Tajemnice pamięci w pracy z uczniami Opracowanie: Joanna Zamojska 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) Nie strasz szkołą. Wspieraj, a nie wyręczaj. Mądrze motywuj. Doceniaj osiągnięcia dziecka, a nie stopnie. Nie chroń dziecka przed konsekwencjami. Nie pozwól dziecku, by źle mówiło o sobie. Interesuj się postępami dziecka. PROF. ZENONAN KLEMENSIEWICZ: „ŻEBY INNYCH ZAPALIĆ, TRZEBA SAMEMU PŁONĄĆ” Wiele dzieci ma trudności z motywacją do nauki, bo zamiast chodzić do szkoły wolałyby robić coś zupełnie INNEGO. Choć wiele dzieci zajmuje buntowniczą postawę, tak naprawdę liczą się z opinią rodziców i chcą ich zadowolić. Jeżeli rodzice mówią, że nauka jest WAŻNA, to dzieci również tak uważają. Jeżeli natomiast wyrażają się lekceważąco o szkole i nauczycielach, to nie powinno ich zaskoczyć, że dzieci będą powtarzać to samo. - rozmawianiu o tym, co wydarzyło się dziś w szkole, czego dziecko się nauczyło, co przeżyło, jak zostało ocenione i jak samo ocenia swoją pracę, - rozmawianiu o niepokojach i problemach, także o sposobach ich eliminowania, - przypominaniu dziecku o konieczności wykonania zadań domowych, - sprawdzeniu, czy wykonało je poprawnie, - dodatkowym ćwiczeniu tych umiejętności, które sprawiają problemy, - zapytaniu, co potrzebne będzie na następne zajęcia. - wyjaśnianiu bardziej zawiłych treści, - wspólnego zastanawiania się nad problemami, - pokazywaniu dobrych wzorów ( np. pisanie) - uczenia dziecka korzystania z różnych źródeł informacji (źródłem takim może być słownik, encyklopedia, czasopisma, - uczeniu dociekliwości poznawczej (należy starać się znaleźć odpowiedź na każde pytanie), - wspólnym czytaniu tekstów, słuchaniu czytającego na głos dziecka Zadania mogą służyć: 1.Opracowaniu nowego działu utrwalaniu 2.Przyswojonego materiału, 3.Rozwijaniu umiejętności i nawyków, 4.Rozwijaniu samodzielności i twórczej postawy uczniów. Dziecko powinno wykonywać zadania domowe codziennie o tym samym czasie, po obiedzie i odpoczynku, Wykonywanie zadań domowych powinno odbywać się stale w tym samym miejscu, w ciszy i spokoju, Przed przystąpieniem do wykonywania zadania dziecko powinno uporządkować swoje miejsce pracy i przygotować potrzebne pomoce i przybory, Dziecko powinno najpierw wykonywać zadania trudniejsze a potem pozostałe, Podczas wykonywanej pracy nie należy odrywać dziecka od niej, rozmawiać z nim na inne tematy, wydawać poleceń, Dziecko powinno po każdych 45 minutach pracy robić 5-10 minutowe przerwy, Nie należy robić zadania za dziecko tylko z dzieckiem, Po wykonaniu każdego zadania, wymagającego od dziecka wysiłku, należy je pochwalić, Należy wytworzyć w domu odpowiednią atmosferę poszanowania nauki i wykształcenia. Od razu po zakończeniu lekcji w szkole, ponieważ dziecko ma prawo czuć się zmęczone. Czasami wystarczy pół godziny lub godzina wytchnienia. Bezpośrednio po obfitym posiłku, zwłaszcza głównym tj. obiedzie, kolacji – ponieważ organizm nastawiony jest na trawienie. Późnym wieczorem, po godzinie 20 – 21. • hałas, zamieszanie (włączony telewizor i magnetofon, telefon, hałas uliczny, rozmowy), • nagłe wydarzenia o burzliwym przebiegu: kłótnie, wielka radość, strach, • zmęczenie, oczekiwanie na coś, • podobieństwo treści, które mają być przyswojone (warto unikać uczenia się kolejno podobnych rzeczy), • zakłócenia w zapamiętywaniu: jeśli tuż przed klasówką dziecko uczy się rzeczy nowych, może zapomnieć te, które dobrze umiało; najlepiej więc uczyć się nowych rzeczy z pewnym wyprzedzeniem przed spodziewaną klasówką czy egzaminem. stan zdrowia i rozwój fizyczny dziecka rozwój motoryczny, umysłowy i emocjonalny rozwój zainteresowań zarówno przedmiotami nauki jaki zainteresowań poza szkolnych atmosfera panująca w domu tryb życia, organizacja codziennych zajęć, w szczególności przygotowanie zadań domowych. dobry stan zdrowia dziecka stanowi podstawowy warunek osiągania pozytywnych wyników w nauce. wszelkie wady fizyczne dziecka, zwłaszcza wady wzroku i słuchu jeśli nie są systematycznie leczone i odpowiednio korygowane utrudniają uzyskiwanie sukcesów to technika rozumienia i zapamiętywania, czyli ogólnie rzecz ujmując przyswajanie materiału z nastawieniem na jego zapamiętanie, nauczenie się 1.Nastawienie się na zapamiętywanie, od początkowego nastawienia zależy czas pamiętania, a więc trwałość przyswojonego materiału 2. Rozumienie zapamiętywanego materiału 3. Uczenie się w korzystnej emocjonalnej atmosferze, w której zachęta i pochwała zastąpią irytację i karę 4. Powtarzanie np. poprzez robienie użytku z tej wiedzy 5. Posługiwanie właściwymi technikami uczenia się REJESTRACJA – KODOWANIE Nastawienie Zainteresowanie Organizowanie informacji PRZECHOWYWANIE Pamięć sensoryczna – ultrakrótka Pamięć krótkotrwała Pamięć długotrwała Zapominanie ma krótki czas trwania (do ok.0,5 s) charakteryzuje się dużą pojemnością, magazynuje ok. 99% informacji zlokalizowana jest w każdym zmyśle (oko, ucho, nos, ) przechowuje nadchodzące informacje bez zniekształceń i przetworzenia • • przechowuje niewielkiej ilości informacji przez krótki okres – bez dokonywania powtórek czas ten szacuje się na kilka do kilkunastu sekund wykorzystywana jest do czasowego zapamiętywania danych zmysłowych lub informacji pobranej z pamięci długotrwałej (litera, obraz, słowo) stanowi trwały magazyn zakodowanych śladów pamięciowych o nieograniczonej pojemności i czasie przechowywania Pamięć deklaratywna, odpowiada na pytanie że np. Koń jest zwierzęciem, wczoraj byłem na fajnym filmie Pamięć niedeklaratywna gromadzi wiedzę o tym jak wykonać czynności np. jazda na rowerze, taniec, mówienie Najpierw rozpoznajemy informację a następnie przywołujemy ją z pamięci !!!!!!!!! Na brak pełnego i prawidłowego przypominania zapamiętanego materiału wpływa stres, przemęczenie, obniżenie nastroju. Najlepsze pomysły przychodzą do głowy w trakcie kąpieli, na spacerze, gdy mózgu nie zaprzątają negatywne myśli czy odczucia. PRZYPOMINANIE PAMIĘĆ ODTWARZANIE LUB PRZYPOMINANIE Po pierwszych 24 godzinach zapominamy 80% szczegółów. Aby tego uniknąć należy powtórzyć materiał po: 10 minutach 6 godzinach (np. przed snem) Kolejnego dnia Po tygodniu Po miesiącu - nie należy uczyć się od razu całego utworu, najlepiej jest uczyć się całostkami treściowymi, które poeci zawierają zazwyczaj w strofkach, - czynić przerwy w uczeniu się na pamięć i w powtarzaniu kolejnych strofek czy części wiersza, - liczba koniecznych powtórzeń zależy od długości wiersza i od stopnia złożoności jego formy, - przy powtarzaniu należy zwracać uwagę na partie środkowe, które najtrudniej wchodzą do głowy i z reguły zapamiętuje się je niedokładnie, - ostateczne sprawdzenie stopnia pamięciowego opanowania wiersza z powtarzaniem doskonalącym, czyli nadawanie szlifu, powinno być ostatnim zadaniem dnia do wykonania. 1. Przeczytać uważnie w skupieniu zadany fragment, tak, aby zrozumieć jego treść. 2. Wyjaśnić sobie wszystkie niejasne lub niezrozumiałe pojęcia. 3. Powtórnie przeczytać zadany fragment zwracając teraz uwagę na ważne informacje. Podkreślić ołówkiem te zdania, które zawierają daty, definicje, nazwy itp., ale nie trzymać się niewolniczo tekstu. 4. Sporządzić plan-wyciąg z tekstu, jest to aktywne powtarzanie przeczytanych treści, wpływa na selekcję danych, wymusza na nas dodatkowy i pogłębiony namysł. 5. Powtórzyć z pamięci treści (ważne) własnymi słowami. 6. Po przerwie jeszcze raz powtórzyć materiał. Ćwiczenie „migawki” – pokazywanie kolejno plansz z wyciętymi figurami geometrycznymi, dziecko ma wymienić ile np. było kół. Ćwiczenie „punkt” – dziecko ma się skoncentrować przez 1 min. Na jednym punkcie np. gumce na ołówku. Ćwiczenie „czarna kropka” – należy namalować kropkę o średnicy 5 cm i zamalować na czarno, należy wpatrywać się w nią w odległości pół metra. to nazwy sposobów ułatwiających zapamiętanie, przechowywanie i przypominanie sobie informacji Polega na zastępowaniu nowego słowa znanym i podobnym dźwiękowo np. miejscownik – miejsce nowe, trąbka Eustachiusza Eustachego uszy itp… Metoda zapamiętywania oparta na kojarzeniu miejsc z informacją: np. pokój wraz z jego wyposażeniem, dowolna ulica, ciało. Uczeń ma zapamiętać kolory tęczy: czerwona kanapa, żółte biurko itp… Łączenie elementów w pary na zasadzie łańcucha. Elementy powinny utworzyć historyjkę np. Inaczej twórcze notatki TAK – jeśli jest to efektywne. Może chodzić o pomoc w przeliterowaniu wyrazu albo o sprawdzenie zadania matematycznego, które się nie zgadza. NIE – jeśli dziecko samo poradzi sobie z zadaniem i jeszcze czegoś się przy tym nauczy. "Tego się trzeba przede wszystkim strzec, aby nie znienawidził nauki ten, kto jej jeszcze nie może pokochać". Dziękuję za uwagę!!!