Uploaded by User8579

Początki Starożytnej Grecji - notatka

advertisement
‭Początki Starożytnej Grecji‬
‭ tarożytna Grecja, określana również jako‬‭Hellada‬‭,‬‭obejmowała obszary leżące na południu półwyspu‬
S
‭Bałkańskiego, wyspy Morza Egejskiego oraz wybrzeża Azji Mniejszej (dzisiejsza zachodnia Turcja). Ten region‬
‭charakteryzował się wyjątkowo rozwiniętą linią brzegową, pełną zatok i półwyspów, co sprzyjało kontaktom‬
‭handlowym i wymianie kulturowej. W tym zróżnicowanym krajobrazie morze było kluczowym elementem‬
‭życia codziennego, ułatwiając rozwój żeglugi i handlu między osadami.‬
‭ ellenowie‬‭(nazwa Greków wywodzi się od mitycznego‬‭przodka Hellena), zaczęli osiedlać się na tych terenach‬
H
‭już w neolicie (ok. 6500 p.n.e.), zakładając pierwsze wspólnoty rolnicze. Osady te z czasem przekształciły się w‬
‭bardziej złożone organizmy polityczne i kulturowe, tworząc podstawy dla powstania starożytnych cywilizacji‬
‭greckich.‬
‭1. Cywilizacja Minojska (3000–1450 p.n.e.)‬
‭ ywilizacja minojska była pierwszą zaawansowaną kulturą na terenie Grecji, rozwijającą się na wyspie Kreta.‬
C
‭Okres ten, nazywany również epoką pałacową, zapoczątkował rozwój architektury, pisma i sztuki.‬
‭●‬ C
‭ entrum w Knossos‬‭: Najważniejsze miejsce cywilizacji‬‭minojskiej stanowił pałac w Knossos, wielki‬
‭kompleks pałacowy o funkcjach administracyjnych, handlowych i religijnych. W jego dekoracjach‬
‭dominują freski przedstawiające przyrodę, życie codzienne i ceremonie religijne, np. „skok przez‬
‭byka” – jeden z symboli kultury minojskiej.‬
‭●‬ ‭Religia Minojczyków‬‭: W religii minojskiej dominował‬‭kult natury, a szczególnie byka, który miał‬
‭znaczenie symboliczne. Oprócz tego czczono różne boginie i bóstwa związane z płodnością oraz‬
‭ochroną ziemi.‬
‭●‬ ‭Zanik Cywilizacji‬‭: Cywilizacja minojska upadła po‬‭serii katastrof naturalnych, m.in. po wybuchu‬
‭wulkanu na Santorynie oraz z powodu inwazji Mykeńczyków, którzy przejęli wpływy na Krecie.‬
‭2. Cywilizacja Mykeńska (1600–1100 p.n.e.)‬
‭ ykeńczycy byli ludem, który przejął część tradycji minojskiej i stworzył na kontynencie pierwsze‬
M
‭państwa-pałace, w tym Mykeny, Tiryns i Pylos. Byli to pierwsi Grecy, którzy posługiwali się językiem greckim‬
‭i pozostawili po sobie inskrypcje w piśmie linearnym B.‬
‭●‬ P
‭ aństwa-pałace i architektura‬‭: W każdym większym ośrodku,‬‭takim jak Mykeny, Tiryns i Pylos,‬
‭Mykeńczycy zbudowali potężne twierdze otoczone murami cyklopowymi. Najważniejsze odkrycie w‬
‭Mykenach to tzw. Skarbiec Atreusza, grobowiec kopułowy, oraz groby szybowe pełne bogatych darów‬
‭grobowych.‬
‭●‬ ‭Religia Mykeńczyków‬‭: Mykeńczycy czcili bóstwa, które‬‭są znane także z późniejszej mitologii‬
‭greckiej, np. Zeusa, Atenę, Hermesa, co świadczy o kontynuacji wierzeń w późniejszej Grecji.‬
‭●‬ ‭Koniec cywilizacji Mykeńskiej‬‭: Cywilizacja ta zanikła‬‭około 1100 p.n.e. na skutek wewnętrznych‬
‭konfliktów oraz najazdów Dorów, co zapoczątkowało tzw. „wieki ciemne”.‬
‭3. Wieki Ciemne (ok. 1100–800 p.n.e.)‬
‭ o upadku cywilizacji mykeńskiej Grecja weszła w okres tzw. wieków ciemnych. Był to czas trudności i regresu‬
P
‭– miasta były opuszczane, pismo zanikło, a populacja spadła. Jednak z czasem, ludność grecka zaczęła się‬
‭organizować na nowo.‬
‭●‬ N
‭ owe osiedla i społeczności‬‭: W wiekach ciemnych Grecy‬‭osiedlali się w małych wspólnotach i zaczęli‬
‭tworzyć lokalne ośrodki, które stały się podwalinami przyszłych miast-państw.‬
‭●‬ ‭Powrót pisma‬‭: Pod koniec tego okresu Grecy przyjęli‬‭alfabet fenicki, który stał się podstawą‬
‭późniejszego alfabetu greckiego, umożliwiając zapis poezji i historii, w tym eposów Homera.‬
‭4. Epoka Archaiczna (800–500 p.n.e.)‬
‭ epoce archaicznej narodziła się kultura i cywilizacja grecka w kształcie, jaki znamy z późniejszych wieków.‬
W
‭Powstawały miasta-państwa, zwane‬‭polis‬‭, które były‬‭od siebie niezależne, a jednocześnie dzieliły wspólne‬
‭tradycje i religię.‬
‭●‬ M
‭ iasta-państwa (Polis)‬‭: Najważniejsze polis to Ateny,‬‭Sparta, Korynt, Tebai wiele innych. Każde‬
‭polis miało swój ustrój polityczny, np. demokratyczne Ateny i militarystyczna Sparta. W epoce‬
‭archaicznej miasta te rywalizowały między sobą, ale jednocześnie rozwijały handel, architekturę i‬
‭sztukę.‬
‭●‬ ‭Religia‬‭: W epoce archaicznej Grecy zaczęli spisywać‬‭swoje mity, które wcześniej były przekazywane‬
‭ustnie. Kształtowały się wierzenia, które stały się podstawą greckiej mitologii. Czczono wielu bogów,‬
‭którzy zamieszkiwali Olimp, m.in. Zeusa, Atenę, Apolla, Artemidę, Afrodytę i innych.‬
‭●‬ ‭Kolonizacja‬‭: Grecy w tym okresie zakładali kolonie‬‭na wybrzeżach Morza Śródziemnego i Czarnego.‬
‭Kolonie te przyczyniły się do rozwoju handlu, rozpowszechniania kultury greckiej oraz wymiany idei i‬
‭technologii.‬
‭5. Wojna Trojańska – Mit czy Historia‬
‭ ojna trojańska, opisana w „Iliadzie” i „Odysei” Homera, miała być konfliktem między Grekami a Troją,‬
W
‭mitycznym miastem w Azji Mniejszej. Choć wojna ta jest często uznawana za mit, istnieją dowody‬
‭archeologiczne sugerujące, że w Troi mogło dochodzić do konfliktów.‬
‭●‬ M
‭ it wojny trojańskiej‬‭: Według mitu wojna rozpoczęła‬‭się, gdy Parys, książę Troi, porwał Helenę,‬
‭żonę króla Sparty Menelaosa. Grecy pod wodzą Agamemnona ruszyli na Troję, by ją odzyskać. Po‬
‭dziesięciu latach walk Troja upadła z powodu podstępu Greków z koniem trojańskim.‬
‭●‬ ‭Znaczenie wojny trojańskiej‬‭: Wojna trojańska była‬‭symbolem heroizmu i honoru dla Greków. Eposy‬
‭Homera, „Iliada” i „Odyseja”, odegrały kluczową rolę w formowaniu greckiej tożsamości kulturowej i‬
‭stały się częścią edukacji Greków w późniejszych epokach.‬
‭6. Dziedzictwo Początków Grecji‬
‭ oczątki starożytnej Grecji – od cywilizacji minojskiej, poprzez mykeńską, wieki ciemne, aż po epokę‬
P
‭archaiczną – miały ogromny wpływ na rozwój greckiej cywilizacji. Grecy stworzyli podstawy filozofii, nauki,‬
‭sztuki i polityki, które miały później zdominować świat starożytny.‬
Download