ELASTYCZNOŚĆ POPYTU i PODAŻY - Internet Świadłowodowy dla

RACJONALIZACJA WYBORÓW EKONOMICZNYCH
Zadanie 1
Pewna gospodarka może wytwarzać dwa dobra, tj.: tkaniny oraz mięso. Jej możliwości produkcyjne
przedstawia poniższa tabela.
Kombinacje
A
B
C
D
E
Produkcja mięsa ( w mln ton)
20
16
12
4
0
Produkcja tkanin ( w mld m2 )
6
14
22
28
30
a) przedstaw graficznie możliwości produkcyjne tej gospodarki;
b) załóżmy, ze gospodarka znajduje się w punkcie B. Jaki jest koszt alternatywny wyprodukowania
8 dodatkowych mld m2 tkanin?
Zadanie 2
Zaznacz na krzywej transformacji kraju „X” produkującego samochody i rowery, punkty
z poniższą tabelą:
zgodnie
rowery
samochody
Kombinacje efektywne
Kombinacje nieefektywne
Kombinacje osiągalne
Kombinacje nieosiągalne
Pełna specjalizacja w produkcji rowerów
Pełna specjalizacja w produkcji samochodów
PUNKT
PUNKT
PUNKT
PUNKT
PUNKT
PUNKT
A
B, C
D
E, F
G
H
Zadanie 3
Sklep sportowy sprzedaje hulajnogi i rowery. Hulajnoga kosztuje w sklepie 100 zł, a rower 500 zł .
Narysuj krzywą transformacji dla sklepu sportowego, który miesięcznie dysponuje kwotą 25.000 zł
na zakup towaru. Wyjaśnij dlaczego linia jest wklęsła.
Zadanie 4
W centrum handlowym nie ma płatnych parkingów. Jednakże znalezienie wolnego miejsca
dla zaparkowania samochodu wymaga przeciętnie 30 minut krążenia po okolicznych ulicach. Czy takie
rozwiązanie oznacza w rzeczywistości parkowanie bezpłatne. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Zadanie 5
W gospodarstwie rolnym występują dwa rodzaje gleb, z których część nadaje się do uprawy chmielu, a
część do uprawy tytoniu. Z doświadczeń z lat poprzednich wynika, ze w normalnych warunkach
klimatycznych można uzyskać następujące plony z poszczególnych działek:
Działka
Plony chmielu
Plony tytoniu
A
50
0
B
40
1
C
30
2
1
D
E
F
20
10
0
3
4
5
a) Wykreśl krzywą transformacji,
b) Określ koszty alternatywny uprawy tytoniu
c) Wyjaśnij kształt krzywej możliwości produkcyjnych tytoniu i chmielu dla badanego gospodarstwa.
Zadanie 6
Dobro X
Dobro Y
0
7
13
18
22
25
27
33
30
26
21
15
8
0
Koszt alternatywny powiększenia
produkcji
dobra X
dobra Y
Na podstawie danych zawartych w tabeli:
a) zaznacz na wykresie granicę możliwości produkcyjnych,
b) określ w jakiej sytuacji firma będzie mogła wytworzyć 25 jednostek dobra X i 15 jednostek dobra Y
oraz zaznacz tę kombinację na wykresie,
c) z czym wiąże się wyprodukowanie 5 jednostek dobra X i 22 jednostek dobra Y.
Zadanie 7
Dwie firmy A i B produkują samochody osobowe i ciężarowe. Dysponują takimi samymi zasobami
czynników produkcji i wytwarzają w ciągu miesiąca następujące ilości samochodów:
Samochody osobowe
Samochody ciężarowe
Firma A
60
30
Firma B
40
20
Na podstawie danych zawartych w tabeli ustal, czy firmy powinny się specjalizować w produkcji
samochodów ciężarowych czy osobowych.
Zadanie 8
Krzywa transformacji przedstawia możliwości
komputerów i telewizorów (w tys. szt.)
Telewizory
produkcyjne
społeczeństwa
w
dziedzinie
produkcji
Komputery
a) zaznacz kombinacje : efektywną (punkt a) , nieefektywną (punkt b), nieosiągalną (punkt c),
specjalizację w produkcji telewizorów (punkt d);
b) co stanie się z krzywą transformacji, jeśli dzięki intensywnym procesom inwestycyjnym zostaną
wprowadzone innowacje w technice produkcji komputerów i zmniejszą się nakłady niezbędne do
wyprodukowania 1 komputera (przedstaw zmiany na rysunku);
c) jak zmieni się położenie krzywej transformacji w długim okresie, jeżeli producenci telewizorów
zaprzestaną wdrażania nowoczesnych rozwiązań technologicznych (przedstaw zmiany na rysunku).
Zadanie 9
Dwa kraje A i B produkują: telewizory i magnetowidy . Dysponując takimi samymi zasobami czynników
produkcji wytwarzają w ciągu godziny następujące ilości dóbr:
Telewizory
Magnetowidy
2
Kraj A
Kraj B



4
6
8
24
Ustal koszt alternatywny produkcji telewizorów i magnetowidów;
Czy firmy powinny specjalizować się w produkcji telewizorów lub magnetowidów, jeśli tak to, który
kraj powinien produkować telewizory , a który magnetowidy;
Jeśli dwa
kraje zdecydują się na specjalizację w produkcji dóbr, w których mają przewagę
komparatywną i nastąpi proces wzajemnej wymiany dóbr, to według jakie relacji (1 telewizor za
......... magnetowid), aby proces ten był ekonomicznie racjonalny;
Zadanie 10
W czasie 1 godziny Kowalski może przygotować 50 porcji deserów lodowych albo obsłużyć klientów przy
25 stolikach. Natomiast Nowak może w takim samym czasie przygotować 20 porcji deserów lodowych
albo obsłużyć 15 stolików. Jeżeli zdecydują się wspólnie otworzyć punkt sprzedaży lodów, to który z nich
powinien wykonywać prace kelnera, a który przygotowywać desery lodowe ?
RYNEK I RÓWNOWAGA RYNKOWA
Zadanie 1
Podaj przykłady dóbr substytucyjnych, komplementarnych i neutralnych w stosunku do następujących
dóbr:
a) pralka „Frania",
b) krokiety z kapustą i grzybami (jako danie w restauracji),
c) usługa u fryzjera,
d) wejściówka na mecz piłki nożnej.
Zadanie 2
Utwórz ranking rynków według kryterium transparentności (od najmniej do najbardziej transparentnego):
 rynek bułek drożdżowych,
 rynek komputerów,
 rynek bonów skarbowych,
 rynek złota w sztabach o 99,9% zawartości kruszcu.
Zadanie 3
Uzupełnij poniższą tabelę:
Ruch po krzywej popytu
Rozszerzenie
popytu
Kurczenie
popytu
Przesunięcie
krzywej popytu
Wzrost Spadek
popytu
popytu
Ruch po krzywej podaży
Rozszerzenie
podaży
Kurczenie
podaży
Przesuniecie
krzywej podaży
Wzrost Spadek
podaży podaży
Pogrupuj poniższe stwierdzenia w zależności od tego jakie wywołują skutki na rynku:
a) na rynku obuwia zwiększyły się opady śniegu ceteris paribus;
b) wzrost cen mleka spowodował spadek konsumpcji mleka ceteris paribus;
c) wzrost dochodów konsumentów wywołał wzrost sprzedaży samochodów ceteris paribus;
d) na rynku kawy, gdy wzrosła cena cukru ceteris paribus;
e) na rynku herbaty, gdy wzrosła cena kawy ceteris paribus;
f) na rynku jabłek, gdy obniżono cło na importowane jabłka ceteris paribus;
g) na rynku jabłek, gdy spadła cena środków ochrony roślin ceteris paribus;
h) na rynku samochodów, gdy wzrosła cena benzyny ceteris paribus.
Zadanie 4
Jaka będzie cena i ilość równowagi na rynku, jeśli równowaga rynkowa zostanie zakłócona przez kilka
działających równocześnie czynników ceteris paribus:
a) rynek bułek – nastąpił wzrost cen chleba oraz wzrost cen mąki;
b) rynek samochodów – nastąpił spadek dochodów konsumentów oraz wzrost cen stali;
3
c) rynek piłek tenisowych – nastąpił wzrost cen surowców służących do produkcji piłek tenisowych oraz
spadła cena rakiet tenisowych.
Zadanie 5
Dany jest rynek truskawek. Funkcja popytu przybiera postać : QD = 110 – 10P
1) sporządź tabelę popytu i przedstaw graficznie krzywą popytu;
2) cena wzrosła z 2 zł/kg do 6 zł/kg – jakie zmiany nastąpią w popycie na truskawki;
3) synoptycy przewidują obfite opady deszczu – co stanie się z ceną truskawek;
4) korzystne warunki atmosferyczne spowodowały wysokie plony truskawek – jak wówczas ukształtuje
się cena truskawek.
Zadanie 6
Rząd wprowadził cło na importowane samochody. Jak zmieni się cena i ilość na rynku samochodów
importowanych i samochodów krajowych?
Zadanie 7
Przedstaw graficznie i uzasadnij wpływ zmian cen następujących dóbr (ceteris paribus) w przeciętnym
gospodarstwie domowym na jego popyt na odtwarzacze CD:
a) płyta CD-R,
b) samochód,
c) walkman,
d) magnetofon kasetowy.
Zadanie 8
Wyjaśnij, co może wpływać i dlaczego (ceteris paribus) na spadek ogólnego popytu na następujące dobra:
a) żel do WC,
b) internet,
c) usługa kształcenia języka rosyjskiego,
d) kuchenka gazowa.
Zadanie 9
Dane są następujące równania: P = 4QS, QD = 500 – P, gdzie QS to liczba oferowanych w sprzedaży
szklanek; QD to nabywana liczba szklanek na rynku, a P to cena szklanki. Wyznacz cenę równowagi oraz
liczbę szklanek przy stanie równowagi rynkowej.
Zadanie 10
Wyjaśnij wpływ na krzywą podaży kosmetyków produkowanych na bazie składników naturalnych w
następujących sytuacjach:
a) spadek ceny preparatów służących do produkcji kosmetyków naturalnych,
b) wzrost popytu na kosmetyki naturalne,
c) wzrost cen kosmetyków naturalnych,
d) wzrost cen kosmetyków syntetycznych,
e) przewidywanie wzrostu cen kosmetyków naturalnych,
f) nałożenie wysokiego cła na import preparatów do produkcji kosmetyków syntetycznych,
g) subsydiowanie produkcji kosmetyków naturalnych.
Zadanie 11
Film „Misja”
cena biletów
popyt na bilety
dochód
4
3000
6
2800
8
2600
10
2400
12
2200
a) jeśli kino ma 2.600 miejsc, a cena biletu wynosi 10 zł, czy osiągnięta zostanie równowaga i sala
kinowa będzie pełna?
b) ile miejsc będzie wolnych?
c) ile wynosi cena równowagi?
Zadanie 12
Co wpłynie na wzrost cen domów i mieszkań?
Przyczyny: (dokonaj wyboru)
a) spadek aktywności budowlanej,
4
b) wzrost liczby kredytów udzielanych nabywcom domów i mieszkań,
c) wzrost oprocentowania kredytów hipotecznych,
d) wyprzedaż mieszkań komunalnych dotychczasowym najemcom.
Zadanie 13
Postać krzywych podaży i popytu na rynku masła jest następująca: P = 5Q S; QD = 9000 – P, gdzie P –
cena rynkowa, QS wielkość podaży, QD – wielkość popytu.
1) Znajdź punkt równowagi,
2) Rząd podniósł minimalne ceny mleka tak, że koszt produkcji 100 kg masła wzrósł o 3000 – jaka będzie
nowa cena i ilość równowagi,
3) W którym przypadku sprzedawcy osiągną większy przychód?
4) Jaka będzie sytuacja na rynku (w porównaniu do punktu 2), jeśli cena zostanie administracyjnie
ustalona na poziomie 2.000 zł niższym od ceny równowagi?
Zadanie 14
Poniższy rysunek ilustruje zmianę na rynku piór Parker’a – określ przyczyny takiego przesunięcia:
P
D1
D2
S
Q
Wskaż przyczyny:
a) spadek cen naboi do piór,
b) spadek cen długopisów,
c) spadek cen surowców służących do produkcji piór,
d) spadek dochodów konsumenta,
e) obniżka podatku VAT,
f) reklama piór.
Zadanie 15
Rynek namiotów
P
S1
D
S2
Q
Co wpłynęło na taką zmianę sytuacji na rynku namiotów?
Wskaż przyczyny:
a) wdrożenie nowej metody produkcji namiotów,
b) spadek cen dóbr komplementarnych,
c) wzrost stawek płac pracowników zatrudnionych przy produkcji namiotów,
d) wzrost dochodów konsumentów,
e) spadek cen materiałów stosowanych do produkcji namiotów,
f) obniżka składek ZUS.
Zadanie 16
Na
rynku
papierosów
występują
następujące
przewidywania
dotyczące
popytu:
P = -0,5QD + 20, P = 0,25QS + 5, gdzie P – cena rynkowa, QD – wielkość popytu QS – wielkość podaży
1) Wyznacz cenę i wolumen równowagi;
2) Aby zredukować konsumpcję papierosów państwo ustaliło cenę minimalną P = 15. Określ rozmiar
nierównowagi przy tej cenie.
Zadanie 17
Co wpłynie na przesuniecie krzywej popytu?
Przyczyny: (dokonaj wyboru)
a) spadek cen aparatów fotograficznych,
b) wzrost dochodów realnych konsumenta,
c) spadek cen filmów do aparatów fotograficznych.
5
Zadanie 18
Znajdź punkt równowagi na rynku obuwia zimowego
a) wypełnij tabelę popytu i podaży znając równania Q(D) = 110 – 10P i Q(S) = 10 + 10P (P – cena Q –
ilosć)
P
Q(D)
Q(S)
b) przedstaw na rysunku warunki początkowe - jaka jest cena i ilość równowagi na tym rynku;
c) jak zmieni się równowaga na rynku na skutek działania jednocześnie kilku czynników ceteris paribus:
prognoz zwiększenia opadów śniegu oraz wzrostu stawek płac pracowników zatrudnionych przy
produkcji butów i podniesieniem podatku dochodowego osób fizycznych (płacą go konsumenci) –
zmiany przedstaw na rysunku;
d) określ nowy punkt równowagi i przedstaw kierunki zmian ceny i ilości równowagi;
e) podaj wnioski płynące dla branży.
Zadanie 19
Pokaż jak przesunie się krzywa popytu (D) lub krzywa podaży (S) ceteris paribus: (przedstaw graficznie
– każdy podpunkt jest odrębnym przypadkiem)
a) Na rynku odzieżowym, jeśli nastąpi wzrost obowiązkowych składek ZUS;
b) Jak zmieni się popyt na rynku ozdób choinkowych, jeśli zbliżają się Święta Bożego Narodzenia;
c) Jak zmieni się podaż na rynku mleka, jeśli spadnie cena mleka;
d) Na rynku artykułów gospodarstwa domowego, jeśli obniżony zostanie podatek dochodowy od osób
fizycznych;
f) Na rynku papierosów, jeśli wprowadzony zostanie całkowity zakaz reklamy tytoniu;
 określ zmiany w popycie lub podaży: wzrost/spadek; ograniczenie/rozszerzenie.
Zadanie 20
Tabela przedstawia sytuację na rynku dobra „Z”
P
200
240
280
320
Q(D)
700
610
540
480
Q(S)
290
330
390
480
a) jaka będzie wielkość nadwyżki/niedoboru dobra „Z” przy cenie 280 zł
b) jaka jest cena i ilość równowagi na rynku tego dobra;
c) jeśli podaż wzrośnie o 150 jednostek przy wszystkich cenach to wielkość
P
200
240
280
320
Q(D)
700
610
540
480
Q(S)
360
430
560
400
390
610
podaży wyniesie:
360
400
430
390
d) jaka jest wielkość niedoboru/ nadwyżki dobra przy początkowej cenie równowagi;
e) jaka jest nowa cena równowagi.
Zadanie 21
Pokaż jak przesunie się krzywa popytu (D) lub krzywa podaży (S) ceteris paribus: (przedstaw graficznie
– każdy podpunkt jest odrębnym przypadkiem)
a) Na rynku kawy, jeśli nastąpi wzrost ceny cukru;
b) Na rynku materiałów budowlanych , jeśli spadną dochody;
c) Na rynku mebli drewnianych, jeśli spadnie cena surowca drzewnego;
d) Na rynku materiałów budowlanych, jeśli jest mroźna i śnieżna zima;
e) Na rynku mebli , jeśli wzrosną stawki płac pracowników zatrudnionych przy produkcji mebli
 określ zmiany w popycie lub podaży: wzrost/spadek; ograniczenie/rozszerzenie.
Zadanie 22
Analizie poddajemy rynek komputerów. Początkowa średnia cena 1 zestawu komputerowego wynosiła
4000 PLN, przy tej cenie produkcja wynosiła miesięcznie 4 mln szt. Jak prognozujesz zmiany na tym
rynku, jeśli wiesz że w ciągu 2 lat znacząco wzrośnie liczba firm wykorzystujących komputery, nastąpi
spadek cen oprogramowania komputerowego, a w branży pojawią się firmy , które dzięki intensywnym
procesom inwestycyjnym zwiększą możliwości produkcyjne; ceteris paribus
a) narysuj wykres opisujący warunki początkowe;
6
b)
c)
d)
e)
określ i nanieś na wykres kierunki zmian popytu i ich przyczyny;
określ i nanieś na wykres kierunki zmian podaży i ich przyczyny;
znajdź nowy punkt równowagi;
podaj wnioski płynące dla przedsiębiorstw działających w analizowanej branży.
Zadanie 23
Analizie poddajemy rynek budownictwa jednorodzinnego. Początkowa średnia
wynosiła 2000 zł/m2. Budowano wówczas 25 tys. willi rocznie o łącznej powierzchni
Jak prognozujesz zmiany na tym rynku, jeśli wiesz, ze w przeciągu kolejnych 5
liczba ludności w wieku produkcyjnym, rząd zaś rozpoczyna budowę nowych
oferując bardzo korzystne warunki dla firm budowlanych wykonujących zlecenia.
a) narysuj wykres opisujący warunki początkowe;
b) określ i nanieś na wykres kierunki zmian popytu i ich przyczyny;
c) określ i nanieś na wykres kierunki zmian podaży i ich przyczyny;
d) znajdź nowy punkt równowagi;
e) podaj wnioski płynące dla przedsiębiorstw działających w analizowanej branży;
cena m 2 w sektorze
mieszkalnej 4 mln m 2.
lat znacząco wzrośnie
obiektów wojskowych
Zadanie 24
Analizie poddajemy rynek drewnianych mebli. Początkowa średnia cena 1 mebla przeliczeniowego w
sektorze wynosiła 800 zł. Produkowano wówczas około 16 tys. mebli przeliczeniowych rocznie. Jak
prognozujesz zmiany na tym rynku, jeśli wiesz, ze w przeciągu kolejnych 3 lat przemysł drzewny będzie
mógł pozyskiwać surowiec do produkcji biorąc udział w przetargach, a jednocześnie wprowadzony
zostanie podatek VAT a na rynku pojawi się moda na meble drewniane.
a) narysuj wykres opisujący warunki początkowe;
b) określ i nanieś na wykres kierunki zmian popytu oraz podaży i wskaż ich przyczyny;
c) znajdź nowy punkt równowagi;
d) podaj wnioski płynące dla przedsiębiorstw działających w analizowanej branży.
Zadanie 25
Analizie poddajemy rynek odzieżowy. Początkowa średnia cena 1 sztuki w sektorze wynosiła 300 zł.
Produkowano wówczas około 6 mln sztuk odzieży rocznie. Jak prognozujesz zmiany na tym rynku, jeśli
wiesz, ze w przeciągu kolejnych 2 lat znacząco ma zostać obniżony podatek dochodowy osób fizycznych i
wartość obowiązkowej składki ZUS, a jednocześnie podwyższony zostanie podatek VAT na surowce
biorące udział w produkcji odzieży.
a) narysuj wykres opisujący warunki początkowe;
b) określ i nanieś na wykres kierunki zmian popytu i ich przyczyny;
c) określ i nanieś na wykres kierunki zmian podaży i ich przyczyny;
d) znajdź nowy punkt równowagi oraz podaj wnioski płynące dla przedsiębiorstw działających w
analizowanej branży.
ELASTYCZNOŚĆ POPYTU i PODAŻY – BADANIE REAKCJI PODMIOTÓW NA RYNKU
Zadanie 1
Uzupełnij poniższą tabelę, oblicz elastyczność cenową popytu a następnie zbadaj, co dzieje się z
przychodem całkowitym ze sprzedaży, gdy cena zmniejsza się z :
A) z 6 do 4 zł; B) z 4 do 2 zł; C) z 2 do 0 zł
Q
0
10
20
30
∆Q
P
∆P
(Q1 + Q2 )/2 (P1 + P2 )/2
Elastyczność
cenowa popytu
Zmiana przychodu
ze sprzedaży
6
4
2
0
Zadanie 2
Oblicz elastyczność cenową popytu na bilety do kina oraz do teatru oraz pokaż jak obniżenie biletów
wpłynęło na dochody z ich sprzedaży w kinie i w teatrze – wiedząc, ze spadek ceny biletów spadły z 10
do 8 zł w kinie i w teatrze i spowodowały wzrost liczby sprzedanych biletów w kinie z 1000 do 1600 zł, w
teatrze z 1000 do 1100 sztuk – zinterpretuj wyniki elastyczności cenowej na bilety do kina i do
teatru.
7
Zadanie 3
Gdy cena rowerów wzrosła o 5% ceteris paribus to ilość nabywanych rowerów zmniejszyła się o 7%.
Oblicz współczynnik elastyczności cenowej rowerów.
Zadanie 4
Wzrost ceny pewnego dobra z 10 do 20 zł, ceteris paribus, spowodował spadek ilości nabywanej tego
dobra z 30 do 20 tys. szt. Oblicz elastyczność cenową na to dobro.
Zadanie 5
Oblicz elastyczność cenową popytu dla krzywej popytu o równaniu Q(D) =100 – 2P na odcinku
wyznaczonym zmianą ceny z P1 = 42 do P2 = 38.
Zadanie 6
Oblicz elastyczność cenową dwóch równoległych krzywych popytu na odcinku AB i CD. Czy elastyczność
obu krzywych jest taka sama ?
Punkt
Ilość (Q)
Cena (P)
A
25
5
B
35
4
C
70
5
D
80
4
Zadanie 7
Oblicz elastyczność cenową popytu na odcinku AB oraz CD przedstawionej linii popytu. Dane: Punkt A –
cena 7 zł ilość 3 szt. Punkt B – cena 6 zł ilość 2 szt. Punkt C – cena 3 zł ilość 6 szt. Punkt D – cena 2
zł ilość 7 szt. Nanieść dane na linie popytu, oblicz elastyczność i omów otrzymane wyniki.
Cena (P)
Ilość (Q)
Zadanie 8
Cena dobra X wzrosła z 12 do 22 zł i w tym przedziale zmienności ceny elastyczność cenowa popytu na to
dobro wynosi 0,9. Jak zmieni się ilość nabywana dobra X, gdy nabywcy przy cenie 12 zł kupowali 100 kg
dobra?
Zadanie 9
Oblicz elastyczność mieszaną popytu dobra A na podstawie następujących danych:
P(B) = 4
Q(Da) = 20
P(B) = 2
Q(Da) = 10
Czy dobra A i B są dobrami substytucyjnymi czy komplementarnymi? Zinterpretuj wyniki.
Zadanie 10
Ile wynosi elastyczność mieszana popytu na dobro X, gdy jego ilość zmniejszyła się o 10%, cena zaś
dobra Y wzrosła z 10 000 zł do 10 500 zł. Czy dobra X i Y są dobrami substytucyjnymi czy
komplementarnymi?
Zadanie 11
Oblicz elastyczność dochodową popytu na dobro X na podstawie następujących danych: I – dochód, Q(Dx)
– popyt na dobro X
I = 10 000 Q(Dx) = 100
I = 12 000 Q(Dx) = 110
8
Zadanie 12
Załóżmy, że ilość dobra P oferowana na rynku wzrosła ze 130 do 170 tys. ton, gdy cena tego dobra
wzrosła z 30 do 35 zł za kilogram, ceteris paribus. Oblicz elastyczność cenową podaży dobra P –
zinterpretuj wyniki
Zadanie 13
Analizie poddajemy popyt na gęsi. Dane mamy następujące współczynniki:
 Elastyczność cenowa = 2;
 Elastyczność dochodowa = 0,6;
 Elastyczność krzyżowa względem cen kaczek = 1,3.
a) na podstawie powyższych współczynników opisz jak najdokładniej to dobro (charakter, typ popytu,
substytuty i dobra komplementarne, spodziewane zmiany rozmiarów przychodu całkowitego jako
następstwo zmian ceny);
b) jak zmieni się wielkość popyty na to dobro, gdy jego cena wzrośnie o 15%?
c) jak zmieni się ilość nabyta tego dobra, gdy dochody konsumentów spadną o 10%?
d) O ile zmieni się liczba kupionych gęsi, gdy ceny kaczek wzrosną o 5%?
e) Jakie współczynniki wprowadziłbyś dodatkowo aby lepiej przewidzieć zmiany zachowań nabywców?
Zadanie 14
Funkcja popytu dana jest wzorem Qd = 20 – 2P
a) wypełnij tabelę:
P
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Q
b) oblicz cenową elastyczność popytu (łukową) między ceną 2 a 4 zł oraz 6 a 4 zł – zinterpretuj wyniki,
c) oblicz punktową elastyczność popytu dla ceny równej 5 zł –zinterpretuj wynik.
Zadanie 15
Tabela zawiera ilości trzech dóbr (X, Y, Z) zakupionych przez konsumentów w ciągu dwóch lat (rok I i rok
II). Ceny tych dóbr w ciągu okresu nie zmieniły się , ale zmienił się dochód konsumenta.
a) jaka jest elastyczność dochodowa (łukowa) popytu na te trzy dobra?
b) Które z tych dóbr jest dobrem podrzędnym?
ROK
I
II
Dobro X
50
70
Dobro Y
65
45
Dobro Z
150
190
Dochód
60 000
70 000
Zadanie 16
Uzupełnij poniższą tabelę przedstawiającą wydatki konsumenta na cztery dobra w dwóch kolejnych
miesiącach:
Dobro
A
B
C
D
Wydatki
Styczeń
60
50
60
30
Luty
100
40
140
120
Udział w
budżecie w %
Styczeń
Luty
Ed(i)
Dobro normalne
(N) czy
podrzędne(P)
Dobro
luksusowe(L) czy
podstawowe(PD)
a) oblicz udział wydatków na poszczególne dobra w dochodzie konsumenta (konsument wydaje cały swój
dochód na te dobra),
d) oblicz elastyczność dochodową popytu na te dobra - zinterpretuj wyniki,
b) określ jakiego rodzaju są to dobra.
Zadanie 17
Załóżmy, ze w danym okresie popyt konsumentów na przejazdy metrem uzależniony jest od ceny biletów
za przejazd metrem, dochodów konsumenta oraz cen biletów za przejazd autobusem miejskim.
Przyjmijmy, że:
 nominalne dochody konsumenta wynoszą 1.000 zł miesięcznie,
 cena 1 przejazdu metrem 2 zł ( bez względu na długość trasy i czas przejazdu),
 cena jednego przejazdu autobusem miejskim jest równa 1 zł,
9
 popyt na przejazdy metrem wynosi 100 przejazdów,
 cenowa elastyczność popytu na przejazdy metrem wynosi -0,5 ,
 dochodowa elastyczność popytu wynosi 1,
 elastyczność mieszana (względem ceny przejazdu autobusem miejskim) wynosi 0,6.
O jaką wielkość zmieni się popyt na przejazdy metrem, jeżeli:
a) dochody nominalne konsumentów wzrosną o 100 zł, a cena 1 przejazdu metrem wzrośnie o 0,2 zł,
b) dochody nominalne konsumentów spadną o 200 zł, cena 1 przejazdu metrem spadnie o 0,4 zł a cena 1
przejazdu autobusem miejskim wzrośnie o 0,2 zł.
Zadanie 18
Firma X obniżyła cenę swojego produktu z 10 do 8 zł za szt. Elastyczność cenowa popytu wynosi -0,5. Na
podstawie danych określ:
a) o ile procent zwiększy się sprzedaż tego wyrobu,
b) o ile procent zmieni się wartość sprzedaży.
Zadanie 19
Dana jest funkcja popytu pewnego dobra: QD = 100 - 2P oraz funkcja podaży QS' = 20 + P. Wskutek
nałożenia podatku ceteris paribus funkcja podaży funkcja podaży zmienia się i wynosi QS'' = -44 + P. Na
podstawie danych ustal:
a) wysokość podatku na jednostkę,
b) wysokość obciążenia podatkiem producentów i konsumentów,
c) wpływy podatkowe do budżetu państwa z tytułu nałożenia podatku.
UŻYTECZNOŚĆ JAKO PODSTAWA DECYZJI KONSUMENTA
Zadanie 1
Tabela przedstawia użyteczność całkowitą, jaką pani Bożena uzyskuje z konsumpcji ciastek z kremem:
Ilość
1
2
3
4
5
6
7
8
ciastek
UC
12
20
25
28
30
31
31
29
UK
a) podaj wartości użyteczności krańcowej
b) narysuj wykres UC i UK.
Zadanie 2
Dobro
Pomarańcza
Jabłko
Hamburger
Coca Cola
a)
b)
c)
d)
Ilość skonsumowana
1
2
3
3
4
5
6
1
2
1
2
Użyteczność całkowita
6
10
13
8
15
21
26
44
47
28
30
oblicz całkowita użyteczność konsumpcji: 1 pomarańczy, 3 jabłek, 1 hamburgera,
ile wynosi użyteczność krańcowa konsumpcji piątego jabłka,
ile wynosi użyteczność krańcowa konsumpcji szóstego jabłka,
porównaj użyteczność marginalną konsumpcji drugiej i trzeciej pomarańczy. Jakie zjawisko obrazuje
otrzymany wynik?
10
Zadanie 3
Nowak konsumuje tylko dwa dobra: X i Y . Zamieszczona tabela pokazuje użyteczność marginalną
(krańcową) osiąganą przez Nowaka z konsumpcji kolejnych jednostek dobra X i dobra Y. Dochód Nowaka
wynosi 20 jednostek, a cena dóbr wynosi odpowiednio:
P(X) = 2, P(Y) = 4.
DOBRO X
DOBRO Y
Q(X)
MU(X)
Q(Y)
MU(Y)
1
2
3
4
5
20
16
12
10
6
1
2
3
4
5
2000
200
20
10
4
1) Jakie ilości dobra X i Y może kupić Nowak?
2) Przy jakiej strukturze zakupów konsumpcja Nowaka osiągnąłby równowagę?
Zadanie 4
Koszyk dóbr Kowalskiego składa się z winogron i czereśni. Cena 1 kg winogron wynosi 9 zł, a cena 1 kg
czereśni 4 zł. Z konsumpcji ostatniego zakupionego kilograma winogron i czereśni Kowalski osiągnął
zadowolenie równe odpowiednio: 24 jednostki i 12 jednostek:
1) Czy Kowalski racjonalnie zaplanował zakupy tych owoców? (sprawdź warunek równowagi)
2) Jeżeli spadnie cena winogron (1 kg = 8 zł) ceteris paribus, to jakie zmiany w strukturze zakupów
powinien wprowadzić Kowalski, dążąc do maksymalizacji użyteczności?
Zadanie 5
Kowalski wydaje cały swój dochód ( I = 100) na piwo i chleb. Ceny jednostkowe tych dóbr wynoszą
odpowiednio : P(p) = 5 zaś P(ch )= 4
1. Wyznacz linię budżetową konsumenta;
2. Jak zmieni się położenie linii budżetowej, gdy cena chleba wzrośnie do poziomu 10 ?
3. Ustal położenie linii budżetowej, gdy ceny dóbr wyniosą odpowiednio P(p) =10 i P(ch) = 10;
4. Ustal linię budżetową Kowalskiego, gdy jego dochód wzrosnie dwukrotnie (I = 200), a ceny pozostaną
na początkowym poziomie P(p) = 5 i P(ch) = 4
Zadanie 6
W koszyku Nowaka znajduje się dwa dobra. Ustal ilość dóbr w optymalnym koszyku, gdy: I = 1200 zł, P1
= 10 P2 = 20 zł a MU1/MU2 = [(1/3)Q1]/[(2/3)Q2].
Zadanie 7
Cena jednego dobra z dwóch dóbr wzrosła. Które zmiany ilości dobra 1 i dobra 2 są możliwe?
a) Q1 maleje oraz Q2 maleje; Q1 maleje oraz Q2 rośnie;
b) Q1 maleje oraz Q2 rośnie; Q1 rośnie oraz Q2 maleje;
c) Q1 rośnie oraz Q2 maleje; Q1 maleje oraz Q2 maleje;
d) Q1 rośnie oraz Q2 rośnie; Q1 maleje oraz Q2 maleje.
Zadanie 8
Funkcja użyteczności Pana Andrzeja dana jest wzorem UC(X, Y) = XY, gdzie X to konsumpcja jabłek, Y to
konsumpcja bananów. Konsument ma 40 jabłek i 5 bananów.
a) jaką użyteczność dają mu wszystkie kombinacje konsumpcji jabłek i bananów lezące na krzywej
obojętności przechodzącej przez punkt (40; 5) ?
b) Wymień kombinacje (X,Y), które przynoszą Panu Andrzejowi taką samą użyteczność jak kombinacja
(40; 5)
c) Pan Piotr oferuje Panu Andrzejowi 15 bananów, jeśli ten da mu w zamian 25 jabłek. Czy Pan Andrzej
będzie preferował nowa kombinację konsumpcji jabłek i bananów w porównaniu z poprzednią
kombinacją ?
Zadanie 9
Konsument dysponuje dochodem w wysokości I=400 zł, który w całości przeznacza na zakup dwóch dóbr
X i Y. Ceny tych dóbr wynoszą odpowiednio PX = 2 zł a PY = 4 zł. Użyteczności krańcowe dóbr X i Y dane
są wzorem. MUX = 1/X, zaś MUY = 1/Y gdzie X i Y to ilość konsumowanych jednostek dóbr X i Y. Na
podstawie powyższych informacji określ, dla jakich wielkości konsumpcji dóbr X i Y spełnione jest drugie
prawo Gossena.
11
Zadanie 10
Konsument kupuje dobro X, którego cena wynosi 2 zł. Użyteczność marginalna przedstawia tabela:
Ilość skonsumowana
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Użyteczność marginalna
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
a) określ ile jednostek dobra X zakupi konsument;
b) oblicz nadwyżkę (rentę) konsumenta – przedstaw ja również na rysunku;
Zadanie 11
Krzywe na rysunku przedstawiają jak Dorota reaguje na obniżkę cen książek, gdy dokonuje wyboru
między książkami a filmem. Wyjściowa linia budżetu AB, po obniżce ceny linia budżetu zajmuje miejsce
AC.
Filmy
A
B
C
Książki
a) zilustruj efekt dochodowy i substytucyjny określające reakcję Doroty na spadek ceny;
b) czy w świetle tej analizy książka jest dobrem normalnym? Tak / Nie
c) Czy efekt dochodowy i substytucyjny działają: w tym samym / czy w przeciwnym kierunku.
12