FUNDUSZ INWESTYCYJNY FUNDUSZ INWESTYCYJNY - to osoba prawna, z usług, której każdy może skorzystać w celu pomnażania kapitału. Specjaliści, czyli licencjonowani doradcy inwestycyjni, zarządzają majątkiem klientów w taki sposób, by uzyskać jak największy zysk dla owych klientów. Podmiotem uprawnionym do zarządzania funduszami są wyłącznie Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Są to spółki akcyjne, których właścicielami mogą być na przykład banki, firmy ubezpieczeniowe czy inne instytucje finansowe. Ważne jest to, iż fundusz inwestycyjny ma własną osobowość prawną. W przypadku bankructwa spółki fundusze nie wchodzą w skład masy upadłościowej. Pieniądze wpłacane do Funduszu przeliczane są na tzw. jednostki uczestnictwa. Od ich liczby zależy nasz udział w majątku funduszu. Wartość jednostki jest codziennie wyceniana i podawana to publicznej wiadomości. Informacje o tym można znaleźć w prasie, Internecie, telegazecie W funduszach możemy kontrolować własne inwestycje. Możemy wybierać różne oferty TFI w zależności od długości inwestowania czy ryzyka, na jakie się zgadzamy. Fundusze agresywne przeznaczone są dla osób, które planują długoterminowe i systematyczne inwestowanie. Z kolei fundusze bezpieczne wybierają osoby, które inwestują krótkoterminowo. Należy pamiętać, że minimalny opłacalny okres inwestowania to 3 miesiące. Wcześniejsze wycofanie funduszu może spowodować stratę, gdyż zyski mogą nie być jeszcze wypracowane Podstawową korzyścią w tego typu inwestowaniu jest fakt, iż nie musimy znać się na giełdzie. Wszystko robią za nas specjaliści, a do nas należy decyzja, jaki fundusz zakupić. Także rozwój sektora funduszy oraz spadek stóp procentowych spowodował, że Polacy więcej interesują się funduszami inwestycyjnymi. Dzieje pojawienia się Funduszy Inwestycyjnych w Polsce sięgają 1991r., wtedy to weszła w życie ustawa Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych. Jednak dopiero w 1994r. zostały podpisane akty notarialne na mocy, których powstało 15 funduszy-spółek. Obecnie w Polsce dostępnych jest około 140 funduszy inwestycyjnych o różnorodnych ofertach m. In. platformy mBanku, oraz Multibanku. 1 lipca 2004r. weszła w życie ustawa o funduszach inwestycyjnych, której przepisy dotyczące działalności funduszy zostały dostosowane do dyrektyw Unii Europejskiej. Oznacza to, iż polski klient będzie mógł wybierać z funduszy istniejących na całym świecie. Z drugiej zaś strony same Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych poszerzą zakres swoich usług. Zalety funduszu inwestycyjnego: 1. Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego funduszu. Oznacza ona, iż fundusz inwestycyjny jest w lepszej sytuacji niż inwestor indywidualny, gdyż ma więcej środków do inwestowania. Dywersyfikacja oznacza również, że ma możliwość rekompensowania zysków na obligacjach w przypadku poniesionych strat na akcjach. 2. Wybór strategii odpowiadającej skłonności inwestora do ponoszenia ryzyka. Towarzystwo inwestycyjne dysponuje kilkoma rodzajami funduszy. Umożliwia to wybór najlepszego funduszu dla danego klienta. W zależności, czego oczekuje klient i jak duże ryzyko jest w stanie podjąć taki fundusz jest mu proponowany. Dla przykład inwestor, który nie chce ponosić ryzyka wybiera fundusz tzw. bezpieczny, do którego zalicza się m.in. papiery skarbowe. Istnieje również możliwość podziału kapitału na kilka różnych funduszy. 3. Bezpieczeństwo lokowanych środków. Lokowanie środków jest zabezpieczane przez ustawę. Bezpieczeństwo polega również na tym, że funduszem zarządza profesjonalna kadra menedżerska. Mimo to nie da się całkowicie wyeliminować ryzyka. 4. Profesjonalne zarządzenie portfelem funduszu. Bank zatrudnia odpowiednią liczbę doradców licencjonowanych, których działanie jest określone prawem. Osoby te muszą posiadać wysokie kwalifikacje. Ich zadaniem jest określenie czy dana inwestycja jest opłacalna. 5. Niższe koszty transakcyjne ponoszone przez fundusz. Polega na ty, iż inwestor indywidualny ponosi wyższe koszty transakcyjne niż w przypadku, gdy robiłby to fundusz inwestycyjny. Ma on, bowiem możliwość negocjowania wysokości opłat prowizyjnych. 6. Możliwość szybkiej zmiany inwestycji na gotówkę. W każdej chwili inwestor może umorzyć lub odprzedać jednostki uczestnictwa. Sprzedaż jest po kosztach aktualnych, a więc dokonywana jest ona z uwzględnieniem zysków. Wady funduszu inwestycyjnego: 1. Ryzyko zmienności warunków gospodarowania. Inwestowanie jest zależne od gospodarki danego kraju, której do końca nie da się przewidzieć. W związku z tym niekiedy mogą ulec zmianie warunki gospodarowania. Na przykład zmiany kursu akcji może mieć związek z tendencjami ceny na rynku. 2. Ryzyko inflacyjne. Ma związek ze stosunkiem wzrostu cen dóbr i usług względem wartości pieniądza. Inflacja ma znaczny wpływ na wybór odpowiedniego funduszu inwestycyjnego. 3. Ryzyko kredytowe. Związane jest z lokowaniem pieniędzy w papiery dłużne. Polega na ewentualnej niewypłacalności emitenta. Fundusze inwestycyjne starają się minimalizować ryzyko poprzez dywersyfikację portfela. Rodzaje funduszy inwestycyjnych Głównym kryterium klasyfikacji funduszy inwestycyjnych jest rodzaj papierów wartościowych. Do czterech głównych grup inwestycyjnych należą: 1. Fundusz akcji. Głównym celem inwestycji są akcje. Dlatego też obciążone są wysokim ryzykiem. Inwestuje się w akcje, ponieważ są to inwestycje, na których można dużo i szybko zarobić, jednak są to z reguły inwestycje długoterminowe. Można wyróżnić trzy kategorie: Fundusz aktywny- udział akcji w aktywach wynosi 50-66% oraz posiadanie portfela lokat, gdzie udział akcji stanowi minimum 90%; Fundusz indeksowy- kupuje i sprzedaje akcje, tak, aby portfel odzwierciedlał skład wiodących indeksów giełdowych (WIG, WIG 20) Fundusz sektorowy- udział akcji w aktywach wynosi 50-66% oraz posiadanie portfela lokat, gdzie udział akcji stanowi minimum 90%, z tym zastrzeżeniem, że akcje należą do spółek z określonego sektora gospodarki 2. Fundusz hybrydowy. Są to fundusze mieszane, ponieważ inwestują w różne rodzaje papierów wartościowych (na przykład: obligacje, akcje, instrumenty rynku pieniężnego). Charakteryzuje się umiarkowanym ryzykiem inwestycyjnym. Wynika to z faktu, iż w przypadku hossy na giełdzie przeważają akcje, natomiast w przypadku bessy papiery wierzytelnościowe. Wyróżniamy pięć kategorii funduszy hybrydowych: Fundusze stabilnego wzrostu- inwestycje nie przekraczają 40% wartości aktywów funduszu, głównym narzędziem inwestycji są akcje i papiery przynoszące stały dochód. Fundusze zrównoważone- przy inwestycji kierują się określonymi zasadami: zachowanie poziomu zainwestowanego kapitału, osiąganie bieżących dochodów, utrzymywanie długoterminowego wzrostu kapitału oraz dochodów. Fundusze elastycznego inwestowania- dochód może oscylować w granicach 20-80%, w okresie dobrej koniunktury inwestuje się w akcje, z kolei w okresie bessy w obligacje i inne papiery wierzytelnościowe zapewniające stały dochód. Fundusze alokacji aktywów- udział akcji i papierów o stałym dochodzie przekraczają limity określone dla wymienionych wyżej kategoriach funduszu. Inne fundusze hybrydowe- pozostałe fundusze spełniające warunki inne niż wcześniej wymienione. 3. Fundusze papierów dłużnych. Polegają głównie na inwestycji w wierzytelnościowe papiery wartościowe. Udział powinien wynosić minimum 66%. Fundusze te nie inwestują w akcje, lecz jedynie w instrumenty pochodne. Do funduszy papierów dłużnych należą przede wszystkim: fundusze obligacji, w tym skarbowe i komunalne. Wyróżniamy cztery kategorie: Fundusze skarbowych papierów wartościowych- charakteryzują się zerowym ryzykiem, a zatem przynoszą uczestnikom pewną, chociaż niską stopę zwrotu. Fundusz papierów dłużnych przedsiębiorstw- polega na inwestowaniu w obligacje przedsiębiorstw Fundusze samorządowych papierów wartościowych- inwestycja w obligacje jednostek samorządu terytorialnego Inne fundusze papierów dłużnych- fundusze niespełniające wyżej wymienionych warunków 4. Fundusze gotówkowe i rynku pieniężnego. Zazwyczaj są to bony skarbowe, bony komercyjne przedsiębiorstw i krótkoterminowe obligacje skarbowe. Emitentami tych funduszy są jednostki o wysokiej wiarygodności kredytowej, dlatego zaliczane są do bardzo bezpiecznych. Głównym celem tych funduszy jest ochrona realnej wartości aktywów. Kolejnym zadaniem jest bezpieczeństwo i utrzymywanie wysokiej płynności aktywów. Wyróżnia się następujące kategorie: Fundusze rynku pieniężnego – polegają na inwestowaniu w instrumenty dłużne i lokaty bankowe, wśród tych funduszy wyróżniamy: skarbowe fundusze rynku pieniężnego oraz nieskarbowe fundusze rynku pieniężnego. Fundusze gotówkowe- inwestowanie w instrumenty dłużne i lokaty bankowe, ale również w instrumenty dłużne o zmiennym oprocentowaniu. Ze względu na podstawę prawną możemy jeszcze wyróżnić: 1. Fundusze otwarte. Charakteryzuje się nieograniczoną liczbą jednostek uczestnictwa a także są prawnie zobowiązane do odkupienia ich, gdy tylko zażąda tego uczestnik. Oznacza to, iż fundusz ten powinien jak najszybciej wymieniać lokaty na gotówki. Posiada również zmienną liczbę uczestników. 2. Fundusze zamknięte. W tym przypadku liczba jednostek uczestnictwa może się zmieniać tylko przez wyemitowanie lub wykupienie certyfikatów inwestycyjnych. Inwestowanie w ten fundusz jest bardziej ryzykowne i swobodniejsze niż w fundusz otwarty. Fundusz ten obejmuje waluty, udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, transakcje terminowe. Bibliografia: 1. Wiesław Dębski, Rynek finansowy i jego mechanizmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. 2. Piotr Gawrzyał, Determinanty konkurencyjności towarzystw funduszy inwestycyjnych. Rozprawa doktorska. Poznań 2009r. 3. http://www.bankier.pl/inwestowanie/multiarticle.html/1185305,1,poradnik.html z dnia 17.03.2012r. 4. http://www.fundi.pl/index.php?action=strona&id=582 z dnia 10.03.2012r. 5. http://www.funduszeinwestycyjne.zafriko.pl/str/funduszeinwestycyjne 10.03.2012r. z dnia