uchwała rady instytutu rosji i europy wschodniej

ZAŁĄCZNIK NR 6
UCHWAŁA RADY INSTYTUTU ROSJI I EUROPY WSCHODNIEJ
Z DNIA 26 MAJA 2009
w sprawie problematyki i zasad przeprowadzania egzaminu licencjackiego
Problematyka egzaminu licencjackiego
1. Historia kultury rosyjskiej
Filary kultury bizantyjskiej: antropologia monastyczna, liturgiczne źródła sztuki,
chrześcijańskie cesarstwo. Ruskie percepcje bizantyjskiego modelu kultury. Stary obrzęd.
Przemiany
cywilizacyjne czasów Piotra I. Rola Oświecenia w Rosji.
Samodzierżawie jako zjawisko kulturowe. (Kultura epoki Aleksandra I. Państwo i
społeczeństwo za panowania Mikołaja I. Cenzura, czasopiśmiennictwo, teatr. Historia i
historiozofia
w antynomii: Rosja – Zachód.) Słowianofile i okcydentaliści. Liberalizm. Radykalizm
raznoczyńców. Polemika wokół modelu kultury szlacheckiej i zbędnego człowieka. Szkoła
naturalna, „realna krytyka”, realistyczna sztuka, eksperymenty w dziedzinie
przyrodoznawstwa.
Koncepcje „czystej sztuki”, „czystej filozofii”.
Rola inteligencji w rozwoju ideologii rewolucji i utopii socjalizmu. Panslawizm. Koncepcje
M.
Danilewskiego, K. Leontjewa, W. Sołowjowa. Modernizm w kulturze - filozofia i metafizyka
jako
wyznaczniki kultury. Rola odrodzenia religijnego. Znaczenie tomu „Wiechi”.
Marksizm-leninizm. Mechanizmy zniewalania człowieka w państwie radzieckim. Homo
sovieticus. Utopizm i utopia komunistyczna. Związek Pisarzy Radzieckich. Cenzura. Realizm
socjalistyczny w sztuce. Samizdat, tamizdat. Żydzi w kulturze ZSRR. Dysydenci. Emigracja
rosyjska. Życie kulturalne współczesnej Rosji.
2. Historia literatury rosyjskiej
Barok w literaturze rosyjskiej. Literatura XVIII wieku - klasycyzm, sentymentalizm.
Romantyzm i realizm w literaturze XIX wieku. Twórczość Puszkina, Lermontowa, Gogola,
Turgieniewa, Gonczarowa, Dostojewskiego, Tołstoja, Czechowa. Symbolizm – „starsi” i
„młodsi”
symboliści. Akmeizm i futuryzm. Pisarze wobec rewolucji i rzeczywistości porewolucyjnej.
Realizm
socjalistyczny. Autorzy poza nurtem socrealizmu. Antyutopia. Literatura czasów odwilży.
Utwory
samizdatu i tamizdatu. Literatura łagrowa. Rosyjska literatura emigracyjna. Zjawiska
literackie po
rozpadzie ZSRR. Literatura najnowsza.
3. Historia Rosji i ZSRR
Ruś Kijowska; ziemie ruskie pod panowaniem Mongołów; Wielkie Księstwo
Moskiewskie. Okres „Wielkiej Smuty”; Rosja za pierwszych Romanowów. Od Piotra I do
Katarzyny II. Rosja w XIX w.: wojny z Napoleonem, powstanie dekabrystów, wojna krymska
i jej skutki, reformy Aleksandra II, „kontrreformy” Aleksandra III. Mikołaj II - rewolucja
1905 r., Rosja w czasie I wojny światowej i rewolucji lutowej. Przejęcie władzy przez
bolszewików; wojna domowa, komunizm wojenny. NEP, industrializacja i kolektywizacja
rolnictwa, wielkie czystki. Polityka zagraniczna ZSRR w l. 1917-1939. ZSRR w czasie II
wojny światowej. ZSRR w latach 1945-1956. „Odwilż” Chruszczowa. ZSRR w czasach
Breżniewa - „epoka zastoju”. Pierestrojka i głasnost' Gorbaczowa. Rozpad ZSRR.
4. Wstęp do kulturoznawstwa
Treść i zakres pojęcia kultura. Sposoby definiowania kultury. Kultura wobec cywilizacji.
Kultura w ujęciu filozoficznym, socjologicznym, psychologicznym. Historia a teoria kultury.
Fakty
kulturowe. Podstawowe pojęcia używane do kulturoznawczego opisu kultury (cecha, temat,
wzór,
ewolucja, dyfuzja, akulturacja).
5. Mentalność Rosyjska
Czynniki kształtujące mentalność rosyjską. Pojęcie „dusza rosyjska”. Polski stereotyp
Rosjanina. Rosyjski stereotyp Polaka. Społecznie uwarunkowane warianty rosyjskich wizji
świata:
mentalność szlachecka, chłopska, kupiecka, urzędnicza, inteligencka. Mentalność
bolszewicka.
Mentalność łagrowa. „Nowi Rosjanie”.
ZASADY PRZEPROWADZANIA EGZAMINU LICENCJACKIEGO
Egzamin licencjacki składa się z dwóch części:
a) obrony pracy (ustosunkowania się do opinii i recenzji oraz dyskusji nad problematyką
rozprawy i sposobem jej ujęcia)
b) odpowiedzi na dwa pytania.
Ocena z obrony to średnia ocen proponowanych przez członków komisji.
Ostateczna ocena pracy licencjackiej jest średnią ocen wystawionych przez
promotora i recenzenta.
Pytania egzaminacyjne zadaje promotor i recenzent. Jedno z pytań dotyczy historii
kultury rosyjskiej, drugie – jednego z zakresów wiedzy rosjoznawczej lub
kulturoznawczej: [a) historii literatury rosyjskiej, b) historii Rosji i ZSRR, c) wstępu
do kulturoznawstwa, d) mentalności rosyjskiej]. Dyplomant, po ustaleniu z
promotorem, przed egzaminem wskazuje zakres wiedzy, którego dotyczyć będzie
drugie pytanie.
Pracę licencjacką, spełniającą wymogi, określone przez Zarządzenie Rektora UJ nr
45 z 12 czerwca 2006 w sprawie elektronicznej bazy danych prac dyplomowych i
rozpraw doktorskich, należy złożyć w sekretariacie IRiEW (jeden egzemplarz).
Student winien uzyskać absolutorium oraz złożyć pracę w terminie do dnia 30
września ostatniego roku studiów (zgodnie z Regulaminem studiów UJ, § 18, pkt 1).
Egzamin dyplomowy powinien odbyć się w terminie jednego miesiąca od złożenia
pracy dyplomowej.