Pamięć - psychologia ogólna - aga.hyska

Pamięć.doc
(58 KB) Pobierz
V Pamięć
Pojęcia:



efekt miejsca w szeregu,
powtarzanie elaboratywne,
kategorie, pojęcia, schematy, hierarchie pojęć,

amnezja.
Philip G. Zimbardo, Richard J. Gerrig „Psychologia i życie” - rozdz. 7
● Zadanie: proszę przynieść spisanych na kartce 10 wydarzeń, faktów, które najmocniej zapisały się w waszej
pamięci na przestrzeni waszego całego życia, oraz najwcześniejsze wspomnienie z dzieciństwa.
POJĘCIA:
Pamięć jest procesem kodowania, przechowywania i odtwarzania efektów naszej aktywności
zarówno tej zewnętrznej (działanie), jak i wewnętrznej (psychicznej). Inaczej mówiąc, pamięć jest zdolnością
organizmu do przyswajania, przechowywania i odtwarzania własnych doświadczeń życiowych
Pamięć deklaratywna (pamięć jawna) – jeden z rodzajów pamięci długotrwałej, wyróżniany obok pamięci
niedeklaratywnej. Dzieje się tak, ponieważ dane z pamięci deklaratywnej mogą być stosunkowo łatwo wydobyte i
uświadomione w odróżnieniu od danych gromadzonych przez pamięć niedeklaratywną ("pamięć nieświadomą" lub
"pamięć niejawną").
Cechy pamięci deklaratywnej:
Przechowuje informacje, które odpowiadają na pytanie: "wiem, że...". Na przykład: "Koń jest zwierzęciem", "Wczoraj
byłem na fajnym filmie"
Pamięć epizodyczna ma charakter autobiograficzny i zapisuje wydarzenia z życia osobistego, które można umieścić
na osi czasu.
Pamięć sensoryczna jest zjawiskiem bardziej percepcyjnym niż pamięciowym, związanym z rejestracją bodźca
danej modalności; pamięć sensoryczna przechowuje niewielką ilość informacji w bardzo krótkim czasie.
– pamięć ikoniczna (ang. iconic memory) – związana z modalnością wzrokową
– pamięć echoiczna (ang. echoic memory) – związana z modalnością słuchową
Pamięć krótkotrwała-pamięć natychmiastowa,; pamięć robocza, operacyjna – terminologia zależy od konkretnej
teorii – dotyczy przechowywania niewielkiej ilości informacji werbalnych bądź niewerbalnych, jakie są aktualnie
używane. Zapamiętywanie jest szybkie, przebiega automatycznie i nie wymaga wysiłku. Czas przechowywania
wynosi kilkanaście sekund do kilku lub kilkunastu minut. System ten charakteryzuje się brakiem trwałości, wrażliwość
na zapominanie jest duża, tj. informacje zapomniane znikają bezpowrotnie. Pojemność tego systemu określa tzw.
magiczna liczba Millera 7+/-2. Teoria pamięci roboczej wiąże procesy pamięci z funkcjami wykonawczymi i uwagą.
pamięć semantyczna– dotyczy faktów które nie mają wyraźnego osadzenia autobiograficznego, ogólnej wiedzy
pozbawionej kontekstu; w węższym rozumieniu: znaczenie słów i zdań
Pamięć proceduralna- (uczenie się umiejętności i nawyków)– stopniowe nabywanie wprawy w jakiejś czynności,
zarówno poznawczej, jak i związanej z kontrolą motoryczną, interakcją zmysłu równowagi i koordynacji wzrokowomotorycznej, jak np. jazda na rowerze. Pamięć proceduralna niewątpliwie nie jest pamięcią ulotną, stąd też można ją
przedstawiać jako pamięć długotrwałą.
Herman Ebbinghaus, niemiecki psycholog. Odkrył, że jeśli ktoś bezmyślnie wkuwa do egzaminu, po kilku dniach
niewiele będzie pamiętał. Ebbinghaus opisał szereg zjawisk w ramach nowej nauki o pamięci. Wykorzystywał
bezsensowne sylaby - pozbawione znaczenia, zlepki trzech liter, składające się ze spółgłosek przedzielonych
samogłoską, takie jak np. CEG czy DAX. Stosował bezsensowne sylaby, a nie znaczące słowa jak DOG(pies), gdyż
miał nadzieję, że otrzyma czystą miarę pamięci, nie skażoną przez wcześniejsze uczenie się czy skojarzenia, które
mogłaby wnosić do sytuacji eksperymentalnej osoba badana. Twierdził, że najlepszą metodą jest uczenie
mechaniczne(zapamiętywanie poprzez wielokrotne dosłowne powtarzanie)Krzywa zapominania ukazuje ile zgłosek
bezsensownych jest pamiętanych, przy użyciu metody oszczędności, gdy pomiar odbywa się na przestrzeni 30 dni.
Krzywa szybko opada, a następnie osiąga poziom zastoju, na ktorym występują niewielkie zmiany
Pamięć długotrwała - stanowi trwały magazyn śladów pamięciowych, o teoretycznie nieograniczonej pojemności i
czasie przechowywania. Pamieć długotrwałą określa się jako pamięć trwałą lub wtórną. Pamięć długotrwałą dzieli się
na różne podsystemy, ze względu na sposób kodowania, funkcje, materiał, który zapamiętuje itd. Jeden z
popularnych sposobów podziału pamięci długotrwałej przedstawia się następująco:
pamięć deklaratywna

pamięć semantyczna

pamięć epizodyczna (zawierająca pamięć autobiograficzną)
pamięć niedeklaratywna

pamięć proceduralna

habituacja

warunkowanie

torowanie
Przechowywanie informacji jest jednym z trzech podstawowych procesów pamięciowych
obok zapamiętywania i zapominania, rozróżnianych w klasycznym podejściu psychologicznym. Podział ten jest
nieadekwatny do dzisiejszej wiedzy z zakresu psychologii poznawczej. Wyróżnia się więcej faz procesu
pamięciowego, w których "przechowywanie informacji" nie ma ściśle sprecyzowanego znaczenia i może dotyczyć
zarówno "kodowania informacji" jak ich "rekodowania" w pamięci, a także klasycznego przechowywania tych
informacji. Niniejszy artykuł dotyczy tego ostatniego zjawiska.Za przechowywanie informacji w pamięci
odpowiedzialne są komórki nerwowe w mózgu. Pamięć człowieka magazynuje informacje w różnych systemach
pamięciowych (np. pamięć krótkotrwała, pamięć długotrwała i jej podsystemy). Trwałe przechowywanie informacji
związane jest z chemicznymi i strukturalnymi zmianami w mózgu. Proces ten nie jest całkowicie wyjaśniony.
Torowanie inaczej priming (z ang. to prime – poprzedzać, uprzedzać, przygotowywać) – zjawisko polegające na
zwiększeniu prawdopodobieństwa wykorzystania określonej kategorii poznawczej w procesach percepcyjnych i
myślowych wskutek wielokrotnej ekspozycji bodźca zaliczanego do tej kategorii, bądź bodźca semantycznie lub
afektywnie powiązanego z tą kategorią. Zjawisko może zachodzić również przy braku świadomości postrzegania
bodźca torującego (percepcja podprogowa) – nazywa się je wówczas torowaniem (lub prymowaniem) podprogowym.
Kodowanie – to w psychologii proces przekształcania i organizowania napływających informacji tak, aby można je
było następnie włączyć do pamięci lub porównać z danymi już zmagazynowanymi w pamięci
(zobacz rozpoznawanie i identyfikacja).
Odtwarzanie – proces, polegający na wydobywaniu informacji z pamięci. W potocznym języku zwykle jest używany
zamiennie z terminem przypominanie. W psychologii poznawczej przypominanie ma jednak znaczenie szersze i
prócz odtwarzania dotyczy także procesów rozpoznawania i identyfikacji.Odtwarzanie jest procesem wydobywania
danych z pamięci. Nie polega on na prostym i dokładnym reprodukowaniu danych pamięciowych; podobny jest raczej
do rekonstruowania niż dokładnego odzwierciedlania zapamiętanych informacji. Dotyczy to zwłaszcza danych
zmagazynowanych w pamięci semantycznej.
Przypominanie – wydobycie informacji z pamięci długotrwałej, które wymaga sięgnięcia do jej zasobów. Pozornie
proces ten polega na odtworzeniu wcześniej zapisanych treści w formie niezmienionej. Faktycznie jednak proces
wydobywania wspomnień i danych z pamięci wygląda inaczej. Możemy także rozróżnić kilka sposobów
przypominania sobie danych pamięciowych: odtwarzanie, rozpoznawanie i rozumienie.
Pamięć niedeklaratywna/ utajona/ niejawna (ang. nondeclarative/implicite memory) – system pamięciowy, w jakim
przechowywane informacje nie poddają się łatwo werbalizacji czy wizualizacji, ujawniają się raczej poprzez
zachowanie i nie zawsze muszą być uświadamiane. Z perspektywy neurobiologii ten system charakteryzuje się tym,
że nie jest związany z aktywnością hipokampa.
Pamięć operacyjna
Pamięć operacyjna (zwana też pamięcią roboczą) stanowi podsystem pamięci krótkotrwałej. Jest zdolnością do
przechowywania i manipulacji informacjami podczas krótkiego czasu. Pamięć operacyjna:
pozwala na wykonywanie różnych prostych operacji umysłowych
uczestniczy w kodowaniu nowych informacji
koordynuje pamięć z innymi procesami poznawczymi.
Pamięć operacyjna – funkcje
Pamięć robocza pełni 4 podstawowe funkcje:
przechowywanie informacji
przetwarzanie informacji
jest realizowana przez aktywną część tej pamięci
nadzorowanie
dzięki temu można sprawdzać, co dzieje się z informacjami pamięciowymi
funkcja integracyjna pozwala na wykonywanie kilku zadań pamięciowych równocześnie
strategia porcjowania (ang, chunking) - strategia pamięciowa, jedna z odmian strategii organizowania, polegająca
na łączeniu poszczególnych elementów materiału w większe, sensowne jednostki, np. liter lub sylab w słowa, słów w
zdania, obrazów przedstawiających pojedyncze przedmioty - w sceny itp. S.p. jest odpowiednia dla materiałów
prostych, nie powiązanych sensownie (np. różnego rodzaju list składających się z sylab, słów, cyfr, obrazów);
pozwala lepiej wykorzystać -*- pojemność pamięci.
Rozpoznawanie - forma pamiętania informacji i proces pamięciowy, który polega na
dopasowaniu kodowanej informacji do tych, które już są zgromadzone w pamięci. W efekcie jest się w stanie
rozpoznać, czy dana informacja jest znana, czy jest nowa.Rozpoznawanie jest zwykle o wiele łatwiejsze
niż odtwarzanie z pamięci, pod warunkiem, że prezentowane bodźce są do siebie niepodobne. Im bardziej
egzotyczne i charakterystyczne są informacje zakodowane w pamięci, tym łatwiej jest go rozpoznać.Aby proces
rozpoznawania mógł się pojawić, konieczne jest zaktywizowanie odpowiednich danych, zmagazynowanych w
pamięci długotrwałej.W psychologii poznawczej termin "rozpoznawanie" używany jest także do określenia
procesu identyfikowania bodźców wzrokowych.
zasada specyficzności kodowania (ang. encoding specificity principle) - zaproponowana przez E. Tul-vinga
hipoteza wyjaśniająca skuteczność różnych wskazówek w procesie przypominania (-^ wskazówka do odtwarzania).
Zgodnie z z.s.k. każde wspomnienie jest zarejestrowane w pamięci w sposób unikatowy, ponieważ zawiera nie tylko
informacje o samym materiale, ale także o wytworzonych skojarzeniach, sposobach organizacji treści oraz o różnych
elementach sytuacji zapamiętywania (czas, miejsce, źródło informacji, zdarzenia towarzyszące itp.).
Koncepcja poziomów przetwarzania informacji zaproponowana została w 1972 roku przez Craika i Lockharta.
Miała ona stworzyć ogólne ramy teoretyczne badań nad pamięcią. Szybko jednak zyskała popularność jako sposób
opisu ogólnej architektury umysłu. Był to sposób alternatywny do blokowych modeli umysłu, w których wyodrębniano
różne fazy przetwarzania informacji i odpowiadające im struktury takie jak pamięć sensoryczna, krótkotrwała i
długotrwała. Podstawowym założeniem teorii poziomów przetwarzania informacji jest twierdzenie, że każda
informacja jest przetwarzana przez te same struktury ale na rożnym poziomie "głębokości". Pojęcie głębokości
przetwarzania jest metaforą, ale można je zrozumieć jako zakres i intensywność przetwarzania informacji. Wraz z
przechodzeniem na głębsze poziomy przetwarzania informacji wzrasta zarówno liczba, jak i złożoność operacji, jakim
w toku procesu przetwarzania poddawane są docierające do systemu informacje.
Interferencje wyjaśnia się na dwa sposoby. Jedna hipoteza mówi, że nowy materiał powoduje "zatarcie" starych
informacji, tak jakby nakładał się na poprzednie dane, co sprawia, że stają się one mniej- lub niedostępne. W latach
60. XX wieku popularność zyskiwała hipoteza, według której mózg celowo pozbywa się pewnych danych po to, aby
nauczyć się nowego.
Mnemotechnika -to ogólna nazwa sposobów poprawiania ludzkiej pamięci. Istnieje szereg skutecznych technik
pamięciowych ułatwiających szybsze zapamiętywanie, przechowywanie i przypominanie sobie informacji, m. in.
rymowane wierszyki, akronimy czy metody skojarzeniowe. Mnemotechniki pozwalają na zapamiętywanie dat, haseł
komputerowych, PINów kart płatniczych, faktów, dowolnie długich spisów i list, numerów telefonów, wykładów czy
treści książek. Owe techniki szybkiego uczenia stanowią swoisty trening pamięci, poprawiają koncentrację i pamięć,
pozwalają uczyć się szybko i skutecznie oraz ułatwiaja naukę języków obcych.
Metapamięć -wiedza na temat naszej własnej pamięci. Na początku zapamiętywania pomocne jest zapamiętywanie oparte na
spostrzeganiu, w końcowej fazie na przypominaniu. Czynnikiem wpływającym na zapamiętywanie są: zainteresowanie i
motywacja. Brak zainteresowania tematem nie motywuje do zapamiętywania, jednak zainteresowania nie są trwale, słabną
wskutek wielokrotnego przetwarzania. Na zapamiętywanie wpływają też informacje o efektach zapamiętywania (informacje o
sukcesach – motywują do podtrzymania czynników zapamiętywania).
Wspomnienia fleszowe, czy efekt lampy błyskowej to określenia, którymi naukowcy nazwali szczególny rodzaj
pamięci autobiograficznej. Oznaczają one bowiem niezwykłe i wyraźne wspomnienia zdarzeń, które mimo upływu
czasu wciąż budzą w nas silne emocje.
Amnezja, niepamięć, luka pamięciowa, osłabienie bądź utrata pamięci, którego nie należy mylić z "normalnym"
zapominaniem. Pojawia się w przebiegu zaburzeń świadomości o rozmaitej etiologii, w padaczce, po
urazie mózgu, zatruciach, a także w przebiegu psychoz, stanów majaczeniowych i niektórych nerwic.
Plik z chomika:
aga.hyska
Inne pliki z tego folderu:

Procesy Poznawcze.doc (128 KB)
 Pamięć.doc (58 KB)
Inne foldery tego chomika:

Joseph Murphy - Potęga podświadomości
Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl