Regulamin XIV międzyszkolnego konkursu wiedzy ekologicznej i przyrodniczej pod hasłem „Woda jest życiem” organizowanego w ramach Dnia Ochrony Środowiska w Gimnazjum w Zespole Szkół im. Prymasa Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Dobrzejewicach. przy wsparciu finansowym Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu Zapraszamy do udziału w kolejnej edycji konkursu ekologicznego z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Środowiska oraz Święta Województwa , którego hasłem przewodnim w tym roku będzie WODA . Termin konkursu Konkurs odbędzie się 3 czerwca 2016 roku o godz. 900 Uczestnicy konkursu do udziału w konkursie zapraszamy 3 osobowe zespoły uczniów klas VI ze Szkół Podstawowych z terenu województwa kujawsko-pomorskiego oraz 3 osobowy zespół z Gimnazjum w Dobrzejewicach. uczniowie będą pracować w zespołach mieszanych składających się z przedstawicieli każdej ze szkół Organizatorzy konkursu Zespół Szkół – Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. Prymasa Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Dobrzejewicach Nauczyciele przedmiotów przyrodniczych. Cele i zadania konkursu: wzbudzanie u uczniów zainteresowań przyrodą i ekologią kształtowanie poglądów na stan środowiska naturalnego uświadamianie problemów związanych z ochroną przyrody kształtowanie postawy odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego 1 Przebieg konkursu Konkurs składa się z 6 etapów ; etap wstępny -eliminacje odbędą się w szkołach zgłoszonych do udziału w konkursie organizowanym przez ZS Dobrzejewice . Etap I – polegający na napisaniu testu składającego się z 20 pytań . Oto zagadnienia do przygotowania na konkurs: 1. Jakie jest znaczenie wody dla funkcjonowania życia na ziemi? służy do picia ludziom, zwierzętom, środowisko życia roślin i zwierząt dobry rozpuszczalnik ważny składnik budowy organizmów żywych np. organizm człowieka w2/3 składa się z wody 2. W jakich postaciach występuje woda w przyrodzie? 3. W jakiej temperaturze woda krzepnie a jakiej zaczyna wrzeć? 4. Ile % powierzchni kuli ziemskiej stanowią morza i oceany? 5. Podaj 3 przykłady zanieczyszczeń przedostających się do rzek. 6. Na czym polega zakwit wody? 7. Podaj po trzy przykłady wód stojących i płynących. 8. Chronione gatunki roślin i zwierząt (skorupiaki, mięczaki, płazy, ryby, gady, ptaki ssaki) żyjące w wodzie, bądź związane ze środowiskiem wodnym. 9. Przykłady roślin żyjących w jeziorach i stawach w strefie przybrzeżnej jezior - roślin wynurzonych (których korzenie znajdują się pod wodą) - roślin o liściach pływających - roślin zanurzonych 10. Przykłady organizmów wrażliwych na zanieczyszczenia wody? (raki , łososie, larwy jętek, widelnic, chruścików). 11. Wymień przystosowania ryby do życia w wodzie (należy podać 6 przystosowań). 12. Na jakie 2 grupy dzielimy ryby pod względem budowy szkieletu, podaj po 2 przykłady ryb należących do każdej grupy. (Wyróżniamy ryby kostnoszkieletowe i chrzęstnoszkieletowe, przykładami ryb chrzęstnoszkieletowych są rekiny i płaszczki, natomiast do ryb kostnoszkieletowych należą ryby słodkowodne). 13. Podaj 3 przykładowe łańcuchy pokarmowe w środowisku wodnym. 14. Jak nazywa się proces użyźniania wód wywołany m. in. intensywnym nawożeniem pól uprawnych, prowadzący do zarastania zbiorników? (eutrofizacja) 15. Na czym polega proces samooczyszczania wody? 16. Ile wyróżnia się obecnie klas czystości wody? (obecnie używa się skali pięciostopniowej: Klasa I –wody o bardzo dobrej jakości, Klasa II – wody o dobrej jakości, Klasa III- wody zadowalającej jakości, Klasa IV – wody niezadowalającej jakości Klasa V – wody złej jakości 17. Jak nazywa się narząd służący do oddychania tlenem rozpuszczalnym w wodzie , podaj przykłady organizmów posiadających taki narząd ? 18. Za pomocą jakich pierwiastków dokonuje się dezynfekcji wody wodociągowej?(ozon, chlor) 2 19. W jakich trzech etapach dokonuje się oczyszczania ścieków w oczyszczalniach ścieków. (mechaniczne , biologiczne i chemiczne) 20. Pojęcia: plankton, nekton, bentos, ikra, tarło, skrzek, narybek. 21. Obieg wody w przyrodzie (procesy- parowanie i skraplanie). 22. Wilgotność powietrza, opady i osady atmosferyczne (rodzaje, pomiar). 23. Rzeźbotwórcza działalność rzek (np. powstawanie meandru, typy ujść rzecznych). 24. Zasoby wodne Ziemi. Etap II – rozpoznawanie gatunków zwierząt i roślin związanych ze środowiskiem wodnym na podstawie prezentacji multimedialnej. Każdy zespół będzie losował po 5 slajdów, Na podanie prawidłowej odpowiedzi uczniowie będą mieli 30 sekund. Za podanie odpowiedzi będą mogli uzyskać 1 pkt, za brak odpowiedzi 0 pkt. Etap III – Quiz ze znajomości mapy Polski, Europy i świata (mórz, oceanów rzek i jezior) Zakres obiektów do wskazania na mapie: Polska – Morze Bałtyckie, Jezioro Śniardwy, Jezioro Mamry, Zalew Szczeciński, Wisła, Odra, Narew, San, Zalew Wiślany, Zatoka Gdańska, Łebsko, Gardno, Drwęca, Brda, Noteć, Bug, Warta, Wieprz, Pilica, Kan. Bydgoski, Kan. Augustowski, Kan. Wieprz-Krzna, Kan. Gliwicki. Europa – Morze Czarne, Jezioro Ładoga, Wołga, Dunaj, Morze Adriatyckie, Morze Egejskie, Morze Północne, Łaba, Jezioro Onega, Zatoka Biskajska, Morze Norweskie, Cieśn. Bosfor, Cieśn. Gibraltarska. Świat – Indus, Ganges, Mekong, Bajkał, M. Kaspijskie, J. Aralskie, J. Wiktorii, Niger, Tanganika, Niasa, J. Górne, J. Michigan, J. Huron, Murray i Darling, J. Czad, Missouri i Missisipi, Kongo, Nil, Amazonka, Ob, Lena, Jenisej, Ocean Atlantycki, Spokojny, Indyjski, Każdy zespół będzie losował zestaw z zaznaczonymi na mapie obiektami geograficznymi (po 5 z Polski i ze świata). Na rozwiązanie zadania uczniowie będą mieli 5 min. Za prawidłowe wskazanie obiektu uczniowie uzyskają 1 pkt, za błędne 0 pkt. Etap IV - rozwiązanie krzyżówek o tematyce związanej z ochroną środowiska a szczególności z ochroną wody Każdy zespół będzie miał 10 minut na rozwiązanie krzyżówki. Etap V- ułożenie rozsypanki – przyporządkowanie bezkręgowców wodnych do 2 grup – organizmów charakterystycznych dla wód czystych i brudnych Zespoły otrzymają w kopertach podpisane rysunki organizmów, zadaniem uczniów będzie przyporządkowanie organizmów w ciągu 5 minut. Organizmy są zamieszczone w załączniku w formacie PDF. Etap VI – narysowanie i zaprezentowanie przez zespoły plansz na jeden z trzech wylosowanych tematów. Oto propozycje tematów do przedstawienia na planszach: Temat I – w jaki sposób człowiek zanieczyszcza rzeki? (np. przemysł, ścieki z pól) 3 Temat II- w jaki sposób rodziny zanieczyszczają wodę? (np. używanie zbyt dużych ilości proszków do prania, wyrzucanie śmieci do wody. Temat III- w jaki sposób możemy oszczędzać wodę? ( np. zakręcanie wody podczas mycia zębów, prysznic zamiast kąpieli w wannie) Każdy zespół w ciągu 20 minut przygotuje, a następnie zaprezentuje plansze propagujące ochronę wód. Zwycięzcami zostaną uczniowie tego zespołu, który uzyska maksymalną liczbę punktów, w wypadku gdyby zespoły uzyskały identyczną liczbę punktów, zostanie przeprowadzona dogrywka. Nagrody Zwycięzcy konkursu otrzymają nagrody książkowe lub rzeczowe ufundowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu i dyplomy, a pozostali uczestnicy finału otrzymają drobne nagrody ( w miarę posiadania środków finansowych) i dyplomy potwierdzające ich udział w konkursie na etapie finałowym . Komisja Nauczyciele przedmiotów przyrodniczych w ZS w Dobrzejewicach. Grażyna Bortnowska i Tomasz Sojka oraz zaproszeni nauczyciele przyrody ze szkół podstawowych z terenu Gminy Obrowo. Zgłoszenia szkół w terminie do 15 kwietnia 2016 roku, przyjmuje nauczyciel biologii w ZS w Dobrzejewicach Grażyna Bortnowska- tel. kontaktowy 690990416 lub adres e-mail – [email protected] 4