DOKUMENTACJA GEOTECHNICZNA dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I w Sosnowcu Opracował: Dąbrowa Górnicza, sierpień 2006r. Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I SPIS TREŚCI: 1. WSTĘP 2. CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA INWESTYCJI 3. PRZEBIEG PRAC 3.1. Prace polowe 3.2. Prace kameralne 4. OPIS TERENU BADAŃ 4.1. Lokalizacja 4.2. Morfologia i hydrografia 4.3. Użytkowanie terenu badań 5. CHARAKTERYSTYKA GEOLOGICZNA TERENU BADAŃ 5.1. Budowa geologiczna i warunki wodne 5.2. Warunki geologiczno-inżynierskie podłoża 6. WNIOSKI SPIS TREŚCI: 1. Mapa dokumentacyjna w skali 1:2 000 2. Kary otworów geotechnicznych wraz z kattami otworów archiwalnych w skali 1:50 3. Przekroje geologiczno-inżynierskie w skali 1:2000/100 4. Legenda do przekrojów wraz z tabelą parametrów geotechnicznych 5. Objaśnienia geotechniczne Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 2 Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I 1. WSTĘP Urząd Miejski w Sosnowcu pismem znak WIM.3420-45/374/06 zlecił Przedsiębiorstwu „MORION” Sp. z o.o. opracowanie dokumentacji geotechnicznej dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej. Charakterystyka warunków gruntowo-wodnych została przeprowadzona w oparciu o wiercenia badawcze. Niniejsze opracowanie zostało wykonane zgodnie z przepisami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24.09.1998 w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych (Dz.U. Nr 126 poz. 839). Dla pracowania niniejszej dokumentacji wykorzystano materiały zawarte w: - „Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb modernizacji ul. Banacha w Sosnowcu wraz z rozbudową kanalizacji”. – Morion - 2004 2. CHARAKTERYTSYKA TECHNICZNA INWESTYCJI Przedmiotem inwestycji jest budowa kanalizacji sanitarnej. Projektowana budowa obejmować będzie położenie ciągu kanalizacyjnego w rejonie ulic Józefowskiej, Sokolskiej i Niemojewskiego. Ponadto planuje się budowę dwóch przepompowni posadowionych na głębokości 5 m ppt. 3. PRZEBIEG PRAC 3.1. Prace polowe W dniach 14 i 16 sierpnia 2006r. zostało wykonanych 11 otworów penetracyjnych z czego: - 1 otworu do głębokości 3,5 m ppt. - 7 otworów do głębokości 5,0 m ppt. - 1 otworu do głębokości 5,5 m ppt. - 2 otworów do głębokości 7,0 m ppt. Łącznie udokumentowano 58,0 mb. Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 3 Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I Różnice pomiędzy ilością metrów wykonanych a zatwierdzonych w umowie wynika z wykorzystania materiałów archiwalnych dostatecznie rozpoznających podłoże gruntowe w południowej części ulicy Sokolskiej. Otwór nr 2 został spłycony z planowanych 5,0 m ppt. do poziomu 3,5 m ppt. z uwagi na brak możliwości przewiercenia karbońskich osadów skalistych. Otwory zostały wykonane systemem mechaniczno-obrotowym przy użyciu wiertnicy H25SG oraz (otwór nr 8) przy użyciu zestawu ręcznego. W trakcie wiercenia prowadzono obserwacje i badania makroskopowe zgodnie z wymogami normy PN-86/B-04452. Badania polowe. Po zakończeniu wierceń otwory zlikwidowano przez zasypanie urobkiem z zachowaniem kolejności przewiercanych warstw. Rzędne otworów częściowo określone zostały według rzędnych zamieszczonych na mapie dostarczonej przez jednostkę Zamawiającą a w miejscach braku pikiet wysokościowych na podstawie przeprowadzonej niwelacji. Niwelacja dowiązana została do rzędnej określonej na pokrywie studzienki kanalizacyjnej zaznaczonej na zał. nr 1. 3.2. Prace kameralne W oparciu o wykonane prace terenowe oraz materiały archiwalne została opracowana dokumentacja wynikowa, na którą składają się: - mapa dokumentacyjna w skali 1:2000 - karty otworów geotechnicznych i otworów archiwalnych w skali 1:50 - przekroje geologiczno-inżynierskie w skali 1:2000 / 100 - legenda do przekrojów wraz z tabelą parametrów geotechnicznych - część tekstowa. 4. OPIS TERENU BADAŃ 4.1. Lokalizacja Przedmiotowy teren położony jest w granicach administracyjnych miasta Sosnowca, w jego północno-wschodniej części. Badania były wykonywane w rejonie ulic Józefowskiej, Sokolskiej, Niemojewskiego i okolic ul. Banacha. Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 4 Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I 4.2. Morfologia i hydrografia Według podziału fizyczno-geograficznego przedmiotowy teren położony jest w makroregionie – Wyżyna Śląska w obrębie podjednostki niższego rzędu zwanej Płaskowzgórzem Dańdówki. Teren badań stanowi łagodnie nachylony w kierunku południowym stok lokalnego wzniesienia pochodzenia karbońskiego. Rzędne terenu wynoszą od około 274,0 do 288,5 m npm. Na terenie badań nie występują zbiorniki i cieki wód powierzchniowych. Jedynie w rejonie otworów nr 8 i 9 zlokalizowany jest lokalny rów długości kilkudziesięciu metrów. Wody opadowe w większości spływają zgodnie z kierunkiem nachylenia terenu w stronę południową. 4.3. Użytkowanie terenu Teren badań stanowią asfaltowe i gruntowe ulice z obustronną zabudową o przeznaczeniu mieszkalno-gospodarczym. Okolice istniejących budynków stanowią sady, ogrody i place przydomowe. 5. CHARAKTERYSTYKA GEOLOGICZNA TERENU BADAŃ 5.1. Budowa geologiczna i warunki wodne Do głębokości rozpoznania wynoszącej maksymalnie 7,0 m podłoże geologiczne stanowią: - utwory karbonu - utwory czwartorzędu. Karbon – reprezentowany jest przez kompleks skał iłowcowo-mułowcowopiaskowcowych z pokładami węgla warstw orzeskich. Strop karbonu zalega na głębokości od 0,2 m ppt. (otwór nr 8) do 4,5 m ppt. (otwór nr 10). Karbońskie skały zapadają w kierunku SW pod kątem około 10-150. Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 5 Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I Dolną część profili wiertniczych w większości otworów wiertniczych stanowią iłowcowe skały miękkie. Osady te nawiercono na głębokościach od 2,2 do 3,5 m ppt. Stropową partię karbońskiego kompleksu skalnego stanowią gliniaste i lokalnie piaszczysto-kamieniste wietrzeliny skał macierzystych. Dominującym elementem profilu wietrzeliskowego są spoiste osady iłołupków barwy szarej i brązowej. Występują one praktycznie na całym omawianym terenie przykrywając ilaste skały karbonu. Miejscami w obrębie opisywanych iłołupków nawiercone zostały niewielkie przewarstwienia gruntów litologicznie odpowiadających pyłom piaszczystym i piaskom gliniastym. Lokalnie w rejonie archiwalnego otworu nr A-1/04 nawiercona została wietrzelina kamienista wykształcona w postaci piasków drobnych z gliną i kamieniami zwietrzałej skały piaskowcowej. Miąższość strefy wietrzeliskowej jest zróżnicowana i waha się od ok. 1,0 do ponad 2,5 m. W obrębie serii karbońskiej stwierdzono lokalne domieszki i warstwy zwietrzałego węgla miąższością dochodzące do 0,7 m. Nie nierównej zerodowanej powierzchni utworów karbońskich zalegają utwory czwartorzędowe, w obrębie których wyróżnia się serie genetyczne: - seria plejstoceńskiej akumulacji wodnolodowcowej - holoceńskie grunty organiczne - współczesne utwory antropogeniczne Utwory plejstoceńskiej akumulacji wodnolodowcowej mają podrzędne. Zostały one stwierdzone jedynie w formie niewielkich soczewek w rejonie otworów nr 5, 9 i 10 oraz w otworach archiwalnych nr A-1/04, A-5/04. Dominującym elementem osadów plejstocenu są niespoiste osady piasków drobnych, średnich i grubych z domieszką żwiru. Jedynie w otworze nr 5 na głębokości 0,5 m ppt. nawiercono warstwę gliny zwięzłej o miąższości 0,7 m. W rejonie otworów nr 9 i 10 strop omówionych wyżej wodnolodowcowych osadów piaszczystych przykrywa soczewka zastoiskowych (holocen) gruntów organicznych litologicznie reprezentowanych przez torfy. Strop tych osadów zalega na poziomie 2,0 m ppt. a ich miąższość wynosi 1,0 m (otwór nr 10) i 0,2 m (otwór nr 9). Na gruntach rodzimych pochodzenia karbońskiego i czwartorzędowego występują współczesne utwory antropogeniczne. Są to grunty nasypowe, litologicznie stanowiące mieszaninę piasków, iłów, glin, kamieni i gruzu rozmaitego pochodzenia. Lokalnie w Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 6 Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I materiale nasypowym występują również domieszki humusu. Miąższość nasypów wynosi od 0,4 do 2,0 m. Przeprowadzone w sierpniu 2006 r wiercenia geotechniczne oraz dane zawarte w materiałach archiwalnych potwierdzają występowanie w podłożu gruntowym lokalnych i nieregularnych przejawów wody. Wodę gruntową w postaci sączeń oraz zwierciadła swobodnego i lekko napiętego nawiercono w przewarstwieniach węgla kamiennego, w niespoistych osadach wietrzeliskowych oraz w wodnolodowcowych gruntach piaszczystych i nasypach. Wystąpienia wody gruntowej przedstawia poniższa tabela: Tabela nr 1 Zwierciadło wody [m ppt.] nawierconego ustalonego Rzędna zwierciadła wody ustalonej [m npm.] Nr otworu Rodzaj gruntu 1 nN Sączenie 1,7 286,78 2 KWg (Pg) Sączenie 1,0 282,18 3 ck 4,7 3,9 274,49 7 SM (ic//ck) 3,5 3,5 270,35 9 Ps+G//Pg 10 Pr (+Ż) 3,0 3,0 274,00 A-1/04 KW (Pd+Kpc) 2,2 2,2 271,10 A-3/04 nB 0,7 0,7 276,18 A-4/04 KWg (I//) 2,3 2,3 277,00 A-5/04 Pd/Ps Sączenie 2,2 274,80 Sączenie 1,3 278,36 Wody podziemne są zasilane drogą infiltracji opadów atmosferycznych. Badania archiwalne tego obszaru wykazują, że wody gruntowe mają agresywność typu siarczanowego w stopniu słabym. Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 7 Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I 5.2. Warunki geologiczno-inżynierskie Na podstawie wykonanych badań i obserwacji grunty podłoża podzielono na warstwy geotechniczne przyjmując za kryterium podziału pochodzenie, wykształcenie litologiczne gruntów oraz odmienność parametrów geotechnicznych. Parametry geotechniczne gruntów zostały określone metodą C wg PN-81/B-03020. Wartości charakterystyczne zestawiono w tabeli na zał. nr 4. Warstwa I – obejmuje antropogeniczne grunty nasypowe zaklasyfikowane jako nasypy niekontrolowane i lokalnie budowlane. Dla potrzeb niniejszej dokumentacji grunty te rozpatrzono łącznie. Litologicznie wykształcone są one jako mieszanina piasków, iłów i glin z materiałem kamienistym. Nasypy często zawierają domieszki humusu. Z przeprowadzonych wierceń oraz z materiałów archiwalnych wynika, ze warstwa nasypowa tworzy w rejonie projektowanej kanalizacji praktycznie ciągłą pokrywę (poza rejonem otworów nr 7 i 8) o miąższości od 0,4 do 2,0 m ppt. Ze względu na znaczą zmienność w litologicznym wykształceniu oraz prawdopodobne zróżnicowanie stanu zagęszczenia materiał nasypowy należy zaliczyć do gruntów nienośnych, nie nadających się do bezpośredniego posadowienia ciągu kanalizacyjnego. Warstwa II – obejmuje występującą jedynie w rejonie otworów nr 9 i 10 warstwę holoceńskich osadów organicznych. Litologicznie reprezentowana jest ona przez czarne torfy. Według przeprowadzonych badań wilgotność torfów wynosi od 62,2-68,0 %. Miąższość osadów organicznych wynosi 1,0 m (otwór nr 10) i 0,2 m (otwór nr 9). Pod względem przydatności pod zabudowę grunty warstwy II należy uznać za nienośne, nie nadające się pod zabudowę. Pakiet III – obejmuje wodnolodowcowe osady czwartorzędu podzielone na trzy warstwy. Warstwy IIIa i IIIb – zaliczono tu osady niespoiste litologicznie wykształcone w postaci piasków drobnych – warstwa IIIa oraz piasków średnich zaglinionych i piasków grubych z domieszką żwirów – warstwa IIIb. Omawiane osady występują w postaci lokalnych soczewek jedynie w otworach nr 9 i 10 oraz w Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 8 Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I profilach otworów archiwalnych nr A-1/04 i A-5/04. Uogólniony stopień zagęszczenia gruntów warstw IIIa i IIIb wynosi ID0,50 co odpowiada wskaźnikowi zagęszczenia IS=0,94. Osady omawianych warstw często prowadzą wody gruntowe. Współczynnik filtracji dla gruntów warstwy IIIa wynosi szacunkowo k2,5*10-5-1*10-4 m/s, natomiast dla piasków warstwy IIIb k1*10-4-9*10-4 m/s Pod względem przydatności pod zabudowę omawiane osady stanowią ośrodek nośny, małościśliwy. Warstwa IIIc – obejmuje warstwę wodnolodowcowej gliny zwięzłej występującej jedynie w otworze nr 5 na głębokości od 0,5 do 1,2 m ppt. Uogólniony stopień plastyczności dla gruntu warstwy IIIc określono na poziomie IL 0,15 (symbol geologicznej konsolidacji „C”). Z uwagi na niewielki zasięg i poziom zalegania osady wydzielenia IIIc nie będą miały większego wpływu na warunki posadowienia projektowanej kanalizacji, nie mniej jednak należy uznać omawiane grunty jako nośne, nadające się pod posadowienie. Pakiet IV – obejmuje karbońskie skały iłowcowo-piaskowcowo-mułowcowe oraz ich wietrzeliny. Z uwagi na zróżnicowanie w ich litologicznym wykształceniu pakiet IV podzielono na trzy warstwy. Warstwa IVa– obejmuje spoiste osady powstałe na skutek procesów wietrzenia macierzystych skał iłowcowych i lokalnie mułowcowych. Grunty warstwy IVa a występują w podłożu projektowanej kanalizacji powszechnie, praktycznie we wszystkich profilach otworów wiertniczych. Litologicznie wykształcone są one jako iłołupki z lokalnymi przewarstwieniami pyłów piaszczystych i piasków gliniastych. Ponadto osady te lokalnie zawierają przewarstwienia i domieszki węgla kamiennego. Uogólniony stopień plastyczności dla warstwy IVa przyjęto IL≤0,00 (stan półzwarty). Ze względu na znaczną przewagę materiału ilastego symbol geologicznej konsolidacji przyjęto jako „D”. Jako podłoże projektowanej kanalizacji i przepompowni grunty warstwy IVa należy uznać za dobre, nadające się do posadowienia. Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 9 Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I Warstwa IVb– zaliczono tu karbońskie wietrzeliny kamieniste nawiercone jedynie w otworze archiwalnym nr A-1/04 na głębokości 1,5 m ppt. Litologicznie stanowią one piaski drobne zaglinione oraz występujące w dolnej i środkowej części profilu piaski drobne z okruchami i kamieniami zwietrzałego piaskowca. Ich stan określono jako zagęszczony o ID0,70. Grunty warstwy IVb należą do nośnych i małościśliwych. Warstwa IVc– nalezą tu skały miękkie - zwietrzałe iłowce. Występują one w większości otworów wiertniczych ze stropem na poziomie od 2,2 m ppt. do 3,0 m ppt. Grunty skaliste warstwy IVc nalezą do nośnych i małoodkształcalnych. Zwraca się uwagę jednak na możliwe trudności podczas prowadzenia wykopów planowanej kanalizacji prowadzonych w omawianych utworach – klasa urabialności VI. 6. WNIOSKI 1. Podłoże budowlane do głębokości rozpoznania wynoszącej maksymalnie 7,0 m ppt ma charakter niejednorodny i warstwowany. Budują je nośne utwory warstw III i IV oraz nienośne grunty warstwy I i II. 2. Woda gruntowa na przedmiotowym terenie do głębokości wierceń występuje nieregularnie w postaci sączeń oraz zwierciadła swobodnego i lekko napiętego. Z uwagi na nośne grunty występujące w podłożu projektowanej kanalizacji oraz jedynie lokalne przejawy wody gruntowej warunki gruntowe należy uznać za proste. 3. Posadowienie ciągu kanalizacyjnego i pompowni P-I i P-II Projektowaną kanalizację sanitarną oraz przepompownie P-I i P-II posadowić można na dowolnej głębokości w obrębie gruntów warstw III i IV. W miejscach ewentualnych przegłębień nienośnych utworów nasypowych (warstwa I) oraz organicznych osadów (warstwa II) pod rurą kanalizacyjną należy zastosować posypkę piaskową miąższości 30 cm. zagęszczoną do ID=0,50. Podobnie gdy w podłożu ciągu kanalizacyjnego lub przepompowni pojawiać się będą warstwy węgla kamiennego pod rurą kanalizacyjną Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 10 Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Sokolskiej i Józefowskiej – etap I należy wykonać podsypkę piaskową. Prowadzenie wykopów kanalizacji wymagać będzie wykonania lokalnych odwodnień podłoża. . 4. Podczas wykonywanych prac ziemnych (wykopy) związanych z projektowaną kanalizacją należy spodziewać się wystąpienia trudno urabialnych gruntów skalistych zaliczonych do kategorii urabialności VI. 5. Głębokie wykopy (Hw > 3 m) o ścianach pionowych wymagać będą obudowy zabezpieczającej przed utratą stateczności. Zasięg strefy oddziaływań należy przyjmować - w piaskach SI = 0,5 Hw - w glinach SI = 0,75 Hw - w iłach SI = 1 Hw. Przedsiębiorstwo „MORION” Sp. z o.o. 11