Biologia rozwoju organizmów Osoby prowadzące przedmiot: dr Heliodor Wierzbicki, dr Wojciech Kruszyński Tematyka wykładów (15 x 45 min.) Nr wykładu 1. Mechanizmy rozwoju organizmów: performacja, pangeneza, epigeneza. 2. c.d. mechanizmy rozwoju organizmów: teorie ciągłości plazmy płciowej. 3. Główne etapy rozwoju wybranych grup organizmów: bruzdkowanie, blastulacja. c.d. główne etapy rozwoju wybranych grup organizmów: gastrulacja, powstawanie warstw zarodkowych, błon płodowych i łożyska. Podstawowe mechanizmy różnicowania się komórek organizmu: embriogeneza regulacyjna i zjawiska ją kontrolujące. c.d. podstawowe mechanizmy różnicowania się komórek organizmu: embriogeneza mozaikowa; rola cytoplazmy i determinantów w przebiegu tego procesu różnicowania. Genetyczna kontrola morfogenezy: rola i działanie genów polarności i genów homeotycznych oraz mechanizmy kontroli ich ekspresji. c.d. genetyczna kontrola morfogenezy: działanie kaskad regulacyjnych w poszczególnych etapach rozwoju zarodków, rodzaje i funkcje innych determinantów morfogenezy, ruchy morfogenetyczne. Ekspresja genomu zarodkowego: pochodzenie mRNA, mechanizmy aktywowania genów zarodka w trakcie embriogenezy. Organogeneza i mechanizmy jej kontroli: zjawisko i rodzaje indukcji, tkanki indukcyjne i kompetentne. c.d. organogeneza i mechanizmy jej kontroli: czynniki indukcji, zanik zdolności regulacyjnych, powstawanie obszarów zdeterminowanych, synteza białek specyficznych dla tkanek. Regeneracja komórek, tkanek i narządów: odróżnicowanie się komórek, predeterminacja, regeneracja kompensacyjna. Genetyczne aspekty starzenia się organizmu: programowana śmierć komórek, hipotetyczne mechanizmy starzenia się organizmów. Genetyka zachowania: dziedziczenie inteligencji i niektórych cech osobowości, różnice zachowań pomiędzy płciami. Genetyczna kontrola rozwoju organizmu a ewolucja: mechanizmy ewolucji, ewolucja chromosomów, badanie DNA pochodzącego ze szczątków organizmów, teorie powstawania współczesnych ras. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Temat Zalecane podręczniki: - Le Moigne A. (1999). Biologia rozwoju. Wydawnictwo Naukowe PWN. - Rodkiewicz B. (1998). Biologia rozwoju w zarysie. Wydawnictwo Naukowe PWN. - Jura Cz., Krzanowska H., Rzehak K. (1985). Podstawy embriologii zwierząt. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. - Twyman R.M. (2003). Biologia rozwoju. Krótkie wykłady. Wydawnictwo Naukowe PWN. 1