznie odbiega od średniej wojewódzkiej i powiatowej; niższy jest tu odsetek ludności w wieku produkcyjnym oraz wyższy w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym. Rysunek nr 5.Struktura wieku ludności [%] Gminy Płoskinia na tle powiatu braniewskiego i województwa warmińsko-mazurskiego (Stan 31.12.2002 r.) 27 województwo powiat gmina 70 60 50 60,8 57,3 61,9 40 30 28,8 20 26,7 25,0 10 13,1 0 wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny 12,5 13,9 wiek poprodukcyjny Źródło: Rocznik Statystyczny województwa warmińsko-mazurskiego 2003 Do ujemnych zjawisk demograficznych zaliczyć należy: nadmierną migrację wykształconej młodzieży, spadek zawierania związków małżeńskich, zwiększanie się udziału rodzin niepełnych, starzenie się społeczeństwa. 6.2. Rynek pracy Ze względu na rolniczy charakter gminy analizę rynku pracy należy rozpatrywać w dwóch aspektach: rolniczego rynku pracy i pozarolniczego rynku pracy. Ważnym zagadnieniem jest również problem bezrobocia, coraz bardziej ujawniającego się w społeczeństwie. Na terenie gm. Płoskinia rynek pracy ogranicza się tylko do przemysłu drzewnego, rolnictwa i administracji, w innych dziedzinach nie występuje. W najbliższym jej otoczeniu zlokalizowane są także gminy wiejskie lub małe miasteczka, jak: Młynary, Pieniężno, Orneta, Braniewo, które mają podobne problemy gospodarczoekonomiczne i wysokie bezrobocie. Główne miejsca pracy na terenie gminy: to rolnictwo, instytucje budżetowe oraz słabo rozwinięta działalność pozarolnicza - głównie handel i małe zakłady produkcyjne. Procesy restrukturyzacji dużych państwowych gospodarstw rolnych spowodowały utratę miejsc pracy zarówno w rolnictwie, jak też w jego otoczeniu. Gmina zaliczana jest do gmin o szczególnie wysokim bezrobociu strukturalnym. Problem bezrobocia w tej gminie jest szczególnie trudny. Bez specjalnych instrumentów - rozwiązań systemowych zewnętrznych, adresowanych do ludności pozostającej bez pracy, szczególnie w wieku starszym i bez kwalifikacji zawodowych, gmina nie jest w stanie rozwiązać tych problemów. 28 Ludność gminy wyróżnia stosunkowo duży udział ludzi z wykształceniem niepełnym podstawowym. Sytuacja tej grupy bezrobotnych jest szczególnie trudna, gdyż nie mają praktycznie większych możliwości uruchomienia działalności we własnym zakresie, a także na podejmowanie zatrudnienia w przedsiębiorstwach. Na dzień 31 grudnia 2003 roku, na terenie Gminy Płoskinia przebywały 1492 osoby w wieku produkcyjnym. Spośród tej liczby 419 osób pozostawało bez pracy i było zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Braniewie. 344 osoby (w tym 202 kobiety) nie miały prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Urząd Gminy w Płoskini w celu zmniejszenia skutków bezrobocia zawarł szereg umów z Powiatowym Urzędem Pracy w Braniewie oraz Agencją Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w Olsztynie. Dzięki współpracy liczba osób bezrobotnych w gminie Płoskinia utrzymała się na stałym poziomie i nie wzrosła w sposób drastyczny w porównaniu do wzrostu ogólnej liczby bezrobotnych na terenie powiatu. 29 III. ZADANIA INWESTYCYJNE ZAMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI W GMINIE PŁOSKINIA Na podstawie zidentyfikowanych w poprzedniej części dokumentu problemach charakterystycznych dla gminy Płoskinia oraz na podstawie głównych kierunków działań zdefiniowanych w dotychczas tworzonych dokumentach programowych obejmujących swym zasięgiem geograficznym gminę Płoskinia, jak również na podstawie potrzeb zdefiniowanych w trakcie spotkania z mieszkańcami gminy oraz przedstawicielami różnych sektorów gospodarki funkcjonujących na terenie gminy, można określić główne zadania, konieczne do realizacji w najbliższym okresie (tj. w latach 2004-2006). Mając na uwadze powyższe oraz opierając się na wytycznych określonych w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, i Uzupełnieniu mówiących o możliwościach pozyskania bezzwrotnej pomocy finansowej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz odnosząc się do wytycznych określających zawartość Programu Rozwoju Lokalnego, zdefiniowano następujące zadania, których realizacja przyczyni się do rozwoju gminy w najbliższych latach: 3.1. Działania zmierzające do poprawy stanu środowiska naturalnego gminy, gospodarką wodną-ściekową oraz zwiększenia standardu życia mieszkańców gminy Płoskinia. Najważniejszymi zadaniami dla gminy Płoskinia na najbliższe lata, są m.in. budowa systemu kanalizacji sanitarnej we wsi Dąbrowa oraz modernizacja istniejącej oczyszczalni ścieków w miejscowości Płoskinia. Ścieki odprowadzane będą do istniejącej oczyszczalni ścieków w Płoskini, której łączna „przepustowość" pozwoli na przyjęcie i oczyszczenie wszystkich 30 ścieków z Dąbrowy. Duże znaczenie dla rozwoju gminy w tym obszarze będzie miało zrealizowanie zgodnie z planem (tzn. w latach 2004-2006) inwestycji w miejscowości Płoskinia, która umożliwi uporządkowanie gospodarki ściekowej w pozostałych wsiach. Jednakże okres realizacji może ulec pewnym wahaniom co wynika z procesu oceny wniosków do Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, a rzeczywista realizacja może rozpocząć się najwcześniej pod koniec roku 2005. Wsparcie tego obszaru ze środków gminy pozwoli również na zwiększenie atrakcyjności turystycznej i gospodarczej gminy, co zaowocuje zwiększoną aktywnością w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw (szczególnie funkcjonujących w obszarze rzemiosła i usług) oraz przyczyni się do zwiększenia roli gminy w kształtowaniu regionalnego produktu turystycznego. Poza rozwiązaniami w zakresie budowy sieci kanalizacji sanitarnej planowane są również inne, konkurencyjne rozwiązania, które wydają się bardziej optymalne w punktu widzenia analizy ekonomicznej. Jednym z takich rozwiązań jest budowa wodociągu TolkowiecJarzębiec oraz Strubno-Podlechy. W roku 2005 w budżecie gminy Płoskinia przewidziano na w/w inwestycje 96 300 zł, co przy zakładanym dofinansowaniu ze środków zewnętrznych pozwoli zrealizować planowane przedsięwzięcia. Rozważyć należy również budowę przydomowych oczyszczalni ścieków, jednak realizacja tej koncepcji ze względu na ograniczenia finansowe będzie możliwa dopiero w okresie 2007-2013. Niezbędna w procesie inwestycyjnym będzie partycypacja rzeczowa lub finansowa mieszkańców terenów objętych planowanym przedsięwzięciem. Już na etapie planistycznym można przyjąć, że takie rozwiązanie charakteryzuje się większą efektywnością finansową i ekonomiczną, niż budowa jednej oczyszczalni ścieków oraz sieci kanalizacyjnej w tych rozproszonych miejscowościach. Kolejnym ważnym aspektem poprawy jakości życia mieszkańców i jednoczesnej ochrony środowiska naturalnego jest likwidacja problemu azbestowych pokryć dachowych, które przeważają w wielu instytucjach publicznych zlokalizowanych na terenie gminy i mają bardzo negatywny wpływ na stan zdrowia mieszkańców gminy. 3.2. Działania w zakresie poprawy stanu infrastruktury społecznej gminy Płoskinia 31 Zadanie to dotyczy przede wszystkim poprawy stanu istniejącej infrastruktury edukacyjnej i stworzy warunki dla lepszego rozwoju dzieci i młodzieży - mieszkańców gminy Płoskinia. Na terenie gminy Płoskinia zlokalizowane są dwie szkoły. Szkoła Podstawowa w Chruścielu i Zespół Szkół w Płoskini. Łącznie w obu szkołach uczy się ok. 400 uczniów. Placówki nie w pełni spełniają swoje funkcje w zakresie ilościowym i jakościowym. Również pod względem wyposażenia odbiegają od potrzeb zgłaszanych przez uczniów i kadrę pedagogiczną tych placówek. Gmina nie posiada placu zabaw, gdzie dzieci mogłyby spędzać pozalekcyjny i wakacyjny czas. Dlatego też planowane jest w późniejszym terminie zagospodarowanie i przygotowanie wolnych terenów pod budowę placu zabaw wraz z parkiem wypoczynkowym. Przewiduje się nieznaczny spadek liczby uczniów w najbliższych latach, jednak nie doprowadzi to do redukcji liczby placówek. Kolejnym obszarem, który wymaga zdecydowanej interwencji władz gminnych jest opieka społeczna, której znaczenie rośnie wraz z ubożeniem społeczeństwa polskiego. Niezbędne jest doprowadzenie do powstania Świetlic Środowiskowych, pozwalających na świadczenie doraźnej pomocy najbardziej potrzebującym i walkę z patologiami społecznymi. 3.3. Działania w zakresie poprawy infrastruktury komunikacyjnej gminy Płoskini. Głównym zadaniem władz gminnych w tym obszarze, prowadzącym do realizacji założeń Strategii Rozwoju Gminy Płoskinia oraz dokumentu „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Płoskinia" jest stałe polepszanie stanu lokalnej infrastruktury drogowej poprzez budowę bądź modernizację dróg gminnych w celu osiągnięcia jak najwyższych standardów jakości. Większość z planowanych inwestycji ma za zadanie zwiększenie komfortu mieszkańców korzystających z dróg gminnych oraz ułatwienie dostępu do miejsc zamieszkania, lub obszarów prowadzenia działalności gospodarczej. Większość z planowanych działań drogowych przewidziana jest do realizacji w kolejnym okresie programowania (patrz, rozdz. nr IV), jednakże te planowane na lata 2004-2006 również będą miały duży wpływ na polepszenie jakości życia mieszkańców, zwiększenie bezpieczeństwa, a tym samym uatrakcyjnienia terenów gminy dla potencjalnych inwestorów. 32 Ważnym aspektem jest również zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców gminy poprzez budowę chodników dla pieszych, szczególnie w ciągach ulic o największej częstotliwości korzystania przez użytkowników pojazdów mechanicznych. Do infrastruktury komunikacyjnej można również zaliczyć rozbudowę systemów komunikacji elektronicznej mieszkańców gminy z administracja lokalną. Temu celowi służyć ma realizacja kompleksowego projektu „Rozbudowa budynków administracyjnych U.G. Płoskinia, oraz systemu informatycznej obsługi klienta". Projekt ten jest planowany do realizacji jeszcze w latach 2004-2006, jednakże ze względu na swoją specyfikę nie może on być realizowany w ramach Priorytetu III ZPORR, część projektu może znaleźć swoje miejsce w ramach działania 1.5. ZPORR, gdzie jako jeden z możliwych do wsparcia typów przedsięwzięć wskazano projekty związane z przygotowaniem instytucji publicznych (np. lokalnej i regionalnej administracji samorządowej, ochrony zdrowia, edukacji), do elektronicznego obiegu dokumentów, elektronicznej archiwizacji dokumentów oraz rozwoju elektronicznych usług dla ludności z wykorzystaniem podpisu elektronicznego, w tym m.in. tworzenie systemów informacji przestrzennej (GIS) oraz modernizacja infrastruktury informatycznej, bezpieczny internet - jeśli stanowić będą część szerszego projektu w ramach Działania 1.5. ZPORR Należy nadto pamiętać, że w ramach tej kategorii interwencji nie mogą być sfinansowane: stworzenie strony „www" jeśli nie stanowi jednego z elementów większego przedsięwzięcia w ramach Działania 1.5. ZPORR, koszt dzierżawy łącz (za wyjątkiem zakupu łącz dostępowych z operatorami dla sieci szkieletowej w przypadku, gdy są faktycznie ponoszone przez końcowego beneficjenta), opłaty za usługi dodatkowe tj. prowadzenie serwisu „www", kont poczty elektronicznej, serwerów, rejestracja i utrzymanie domen). 3.4. Działania w zakresie kultury, turystyki i rekreacji gminy Płoskinia. Ze względu na nieprzemysłowy charakter gminy, w której dominującą rolę pełni rolnictwo oraz działalność usługowa na małą skalę, zwiększenie potencjału kulturowego oraz turystycznego będzie miało niezwykle duży wpływ na rozwój gminy. Znaczenie rozwoju kompetencji gminy w tym obszarze zostało uwypuklone w cytowanej wcześniej Strategii Rozwoju Gminy. Ważnym jest wykorzystanie obecnego potencjału, wynikającego ze 33 struktury będących w posiadaniu gminy terenów, które w większości spełniać mogą potrzeby potencjalnych gości z zewnątrz jak i mieszkańców samej gminy. Gmina szczególnie musi dbać o swoje dziedzictwo kulturowe oraz przyrodnicze, stąd też bardzo ważne są wszelkie prace na rzecz renowacji tych obiektów, które mogą wpłynąć na atrakcyjność turystyczną gminy. Przedsięwzięcie jest w fazie koncepcyjnej, jednakże już obecnie należy przygotować się do pozyskania niezbędnych środków z zewnętrznych źródeł finansowania. Poza funduszami strukturalnymi należy zabiegać o środki będące w dyspozycji Ministerstwa Edukacji Nauki i Sportu (tzw. fundusz „Totalizatora Sportowego"), które pozwolą na uzupełnienie wkładu własnego gm. Płoskinia. Jeżeli do planowanego okresu rozwiążą się problemy związane z angażowaniem w przedsięwzięcia publiczne środków prywatnych (tzw. partnerstwo publiczno-prywatne), być może mieszkańcy gminy, a szczególnie dominujące podmioty gospodarcze wezmą udział w realizacji przedsięwzięcia. Ze względu na konieczność prowadzenia polityki opartej na zasadzie zrównoważonego rozwoju trudno jest wskazać na dużą bądź małą wagę poszczególnych w\w. zadań (obszarów problemowych). Gmina przy ograniczonych środkach musi realizować zadania na wielu płaszczyznach, tak aby osiągnąć wysokie kompetencje we wszystkich dziedzinach funkcjonowania i stworzyć odpowiednie warunki dla dalszego rozwoju społecznogospodarczego. Jednakże z analizy planów inwestycyjnych na najbliższe lata (opisanych szczegółowo w rozdziale IV) można stwierdzić, iż w gminie Płoskinia wskazuje się na następującą hierarchię zadań do realizacji, co wynika przede wszystkim z potrzeb zgłaszanych przez społeczność lokalną, z założeń Strategii Rozwoju Gminy oraz ze zróżnicowanych możliwości pozyskania zewnętrznych źródeł finansowania: budowa wodociągów w gminie budowa sieci kanalizacyjnej w gminie budowa i modernizacja infrastruktury drogowej gminy modernizacja obiektu UG wraz ze stworzeniem systemu komunikacji elektronicznej wewnętrznej i zewnętrznej budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w gminie. 34 IV. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW W RAMACH PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY PŁOSKINIA. Realizacja przez władze gminy Płoskinia określonych w Rozdziale III zadań wymusza wykonanie konkretnych projektów inwestycyjnych, ze szczegółowym określeniem efektów ich realizacji i planowanych źródeł finansowania. Zgodnie z zapisami ZPORR oraz jego uzupełnienia, wszystkie projekty inwestycyjne wymagają sporządzenia studium wykonalności, które tak naprawdę pozwoli udowodnić wpływ inwestycji na rozwój lokalny oraz określi, czy planowane przedsięwzięcie posiada znamiona efektywności finansowej i ekonomicznej. W realizacji projektów wzięto pod uwagę określoną w pkt. III hierarchię ważności zadań, która na zdecydowanym czele stawia uporządkowanie gospodarki ściekowej. Wzięto również pod uwagę okres realizacji poszczególnych projektów, traktując jako priorytetowe te realizowane w bieżącym okresie planowania UE. Ze względu na szybko zmieniającą się rzeczywistość i brak zidentyfikowania możliwości wsparcia projektów ze środków Unii Europejskiej w latach 2007-2013 (dopiero rozpoczął się proces opracowywania Narodowego Planu Rozwoju na ten okres), główna uwaga została skupiona na inwestycjach, które są będą realizowane przy zaangażowaniu środków gm. Płoskinia w latach 2004-2006. Jednakże wymieniono również część inwestycji planowanych na przyszłość, z tym, że założono w ich przypadku mniejszy poziom dofinansowania ze środków publicznych (tj. na poziomie 25 %). Opis tych inwestycji będzie przydatny w procesie opracowywania zaktualizowanego PRL (jeżeli taki będzie konieczny) 35 na lata 2007-2013. Identyfikacja zamierzeń już na obecnym etapie, mimo niewielkiej szczegółowości technicznej i realności kosztowej (nieprzewidywalne zmiany na rynku usług budowlanych i inżynierskich), pozwoli jednakże planować długofalowy rozwój gminy, który zostanie uwzględniony w tworzonej obecnie Strategii Rozwoju Gminy Płoskinia. W okresie tym bardzo duże możliwości wsparcia oferuje Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, w ramach którego około 25 % środków przeznaczonych zostało na wsparcie inwestycji na poziomie lokalnym (szczególnie zlokalizowanych na terenach wiejskich tzn. o wielkości do 5 tyś. mieszkańców). Jednakże nie można zapominać o środkach przeznaczonych na rozwój regionalny (Priorytet I ZPORR, w szczególności działanie 1.2.), z których wspierane mogą być np. projekty z zakresu ochrony środowiska o wartości powyżej l mln euro. Jednakże projekty z tego zakresu muszą charakteryzować się znacznie większym oddziaływaniem na rynek w skali regionalnej. Opisywane projekty są kluczowe dla dalszego rozwoju gminy. Projekty opisane poniżej mają największą szansę realizacji w latach 2004-2006. Zgodnie z zasadą „n+2" ich rzeczywista realizacja (płatności za wykonane roboty) może obejmować również okres do połowy 2008 r., co w razie konieczności pozwoli zmodyfikować harmonogramy tych projektów. Należy jednak pamiętać, iż wykonanie całej niezbędnej dokumentacji i złożenie wniosku o pomoc finansową nie może wykroczyć poza pierwszą połowę 2006 r., gdyż wszystkie umowy pomiędzy beneficjentem końcowym i wojewodą muszą zostać podpisane do końca 2006 r. W przypadku otrzymania dofinansowania na projekty ze środków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, który wspiera realizowane zadania w wysokości aż 85 % kosztów kwalifikowanych w ramach I I I Priorytetu (w tym 75 % z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz 10 % z Budżetu Państwa), poczynione w ten sposób oszczędności w kasie gminnej będą mogły być przeznaczone na realizację kolejnych, ważnych z punktu widzenia społeczności lokalnej przedsięwzięć. Przy opracowywaniu wniosków projektowych zostanie wzięty pod uwagę szczególny wpływ projektów na rozwój społeczno-gospodarczy gminy, a w szczególności wpływ na przeciwdziałanie marginalizacji społecznej i ekonomicznej obszarów wiejskich. Dodatkowo określone są następujące cele szczegółowe, do których należy się bezpośrednio odnieść formułując wnioski projektowe: wzrost mobilności zawodowej mieszkańców wsi i małych miast tworzenie warunków do dywersyfikacji działalności gospodarczej 36 Należy zaznaczyć, iż oprócz projektów tu określonych gmina będzie realizować również inne przedsięwzięcia, m.in. z zakresu renowacji budynków administracji publicznej i ich otoczenia (m.in. pomieszczeń Urzędu Gminy w Płoskini oraz Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płoskini) jednakże z zasady inwestycje tego rodzaju nie podlegają wsparciu z funduszy strukturalnych. Spośród zidentyfikowanych obecnie 15 propozycji przedsięwzięć inwestycyjnych - w większości znajdujących się w fazie koncepcji, bez przygotowanej dokumentacji technicznej – 3 projekty przewidziane są do realizacji jeszcze w bieżącym okresie programowania, natomiast pozostałe w latach kolejnych (2007-2013). PROJEKTY PRZEWIDZIANE DO REALIZACJI W GMINIE PŁOSKINIA W LATACH 2004 - 2006 (WG HIERARCHII WAŻNOŚCI ORAZ OKRESU REALIZACJI). PROJEKT l Tytuł projektu: Budowa wodociągu Tolkowiec-Jarzębiec wraz z przełączeniem w Płoskini Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia Planowany okres realizacji 2005 Produkty Rezultaty długość wybudowanej sieci wodociągowej Ø 110 – 1934 mb. długość wybudowanej sieci wodociągowej Ø 90 – 270 mb. Dostarczenie wody dobrej jakości dla całej miejscowości Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 322. 000 PLN 241.500 PLN 32.200 PLN 48.300 PLN PROJEKT 2 Tytuł projektu: Budowa wodociągu Strubno-Podlechy wraz z przyłączami Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia Planowany okres realizacji 2005 37 długość wybudowanej sieci wodociągowej Ø 90 – 2223 mb. długość wybudowanej sieci wodociągowej Ø 63 – 588 mb. długość wybudowanej sieci wodociągowej Ø 32– –14802 mb. Liczba przyłączy wodociągowych do budynków Produkty Rezultaty Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 320.000 PLN 240.000 PLN 32.000 PLN 48.000 PLN PROJEKT 3 Tytuł projektu: Budowa kanalizacji sanitarnej w Dąbrowie z modernizacją oczyszczalni w Płoskini Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia Planowany okres realizacji 2006-2008 Produkty - Rezultaty długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej tłocznej Ø 90 – 3500 mb. długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej grawitacyjnej Ø 150 – 2300mb. długość wybudowanych przykanalików Ø 100 – 950 mb. budowa przepompowni ścieków szt. 1 modernizacja oczyszczalni ścieków w miejscowości Płoskinia Liczba budynków przyłączonych do sieci kanalizacyjnej – 40 Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 1.400.000 PLN 1.050.000 PLN 140.000 PLN 210.000 PLN PROJEKTY PRZEWIDZIANE DO REALIZACJI W GMINIE PŁOSKINIA W LATACH 2007 - 2013 (WG HIERARCHII WAŻNOŚCI ORAZ OKRESU REALIZACJI). PROJEKT 4 Budowa kanalizacji sanitarnej Wysoka Braniewska-Jarzębiec-Tolkowiec-Demity Lubnowo-Płoskini Zgodność z miejscowym planem Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem Tytuł projektu: zagospodarowania terenu zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia 38 2007-2013 Planowany okres realizacji Produkty - Rezultaty długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej tłocznej Ø 90 – 11.500 mb. długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej grawitacyjnej Ø150 – 4.500mb. długość wybudowanych przykanalików Ø 100 – 2.200 mb. budowa przepompowni ścieków szt. 4 Liczba budynków przyłączonych do sieci kanalizacyjnej – 110 Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 4.500.000 PLN 3.375.000 PLN 450.000 PLN 675.000 PLN PROJEKT 5 Tytuł projektu: Budowa oczyszczalni ścieków i kanalizacji sanitarnej w Długoborze Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem Planowany okres realizacji 2007-2013 Produkty Rezultaty zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia budowa oczyszczalni ścieków długość wybudowanej sieci kanalizacji tłocznej Ø 90 – 2000 mb długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej grawitacyjnej Ø150– 3.500 mb. - długość wybudowanych przykanalików Ø 100 – 1500 mb. - przepompownia ścieków szt.1 Oczyszczalnia ścieków w miejscowości Długobór Liczba budynków przyłączonych do sieci kanalizacyjnej – 30 - Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 2.500.000 PLN 1.875.000 PLN 250.000 PLN 375.000 PLN PROJEKT 6 Tytuł projektu: Budowa drogi do Pierzchał Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem Planowany okres realizacji 2007-2013 zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia 39 Produkty Rezultaty - długość wybudowanej drogi 2.400 mb. - zwiększenie nośności drogi/poprawa jakości nawierzchni skrócenie czasu przemieszczania się mieszkańców Całkowita wartość zadania 800.000 PLN Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 600.000 PLN 80.000 PLN 120.000 PLN PROJEKT 7 Tytuł projektu: Budowa wodociągu Dąbrowa-Płoskinia z modernizacją SUW w Dąbrowie Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem Planowany okres realizacji 2007-2013 Produkty - zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia długość wybudowanej sieci wodociągowej Ø 160 – 3500 mb. modernizacja stacji uzdatniania wody w miejscowości Dąbrowa Dostarczenie wody dobrej jakości dla miejscowości Płoskinia, Strubno, Podlechy, Lubnowo, Demity, Tolkowiec, Jarzębiec Wysoka Braniewska. 850.000 PLN Całkowita wartość zadania Rezultaty Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 637.500 PLN 85.000 PLN 127.500 PLN PROJEKT 8 Tytuł projektu: Budowa dróg w miejscowości Dąbrowa Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem Planowany okres realizacji 2007-2013 zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia 40 Produkty - długość wybudowanej drogi 2.100 mb. zwiększenie nośności drogi/poprawa jakości nawierzchni skrócenie czasu przemieszczania się mieszkańców lepszy dojazd do terenów inwestycyjnych i mieszkalnych 900.000 PLN Całkowita wartość zadania Rezultaty - Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 675.000 PLN 90.000 PLN 135.000 PLN PROJEKT 9 Tytuł projektu: Budowa drogi w miejscowości Płoskinia Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu 2007-2013 Planowany okres realizacji Produkty Rezultaty Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia - długość wybudowanej drogi 900 mb. - zwiększenie nośności drogi/poprawa jakości nawierzchni skrócenie czasu przemieszczania się mieszkańców lepszy dojazd do terenów inwestycyjnych i mieszkalnych Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 300.000 PLN 225.000 PLN 30.000 PLN 45.000 PLN PROJEKT 10 Tytuł projektu: Budowa kanalizacji sanitarnej Strubno-Płoskinia Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia Planowany okres realizacji 2007-2013 41 Produkty - długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej tłocznej Ø 90 – 4500 mb. - długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej grawitacyjnej Ø 150 – 2000mb. - długość wybudowanych przykanalików Ø 100 – 900 mb. - budowa przepompowni ścieków szt. 1 Rezultaty Liczba budynków przyłączonych do sieci kanalizacyjnej – 22 Całkowita wartość zadania 1.100.000 PLN Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 825.000 PLN 110.000 PLN 165.000 PLN PROJEKT 11 Tytuł projektu: Budowa wodociągu Długobór Osada, Łozy wraz z przyłączami Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia 2007-20013 Planowany okres realizacji długość wybudowanej sieci wodociągowej Ø 110 – 4.000mb. długość wybudowanej sieci wodociągowej Ø 63 – 2.000 mb. długość wybudowanej sieci wodociągowej Ø 32 – 1.000 mb. Produkty - Rezultaty Liczba przyłączy wodociągowych do budynków – 20 Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 450.000 PLN 337.500 PLN 45.000 PLN 67.500 PLN PROJEKT 12 Tytuł projektu: Budowa drogi w miejscowości Długobór Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Planowany okres realizacji Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia 2007-2013 42 Produkty Rezultaty - długość wybudowanej drogi 1.000 mb. - zwiększenie nośności drogi/poprawa jakości nawierzchni skrócenie czasu przemieszczania się mieszkańców lepszy dojazd do terenów inwestycyjnych i mieszkalnych Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 300.000 PLN 225.000 PLN 30.000 PLN 45.000 PLN PROJEKT 13 Tytuł projektu: Budowa drogi Strubno-Podlechy-Długobór Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Planowany okres realizacji Produkty Rezultaty Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia - 2007-2013 długość wybudowanej drogi 3.900 mb. - zwiększenie nośności drogi/poprawa jakości nawierzchni skrócenie czasu przemieszczania się mieszkańców Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 1.200.000 PLN 900.000 PLN 120.000 PLN 180.000 PLN PROJEKT 14 Tytuł projektu: Budowa drogi gminnej Długobór-Robuzy Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Planowany okres realizacji Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia 2007-2013 43 Produkty Rezultaty - długość wybudowanej drogi 1.800 mb. - zwiększenie nośności drogi/poprawa jakości nawierzchni skrócenie czasu przemieszczania się mieszkańców lepszy dojazd do terenów inwestycyjnych i mieszkalnych Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 600.000 PLN 450.000 PLN 60.000 PLN 90.000 PLN PROJEKT 15 Tytuł projektu: Budowa chodnika w Płoskini Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu Planowany okres realizacji Zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy Płoskinia Produkty - 2007-2013 długość wybudowanego chodnika 900 mb. Rezultaty - poprawa bezpieczeństwa pieszych Całkowita wartość zadania Planowane dofinansowanie ze środków EFRR (75%) Planowane dofinansowanie z Budżetu Państwa (10 %) Wkład własny gminy/inne środki (15 %) 80.000 PLN 60.000 PLN 8.000 PLN 12.000 PLN 44 V. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA POZIOMIE GMINY/POWIATU/WOJEWÓDZTWA Wskazane w rozdziale IV główne przedsięwzięcia przewidziane do realizacji w ramach niniejszego Planu Rozwoju Lokalnego wykazują spójność pomiędzy sobą oraz z innymi przedsięwzięciami, które są lub będą realizowane na poziomie gminy Płoskinia, powiatu braniewskiego, oraz województwa warmińsko-mazurskiego. Racjonalizacja sieci kanalizacyjnej została określona na poziomie gminy w „Programie Ochrony Środowiska" zatwierdzonego w roku 2004, gdzie obok wymienionych wyżej przedsięwzięć polegających na budowie kanalizacji w Dąbrowie, planuje się stworzenie jednolitego i spójnego systemu oczyszczania ścieków na terenie całej gminy. Dotyczy to m.in. najbliżej położonych wsi tzn. Dąbrowa, Strubno, Lubnowo, Demity, Tolkowiec, Jarzębiec, Wysoka Braniewska oraz Długobór jako odrębną inwestycja, w których będą realizowane zadania z zakresu ochrony środowiska bezpośrednio wpływające na jakość wód powierzchniowych i podziemnych mających swój bieg przez teren gm. Płoskinia. Wymienione w rozdziale IV inwestycje w zakresie infrastruktury drogowej będą miały w większości charakter lokalny, a ich spójności można doszukiwać się we wspólnym celu, jakim jest zwiększenie mobilności mieszkańców i ułatwienie dostępu do terenów 45 inwestycyjnych, mieszkalnych oraz rolnych. Powinno to wpłynąć na zwiększenie atrakcyjności turystycznej i gospodarczej gminy. Powiązanie inwestycji realizowanych przez gminę z zamierzeniami i planami inwestycyjnymi na dwóch pozostałych poziomach administracyjnych (tj. szczeblu powiatowym i wojewódzkim) będzie sprzyjać zwiększeniu tempa rozwoju gminy. Ważne z punktu widzenia jest także wzmocnienie potencjału intelektualnego mieszkańców gminy poprzez budowę placu zabaw w miejscowości Płoskinia. Ważne w aspekcie budowy społeczeństwa informacyjnego jest powiązanie tych projektów z potencjalnymi projektami realizowanymi przez samorząd powiatu i województwa w ramach działania 1.5. ZPORR „Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego". To zadanie pozwoli również na zwiększenie propagowania internetu. Również informatyzacja UG Płoskinia pozwoli na efektywną realizację zamierzeń Strategii Informatyzacji Rzeczpospolitej Polskiej „e-Polska", która zakłada w jednym ze swoich priorytetów elektroniczny obieg dokumentów nie tylko w ramach jednostek administracji publicznej lecz także na linii petenturząd. Ważne w tego typu przedsięwzięciach będzie zastosowanie ujednoliconych na poziomie powiatu i województwa technik informatycznych i oprogramowania, tak aby w niedalekiej przyszłości można było mówić o „elektronicznym urzędzie" na poziomie nie tylko lokalnym ale także regionalnym. Nie można zapominać o możliwościach pozostałych działań Priorytetu I ZPORR, który zakłada rozbudowę i modernizację infrastruktury o znaczeniu regionalnym, która może oddziaływać w sposób znaczny, pośredni lub bezpośredni na rozwój gminy Płoskinia, mimo że projekty ze względu na w/w charakter nie będą realizowane przez gminę Płoskinia, lecz przez inne podmioty (np. Zarząd Dróg Wojewódzkich, Zarząd Dróg Powiatowych, jednostki ochrony zdrowia i kultury). Należy zwrócić szczególną uwagę na charakter wszystkich w/w projektów, które mają na celu zwiększenie atrakcyjności gminy poprzez zaspokojenie podstawowych potrzeb mieszkańców, bez czego niemożliwy jest dalszy rozwój społeczno-gospodarczy gminy. Inwestycje gminne mają na celu również zachęcenie innych podmiotów lub jednostki samorządowe do korzystania z wielu dostępnych źródeł finansowania przedsięwzięć m.in. ze środków Unii Europejskiej. Szczególnie duże znaczenie będą miały działania zmierzające do zwiększenia potencjału lokalnych zasobów ludzkich w ramach działań II Priorytetu ZPORR 46 „Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach", Sektorowego Programu Operacyjnego „Rozwój Zasobów Ludzkich". Mieszkańcy i podmioty funkcjonujące na tzw. obszarach wiejskich (szczególnie rolnicy ale również samorząd gminny i gospodarstwa agroturystyczne), do których wg definicji przyjętej dla funduszy strukturalnych można zaliczyć cały obszar gminy Płoskinia, mogą skorzystać ze znacznych środków finansowych Europejskiego Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnych, dystrybuowanych za pośrednictwem Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich". Natomiast mali i średni przedsiębiorcy, którzy wykorzystają warunki pro-inwestycyjne tworzone przez gminę, mogą skorzystać z pomocy bezzwrotnej dostępnej obecnie w ramach programu przedakcesyjnego PHARE 2002, a już w najbliższym czasie ze środków funduszy strukturalnych dystrybuowanych za pośrednictwem ZPORR (działanie 2.5. i 3.4.) oraz Sektorowego Programu Operacyjnego „Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw". 47 VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY PŁOSKINIA. Wartość wskaźników osiągnięć Programu Rozwoju Lokalnego można zidentyfikować na podstawie kumulacji wskaźników, które są lub zostaną określone dla poszczególnych projektów, lub zostaną sprecyzowane w trakcie ostatecznego opracowywania wniosków i dokumentacji, która będzie przedmiotem aplikacji do Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Osiągnięcie poszczególnych wskaźników uzależnione jest od realizacji projektów przy znaczącym współudziale funduszy strukturalnych. Poniższe wskaźniki obejmują efekty realizacji projektów w latach 2004-2006 (rozdz. IV). Większość ze wskaźników wyższego poziomu (rezultatu i oddziaływania) zostanie określona dopiero podczas realizacji studiów wykonalności dla poszczególnych inwestycji, gdzie wykazuje się bezpośredni i pośredni wpływ projektów na otoczenie społecznogospodarcze. Ze względu na ograniczone środki finansowe gminy, realizacja dużej części projektów przedstawionych w rozdziale IV uzależniona jest od otrzymania dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego lub/i innych źródeł zewnętrznych. Biorąc pod uwagę budżet jednostki, oraz duży niedobór środków w stosunku do potrzeb zagwarantowanych w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego, projekty te będą miały 48 charakter zastępczy, tzn. będą realizowane tylko te, które zostaną pozytywnie rozpatrzone przez Panel Ekspertów i Regionalny Komitet Sterujący woj. warmińsko-mazurskiego. Można zidentyfikować następujące wskaźniki, określone zgodnie z zapisami ZPORR na poziomie produktu, rezultatu i oddziaływania. Ze względu na stan przygotowania zadań, które wymagają znacznego doprecyzowania, wskaźniki mają wartość szacunkową i mogą ulec wahaniom. Poza tym część wskaźników (szczególnie oddziaływania) ma charakter niemierzalny lub zostaną osiągnięte w długim okresie czasu. Należy również pamiętać o tym, iż na potrzeby realizacji ZPORR w latach 2004-2006 określono zamkniętą listę wskaźników, którymi należy posługiwać się w procesie programowania działań inwestycyjnych. Tabela nr 12 Wskaźniki produktu (osiągnięte w latach 2004-2008): Lp. Nazwa wskaźnika 1. Długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej 2. Długość wykonanych przykanalików 3. Liczba wybudowanych przepompowni Długość wybudowanych/zmodernizowanych dróg 4. gminnych 5. Długość wybudowanych./utwardzonych poboczy 6. Liczba wybudowanych przejść dla pieszych 7. Długość wybudowanego chodnika 8. Liczba zmodernizowanych obiektów publicznych Liczba wdrożonych systemów Internetu w jednostkach 9. publicznych 10. Liczba wdrożonych wewnętrznych systemów zarządzania informacją w jednostkach publicznych Liczba jednostek publicznych podłączonych do 11. bezpiecznego dostępu szerokopasmowego do internetu Liczba punktów dostępnych do sieci LAN w 12. jednostkach publicznych Jednostka miary km Szacunkowa wartość 7,8 km szt. 0,95 1 km 4,5 km szt. b.d b.d. km szt. 1,6 szt. 2 szt. b.d szt. b.d szt. b.d Tabela nr 13 Wskaźniki rezultatu (osiągnięte w latach 2004-2007): 49 Lp. 1. 2. 3. 4. 5. Nazwa wskaźnika Liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej Zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska naturalnego (zmniejszenie ilości ścieków nie oczyszczonych) Powierzchnia terenów inwestycyjnych, które stały się dostępne w wyniku realizacji projektów Nośność zmodernizowanych dróg Przepustowość zmodernizowanych dróg zdefiniowanych przez beneficjenta Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do 6. sieci kanalizacji sanitarnej 7. Długość sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy 8 Zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców m. Płoskinia 9 Ilość portali on-line umożliwiających kontakt 10. Ilość instytucji publicznych posiadających szerokopasmowy dostęp do internetu 11. Liczba użytkowników objętych systemem antywirusowym 12. Liczba archiwizowanych lub backupowanych danych Jednostka miary Szacunkowa wartość szt. 75 m3/rok 8500 ha 30 kN/oś b.d % b.d ha 30 km 18,2 liczba osób b.d szt. - szt. - osoby 30 GB 5 Tabela nr 14 Wskaźniki oddziaływania (przewidziane do osiągnięcia do roku 2009) Lp. Nazwa wskaźnika Liczba osób korzystających z wybudowanej sieci kanalizacyjnej 2. Ilość ścieków odprowadzanych (w okresie 1 roku) Liczba pojazdów korzystających ze 3. zmodernizowanych/wybudowanych dróg 1. 4. Liczba wypadków (w okresie jednego roku) 5. Cena gruntów inwestycyjnych Liczba utworzonych w wyniku realizacji projektów 6. miejsc pracy (bezpośrednio i pośrednio) Klasa czynności wód rzek wskazanych przez 7. beneficjenta (po roku od realizacji inwestycji) Liczba użytkowników posiadających dostęp do sieci szerokopasmowej 9. Liczba instytucji posiadających dostęp do szerokopasmowego internetu 8. Jednostka miary Szacunkowa wartość osoby 200 m3/miesiąc 25 szt./rok 5.000 (liczba m. gminy) szt. tyś. PLN 30 szt. 80 klasa - osoby b.d szt. 3 50 Liczba pracowników instytucji publicznych wykorzystujących technologie informacyjne 11. Liczba spraw załatwianych on-line / rok 12. Liczba algorytmizowanych procedur i administracyjnych, dostępnych obywatelowi on-line 10. osoby 20 szt. b.d szt. b.d VII. PLAN FINANSOWY REALIZACJI PROGRAMU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY PŁOSKINIA Plan finansowy realizacji Programu Rozwoju Lokalnego uwzględnia 3 projekty określone w rozdziale IV dokumentu, których realizację planuje się w ciągu trzech najbliższych lat. W analizie przyjęto optymistyczny scenariusz pozyskania środków finansowych w ramach ZPORR na wszystkie planowane projekty. Ze względu na wielkość gminy może ona korzystać z zakresu działań ujętych w III Priorytecie ZPORR „Rozwój lokalny". Dla takich projektów określono maksymalny pułap dofinansowania projektów gminnych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na poziomie 75 % kosztów kwalifikowanych (łącznie z kosztami przygotowawczymi obejmującymi opracowanie dokumentacji technicznej i innych niezbędnych załączników) i środków budżetu państwa (w wysokości 10 % kosztów kwalifikowanych). W zestawieniu planowanych wydatków ujęto wkład własny gminy, na który składają się obok środków budżetu gminy środki pozyskane z innych zewnętrznych źródeł publicznych (np. pożyczki i kredyty, środki z WFOŚiGW itp.). Przyjęto również proporcjonalny podział środków na poszczególne lata realizacji projektów. Niektóre działania (Rozbudowa budynków administracyjnych U.G. Płoskinia, oraz systemu informatycznego obsługi klienta) zgodnie z zapisami UZPORR są nieodpowiednie 51 do wsparcia w ramach III Priorytetu ZPORR, jednakże przy dobrym uzasadnieniu mogą być realizowane z innych działań określonych dla tego programu (m.in. działanie 1.5. „Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego") oraz innych programów realizowanych ze środków UE. Stąd też zastosowano tutaj inny, charakterystyczny dla Priorytetu I ZPORR montaż finansowy, w którym nie przewiduje się obligatoryjnego wsparcia projektów z budżetu państwa. Z przeprowadzonych obliczeń wynika iż w latach 2004-2006 na realizację wszystkich zadań określonych w Planie Rozwoju Lokalnego, przy montażu finansowym zakładającym maksymalny możliwy wkład Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (75%), powinny z tego funduszu zostać zaangażowane środki w wysokości 1 531 500,00 PLN. Budżet Państwa musiałby zapewnić na wymienione w poniższej tabeli i rozdziale IV przedsięwzięcia w latach 2004-2006 kwotę ok. 204 200, 00 PLN. Dopełnieniem montażu finansowego są środki, które gmina wygospodaruje jako wkład własny. Mogą one obejmować oprócz środków budżetowych inne pozyskane z zewnętrznych źródeł finansowania (np. dotacje z WFOŚiGW lub MENiS). Wkład ten oszacowano na 306 300,00 PLN, z czego 96 300,00 PLN należy zaangażować w roku 2005, a 210 000,00 w roku 2006. Ze względu na kumulację inwestycji z postępem czasowym największe koszty generowane są w roku 2006. Kwoty te mogą ulec zmniejszeniu w wyniku niedostosowania szacunków kosztorysowych do rzeczywistych wartości robót po przetargach. Należy pamiętać o tym, iż dotacji z EFRR me można łączyć z dotacjami innych funduszy Unii Europejskiej. Szczegółową analizę zapotrzebowania na środki w ramach PRL przedstawiono w tabeli nr 15. Tabela nr 15. Planowane finansowanie inwestycji Programu Rozwoju Lokalnego Gminy Płoskinia w latach 2005-2006 , (w tyś. PLN) Lp. Nazwa projektu 1. Budowa wodociągu Tolkowiec-Jarzębiec Budowa wodociągu Strubno-Podlechy Budowa kanalizacji w Dąbrowie i modernizacja oczyszczalni w Płoskini 2. 3. 2005 2006 EFRR* BP** WW*** 241,5 32,2 240 32 EFRR RAZEM 2005-2006 EFRR BP WW 48,3 241,5 32,2 48,3 48 240 32 48 1 050 140 210 1 050 BP 140 WW 210 52 RAZEM: 4481,5 64,2 96,3 1 050 140 210 1 531,5 204,2 306,3 * - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego - 75% ** - Budżet Państwa (środki w dyspozycji Ministra Gospodarki i Pracy) – 10% *** - Wkład własny Gminy Płoskinia/ inne środki publiczne pozyskane przez gminę na realizację inwestycji – 15% Tabela nr 16. Plan inwestycji Gmina Płoskinia /2005-2013/ Źródła finansowania /w tys. zł/ Nazwa inwestycji Wartość inwestycji Gmina Budżet Państwa Dotacja EFRR Lata realizacji 322 48,3 32,2 241,5 2005 2 Budowa wodociągu TolkowiecJarzębiec Budowa wodociągu Strubno-Podlechy 320 48 32 240 2005 3 Budowa kanalizacji w Dąbrowie i modernizacja oczyszczalni w Płoskini 1 400 210 140 1 050 2006-2008 4 500 675 450 3 375 2007-2013 2 500 375 250 1 875 2007-2013 800 120 80 600 2007-2013 850 127,5 85 637,5 2007-2013 900 135 90 675 2007-2013 300 45 30 225 2007-2013 1 100 165 110 825 2007-2013 450 67,5 45 337,5 2007-2013 300 45 30 225 2007-2013 1 200 180 120 900 2007-2013 600 90 60 450 2007-2013 80 12 8 60 2007-2013 Lp. 1 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Budowa kanalizacji sanitarnej Wysoka Braniewska, Jarzębiec-TolkowiecLubnowo-Płoskinia Budowa oczyszczalni ścieków i kanalizacji sanitarnej w Długoborze Budowa drogi do Pierzchały Budowa wodociągu DąbrowaPłoskinia z modernizacją SUW w Dąbrowie Budowa dróg w miejscowości Dąbrowa Budowa drogi w miejscowości Płoskinia Budowa kanalizacji sanitarnej Strubno-Płoskinia Budowa wodociągu Długobór Osada, Łozy z przyłączami Budowa drogi w miejscowości Długobór Budowa drogi Strubno-PodlechyDługobór Budowa drogi gminnej DługobórRobuzy Budowa chodnika w Płoskini 53 VIII. SYSTEM WDRAŻANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY PŁOSKINIA Przedsięwzięcia przewidziane do realizacji w ramach PRL mają charakter inwestycyjny, co wynika z definicji obszarów wsparcia EFRR oraz zapisów UZPORR. System wdrażania Programu Rozwoju Lokalnego w gminie Płoskinia będzie zgodny z wymogami określonymi dla wdrażania poszczególnych projektów w ramach ZPORR, które to wymogi zostały określone w treści dokumentu programowego, Uzupełnieniu ZPORR, „Ogólnym Podręczniku Wdrażania ZPORR", aktach prawnych związanych z wdrażaniem funduszy strukturalnych (m.in. Ustawa z dn. 24 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju) oraz innymi przygotowanymi przez instytucje zaangażowane w ZPORR dokumentami metodycznymi i aktami prawnymi. Główną rolę w przygotowaniu odpowiednich wniosków aplikacyjnych, zgodnych z formatem wniosku do Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach ZPORR, odegrają pracownicy Urzędu Gminy Płoskinia, którzy będą odpowiedzialni za pełen nadzór nad realizacją zadań. Główną rolę w tym procesie odgrywają pracownicy ds. Inwestycji, zatrudnieni w Urzędzie Gminy Płoskinia oraz pracownik wydziału zajmującego się rozwojem i promocją gminy. 54 Osoby te są odpowiedzialne m.in. za: przygotowanie dokumentacji technicznej (nadzór nad pracami projektantów i innych zewnętrznych ekspertów), studiów wykonalności zgodnych z wytycznymi Ministerstwa Gospodarki i Pracy oraz wszystkich innych załączników niezbędnych do realizacji projektu, nadzór techniczny i merytoryczny nad Inżynierem Projektu, przygotowanie wniosków według obowiązujących procedur i zasad oraz złożenie ich w odpowiednim terminie w Instytucji Wdrażającej dany program, współpracę z jednostkami podległymi realizującymi projekty finansowane z budżetu gminy Płoskinia (pomoc tym jednostkom w przygotowaniu dokumentacji), współpracę z samorządem powiatowym i regionalnym. współpracę z Instytucją Zarządzającą ZPORR (Ministerstwo Gospodarki i Pracy) oraz z Instytucją Płatniczą (Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki) w zakresie wdrażanych projektów, przygotowanie odpowiedniej dokumentacji niezbędnej w razie przeprowadzenia kontroli realizacji Pośredniczącą, projektów Urzędy przez Kontroli instytucje Skarbowej, uprawnione(m.in. uprawnione organy Instytucję Komisji Europejskiej), nadzór nad terminową (zgodnie z harmonogramem rzeczowo-finansowym) realizacją Planu Rozwoju Lokalnego (monitoring), przygotowanie i wykonanie przetargów, zgodną z wymogami funduszy strukturalnych archiwizację dokumentacji, opracowywanie zgodnie z zapisami umów finansowania projektów okresowych, rocznych i końcowych raportów monitoringowych z realizacji projektów, zapewnienie właściwej z wytycznymi EFRR i UZPORR promocji projektów, ze szczególnym uwzględnieniem faktu zaangażowania środków unijnych. Nadzór nad całością realizowanych projektów sprawuje osobiście Wójt Gminy Płoskinia, natomiast nadzór nad kwestiami finansowymi związanymi z realizacją projektów sprawuje wydział finansowy UG Płoskinia oraz Skarbnik Gminy, który kontrasygnuje wszystkie dokumenty (zgodnie ze Statutem Gminy). Do głównych zadań pracowników odpowiedzialnych za finanse należy m.in. 55 opracowanie harmonogramów płatności, dbałość o zabezpieczenie wydzielonych subkont na potrzeby realizowanych zadań, właściwe opisywanie faktur, przygotowanie i/lub akceptacja wniosków o refundację poniesionych wydatków ze środków funduszy strukturalnych, budżetu państwa i innych źródeł zgodnie z określonymi przez dysponentów zasadami, dokonywanie płatności na rzecz wykonawców robót, dokonywanie płatności na rzecz innych jednostek zaangażowanych w realizację projektów. Wiele z opisanych w rozdziale IV PRL projektów będzie realizowana za zgodą i przy aktywnej pomocy jednostek podległych samorządowi gminnemu. Pracownicy tych i innych instytucji są zobligowani do stałej i ścisłej współpracy z pracownikami Urzędu Gminy Płoskinia w celu właściwego przygotowania dokumentacji projektowej oraz późniejszego wdrażania i monitorowania wskaźników osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego. W tym celu zaangażowanie pracowników Urzędu Gminy w przygotowanie i realizację projektu zostanie poprzedzone jednostronną deklaracją współpracy i zaangażowania w zadanie złożoną przez dyrektora/kierownika jednostki podległej samorządowi gminy. Dla przejrzystości systemu osobami właściwymi do kontaktu w sprawach projektu z instytucjami regionalnymi i centralnymi pozostają pracownicy Urzędu Gminy. 56 IX. SYSTEM MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ 9.1. Monitoring realizacji/postępu zadań Planu Rozwoju Lokalnego. Jak zostało wspomniane we wcześniejszych rozdziałach, realizacja wszystkich zamierzeń Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Płoskinia, ze względu na ograniczony budżet roczny gminy i konieczność realizacji wielu zadań własnych niekoniecznie o charakterze inwestycyjnym, uzależniony będzie od otrzymania dofinansowania ze środków zewnętrznych, a w szczególności z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach ZPORR. Biorąc powyższe pod uwagę można stwierdzić, iż monitoring realizacji PRL będzie ściśle skorelowany z monitoringiem osiągnięcia celów poszczególnych projektów prowadzonych zgodnie z zapisami dokumentów programowych oraz innych wytycznych związanych z wdrażaniem ZPORR w województwie warmińsko-mazurskim. Monitoring realizacji projektów odbywać się będzie zgodnie z zapisami umów finansowania projektów, wg których beneficjenci są zobligowani do składania raportów zgodnie z przygotowanymi formatami (w wersji papierowej i elektronicznej) w następujących terminach: raporty okresowe - składane przynajmniej raz na kwartał, w ciągu 7 dni roboczych od zakończenia okresu sprawozdawczego, raporty roczne - w ciągu 15 dni roboczych od zakończenia roku kalendarzowego, raporty końcowe - w ciągu 15 dni roboczych od zakończenia realizacji projektu. Liczba i charakter składanych raportów zależy od harmonogramu rzeczowo-finansowego realizowanych projektów. 57 Raport kwartalny za czwarty kwartał składany jest łącznie z raportem rocznym. Dodatkowo beneficjent (gmina Płoskinia lub podległe jej jednostki) będzie zobowiązany umową do niezwłocznego informowania instytucję wdrażającą o ujawnionych nieprawidłowościach w realizacji Projektu. Za przygotowanie raportów monitoringowych odpowiedzialna jest osoba ds. inwestycyjnych Urzędu Gminy Płoskinia, która współpracuje w tym zakresie (zgodnie ze schematem wskazanym w rozdziale VIII) z innymi komórkami Urzędu Gminy oraz innymi instytucjami bezpośrednio zaangażowanymi w realizację projektów. Na podstawie raportów, które podlegają każdorazowo zatwierdzeniu przez Wójta Gminy Płoskini możliwe będzie dokonanie obiektywnej oceny realizacji zamierzeń Planu Rozwoju Lokalnego. 9.2. Ocena realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Płoskini Raz do roku, wraz z oceną realizacji innych dokumentów programowych gminy z perspektywy realizacji budżetu gminy, Władze Gminy Płoskinia będą miały za zadanie podsumować realizację zamierzeń inwestycyjnych przedstawionych w PRL przypadających na poprzedni rok i rozpisać szczegółowe zadania na rok bieżący, uwzględniające m.in. postęp realizacji projektów i harmonogram wnioskowania o kolejne środki zgodnie z terminami aplikowania określonymi przez Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego bądź dysponentów innych programów. Podsumowanie realizacji PRL w roku ubiegłym będzie przedkładane do oceny Radzie Gminy. Podsumowanie w formie skróconego raportu zawierać będzie m.in. kopie raportów dot. realizacji projektów, o których mowa w podrozdziale 9.1 oraz wnioski z prowadzonych działań informacyjnych i promocyjnych PRL, które są przedmiotem rozważań w podrozdziale 9.4. Miarą oceny realizacji PRL, który koncentruje się na wdrożeniu skonkretyzowanych pod względem rzeczowym i finansowym działań inwestycyjnych, będzie decyzja Rady Gminy, odnośnie akceptacji wykonania budżetu, a tym samym działalności organów wykonawczych w Gminie, za rok poprzedni. Ocenie Planu Rozwoju Lokalnego zostanie poświęcona odrębna sesja Rady Gminy w miesiącu lutym bądź marcu każdego roku, na którą zostaną zaproszeni przedstawiciele podmiotów zaangażowanych w realizację projektów, włączając w to grono partnerów społecznych oraz przedstawicieli samorządu powiatu braniewskiego oraz samorządu regionalnego. Ocena PRL jest skutkiem interpretacji danych zebranych i skumulowanych w procesie monitoringu opisanego w rozdziale IX. l. 58 Ocena realizacji PRL opierać się zatem będzie na elemencie finansowym, czyli zgodności zamierzeń finansowych planu (rozdział VII) z ich rzeczywistą realizacją oraz wynikającym z tego elemencie rzeczowym, czyli stopniu osiągnięcia podstawowych wskaźników produktu, rezultatu i oddziaływania określonych w rozdziale VI PRL. Innym aspektem oceny realizacji zamierzeń w/w. dokumentu, a równocześnie polityki prorozwojowej Gminy Płoskinia będzie ocena dokonanych przez władze Gminy działań bezpośrednio przez mieszkańców gminy (głównych odbiorców efektów realizowanych projektów) w trakcie najbliższych wyborów samorządowych. 9.3. Współpraca pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Płoskinia wskazuje na obszary konieczne do wsparcia z punktu widzenia mieszkańców gminy oraz organizacji tu funkcjonujących. Zamierzenia inwestycyjne określone w rozdziale IV wynikają bezpośrednio z potrzeb zgłaszanych do władz gminy Płoskinia przez ww. „aktorów" życia społeczno-gospodarczego. Ze względu na stosunkowo małą wielkość gminy kontakt z potencjalnymi odbiorcami efektów projektów jest ułatwiony, co przejawiło się w postaci konsultacji społecznych przeprowadzonych w trakcie opracowywania Planu Rozwoju Lokalnego. Bardzo duży wkład w kreowanie polityki rozwoju gminy ma obok sektora publicznego (władz samorządowych i przedstawicieli instytucji publicznych) również sektor prywatny i instytucje społeczne. Władze gminy liczą na jeszcze większe zaangażowanie instytucji niepublicznych i mieszkańców gminy Płoskinia w realizację idei rozwoju społeczno-gospodarczego gminy. Będzie to jednak możliwe tylko poprzez realizację inicjatyw oddolnych, szczególnie o charakterze nieinwestycyjnym i ścisłą współpracę w tym zakresie nie tylko z władzami gminy, ale również z podobnymi instytucjami funkcjonującymi w innych gminach oraz w całym regionie. Pracownicy administracji gminnej w miarę posiadanych możliwości (za pośrednictwem komórki zajmującej się promocją i rozwojem gminy) będą zachęcać zarówno instytucje, jak również przedsiębiorców do wzmożonej aktywności w pozyskiwaniu zewnętrznych funduszy na prowadzoną przez nich działalność. Nie wyklucza się, dzięki 59 zaoszczędzonym środkom, dofinansowanie najciekawszych inicjatyw (szczególnie w obszarze przeciwdziałaniu bezrobociu i aktywizacji społecznej) z budżetu gminy Płoskinia. Takie podejście pozwoli na pełne wykorzystanie infrastruktury, która zostanie stworzona w okresie obowiązywania PRL 9.4. Upowszechnianie rezultatów realizacji Planu Rozwoju Lokalnego gminy Płoskinia. Bardzo ważnym elementem jest upowszechnianie osiągnięć związanych z realizacją PRL oraz zachęcanie do pełnego korzystania z udostępnionych dzięki niemu możliwości. Rozwiązania infrastrukturalne zaproponowane w Planie spełnią swoją funkcję, tylko wówczas, gdy zostaną właściwie wykorzystane, zarówno w sposób bezpośredni jak i pośredni, tzn. zostaną osiągnięte planowane wskaźniki oddziaływania Najważniejszym narzędziem komunikacji z potencjalnymi odbiorcami informacji w dobie rozwijającego się społeczeństwa informacyjnego, obok bezpośrednich kontaktów z zainteresowanymi, jest sieć internetowa. Gmina nie posiada własnego serwisu internetowego co w najbliższym czasie ulegnie zmianie, da to nieograniczone możliwości w zakresie m.in. promocji osiągnięć PRL i zachęcenia podmiotów mających siedzibę na terenie gminy i poza nią do korzystania z jego efektów. Bardzo ważne jest wykorzystanie potencjału gospodarczego, jaki będzie skutkiem realizacji PRL, ale także nie wolno zapominać o rosnących wciąż walorach przyrodniczych gminy (szczególnie poprzez zintensyfikowania procesów ochrony środowiska), które w połączeniu z dziedzictwem historycznym tych terenów powinny przyczynić się do intensyfikacji działalności turystycznej, a także bardzo ostatnio popularnej działalności agroturystycznej. Takiemu podejściu sprzyja niedaleka odległość do wielkich aglomeracji zarówno polskich jak i ukraińskich. Ważnym elementem będzie umieszczenie odnośników do strony internetowej Gminy na innych, często odwiedzanych portalach internetowych (np. witrynie samorządu województwa warmińsko-mazurskiego, powiatu braniewskiego), co w znacznym stopniu pozwoli na nisko-kosztową promocję gminy, jej osiągnięć i dziedzictwa. W celu dotarcia z informacją i propozycją współpracy do jak największej grupy zainteresowanych ważne będzie wykorzystanie innych, tradycyjnych nośników informacji, jak lokalna i regionalna prasa oraz lokalne i regionalne rozgłośnie radiowe i telewizyjne. Dla przybliżenia zagadnień związanych z realizacją PRL i przekonania wszystkich mieszkańców do tej idei i większego zaangażowania w czynne wsparcie rozwoju gminy 60 planowane jest organizowanie dorocznych otwartych spotkań ze wszystkimi zainteresowanymi osobami, na których dyskutowane będą efekty realizowanych dotąd projektów i zamierzenia na przyszłość. Gmina Płoskinia bądź wspierana przez nią organizacja pozarządowa podejmie również kroki w celu pozyskania zewnętrznego finansowania na wydanie ulotki promującej walory gminy oraz efekty realizacji projektów w ramach Planu Rozwoju Lokalnego. Istnieje możliwość realizacji takiego przedsięwzięcia z gminami sąsiadującymi w ramach współpracy na rzecz rozwoju całego powiatu lub regionu. Za realizację tzw. Public Relations związanego z wdrażaniem Planu Rozwoju Lokalnego odpowiedzialni są pracownicy Urzędu Gminy Płoskinia i inne osoby wyznaczone przez Wójta Gminy do w/w celów. 61
