WSTĘP Koncepcja łańcucha dostaw zakłada ścisłą integrację producenta z dostawcami i odbiorcami w celu osiągnięcia sukcesów rynkowych. W łańcuchu dostaw przyjmuje się, że klienci zapoczątkowują decyzje podejmowane w łańcuchu. Stąd ich decyzje powinny: kształtować organizację łańcucha dostaw, określać wymagania związane z jego funkcjonowaniem. Uwzględniając organizację, łańcuch dostaw może być rozpatrywany w kategorii procesu lub struktury. Jako proces, łańcuch dostaw jest to sekwencja zdarzeń w przemieszczaniu dóbr, zwiększająca ich wartość. Łańcuch dostaw jako struktura, to grupa przedsiębiorstw wspólnie realizująca działania niezbędne do zaspokojenia popytu na określone produkty w łańcuchu przepływu dóbr. Warunkiem koniecznym funkcjonowania łańcucha dostaw jest stworzenie podstawy jego działania, to znaczy łańcucha logistycznego. Łańcuch logistyczny powstaje przez pionowe powiązanie procesów i czynności logistycznych realizowanych przez współpracujące przedsiębiorstwa. Łańcuch logistyczny charakteryzuje się takimi cechami jak: umożliwia szybki i sprawny przepływ materiałów, wyrobów gotowych, sprzyja wyrównywaniu poziomu technicznego procesów transportowych, przeładunkowych, i magazynowych we wszystkich ogniwach łańcucha, umożliwia wykorzystanie informacji towarzyszących procesom przepływu materiałów i wyrobów gotowych w drodze stosowania nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikowania. Łańcuch logistyczny powinien zapewniać szybki i sprawny przepływ dóbr i obniżenie kosztów tego przepływu. W miarę umacniania procesu integracji, który stanowi istotę łańcucha dostaw, wynika konieczność zarządzania tym łańcuchem. Zarządzanie łańcuchem dostaw oznacza kompleksowe potraktowanie procesu przepływu dóbr, polegające na wspólnym dla wszystkich uczestników rozwiązywaniu problemów dotyczących strategii działania, podejmowania decyzji, organizacji działalności, zarządzania zasobami. Zarządzanie łańcuchem dostaw realizowane jest dla zdobycia przewagi konkurencyjnej poprzez jak najpełniejsze zaspokojenie potrzeb ostatecznych odbiorców. Zarządzanie łańcuchem dostaw silnie akcentuje potrzebę tworzenia wartości dla klienta i kooperacji z nim. 7 Wstęp Sprawność działania poszczególnych uczestników łańcucha dostaw jest podstawą efektywności zarządzania całym łańcuchem. Praca niniejsza ujmuje problematykę sprawności i efektywności zarządzania łańcuchem dostaw. Temu zagadnieniu porządkowany jest układ pracy. Rozdział pierwszy szeroko ujmuje problematykę zarządzania łańcuchem wartości. Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa polega na zarządzaniu poszczególnymi obszarami działalności w ten sposób, aby wartość dla właściciela była jak najwyższa. W związku z tym zasadne jest badanie zależności między strategią zarządzania a łańcuchem dostaw dla osiągnięcia wartości przedsiębiorstwa oraz badanie efektywności łańcucha wartości. Na przykładzie przedsiębiorstw transportowych opisana jest strategia zarządzania. Rozdział drugi stanowi przyczynek do prezentacji metod i technik sprawności procesu transportowego i magazynowania. W rozdziale tym przedstawiono znaczenie transportu w logistycznym łańcuchu dostaw a także wpływ kongestii w sieci transportowej na sprawność i efektywność zarządzania łańcuchem dostaw oraz możliwość usprawniania procesu transportowego na obszarze występowania kongestii poprzez technologie GIS i GPS. Współczesna technika magazynowania i usprawnianie poszczególnych czynności logistycznych w magazynie, np. kompletacji poprzez najnowsze technologie informatyczne zapewnia szybki i kosztowo opłacalny przepływ materiałów wyrobów gotowych przez magazyn. Rozdział trzeci stanowi o efektywności zarządzania łańcuchem dostaw. Podjęta jest problematyka logistycznej obsługi klienta wraz z pomiarem jakości obsługi i efektów będących wynikiem tej obsługi. Jakość obsługi klienta wiąże się z kosztami. Koszty obsługi klienta i ich pomiar jest przedstawiony na przykładzie przedsiębiorstw handlu hurtowego jako uczestników łańcucha dostaw. Efektywność procesów logistycznych z punktu widzenia zarządzania łańcuchem dostaw jest rozważana nie tylko jako relacja efektów do nakładów, ale również jest ukazane jak realizacja działań logistycznych wpływa na tworzenie wartości dla klienta, tworząc tym samym wartość dodaną. Publikacja ta jest przyczynkiem do rozważań na temat różnych etapów rozwoju logistyki począwszy od logistyki przedsiębiorstw do integracji w łańcuchu dostaw, w szczególności z uwzględnieniem aspektów efektywności zarządzania. Monografia ta jest adresowana do słuchaczy uczelni ekonomicznych i technicznych. Może być również wskazówką w zarządzaniu przedsiębiorstwem dla kadry kierowniczej, poszukującej sposobów sprawnego i efektywnego zarządzania zasobami i procesami w przedsiębiorstwie. 8