Scenariusz zajęć dla uczniów
advertisement
ZNACZENIE ENERGII Z ODNAWIALNYCH ZASOBÓW I ŹRÓDEŁ DLA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU. Od ponad stu lat obserwujemy gwałtowny rozwój techniki i nauki, który doprowadził do powstania cywilizacji określanej mianem „cywilizacji technicznej”. Jej rozwój i rozprzestrzenianie się miało doprowadzić do zaspokojenia wszelkich potrzeb ludzkich. Wytwarzanie nowych i w coraz większej ilości dóbr techniki związane było jednak z nieracjonalnym korzystaniem z zasobów środowiska naturalnego. Doprowadziło to do zachwiania równowagi ekologicznej w środowisku naturalnym. Wtedy dopiero ludzkość dostrzegła, że naruszyła coś bez czego sama nie może istnieć i czego jest integralną częścią. Aby przeciwdziałać tym zagrożeniom ONZ organizowała szereg międzynarodowych konferencji mających na celu podkreślenie znaczenia ochrony środowiska i podjęcie działań na rzecz kształtowania społeczeństw w kierunku ochrony środowiska naturalnego. Termin ekorozwój został wprowadzony i wszedł do ogólnoświatowego słownictwa w czasie konferencji w Sztokholmie (1972 r.). Najogólniej przez zrównoważony rozwój — ekorozwój — rozumie się prowadzenie wszelkiej działalności gospodarczej w harmonii z przyrodą, tak aby nie spowodować w niej nieodwracalnych zmian, w celu zagwarantowania zaspokojenia potrzeb współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń. W Polsce zasada zrównoważonego rozwoju zyskała rangę konstytucyjną — została zapisana w art. 5 Konstytucji RP. Dla rozwoju gospodarczego niezbędnym elementem jest pozyskiwanie energii i ciągły wzrost jej pozyskiwania. Człowiek na różnych etapach rozwoju wykorzystywał różne źródła energii. Początkowo była to siła jego mięśni, później nauczył się wykorzystywać ogień, siłę wiatru i wody oraz energię zwierząt pociągowych. W dobie rewolucji przemysłowej zapotrzebowanie na energię gwałtownie wzrosło. Początkowo podstawowym źródłem było drewno, a na przełomie XIX/XX wieku węgiel kamienny. Od połowy ubiegłego stulecia gwałtownie zaczęło rosnąć znaczenie ropy naftowej, a następnie gazu ziemnego. Niestety zasoby tych surowców wcześniej czy później się wyczerpią. Tymczasem klimatolodzy alarmują, że skutkiem spalania surowców kopalnych do atmosfery dostaje się coraz większa ilość tzw. gazów cieplarnianych (głównie dwutlenku węgla), odpowiedzialnych za efekt cieplarniany. Konsekwencją tegoż efektu jest występowanie szeregu poważnych zakłóceń w środowisku naturalnym (m.in. zmiany klimatu). Wobec ciągle wzrastającego zapotrzebowania na energię nasuwają się pytania: Co będzie, gdy zostaną wyczerpane zasoby węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego? Czy stopniowa zamiana paliw kopalnych na energię z odnawialnych zasobów nie staje się współcześnie jednym z najważniejszych wyzwań dla zrównoważonego rozwoju? Naukowcy przypuszczają, że dotychczas znane złoża ropy naftowej przy obecnym wydobyciu, wyczerpią się w przeciągu 30 lat. złoża gazu ziemnego powinny wystarczyć na eksploatacje ich przez najbliższe 100 lat. Trzeba się już teraz zastanowić skąd będziemy czerpać energię za 100 lat... .Może warto by było już teraz skorzystać z energii słońca, wiatru, morza i Ziemi. Z tych zasobów będziemy mogli korzystać jeszcze przez co najmniej milion lat. NIEODNAWIALNE ZASOBY ENERGII NIEODNAWIALNE ZASOBY PRZYRODY TWORZYŁY SIĘ WIELE MILIONÓW LAT. (POWSTAJĄ POWOLI), CIĄGŁA ICH EKSPLOATACJA DOPROWADZA DO WYCZERPANIA WĘGIEL KAMIENNY WĘGIEL BRUNATNY TORF ROPA NAFTOWA GAZ ZIEMNY ODNAWIALNE ZASOBY ENERGII: ODNAWIALNE ZASOBY ENERGII — ZASOBY ENERGII KTÓRE SAME SIĘ ODNAWIAJĄ I Z TEGO POWODU SĄ PRAKTYCZNIE NIEWYCZERPALNE. ENERGIA GEOTERMALNA ENERGIA SŁONECZNA ENERGIA WODNA ENERGIA WIATRU ENERGIA BIOMASY OZE — ODNAWIALNE ZASOBY (NP. PROMIENIOWANIE SŁONECZNE) ENERGII OŹE — ODNAWIALNE ŹRÓDŁA (NP. KOLEKTOR SŁONECZNY ENERGII ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA Zanieczyszczenie powietrza jest to wprowadzanie do atmosfery substancji, które mogą wpłynąć ujemnie na zdrowie człowieka lub spowodować szkody w środowisku. Zanieczyszczenie występuje w tedy, gdy skład powietrza odbiega od przyjętego składu czystego powietrza. Zanieczyszczenia powietrza są najbardziej niebezpieczne ze wszystkich zanieczyszczeń, gdyż przemieszczają się i mogą skazić na dużych obszarach wszystkie elementy środowiska. W skali globalnej mają wpływ na zmiany klimatyczne. Zanieczyszczenia powietrza dzielimy na: 1. Zanieczyszczenia pyłowe a) pyły pochodzące ze spalania paliw b) pyły pochodzące z procesów technologicznych 2. Zanieczyszczenia gazowe a) dwutlenek siarki b) dwutlenek azotu c) tlenek węgla d) dwutlenek węgla e) pozostałe gazy pochodzące ze specyficznych procesów technologicznych GAZAMI CIEPLARNIANYMI (SZKLARNIOWYMI) NAZYWAMY TE SKŁADNIKI ATMOSFERY ZIEMSKIEJ, KTÓRE DZIĘKI SWOIM WŁASNOŚCIOM FIZYKOCHEMICZNYM MAJĄ ZDOLNOŚĆ ZATRZYMYWANIA ENERGII SŁONECZNEJ W OBRĘBIE ATMOSFERY ZIEMSKIEJ. NALEŻĄ DO NICH PRZEDE WSZYSTKIM: WZROST STĘŻENIA GAZÓW CIEPLARNIANYCH W ATMOSFERZE WYWOŁANY DZIAŁALNOŚCIĄ CZŁOWIEKA MOŻE BYĆ POWODEM OCIEPLENIA KLIMATU NA ZIEMI (EFEKT CIEPLARNIANY). PRZECIWDZIAŁANIA EFEKTOWI CIEPLARNIANEMU (PRZYKŁADY): ZWIĘKSZENIE ILOŚCI TERENÓW ZIELONYCH, OCHRONA LASÓW (M.IN. PRODUKCJA PAPIERU Z SUROWCÓW WTÓRNYCH), ZMNIEJSZENIE ZAPOTRZEBOWANIA NA PROCESY, KTÓRE SĄ PRZYCZYNĄ EMISJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH (PROPAGOWANIE KORZYSTANIA Z TRANSPORTU ZBIOROWEGO), STOSOWANIA BIOPALIW, KORZYSTANIA Z ROWERÓW, KORZYSTANIE Z ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII
