Złota liczba wyraża proporcję zwaną złotym lub boskim podziałem, kiedy całość odcinka ma się do jego większej części tak, jak ta większa część do mniejszej. A AC AB AB BC B C 5 1 2 Złota liczba związana ze złotym podziałem zadziwiała przez stulecia matematyków, architektów, botaników, fizyków i artystów niezwykle interesującymi własnościami. Podział odcinka na takie dwie nierówne części, że stosunek większej części do mniejszej wynosi tyle samo, ile stosunek całego odcinka do większej części nazywa się złotym podziałem (złotym cięciem). Złoty podział wykorzystuje się często w estetycznych, proporcjonalnych kompozycjach architektonicznych, malarskich, fotograficznych Parthenon na Akropolu fronton świątyni mieści się w złotym prostokącie plan świątyni jest złotym prostokątem Twórcą rzeźby był Leochares (IV wiek pne.) Linia I dzieli na dwie części całą postać w złotej proporcji, linia E wskazuje złotą proporcję między głową a górną częścią tułowia, linia O zaznacza podział nóg w Kolanach według złotego cięcia. Złote cięcie w przyrodzie Na wspólnej gałązce między każdymi dwiema parami listków trzecia para leży w miejscu złotego cięcia. o złota liczba jest dodatnim rozwiązaniem równania: 1 0 2 o dokładna wartość: o o 5 1 2 przybliżona wartość: 1,61803 kwadrat złotej liczby: 2 1 o odwrotność złotej liczby: 1 o 1 dokładna wartość: 5 1 2 1 o przybliżona wartość: 1 0,61803 Złoty podział odcinka Stosunek dłuższej części odcinka do krótszej, jest taki sam, jak stosunek całego odcinka do dłuższej części. liczba wyrażająca stosunek złotego podziału to złota liczba (oznaczana grecką literą φ (fi)). a b a+b a a+b b a Własności złotej liczby Aby podnieść do kwadratu złotą liczbę, wystarczy dodać do niej jedynkę. Aby znaleźć odwrotność złotej liczby, wystarczy odjąć od niej jedynkę. W złotym prostokącie stosunek długości do szerokości jest złotą liczbą Prostokąt otrzymany po odcięciu możliwie największego kwadratu jest złotym prostokątem a-b b b a • • • punkt przecięcia przekątnych pięciokąta foremnego wyznacza ich złoty podział. przekątna pięciokąta foremnego pozostaje w złotej proporcji z jego bokiem. złoty stosunek w pięciokącie foremnym odkrył i udowodnił Hippasus (V wiek pne). Pięciokąt foremny gwiaździsty gwiazda pitagorejska godło Bractwa Pitagorejczyków symbol doskonałości według Pitagorejczyków. Złotemu podziałowi podlega cały promień gwiazdy oraz jego dłuższa część powstała w wyniku podziału. b a b Liczba pszczół płci żeńskiej do trutni jakiegokolwiek ula na świecie to liczba φ Nasiona słonecznika rosną w dwóch przeciwnych sobie spiralach. Stosunek średnic obrotu kolejnych spirali wynosi φ Spiralnie układające się płatki szyszki sosny, układ liści na łodygach roślin, segmentacja owadów to wszystko wykazuje niesamowite posłuszeństwo liczbie φ Odległość od czubka głowy do podłogi podzielona przez odległość od pępka do podłogi Odległość między ramieniem a czubkiem palców, podzielona przez odległość między łokciem a czubkiem palców Odległość od biodra do podłogi podzielona przez odległość od kolan do podłogi Stawy dłoni, palce u nóg odległość między kręgami… …wszystko to jest posłuszne złotej proporcji, Liczba doskonała to liczba naturalna, która jest sumą wszystkich swych dzielników właściwych. Najmniejszą liczbą doskonałą jest 6,ponieważ 6 = 3 + 2 + 1, gdzie 3,2,1 to dzielniki tej liczby Następne to: 28 = 14 + 7 + 4 + 2 + 1, 496=1+2+4+8+16+31+62+124+248, 8’128= 1 + 2 + 4 + 8 + 16 + 32 + 64 + 127 + 254 + 508 + 1016 + 2032 + 4064 . . i kolejne: 33’550’336, 137’438’691’328, 2305843008139952128… Prawdopodobnym jest, że o liczbach doskonałych wiedzieli już starożytni Egipcjanie. Starożytni znali tylko cztery liczby doskonałe: 6 (jako doskonała zauważona została przez Św. Augustyna (354-430), który napisał "Sześć jest liczbą samą w sobie doskonałą nie dlatego, że Bóg dokonał dzieła stworzenia w sześć dni; raczej Bóg stworzył wszystko w dni sześć, bo liczba sześć jest doskonała właśnie."), 28 ,(księżyc obiega Ziemie w ciągu 28 nocy),496 ,8128. żyjący na przełomie I i II wieku Mikomachos, autor "Arytmetyki", uważał, że obiekty doskonałe i piękne zawsze są rzadkie, toteż nie należy się spodziewać, że liczb doskonałych będzie dużo Dziś znamy 44 liczb doskonałych. Ostatnią znalezioną "ręcznie" (w 1911 roku) jest 2^288· (2^289− 1) która ma 173 cyfry w rozwinięciu dziesiętnym.. Pierwsze udokumentowane rozważania o liczbach doskonałych pojawiają się w „Elementach” Euklidesa około 300 roku p.n.e. Znajduje się tam twierdzenie Dziś znamy 44 liczb doskonałych. Ostatnią znalezioną "ręcznie" (w 1911 roku) jest 2288 2289 1 która ma 173 cyfry w rozwinięciu dziesiętnym.. Liczba doskonała: 26’972’592(26’972’593-1) ma 4 197 919 cyfr. Odkryto ją 1 czerwca 1999 roku. Liczba: 213’466’916(213’466’917-1) także jest doskonała. Największą znaną dziś liczbą doskonałą parzystą jest230’402’456·(230’402’457-1) – liczy ona 18 304 103 cyfr! Każda liczba doskonała jest zaprzyjaźniona ze sobą.