KOBALT

KOBALT
PIERWIASTEK CHEMICZNY
COBALTUM
 Kobalt Co – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych
układu okresowego.
 Posiada 26 izotopów z przedziału mas 50-75. Trwały jest tylko izotop
59, który stanowi 100% składu izotopowego naturalnego kobaltu.
 Został odkryty w roku 1735 przez Georga Brandta. Nazwa wywodzi
się od kobolda, złego ducha, krasnala lub gnoma, rzekomo
podrzucającego rudy bezwartościowego wówczas kobaltu w miejsce
skradzionych kruszców żelaza.
KOBALT
OGÓLNE
INFORMACJE
Nazwa, symbol, l.a.
kobalt, Co, 27
(łac. cobaltum)
Grupa, okres, blok
9, 4, d
Stopień utlenienia
II, III
Właściwości metaliczne metal przejściowy
Właściwości tlenków
amfoteryczne
Masa atomowa
58,9332 u
Stan skupienia
stały
Gęstość
8900 kg/m³
Temperatura topnienia 1495 °C
Temperatura wrzenia
2927 °C
Numer CAS
7440-48-4
PubChem 104730[3]
WYSTĘPOWANIE
 Występuje w skorupie ziemskiej w ilości 20 ppm, w postaci dwóch
minerałów: smaltyn i kobaltyn, które występują zwykle przy złożach siarki.
Najbogatsze poznane złoża znajdują się w Afryce. Zambia i Demokratyczna
Republika Kongo ,pokrywają łącznie połowę zapotrzebowania światowego na
kobalt. Pozostała część światowego wydobycia pochodzi z takich krajów jak:
Kanada, Kuba, Brazylia, Maroko, Botswana, Zimbabwe, Republika Południowej
Afryki, Rosja, Chińska Republika Ludowa, Indonezja, Australia, Vanuatu.
ZASTOSOWANIE
 Metaliczny kobalt jest składnikiem niektórych stopów o wysokich
parametrach (tzw. nadstopy). W postaci metalicznej lub jako tlenek jest
składnikiem elektrod akumulatorów litowo-jonowych, niklowo-kadmowych i
niklowo-metalowo-wodorkowych.
 Niesymetryczne sole kobaltu np. K3CoO4 mają silne własności
ferromagnetyczne i piezoelektryczne i są wykorzystywane w elektronice.
Kompleksy karbonylkowe i fosfinowe są stosowane jako katalizatory wielu
reakcji organicznych. Roztwory soli kobaltu (II) i (III) mają intensywną
krwisto-czerwoną i niebieską barwę i są używane jako pigmenty farb oraz służą
do barwienia ceramiki.
Kobalt jako magnes
Czysty kobalt stosowany jest jako dodatek
do stopów magnetycznych. Jest jednym z
najsilniejszych postaci magnetyzmu w
przyrodzie. Wśród pierwiastków, podobne
właściwości wykazują również: żelazo i
nikiel.
JEST RÓWNIEŻ
STOSOWANY W
JUBILERSTWIE
Izotop kobaltu - bomba kobaltowa
Izotop kobaltu - kobalt-60 - emituje
promieniowanie gamma i jest wykorzystywany
między innymi do napromieniowania komórek
nowotworowych (urządzenie do napromieniania
zmian nowotworowych z użyciem
radioaktywnego kobaltu, nazywa się bombą
kobaltową), a także np. do prześwietleń
elementów metalowych w celu wykrycia w nich
uszkodzeń, wad produkcyjnych lub defektów
spawów. W taki sposób sprawdza się np.
konstrukcje mostów i szyn.
Czas rozpadu wynosi 5,3 roku. Izotop ten
odgrywa on ważną rolę w technice i medycynie.
Stosuje się go również w innych dziedzinach,
m.in. do sterylizacji żywności.
KOBALT W JEDZENIU
 Kobalt to metal, którego niewiele potrzebujemy by funkcjonować, bo
zaledwie ziarnko pisaku kobaltu wystarczy nam na całe życie, a jednak
bez kobaltu to całe nasze długie życie byłoby niemożliwe. Jego ilość w
organizmie u dorosłej osoby wynosi około 1,1 miligrama. Kobalt obecny
jest w większości tkanek, ale największe jego stężenie znajduje się w
wątrobie, nerkach i kościach. Kobalt w organizmie występuje przede
wszystkim pod postacią witaminy B12, której funkcja jest mocno
powiązana jest z syntezą kwasów nukleinowych i otoczki mielinowej
komórek nerwowych. Jony kobaltu pobudzają dodatkowo biosyntezę
erytrocytów – glikoproteiny wpływającej u człowieka na produkcję
czerwonych krwinek.
Izotop kobaltu- zagrożenie
Izotop przechowuję się w ołowianych
beczkach, które osłaniają środowisko
zewnętrzne przed promieniowaniem.
Po wydostaniu się na zewnątrz może
dojść do skażenia środowiska i
napromieniowania organizmu. To z
kolei powoduje choroby skóry, raka,
wymioty, a nawet śmierć.
ZNACZENIE BIOLOGICZNE
Kobalt jest jednym z mikroelementów i jest
obecny w centrach reaktywności kilku
enzymów. Zapotrzebowanie dobowe na ten
pierwiastek jest jednak bardzo małe – 0,05
ppm. Wchodzi również w skład kobalaminy
(witaminy B12). Jest konieczny dla roślin
motylkowych żyjących w symbiozie z
bakteriami brodawkowymi. Niedobór u
ludzi i zwierząt: Zaburzenia procesu
krzepnięcia krwi. Niedobór u roślin:
Zahamowanie procesu wiązania azotu przez
rośliny motylkowe.
KONIEC
Damian Góralik klasa 1 „ c ”