Rozdział II. Materia: ruch – czas – przestrzeń – determinizm 28

Spis treści
Przedmowa ................................................................................................... 7
Rozdział I. Główne zagadnienia filozofii przyrody ................................... 9
1. Filozofia przyrody ........................................................................... 9
2. Filozofowie o prawie natury i jej racjonalności ............................. 11
a. Platońska koncepcja prawa natury .......................................... 14
b. Arystotelesowska koncepcja prawa natury .............................. 15
c. Stoicy o prawie natury .............................................................. 16
d. Św. Augustyn o prawie natury ................................................. 18
e. „Szkoła prawa natury” .............................................................. 19
f. I. Kant o prawie natury .............................................................. 23
3. Problem racjonalności przyrody ................................................... 24
a. Platońskie ujęcie racjonalności przyrody ................................. 24
b. Substancjalizm Arystotelesa a racjonalność przyrody ............. 25
c. Racjonalność przyrody w ujęciu Kartezjusza .......................... 26
d. Racjonalność przyrody jako przesłanka racjonalizmu
teoriopoznawczego Leibniza ................................................... 26
e. Racjonalność przyrody w świetle Newtona matematycznej
dedukcji ......................................................................................26
f. I. Kant - racjonalność przyrody to racjonalność ludzkiego
poznania .................................................................................. 27
Rozdział II. Materia: ruch – czas – przestrzeń – determinizm ............... 28
1. Pojęcie materii .............................................................................. 28
2. Prototyp pojęcia materii w filozofii starogreckiej .......................... 29
a. Przestrzeń i czas w ujęciu Platona .......................................... 30
b. Ruch, czas i przestrzeń w „Fizyce” Arystotelesa ..................... 31
c. Ruch i czas jako atrybuty materii ............................................. 32
3. Nowożytne koncepcje ruchu, czasu i przestrzeni ........................ 38
a. Absolutyzm czasu i przestrzeni w ujęciu I. Newtona ............... 38
b. Relacyjna teoria przestrzeni i czasu w monadologii
G.W. Leibniza .......................................................................... 40
c. Kategorie przestrzeni i czasu w filozofii I. Kanta (1724-1804) .. 44
d. Czas i przestrzeń w kosmologii relatywistycznej ..................... 48
4. Problem nieograniczoności i wieczności świata .......................... 49
5. Determinizm i przyczynowość w mechanice klasycznej .............. 53
6. Determinizm i przyczynowość w mechanice kwantowej .............. 54
Rozdział III. Filozoficzne zagadnienia nauk biologicznych ................... 56
1. Charakterystyka żywej materii ..................................................... 56
2. Filozoficzne aspekty istoty życia .................................................. 58
3. Inżynieria genetyczna .................................................................. 64
4. Światopoglądowe wyzwania bioetyki ........................................... 68
a. Bioetyka a teologia moralna ................................................... 69
Rozdział IV. Filozoficzne zagadnienia ekologii ...................................... 71
1. Synergetyzm i ekologia: integralny wymiar rzeczywistości ......... 71
a. Nowy paradygmat filozofii ....................................................... 72
b. Synergia jako paradygmat poznania ...................................... 73
c. Synergetyzm jako paradygmat poznania ekologicznego ....... 74
2. Humanistyczne wartości ekologii jako czynnik
stanowiący o ładzie i bezpieczeństwie w świecie ........................ 75
a. Humanistyczne wartości ekologii ............................................ 75
b. Prawo ekologiczne jako element składowy
prawa międzynarodowego .......................................................77
c. Światopoglądowe uwarunkowania postaw ekologicznych
(teologia życia) ........................................................................ 80
d. Ekoteologia - problemy i rozwiązania ..................................... 88
e. Odpowiedzialność za Ziemię w świetle teologii kosmosu ...... 95
- „Antropologizacja” teologii jako przesłanka świadomości
ekologicznej ...........................................................................97
- Teologia kosmosu i odpowiedzialność ekologiczna ............. 99
f. Ekopogaństwo ...................................................................... 102
- Ekopoganie ......................................................................... 102
- Polscy poganie ................................................................... 103
Bibliografia ................................................................................................ 105
2