TRASA WYCIECZKOWA W REGIONIE WYŁKOWYSZKI Zapraszamy w podróż poznawczą po najpiękniejszych i najciekawszych miejscach naszego regionu. Podróż można rozpocząć od posiadłości-muzeum J. Basanowicza mieszczącej się we wsi Oszkobole, w gminie Bartniki, w rejonie wyłkowyskim. W rodzinnych Oszkobolach dr. J. Basanowicza została odbudowana posiadłość Basanowiczów, obecnie w jej domu znajduje się pamiątkowa ekspozycja. J. Basanowicz – jeden z najbardziej znanych twórców niepodległej Litwy, okrzyknięty mianem Patriarchy Narodu Litewskiego, sygnatariusz Aktu Niepodległości Litwy 1918 r., redaktor naczelny czasopisma „Auszra“, historyk kultury, lekarz. Tutaj odbywają się różne wystawy, imprezy. Można zamówić programy edukacyjne: suwalskie weselisko, maluję muzeum, szkoła ubóstwa i inne. Wiosną 1989 r. Stowarzyszenie tzw. nosicieli książek przychylnie odpowiedziało na prośbę w kwestii stworzenia Dąbrowy Odrodzenia Narodowego Litwy w majątku rodzinnym Basanowicza. Drzewka dębowe wyrażają szacunek dla swoich przodków, którzy niczym mocno zakorzenione w ziemi dęby, odparły groźnych okupantów, zmusiły do przywrócenia piśmiennictwa litewskiego. Obecnie gaj zajmuje około 40 ha powierzchni. Dzieci mogą tu przejechać się bryczką lub pojeździć na koniach Pony, inni – spokojnie pospacerować. W Bartnikach nie sposób się nie zatrzymać przy gruzach Kościoła św. Piotra i Pawła. Kościół wzniesiono w 1790 r. Pod koniec XVIII w. przy kościele działała szkoła parafialna. W 1944 r. kościół został częściowo zburzony, nadal jednak zachowuje swoją niepowtarzalną aurę. Będąc w okolicach miejscowości Bartniki warto zajrzeć na jedną z najpiękniejszych Gór Zamkowych na Suwalszczyźnie „Piliakalnių piliakalnis“. To siedziba i zamek z podzamczem z V-XII w. Przypuszcza się, że być może właśnie tutaj znajdował się legendarny zamek Margirisa. Obecnie Góra Zamkowa została dostosowana do potrzeb turystycznych – stworzono parking dla samochodów osobowych, miejsce na ognisko, szlaki poznawcze. Nieopodal znajduje się dwór Winksznupie. Przed laty Winksznupie słynęły z zamieszkujących tu Tatarów, posiadających nawet swój meczet. Niegdyś prawdopodobnie Winksznupie zostały podarowane jednemu z przywódców Tatarów, który w bitwie pod Grunwaldem walczył po stronie litewskiej. W okresie międzywojennym na Litwie Winksznupie należały do Gawryłkiewiczów, którzy wznieśli, zachowany do dziś, neoklasyczny pałac z portykiem arkadowym i balkonem. Kilka kilometrów od miejscowości Wyłkowyszki, jadąc w kierunku Kibarty, znajduje się warty zobaczenia Dworek w Pojeziorach. Początek Dworku w Pojeziorach powinien sięgać czasów powstawania najstarszych dworów na Suwalszczyźnie – XVI-XVII w., dworek stanowi syntezę form barokowych i klasycystycznych. Przed dworkiem rozciąga się owalny trawnik objazdowy, po jego prawej stronie znajduje się oficyna z przyległą do niej wieżą typu belwederskiego w stylu neogotyckim. Dworek otacza park oparty na naturalnym drzewostanie mieszanym. W pałacu mieszczą się stałe ekspozycje przyrodnicze, archeologiczne, na temat historii regionu i uchodźstwa, znanych działaczy społecznych, wystawione przez Muzeum Regionalne w Wyłkowyszkach. Odbywają się też wystawy sztuki artystycznej i ludowej regionu. Od 2004 r. w pałacu działa Regionalne Centrum Kultury Suwalszczyzny. Można zamówić programy edukacyjne: ubijanie masła, czas zatrzymany na zdjęciach, lniana droga i inne. Jadąc dalej w kierunku Kibarty możesz odwiedzić dom rodzinny poetki S. Neris. Wieś Kiršai przynależy do gminy Alvitas. Salomea Neris uczyła się w Szkole Podstawowej w Alvitas. Kilka kilometrów dalej, niedaleko Szyrwinty, znajduje się posiadłość Baczyńskich. Wojna zniszczyła dom, mimo to wiele rzeczy przypomina S. Neris: rozrastają się bujne krzewy bzu, zieleni się boże drzewko, rosną stare jabłonie. Przy pamiątkowym kamieniu znajdziemy złożone kwiaty. Nie brakuje również odwiedzających oraz wycieczek, corocznie odbywa się tutaj czytanie poezji laureatów Wiosny Poezji. Będąc w Kibartach warto odwiedzić neorenesansowy Kościół Zbawiciela Eucharystycznego, przytulną cerkiew rosyjską, zatrzymać się przy, znajdującym się w niewielkim parku, pomniku Isaaka Lewitana, słynnego malarza rosyjskiego. Na koniec proponujemy wybrać się doWisztyńca. W połowie drogi między Kibarty – Wisztyniec znajduje się trzeci pod względem wielkości na Litwie kamień w Wisztyńcu, zwany też Dreptakiem „Pėduotojas“. W miasteczku Wisztyniec zachowały się dwa rzadkie i unikalne obiekty: założona w 1925 r. olejarnia oraz młyn. Miasteczko zdobi Kościół pod wezwaniem św. Trójcy w Wisztyńcu. Kościół od początku jego wzniesienia w 1829 r. razem z murowaną szkołą stanowi główny akcent w architekturze miasteczka i tworzy kompozycję przestrzenną jego centrum, która do dziś praktycznie się nie zmieniła. Kościół jednowieżowy został zbudowany z kamienia i czerwonej cegły, nietynkowany. Inny ważny obiekt to Kościół Ewangelicko-Luterański w Wisztyńcu. Parafia Ewangelicko-Luterańska w Wisztyńcu została założona w 1842 r. W 1844 r. wzniesiono kościół kamienny (ściany wymurowano z kamienia, łączonego zaprawą wapienną, dach pokryto dachówką). Wieża kościelna z krzyżem i wiatromierzem została zbudowana dopiero w 1917 r. Kolejny obiekt warty zwiedzenia, zdobiący miasteczko Wisztyniec – park rzeźb. Nie możesz przegapić Wisztynieckiego Parku Regionalnego, to najpiękniejszy zakątek przyrodniczy w naszym regionie. Park założono w 1992 r., zajmuje on obszar 10,1 tys. ha. Park obejmuje, cenny z punktu widzenia przyrodniczego, zwarty kompleks krajobrazowy, różnorodne zbiorowiska roślinne, ssaków, płazów i gadów. W parku jest 14 jezior, największe to Jezioro Wisztynieckie – 1820 ha. Nad brzegiem jeziora w lesie Šilelis bije cudowne źródełko słodkiej wody. Ludzie wierząc w cudowną moc źródła do dziś stawiają tu i święcą krzyże. Przeszłość Wisztyńca pamiętają Góry Zamkowe Powisztyńca i Wisztyńca. Nie w każdym punkcie wyprawy możesz zobaczyć trzy jeziora. Dokona tego jedynie osoba najbardziej spostrzegawcza z punktu widokowego w Wisztyńcu. Bez problemu znajdziesz nocleg nad jeziorem, czekają na Ciebie dwa kempingi, przytulnie urządzone posiadłości agroturystyczne. Centrum Informacji Turystycznej w Wyłkowyszkach ul. J. Basanavičiaus 7, LT-70101 Wyłkowyszki tel. (8 342) 20525, tel./fax (8 342) 52216 tel kom.. +37065246055 [email protected] www.vilkaviskisinfo.lt