Publikacje - Instytut Socjologii

Dr hab. prof. UR Magdalena Żardecka-Nowak
Zakład Antropologii Kulturowej
Instytut Socjologii
Uniwersytet Rzeszowski
Spis publikacji
Książki:
Wspólnota i ironia. Richard Rorty i jego wizja społeczeństwa liberalnego, Wydawnictwo
KUL, Lublin 2003, s. 313;
Rozum i obywatel. Idea rozumu publicznego oraz koncepcja jednostki we współczesnej
filozofii polityki, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2007, s. 388;
Pamięć i zapomnienie. Filozoficzny dyskurs o sile i słabości pamięci indywidualnej i
zbiorowej (w przygotowaniu);
Redakcje prac zbiorowych:
Tożsamość indywidualna i zbiorowa. Szkice filozoficzne (praca zbiorowa, redaktor – M.
Żardecka-Nowak, W. Nowak), Wydawnictwo UR, Rzeszów 2004, s. 189;
Wspólnota i wspólnotowość w filozofii dawnej i współczesnej, (praca zbiorowa, redaktor – M.
Żardecka-Nowak, P. Paczkowski), Wydawnictwo UR, Rzeszów 2010, s. 175;
Idea uniwersytetu dziś. Perspektywa filozoficzna, (praca zbiorowa, redaktor – M. ŻardeckaNowak, J. Skrzypek-Faluszczak), Wydawnictwo UR, Rzeszów 2012, s. 206;
Rozum, świat, zaangażowanie, (praca zbiorowa, redaktor – M. Żardecka-Nowak, W. Nowak),
Wydawnictwo UR, Rzeszów 2012, s. 240;
Siedem grzechów głównych. Eseje z filozofii kultury, (praca zbiorowa, redaktor – M.
Żardecka-Nowak, W. Nowak), Wydawnictwo UR, Rzeszów 2014, s. 152;
Język – podmiot – rzeczywistość. Szkice na temat języka i mowy oraz ich roli w życiu
indywidualnym i zbiorowym, (praca zbiorowa – redaktor M. Żardecka-Nowak, J. SkrzypekFaluszczak), Wydawnictwo UR, Rzeszów 2015, s. 234.
Cnoty. Eseje z filozofii kultury, (praca zbiorowa, redaktor - M. Żardecka-Nowak, W. Nowak),
Wydawnictwo UR, Rzeszów 2016, s. 216.
Ciało – rzecz – pamięć, (praca zbiorowa, redaktor - M. Żardecka-Nowak, W. Nowak),
Wydawnictwo UR, Rzeszów - w przygotowaniu - 2017.
Artykuły:
1. Kilka uwag o kryzysie, w: J. Daszkiewicz (red.), Człowiek wobec wyzwań XXI wieku,
Rzeszów 1996, s. 20-26;
2. Mrok i światło w życiu człowieka (na kanwie rozważań Hannah Arendt), „Fraza” 1997, nr 1
(15), s. 196-205;
3. Kryzys i jego współczesne przejawy, w: L. Żuk-Łapińska (red.), Kryzys kultury
europejskiej?, Wydawnictwo WSP, Rzeszów 1997, s. 75-90;
4. Opowieść o ironistce, „Nowa Okolica Poetów” 2000, nr 1 (5), s. 179-186;
5. Rorty’ego wizja społeczeństwa liberalnego, „Edukacja Filozoficzna” 2000, vol. 30, s. 233236;
6. Etyczno-polityczny wymiar prawdy. Odepistemologizowana koncepcja prawdy Richarda
Rorty’ego, w: S. Gałkowski, M. Ruba (red.), De bono homine, Artem, Lublin 2000, s. 23-41;
7. Czy współczesna liberalna demokracja potrzebuje filozoficznych fundamentów, w: M.
Szulakiewicz (red.), Filozofia i polityka w XX wieku, Aureus, Kraków 2001, s. 89-99;
8. Etnocentryzm a tolerancja, w: A. Zachariasz, S. Symotiuk (red.), Europejskie modele
tolerancji, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2001, s. 157-168;
9. Umiejętność prowadzenia dialogu jako cnota obywatelska, w: J. Baniak (red.), Człowiek z
przełomu wieków w refleksji filozofii dialogu, Wydawnictwo UAM, Poznań 2002, s. 349-365;
10. Metafizyk, powieściopisarz, poeta, w: J. Mizińska, M. Walczak, S. Wróbel (red.),
Filozofia a filologia. Wyjaśnianie – rozumienie – współczucie, Wydawnictwo UAM, Poznań
– Kalisz 2002, s. 47-77;
11. Globalizacja a kanon kultury, w: A. Zachariasz (red.), Narody słowiańskie wobec
globalizacji, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2003, s.103-107;
12. Demokracja bez filozoficznych fundamentów. R. Rorty’ego próba etnocentrycznego
uzasadnienia demokracji, „Kwartalnik Filozoficzny”, 2003, z. 2, t. XXXI, s. 71-83;
13. Demokracja bez filozoficznych fundamentów. R. Rorty’ego próba etnocentrycznego
uzasadnienia demokracji, w: W. Kaczocha (red.), Filozoficzne i empiryczne zagadnienia
współczesnej demokracji, Ośrodek Badań Rynku Sztuki Współczesnej, Poznań 2003, s. 195210;
14. Spór metafizyka z ironistką. R. Rorty’ego próba przezwyciężenia tradycyjnych problemów
metafizycznych, w: A. Zachariasz (red.), Byt i jego pojęcie, Wydawnictwo UR, Rzeszów
2003, s. 417-431;
15. Relacja między etyką a polityką w kontekście filozofii Emmanuela Levinasa, w: J. Baniak
(red.), Drogi i formy dialogu, „Filozofia Dialogu” 2003, t. 1, Wydawnictwo UAM, Poznań
2003, s. 229-239;
16. Konserwatyzm polityczny – główne cechy, centralne idee, „Colloquia Communia”, 2003,
nr 1 (74), s. 297-304;
17. Ironia i tożsamość. Problem podmiotu w filozofii Richarda Rorty’ego, w: M. ŻardeckaNowak, W. M. Nowak (red.), Tożsamość indywidualna i zbiorowa. Szkice filozoficzne,
Wydawnictwo UR, Rzeszów 2004, s. 150-170;
18. Antropologia ubóstwa (współautor – W. Nowak), w: E. Trafiałek, A. Kieszkowska, R.
Stojecka-Zuber (red.), Pomoc społeczna a praca socjalna wobec problemów współczesności,
Wydawnictwo PWSZ im. S. Tarnowskiego, Tarnobrzeg 2004, s. 339-345;
19. Filozofia i demokracja. Poglądy R. Rorty’ego na rolę filozofii w społeczeństwie
demokratycznym, w: B. Burlikowski, W. Rychlewicz (red.), Filozofia w szkole – filozofia w
życiu, tom V, Wydawnictwo Phaenomena, Kielce 2004, s. 141-154;
20. Trzy stanowiska w sprawie pluralizmu – A. MacIntyre, J. Rawls, J. Habermas, „Civitas”
2004, nr 8, s. 226-265;
21. Ironia – tożsamość kulturowa – współczucie, „Er(r)go” 2004, nr 9, s. 49-62;
22. Mądrość polityczna versus wiedza naukowa, „Edukacja Humanistyczna” nr 1-2 (10-11),
2004, Szczecin 2005, s. 65-76;
23. Konsekwencje i niekonsekwencje antyliberalizmu A. MacIntyre’a, w: M. Szulakiewicz, Z.
Karpusa (red.), Fundamentalizm i kultury, Wydawnictwo UMK, Toruń 2005, s. 393-408;
24. Dialogiczny charakter naszej tożsamości. Perspektywa komunitarystyczna, w: J. Baniak
(red.), Perspektywa i aspekty dialogu, „Filozofia Dialogu” 2005, t. 3, Wydawnictwo UAM,
Poznań 2005, s. 273-286;
25. Etyka jako metafizyka, czyli o bezwzględnym prymacie powinności moralnej przed bytem i
poznaniem, w: A. Zachariasz (red.), Byt i powinność, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2005, s.
162-171;
26. Moralna wartość jedności i zgody w kulturze ponowoczesnej – J. F. Lyotard i A.
MacIntyre, „Edukacja Humanistyczna” 2006, nr 1 (14), s. 53-67;
27. Postmodernizm, w: L. Gawor, Z. Stachowski (red.), Filozofia współczesna, Wydawnictwo
Branta, Bydgoszcz-Warszawa-Lublin 2006, s. 349-378;
28. Starożytni sceptycy i ich współcześni kontynuatorzy, „Uniwersytet Trzeciego Wieku w
Rzeszowie – Biuletyn nr 7”, czerwiec 2007, s. 41-50;
29. Moralny wymiar obywatelstwa w państwie liberalnym – I. Berlin, Ch. Taylor, S. Macedo,
w: M. Szulakiewicz, Z. Karpusa (red.), Wolność w epoce poszukiwań, Wydawnictwo UMK,
Toruń 2007, s. 375-388;
30. Władza kształtująca jednostkę, w: W. Zuziak, J.M. Byrska (red.), Wolność i władza w
życiu publicznym, Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków 2008, s. 103-120;
31. Demokracja deliberatywna jako remedium na ponowoczesny kryzys legitymizacji władzy,
„Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych” t. III, Lublin 2008, s. 29-40;
32. Geneza i charakter rozumu publicznego w ujęciu Johna Rawlsa, w: A. Bobko, S.
Gałkowski (red.), Racjonalność w przestrzeni publicznej, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2009,
s. 83-98;
33. Filozofia polityki i społeczeństwo ponowoczesne, „Studia Philosophica Wratislaviensia”,
2009, vol.IV, fasc.1, s. 11-20;
34. Filozofia polityki, „Polityka i Społeczeństwo” 2009, nr 6,s. 123-132;
35. Posłowie do książki A. MacIntyre’a, Trzy antagonistyczne wersje dociekań moralnych.
Encyklopedia, Genealogia, Tradycja, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa
2009, s. 288-299;
36. Rozum publiczny i jego granice, w: M. Szulakiewicz (red.), Granice i ograniczenia. O
doświadczaniu granic i ich przekraczaniu, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2010, s.
155-170;
37. Czy we współczesnej liberalnej demokracji jest miejsce dla wartości rodzinnych?, w: M.
Malikowski, S. Gałkowski (red.), Zagrożenia dla rodziny. Europa i Polska, Wydawnictwo
UR, Rzeszów 2010, s. 47-54;
38. Wspólnoty uczonych i ich scholastyczne dyspozycje, w: M. Żadrecka-Nowak, P.
Paczkowski (red.), Wspólnota i wspólnotowość w filozofii dawnej i współczesnej,
Wydawnictwo UR, Rzeszów 2010, s. 158-175;
39. Polityczna koncepcja osoby Johna Rawlsa i Stephena Macedo, w: J. Miklaszewska, P.
Spryszak (red.), Natura ludzka w filozofii nowożytnej i współczesnej, Wydawnictwo UJ,
Kraków 2010, s. 43-54;
40. Sfera publiczna jako przestrzeń swobodnej komunikacji – wokół koncepcji Jurgena
Habermasa, w: W. Paruch, P. Maj, T. Koziełło (red.), Cechy procesy, przebudowa. Przestrzeń
publiczna we współczesnych systemach politycznych, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2011, s.
50-68;
41. Rozum publiczny i zbiorowa niepamięć, w: J. Miklaszawska, J. Szczepański, (red.),
Filozofia polityczna po roku 1989. Teoria, historia, praktyka, Wydawnictwo UJ, Kraków
2011, s. 177-192;
42. Uniwersytet bez idei – dyktat racjonalności instrumentalnej we współczesnym
szkolnictwie wyższym, w: M. Żardecka-Nowak, J. Skrzypek-Faluszczak (red.), Idea
uniwersytetu dziś. Perspektywa filozoficzna, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2012, s. 169-206;
43. Autentyczność zawiedzionych nadziei, czyli o wygasaniu pewnego moralnego ideału w
ponowoczesnym społeczeństwie masowym, „Logos i Ethos” 2012, nr 1 (32), s. 81-104;
44. Problem legitymizacji władzy a tożsamość polityczna obywateli współczesnej liberalnej
demokracji, w: D. Czakon, M. Boruta (red.), Kim jestem? Kim jesteśmy? Antropologiczne i
socjologiczne konteksty współczesnej tożsamości, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
Pedagogicznego, Kraków 2012, s. 165-176;
45. Puste miejsce podmiotu i identyfikacja przez zaangażowanie, w: M. Żardecka-Nowak,
W.M. Nowak (red.), Rozum, świat, zaangażowanie, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2012, s.
213-231;
46. Political Philosophy and Postmodern Society, „Studia Philosophica Wratislaviensia”, ed.
A. Chmielewski, Supplementary Volume, English Edition 2012, p. 221-131 (pdf);
http://studiaphilosophica.pl/index.php/en/teksty-on-line/suppl-vol-english-edition-2012
47. Polityczna idea równości oraz oblicza nierówności, w: W. Zuziak, J. Mysona Byrska
(red.), Równość w życiu publicznym, Wydawnictwo UP JP II, Kraków 2012, s. 13-32;
48. Michael Walzer i John Rawls w poszukiwaniu najlepszych zasad życia publicznego, w: J.
Zdybel, L. Zdybel (red.), Filozofia polityki współcześnie, Universitas, Kraków 2013, s. 305330;
49. Równość i jej miejsce w teorii sprawiedliwości Johna Rawlsa, w: J. Ziobrowski (red.),
Etyka u schyłku drugiego tysiąclecia, Scholar, Warszawa 2013, s. 104-121;
50. Skuteczność polityczna i prawda naukowa, czyli jak to, co praktyczne łączy się z tym, co
teoretyczne, w: D. Leszczyński (red.), Wiedza, Wydawnictwo UWr, Wrocław 2013, s. 349365;
51. Literatura i filozofia czytane ciągle od nowa, w: A. Iskra-Paczkowska, S. Gałkowski, M.
Stanisz (red.), Filozofia w literaturze, literatura w filozofii, Wydawnictwo UR, Rzeszów
2013, s. 86-102;
52. Chciwość jako egzemplifikacja racjonalności nierozumnej, w: W. Zuziak, J. Mysona
Byrska (red.), Chciwość w życiu publicznym, Wydawnictwo UP JP II, Kraków 2013, s. 11-30.
53. Gniew, w: M. Żardecka-Nowak, W. Nowak (red.), Siedem grzechów głównych. Eseje z
filozofii kultury, Wydawnictwo UR 2014, s. 60-82;
54. Polityczno-prawne podstawy kształtowania się poczucia własnej wartości i zaufania do
innych, w: W. Zuziak, J. Mysona Byrska (red.), Zaufanie w życiu publicznym, Wydawnictwo
UP JP II, Kraków 2014, s. 39-54;
55. Język i tożsamość, w: M. Żardecka-Nowak, J. Skrzypek-Faluszczak (red.), Język –
podmiot – rzeczywistość. Szkice na temat języka i mowy oraz ich roli w życiu indywidualnym i
zbiorowym, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2015, s. 209-233;
56. Kreatywna siła prawa i polityki, w: M. Kuspit, T. Tychmanowicz, J. Zdybel (red.),
Twórczość, innowacyjność, kreatywność, Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo UMCS,
Lublin 2015, s. 209-221;
57. Słuszność zasad zamiast koncepcji dobra czy słuszność zasad jako koncepcja dobra –
nierozstrzygnięty spór we współczesnej filozofii polityki, „Studia Philosophica
Wratislaviensia”, vol. X, fasc.4 (2015), s. 99-112;
58. Miłość jako siła, dar i tajemnica, w: M. Żardecka-Nowak, W. Nowak (red.), Cnoty: eseje
z filozofii kultury, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2016, s. 178-216;
59. Księgozbiory radości czyli o sztuce czytania, pisania i kompletowania bibliotek, „Logos i
Ethos” 2016, nr 40, s. 13-28;
60. Paradoksy czytania, w: A. Iskra-Paczkowska, S. Gałkowski, M. Stanisz (red.), Filozofia w
literaturze, literatura w filozofii 2. Światy możliwe. Projekty, Wydawnictwo UR, Rzeszów
2016, s. 24-38;
61. Resentyment jako postać nienawiści, w: W. Zuziak, J. Synowiec (red.), Nienawiść w życiu
publicznym, Wydawnictwo UPJPII, Kraków 2016, s. 57-68;
62. The Rightness of Principles as the Concept of the Good, “Humanities and Social Science”,
2016, nr 1, s. 211-214;
63. Civic Habitus in Postindustrial Society, “Humanities and Social Science”, 2016, nr 2, s.
271-277;
64. Kobiety i polityka uznania, A. Kołomycew, A. Pięta-Szawara (red.), Obszary aktywności
kobiet, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2016;
65. Wrażliwość jako zdolność dostrzegania moralnych aspektów rzeczywistości: Freud –
Hildebrand – Levinas; w: W. Zuziak, J. Mysona Byrska (red.), Wrażliwość w życiu
publicznym, Wydawnictwo UPJPII, Kraków 2016;
66. On the Flexibility of Borders Between Public Reason and Collective Ignorance, “Tematy i
Konteksty” 2016;
67. Znaczenie rozsądku i umiaru w życiu jednostki i społeczeństwa, „Logos i Ethos” 2017;
68. Rola etosu mieszczańskiego w badaniach naukowych. Krótki esej o rzetelności i
uczciwości; Kraków 2017;
69. Niefortunna pamięć, łaskawe zapomnienie, w: M. Żardecka-Nowak, W. Nowak (red.),
Rzecz – ciało - pamięć. Eseje z filozofii kultury, Rzeszów 2017;
70. Edmunda Husserla fenomenologiczny opis pamięci i jej roli w konstytuowaniu się czasu,
w: M. Żardecka-Nowak, W. Nowak (red.), Rzecz – ciało - pamięć. Eseje z filozofii kultury,
Rzeszów 2017;
Recenzje:
1. Przybliżenie najważniejszych wartości kulturowych Polaków, (rec. L. Dyczewski, Kultura
polska w okresie przemian, Lublin 1993 oraz L. Dyczewski (red.), Wartości w kulturze
polskiej, Lublin 1993), „Ethos” 1994, nr 3 (27), s. 228-233;
2. Mózg i jego płeć, (rec. A. Moir, D. Jessel, Płeć mózgu, Warszawa 1993), „Ethos” 1995, nr
1 (29), s. 152-157;
3. Wprowadzenie do filozofii P. Strawsona, (rec. P. Strawson, Analiza i metafizyka, przeł. A.
Grobler, Kraków 1994), „Zeszyty Naukowe KUL”, nr 3-4 (151-152), s. 151-157;
4. Ostatnie wykłady Karla Poppera, (rec. P. R. Popper, Świat skłonności, przeł. A.
Chmielewski, Kraków 1996), „Edukacja Filozoficzna”, 1996, vol. 21, s. 337-341;
5. Rec. Lord Acton, Historia wolności. Wybór esejów, przeł. A. Branny, A. Gowin, P.
Śpiewak, Kraków 1995, „Przegląd Religioznawczy” 1996, nr 4 (182), s. 152-156;
6. Koniec historii? (omówienie książki F. Fukuyamy, Koniec historii, Kraków 1996), „Nowa
Okolica Poetów” 1999, nr 2, s. 217-223;
7. Lewica i antykomunizm (omówienie książki R. Rorty’ego, Achieving Our Country, Harvard
University Press, Harvard 1998), „Kwartalnik Filozoficzny” 2000, z. 4, s. 212-221;
Hasła słownikowe:
Hasła do Leksykonu filozofii klasycznej pod redakcją J. Herbuta, Lublin 1997:
1) Argumentacja perswazyjna, s. 57,
2) Dialog, s. 114,
3) Mądrość (współautor J. Herbut), s. 351,
4) Miłość, s. 368,
5) Nauki kognitywne, s. 384,
6) New Age, s. 396,
7) Personalizm, s. 422,
8) Postmodernizm (współautor J. Herbut), s. 429,
9) Spirytualizm, s. 480,
10) Szczęście, s. 494,
11) Śmierć, s. 499,
12) Uczucia (współautor J. Herbut), s. 524;
Hasła do Powszechnej Encyklopedii Filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu,
Lublin 2005, t. VI:
13) Laski Harold Joseph, s. 247-249;
14) Malcolm Norman Adrian, s. 745-747;
15) Malthus Thomas Robert, s. 756-758;
16) Maltuzjanizm, s. 759-760.
Hasła do Encyklopedii Politologii, tom 1, Pojęcia, teorie i metody, pod red. W. Sokoła, M.
Żmigrodzkiego, Wolters Kluwer, Warszawa 2016:
17) Demokracja kosmopolityczna, s. 168-171,
18) Demokracja radykalna, s. 181-186.