Podstawy funkcjonowania funduszy strukturalnych w
advertisement
Podstawy funkcjonowania funduszy strukturalnych w Polsce. Na podstawie licznych aktów prawnych podjętych przez organy Unii Europejskiej w Polsce stworzono system zarządzania funduszami strukturalnymi. Punktem wyjścia był Wstępny Narodowy Plan Rozwoju na lata 2000-2002, przyjęty przez Komitet Integracji Europejskiej. Określono w nim kierunki rozwoju służące wzmocnieniu spójności społecznogospodarczej w okresie przed przystąpieniem Polski do UE. W jego ramach przeprowadzono badania, które wykazały miejsca największych różnic w poziomie rozwoju między Polską a Unią Europejską. Na podstawie tych badań określono priorytety rozwoju w zakresie spójności społeczno-gospodarczej w okresie przedakcesyjnym oraz kierunki interwencji funduszy przedakcesyjnych: PHARE, ISPA, SAPARD. Były one kontynuowane w Narodowym Planie Rozwoju na lata 2004-2006, który określił zasady funkcjonowania funduszy strukturalnych w Polsce. Narodowy Plan Rozwoju (NPR) na lata 2004-2006 stał się dokumentem „integrującym polityki sektorowe oraz uwzględniającym potrzeby rozwojowe poszczególnych regionów bazującym na dokumentach programowych i planistycznych stanowiących podstawę polityki prowadzonej przez Rząd. Jest on realizowany przez uzgodnione z Komisją Europejską Podstawy Wsparcia Wspólnoty (PWW) oraz wynikające z tego dokumentu Programy Operacyjne (PO), a także projekty Funduszu Spójności. Elementem składowym są również programy realizowane w ramach Inicjatyw Wspólnotowych (EQUAL i INTERREG III) oraz programy nie finansowane ze środków wspólnotowych. NPR prezentuje sytuację społeczno-gospodarczą Polski i jej regionów. Określa cele i zawiera opis strategii zmierzającej do osiągnięcia jak największej spójności społecznogospodarczej i przestrzennej w skali kraju, regionów oraz w odniesieniu do Wspólnoty Europejskiej. Wskazuje również: - kierunki i wielkość planowanego zaangażowania funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności oraz środków krajowych, - sposób koordynacji i wdrażania funduszy strukturalnych w Polsce, spodziewane efekty i wpływ interwencji na przebieg procesów rozwojowych. Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004-2006 był podstawą do przygotowania wcześniej wspomnianych Podstaw Wsparcia Wspólnoty (PWW) - dokumentu określającego kierunki i wysokości wsparcia ze strony funduszy strukturalnych na realizację zamierzeń rozwojowych. PWW określają strategię i priorytety działań Funduszy i państwa członkowskiego, ich w miarę możliwości skwantyfikowane cele szczegółowe, wielkość wkładu funduszy i innych środków finansowych (dla każdego priorytetu i roku). Dokument jest przyjmowany przez Komisję Europejską w porozumieniu z krajem członkowskim. W przypadku Polski, przyjęte przez Radę Ministrów w dniu 23 grudnia 2003r. PWW zostały zatwierdzone decyzją Komisji z dnia 22 czerwca 2004r. Dokumentami uściślającymi zapisy NPR i PWW są: Program Operacyjny oraz Uzupełnienie Programu. Zgodnie z zapisami art. 6 Rozporządzenia 1260/1999/WE Program Operacyjny oznacza dokument przyjęty przez Komisję Europejską, służący wdrażaniu Podstaw Wsparcia Wspólnoty i składający się ze spójnego zestawienia priorytetów, zawierającego działania wieloletnie, które mogą być wdrażane poprzez jeden lub kilka Funduszy, jeden lub kilka innych dostępnych instrumentów finansowych. Natomiast Uzupełnienie Programu jest dokumentem wdrażającym strategię i priorytety pomocy, zawierającym także szczegółowe elementy na poziomie działania, przygotowanym przez państwo członkowskie lub instytucję zarządzającą. Jest przesyłany Komisji jako informacja. PWW w latach 2004-2006 są wdrażane za pomocą pięciu jednofunduszowych sektorowych programów operacyjnych (SPO), co prezentuje tabela nr 1. Obok programów finansowanych z jednego funduszu funkcjonuje również Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR), do którego środki kierowane są zarówno z EFRR jak i EFS. Jest on zarządzany na poziomie krajowym, ale wdrażany na poziomie regionu w systemie zdecentralizowanym. Opracowano też program Pomoc Techniczna służący wsparciu wdrażania funduszy strukturalnych.
