Zagadnienia do egzaminu z historii powszechnej średniowiecza

Zagadnienia do egzaminu z historii powszechnej średniowiecza
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
Cesarstwo Rzymskie w IV wieku - symptomy kryzysu.
Barbaryzacja Imperium Romanum.
Herezje, ruchy pustelnicze i monastyczne w III - IV wieku n.e.
Kryzys Cesarstwa Rzymskiego.
Wielka Wędrówka Ludów.
Upadek Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie.
Powstanie Cesarstwa Rzymskiego na Wschodzie.
Rządy Justyniana Wielkiego na Wschodzie.
Kultura i sztuka Cesarstwa Wschodniego.
Sytuacja wewnętrzna po śmierci Justyniana. Kryzys Cesarstwa.
Arabowie i islam.
Mahomet jako twórca nowego systemu religijnego i państwowego.
Charakterystyka islamu. Prawa i obowiązki wyznawców. Stosunek do innowierców.
Kryzys po śmierci Mahometa.
Literatura, filozofia, nauki ścisłe, stuka islamu.
Frankowie. Powstanie państwa Franków.
System społeczno – ekonomiczny państwa Franków. Lex Salica.
Odsunięcie Merowingów od władzy.
Powstanie Państwa Kościelnego.
Monarchia Karola Wielkiego.
Restauracja Cesarstwa Zachodniego przez Karola Wielkiego.
Renesans karoliński.
Upadek Cesarstwa Karola Wielkiego.
Podział monarchii Karola Wielkiego. Świt narodów europejskich.
Geneza i rozwój systemu feudalnego.
Normanowie. Podbój Anglii przez Normanów.
Słowiańszczyzna pierwotna: wyodrębnienie się grup językowych.
System religijny Słowian.
Państwo Samona.
Państwo Wielkomorawskie.
Cyryl i Metody, patronowie Europy. Misja chrystianizacyjna na Morawach.
Państwo nienieckie IX – X w.: od Rzeszy do Cesarstwa.
Cesarstwo Niemieckie Ottonów (I – III).
Sytuacja społeczno – polityczna w Niemczech X – XI wiek; miejsce Kościoła w strukturze
państwowej.
Papiestwo w X – XI wieku; emancypacja Kościoła spod władzy cesarskiej.
Pontyfikat Grzegorza VII.
Między cezaropapizmem a papocezaryzmem; spór o inwestyturę i jego konsekwencje dla obu
stron.
Nowe odmiany duchowości zakonnej w Europie w X-XI wieku.
Ruch krucjatowy w Europie – geneza (ideologia, czynniki społeczne, gospodarcze i polityczne).
Założenie i upadek Królestwa Jerozolimy.
Wyprawy krzyżowe: I – VI.
Zakony rycerskie – geneza powstania i konsekwencje dla Europy.
Europa w okresie krucjat: miasta, powstawanie uniwersytetów.
Kościół w dobie wypraw krzyżowych: „franciszkanizm”, „dominikanizm”, inkwizycja.
Walka o „Dominium Mundi”.
Schizma papieska w XII wieku.
Pontyfikat Innocentego III.
Wielkie bezkrólewie w Niemczech.
Rządy Kapetyngów we Francji.
Rozbicie terytorialne Francji i próby jego przezwyciężenia do końca XIII wieku.
Ruchy społeczno – heretyckie w Europie w okresie średniowiecza.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
Anglia w dobie przemian ustrojowych – geneza parlamentaryzmu angielskiego.
Rywalizacja francusko – angielska do końca XIII wieku.
Powstanie Państwa Ruskiego.
Chrzest Rusi.
Ruś do 1223 roku.
Mongołowie. Kształtowanie się potęgi mongolskiej.
Państwo Czyngis – Chana. Rozwój i upadek.
Sztuka wojenna Mongołów.
Ruś pod jarzmem tatarskim.
Wzrost znaczenia państwa moskiewskiego.
Proces zrzucania jarzma mongolskiego przez Ruś.
Zjednoczenie Rusi pod egidą Moskwy.
Zatarg Francji z Papiestwem na początku XIV wieku.
Wojna stuletnia w Europie (przyczyny, etapy, skutki).
Wojna Dwóch Róż w Anglii.
Kryzys Cesarstwa Niemieckiego w połowie XIII wieku.
Walka o spadek po Babenbergach.
Niemcy jako teren ścierania się wpływów Przemyślidów, Habsburgów i Luksemburgów.
Rządy Karola IV.
Złota Bulla Karola IV i jej znaczenie dla ustroju Cesarstwa.
Kryzys Kościoła zachodniego u progu XV wieku.
Wielka schizma zachodnia i próby jej przezwyciężenia.
Husytyzm w Czechach i jego rozprzestrzenianie się na inne kraje europejskie.
Bizancjum w II połowie XIII wieku.
Sprawa turecka w Europie. Krucjaty przeciw Turkom.
Upadek Konstantynopola.
Imperium Otomańskie do końca XV wieku.
Jesień średniowiecza w literaturze, sztuce, filozofii epoki.
Chronologia i periodyzacja epoki.
Kodeks i ethos rycerski – między mitami, legendami a rzeczywistością.
Zmierzch idei rycerstwa – koniec epoki średniowiecza?
Święci europejscy: św. Wojciech.
Pozycja społeczna kobiety w średniowieczu – jakich kobiet bali się mężczyźni w średniowieczu?
Życie mieszkańców miasta średniowiecznego.
Sztuka epoki średniowiecza: romanizm.
Sztuka epoki średniowiecza (2): gotyk.
Wielcy epoki: Czyngis-chan.
Potęga wiedzy – uniwersytety w średniowiecznej Europie.
Kim byli średniowieczni krzyżowcy?
Ruchy społeczno – religijne późnego średniowiecza
Historia prostytucji w średniowiecznej Europie.
Prekursorzy renesansu.