procesy uczenia się i pamięci

PROCESY UCZENIA SIĘ I PAMIĘCI
Uczenie się to
a) czynność wykonywana w celu przyswojenia sobie pewnych info
b) proces zachodzący w ukł. nerw. prowadzący do zmian w możliwościach lub zachowaniu jednostki
PAMIĘĆ- zdolność do tworzenia i magazynowania śladów uprzednich doznań i reakcji
KONCEPCJE UCZENIA SIĘ:
1. TEORIE ASOCJACYJNE ( skojarzeniowe)
Podst. uczenia się są różnego typu powiązania między bodźcami i reakcjami < Pawłow, Skinner, Thorndike>
WARUNKOWANIE- to proces, podczas którego między sposobem zachowania a nowym bodźcem wytworzone
zostaje skojarzenie( asocjacja)
Typy warunkowania:
-klasyczne- reakcja warunkowa ( ślinienie się) na bodziec warunkowy ( dzwonek) U ludzi, np. głód o określonej
porze dnia
-instrumentalne (sprawcze)osiągnięcie bodźca bezwarunkowego jest możliwe po wykonaniu pewnej określonej
reakcji , niezależnej od reakcji bezwarunkowej ( Reakcja instrumentalna- nacisk dźwigni Bodziec bezw.pokarmReakcja bezw.- czynność jedzenia)
PRAWIDŁOWOŚCI ZACHODZĄCE W PROCESIE UCZENIA SIĘ:
1.Powtarzanie, czyli ćwiczenie
2. Wzmacnianie ( nagroda)
3. Wygasanie ( kiedy po wytworzeniu odruchu przestanie się go wzmacniać)
4. Generalizacja bodźca i reakcji- reakcję warunkową może wywołać określony bodziec lub inny podobny do
niego pod względem sensorycznym.
5. Różnicowanie- nie wzmacniając bodźców podobnych nauczymy się reagować tylko na bodziec właściwy
TEORIE POZNAWCZE  Kohler, Tolman
Uczenie się polega na powstawaniu różnych struktur poznawczych, w które włączają się nowe info o świecie.
Rozwiązanie zad. przez wgląd - zrozumienie sytuacji i wytworzenie się nowego schematu spostrzegawczego.
Teoria uczenia się znaków Tolmana
Uczenie się znaków to nabywanie oczekiwań, że po danym bodźcu nastąpi inny. Kształtowanie się oczekiwań to
nabywanie wiedzy i możliwości przewidywania, czyli antycypacji.
Uczenie się poprzez naśladowanie wzorców – MODELOWANIE ( Badura) – czł uczy się przez naśladowanie
zachowań innych ludzi i konsekwencji tych zachowań. To rodzaj uczenia się społecznego, które nie wymaga
wzmocnień.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PROCESY UCZENIA SIĘ:
1. czynniki indywidualne: właściwości os. uczącej się- inteligencja, zdolności specjalne, zainteresowania,
nastawienia, poziom aspiracji, motywy uczenia się.
2. czynniki sytuacyjne: wpływ wyuczonych treści na aktualny proces uczenia się ( transwer: pozyt.,
negat., zerowy)
FUNKCJE PAMIĘCI:
PAMIĘĆ jest funkcją psychiczną, dzięki której czł gromadzi indywidualne doświadczenie i może z niego
korzystać. Dzięki pamięci czł. ma poczucie ciągłości w czasie
 magazynuje wiedzę, z której czł. może korzystać
 przechowuje info na pewien czas, dopóki nie zostaną wykorzystane do innych celów
FAZY PROCESU PAMIĘCIOWEGO:
1. Zapamiętywania- kodowanie, czyli zapis zgodny z pewnymi regułami.
Łatwiej jest zapamiętać to co wymaga aktywnego stosunku do treści ( zapamiętywanie zamierz.) Na szybkość
zapamiętywania ma wpływ rozumienie materaiału oraz jego głośna werbalizacja. Aktywnemu zapamiętywaniu
sprzyja przygotowywanie tzw. ściągawek. Ważną rolę w zapamiętywaniu odgrywają nastawienie i emocje.
2. Faza przechowywania- aktywny, proces podczas którego zachodzą liczne zmiany i przekształcenia.
Pewne aspekty materiału zostana wyolbrzymione, inne pominięte – zjawisko konsolidacji śladów
3.
pamięciowych, po którym następuje proces zapominania ( 4 teorie: stopniowego zanikania śladów
pamięciowych; systematyczne zniekształcanie śladów pamięciowych ; hamowanie retroaktywne i
proaktywnne; motywowane zapominanie)
Odtwarzanie- ponowna aktywizacja/ aktualizacja nabytych reakcji.
3 miary procesu odtwarzania:
1. przypominanie ( reprodukcja tego, czego czł nauczył się uprzednio lub przypominanie sobie
tego, co było treścią naszego przeżycia
2. rozpoznawanie- odróżnianie tego, z czym mieliśmy do czynienia dawniej, od tego z czym
mamy do czynienia aktualnie
3. ponowne uczenie się
RODZAJE PAMIĘCI:
-wg narządów zmysłów: wzrokowa, słuchowa, dotykowa, smakowa, węchowa
-wg sposobu zapamięt.: logiczna, mechaniczna
-wg czasu przechowywania info: ikoniczna ( sensoryczna- ułamek sek. wstępna selekcja bodźców; 4-5 elem.),
krótkotrwała ( przetw. info.; 15 sek.; 5-9 info), długotrwała ( długi czas przechowyw.; nieograniczona
pojemność)
Dzięki „powtórkom” wydłuża się czas przechowywania info w pam. krótkotrw, co zwiększa szansę na przejście
info do p. długotrw.