ekologia - PB Zamiejscowy Wydział Leśny w Hajnówce

RAMOWY PROGRAM PRZEDMIOTU
Kod
L
0 1 4
PRZEDMIOT:
Punkty ECTS
EKOLOGIA
Nazwa jednostki prowadzącej
kierunek:
Nazwa kierunku i rodzaj studiów
Zamiejscowy Wydział Zarządzania Środowiskiem
Politechniki Białostockiej w Hajnówce
LEŚNICTWO
Studia I stopnia (inżynierskie) niestacjonarne
Przedmioty wprowadzające i
wymagania wstępne:
Liczba godz.:
3
Biologia, Botanika, Chemia
W – 10
Ć–
L–
P – 10
Ps –
S–
Założenia i cele przedmiotu:
Zrozumienie procesów ekologicznych warunkujących różnorodność biologiczną.
Metody dydaktyczne: wykłady, ćwiczenia projektowe.
1. Forma i warunki zaliczania przedmiotu: zaliczenie pisemne wykładów, kolokwia ,
projekt.
Treści programowe:
Ekologia jako dziedzina nauki. Zjawiska i procesy ekologiczne. Ekologia organizmów.
Środowisko życia organizmów. Klasyfikacja czynników środowiska: czynniki biotyczne i
abiotyczne, prawo minimum Liebiga, prawo tolerancji Shelforda. Gatunki steno- i euro
typowe.
Ekologia populacji. Zagęszczenie i rozmieszczenie osobników: liczebność, zagęszczenie,
struktura przestrzenna, wiekowa, socjalna i płciowa. Strategia rozrodcza typu „r” i „K”.
Interakcje między populacjami.
Funkcjonowanie zespołu organizmów żywych w środowisku – ekologia biocenoz.
Struktura troficzna biocenozy. Ekosystemy i różnice w produktywności ekosystemów.
Ekosystemy lądowe i wodne.
Sukcesja ekologiczna. Biomy: formy trawiaste, tundra, pustynie, biomy słodko- i słonowodne.
Człowiek a środowisko: podstawowe zasady i prawa ekologii człowieka. Modyfikatory
rozwoju osobniczego. Elementy genetyki populacyjnej.
Antropopresja jako czynnik zaburzający równowagę ekosystemów: leśnictwo, rolnictwo,
turystyka, łowiectwo, przemysł i urbanizacja.
Wykaz literatury podstawowej (3-4 pozycje)
1.
2.
3.
4.
Odum E., 1996. Podstawy ekologii. PWN, Warszawa.
Trojan P., 1975. Ekologia ogólna. PWN, Warszawa.
Mackenzie A., Ball A. S., Virdee S.R., 2002. Ekologia. Krótkie wykłady.PWN, Warszawa.
Krebs, 1999. Ekologia.PWN, Warszawa.
Wykaz literatury uzupełniającej:
1. Stawicki J., Szymczak-Piątek M., Wieczorek J.,2006. Wybrane zagadnienia ekologiczne.
Wyd. SGGW, Warszawa.
2. Olczak R., Warcholińska A.U., 1999. Ochrona środowiska i żywych zasobów przyrody.
Wyd.. UŁ, Łódź.
Nazwisko osoby (osób) prowadzącej (prowadzących): dr inż. Halina Chomutowska
SZCZEGÓŁOWY PROGRAM PRZEDMIOTU
L
Kod
0 1 4
PRZEDMIOT:
Punkty ECTS
EKOLOGIA
Nazwa jednostki prowadzącej
kierunek:
Zamiejscowy Wydział Zarządzania Środowiskiem
Politechniki Białostockiej w Hajnówce
LEŚNICTWO
Studia I stopnia (inżynierskie) niestacjonarne
Nazwa kierunku i rodzaj studiów
Liczba godz.:
3
W–
Ć–
L–
P – 10
Ps –
S–
Treści programowe:
1. Czynniki ograniczające rozmieszczenie organizmów. Tolerancja ekologiczna organizmów:
czynniki biotyczne i abiotyczne; prawo minimum Liebiga, prawo tolerancji Shelforda.
Wzajemne interakcje między populacjami. Rodzaje oddziaływań międzygatunkowych:
konkurencja, drapieżnictwo, pasożytnictwo, mutualizm.
2. Struktura przestrzenna populacji. Metody oceny liczebności osobników w populacji: typy
rozmieszczenia osobników w populacji. Czynniki wpływające na strukturę przestrzenną.
Sposoby oceny struktury przestrzennej i wskaźniki ją opisujące. Metody względne i
bezwzględne Metoda urnowa Petersona-Lincolna; metoda Schnabela. Metoda regresji oparta
o metodę Standard-Minimum.
3. Struktura wiekowa populacji. Populacje monocykliczne i policykliczne. Metody oceny wieku
zwierząt. Piramidy wieku i tabele przeżywania.Zmienność i prawo Queteleta.
4. Struktura i organizacja biocenoz: struktura i stabilność biocenoz; klasyfikacja i różnorodność
biologiczna. Poziomy, łańcuchy i sieci troficzne. Nisza ekologiczna. Zależności
międzygatunkowe w biocenozie.
5. Biomy Ziemi. Państwa roślinne i zwierzęce: położenie geograficzne; cechy klimatu; zasięg i
gatunki charakterystyczne.
Forma i warunki zaliczania: Kolokwia pisemne. Projekty.
Wykaz literatury podstawowej (3-4 pozycje)
1.
2.
3.
4.
Odum E., 1996. Podstawy ekologii. PWN, Warszawa.
Trojan P., 1975. Ekologia ogólna. PWN, Warszawa.
Mackenzie A., Ball A. S., Virdee S.R., 2002. Ekologia. Krótkie wykłady. PWN, Warszawa.
Krebs, 1999. Ekologia.PWN, Warszawa.
Wykaz literatury uzupełniającej:
1. Stawicki J., Szymczak-Piątek M., Wieczorek J.,2006. Wybrane zagadnienia ekologiczne.
Wyd. SGGW, Warszawa.
2. Olczak R., Warcholińska A.U., 1999. Ochrona środowiska i żywych zasobów przyrody.
Wyd.. UŁ, Łódź.
3. Wanic M., Jastrzębska M., Kostrzewska M.K.,2008. Podstawy ekologii. Zeszyt do
ćwiczeń. Wyd. UWM,Olsztyn.
Nazwisko osoby (osób) prowadzącej (prowadzących): dr Elżbieta Oksiejczuk