POWTÓRZENIE - STAROŻYTNA GRECJA I RZYM. 1.Świat Hellenów - położenie geograficzne i warunki naturalne Grecji ( tereny nadmorskie, wyspy, ubogie rolniczo tereny) - zajęcia Hellenów (rybołówstwo, uprawa drzew oliwnych, rzemieślnictwo) - organizacja miast-państw ( polis, agora, zabudowa wokół agory) - kultura minojska i mykeńska(ramy czasowe istnienia wymienionych kultur) - czynniki jednoczące Greków (język, obyczaje, wiara w bogów) - kolonizacja grecka ( kolonizacja, kolonia, metropolia, zasięg i przyczyny wypraw kolonizacyjnych) 2. Demokratyczne Ateny - zasady funkcjonowania demokracji ateńskiej(pojęcia: demokracja, obywatel, demagog,) - społeczeństwo Aten (obywatele, cudzoziemcy, niewolnicy) - instytucje władzy w Atenach (zgromadzenie ludowe, stratedzy) - co to jest ostracyzm - wygląd starożytnych Aten( budowle, higiena, strój) 3. W starożytnej Sparcie - Sparta ( położenie, Lakonia) - mieszkańcy Sparty( spartanie, periojkowie, heloci) - ustrój Sparty ( oligarchia, geruzja, eforzy, zgromadzenie ludowe) - wychowanie spartańskie ( wychowanie wojskowe, powiedzenie „z tarczą lub na tarczy”) - obyczaje Spartan (małomówność, prostota stroju i wyposażenie domów) 4. Wojny perskie - armia grecka (lądowa armia Sparty i flota Aten) - organizacja armii greckiej (falanga grecka, hoplita) - przyczyny konfliktów grecko-perskich (kolonie w Azji Mniejszej, pomoc Greków dla kolonistów) - przebieg wojen Greków z Persami ( bitwy pod Maratonem, Termopilami, Salaminą, Platejami) - skutki wojen grecko-perskich ( odzyskanie kolonii) - najsłynniejsi dowódcy greccy (Militiades, Leonidas, Temistokles) 5. Wierzenia starożytnych Greków - bogowie greccy (panteon bogów, góra Olimp) - świątynie i obrzędy (świątynie z posągami bóstw, uroczystości religijne i dary) - wyrocznia ( kontakty z bogami, wyrocznia w Delfach) - Akropol (Partenon, rola Akropolu w życiu religijnym Aten), mitologia grecka (herosi, mity) 6. Igrzyska olimpijskie - sport w życiu Greków (gimnazjon, igrzyska, agony, olimpiada daty: 776 p.n.e, 1896 n.e) - związek zawodów sportowych z religią (Olimpia) - przebieg starożytnych igrzysk olimpijskich (konkurencje, - greckie obiekty sportowe (hipodrom) - bohaterowie antycznych igrzysk (nagrody za wygraną w igrzyskach) 7. Kultura starożytnej Grecji - teatr grecki ( tragedia, komedia, postacie: Sofoklesa, Arystofanesa,) - literatura grecka (Homer – Iliada i Odyseja) - malarstwo i rzeźba (malarstwo wazowe, postacie: Fidiasz i Myron. - architektura (porządki architektoniczne: dorycki, joński i koryncki) - najwięksi przedstawiciele kultury greckiej 8 . Filozofowie i wynalazcy - filozofia grecka (Sokrates, Platon, Arystoteles) - najsłynniejsze greckie szkoły (Akademia i Liceum) - matematyka (Tales i Pitagoras) - historia i geografia (Herodot i Tukidydes) - najwybitniejsi reprezentanci nauki greckiej (Euklides, Klaudiusz Ptolemeusz, Archimedes) - greckie wynalazki 9. Podboje Aleksandra Macedońskiego - Aleksander Macedoński (organizacja armii) - podbój Grecji (wygrana w wojnie z Grekami, Cheronea) - wyprawa Aleksandra przeciwko Persji (Issos, Gaugamela) 1 - imperium macedońskie - kultura hellenistyczna i państwa hellenistyczne. 10. Początki Rzymu - Italia – położenie geograficzne i warunki naturalne - legenda o założeniu Rzymu (Romulus, Remus, 753 r. p.n.e) - monarchia rzymska i jej upadek (509 r. p.n.e,) - społeczeństwo Rzymu (plebejusze i patrycjusze) 11. Republika rzymska. - ustrój państwa rzymskiego (republika, zgromadzenie ludowe, senat) - urzędnicy rzymscy ( konsul, dyktator, pretor, cenzor, edyl, kwestor) - rola plebejuszy w państwie rzymskim (trybun ludowy, veto) 12. Podboje Rzymu - armia rzymska (legion – uzbrojenie i liczebność) - wojny punickie (Kartagina, wojny punickie) - podbój Galii przez Juliusza Cezara - postacie : Hannibala, Juliusza Cezara 13. Upadek republiki rzymskiej - skutki podbojów rzymskich (niewolnictwo, ogromne latyfundia, armia zawodowa) - organizacja Imperium Rzymskiego (prowincje, namiestnicy) - niewolnictwo w Rzymie – powstanie Spartakusa - kryzys republiki rzymskiej - wojny domowe - rządy Juliusza Cezara (44 r. p.n.e) 14.Cesarstwo rzymskie - organizacja i ustrój cesarstwa, panowanie Oktawiana Augusta (pryncypat, cesarz, pax romana) - rozwój terytorialny cesarstwa (rozszerzanie granic, podbój Brytanii) - rzymskie drogi - barbarzyńscy (limes, szlaka bursztynowy) 15. Życie w wiecznym mieście - miasto Rzym (termy) - domy Rzymian - religia rzymska (bogowie) - Forum Romanum (rola forum w życiu mieszkańców) - architektura rzymska (świątynie, budynki publiczne) 16. Osiągnięcia Rzymian - związki między kulturą rzymską i grecką - Koloseum - akwedukty - prawo rzymskie (prawo XII tablic, kodeks) - literatura rzymska (Horacy, Owidiusz, Liwiusz, Tacyt) 17. Pierwsi chrześcijanie - Palestyna w czasach rzymskich - Jezus i jego nauki (apostołowie, mesjasz) - powstanie i rozwój chrześcijaństwa (Paweł z Tarsu, ewangelie, Nowy Testament) - symbole chrześcijańskie( ryba, chrystogram) - zasady wiary chrześcijańskiej - prześladowania pierwszych chrześcijan - zwycięstwo religii chrześcijańskiej (313 r n. e, cesarz Konstantyn) - podziały w Kościele chrześcijańskim (heretycy, papież, sobór) 18. Koniec świata starożytnego - kryzys cesarstwa rzymskiego (najazdy barbarzyńców) - podział cesarstwa (395 r n. e podział między synów Teodozjusza) - wędrówka ludów - Hunowie - upadek cesarstwa zachodnio-rzymskiego ( 476 r. n. e) 2