Temat I Logika wyboru ekonomicznego i przedmiot badawczy mikroekonomii 7. Poniższa tabela opisuje możliwości produkcje w zakresie wytwarzania dóbr X i Y. Uzupełnij tabelę i odpowiedz na postawione pytania. X Y MRTYX 0 1 55 5 2 48 3 8 4 30 5 6 12 18 Na podstawie tabeli oblicz: a) jaki jest koszt alternatywny wyprodukowania: a.1. drugiej jednostki dobra X; a.2. piątej jednostki dobra X; a.3. szóstej jednostki dobra X; b) jaki jest łączny koszt alternatywny wyprodukowania: b.1. dwóch jednostek dobra X; b.2. sześciu jednostek dobra X; b.3. czterdziestu ośmiu jednostek dobra Y ; c) ile wynosi koszt alternatywny zwiększenia produkcji dobra X z 1 do 4 jednostek. d) Jaki miałaby kształt krzywa możliwości produkcyjnych wykreślona na podstawie danych zawartych w tabeli? e) Jak zmieni się położenie krzywej możliwości produkcyjnych pod wpływem następujących zdarzeń: e.1. wzrost liczby pracowników; e.2. postęp techniczny; e.3. wzrost poziomu wykształcenia pracowników; e.4. naprawa uszkodzonych maszyn; e.5. złomowanie technicznie uszkodzonych maszyn. 8. Maksymalne możliwości producentów I i II w zakresie wytwarzania dóbr X i Y (ceteris paribus) przedstawia tabela. Obaj producenci są tak samo wyposażeni w czynniki produkcji. Zakładamy doskonałą substytucyjność czynników produkcji wykorzystywanych do wytwarzania dóbr X i Y oraz ich doskonałą podzielność. Tabela 8.1 Wykorzystując dane z tabeli: a) który z producentów efektywniej wykorzystuje posiadane zasoby; 1 b) w oparciu o dane zawarte w tabeli 8.1 oblicz koszty alternatywne produkcji jednostki X i jednostki Y (MRTYX i MRTXY ) producentów I i II; wyniki wpisz w tabelę 8.2; Tabela 8.2 c) oceń, który producent jest efektywniejszy w produkcji X, a który w produkcji Y ; e) uwzględniając dane zawarte w tabeli 8.1 uzupełnij tabelę 8.3, wpisując brakujące wartości współrzędnych punktów produkcji. Tabela 8.3 Producent I X 6 Producent II Y X 21 28 Y 33 Temat II Popyt, podaż i rynek 2. Które zdarzenia nie naruszają założenia ceteris paribus dla funkcji popytu na dobro X: a) zmiana kosztów produkcji dobra X; b) zmiana ceny dobra X; c) zmiana ceny dobra substytucyjnego; d) zmiana gustów konsumentów; e) wzrost dochodu realnego konsumentów; f) spadek wielkości konsumpcji dobra X wywołany wzrostem jego ceny. 3. Które zdarzenia wpłyną bezpośrednio na wzrost popytu na dobro X (zakładamy, że X jest dobrem normalnym): a) spadek ceny dobra substytucyjnego; b) wzrost ceny dobra substytucyjnego; c) spadek ceny dobra komplementarnego; d) wzrost ceny dobra komplementarnego; e) spadek kosztów produkcji dobra X; f) wzrost ceny dobra X; g) spadek ceny dobra X. 4. Przedstaw graficznie sytuację na rynku dobra X: a) po znacznym wzroście ceny dobra komplementarnego; b) po znacznym wzroście ceny dobra substytucyjnego; c) po znacznym spadku ceny czynników wykorzystywanych do produkcji dobra X. 5. Jak zmieni się cena oraz wielkość popytu i podaży dobra X w punkcie równowagi rynkowej w wyniku zaistnienia zmian popytu i podaży podanych w tabeli? 2 a) Zilustruj graficznie poszczególne przypadki. b) Zmiany w zakresie ceny i ilości równowagi wpisz w tabelę, przyjmując następujące oznaczenia: ↑ — wzrost, ↓ — spadek, ? — niemożność jednoznacznego określenia zmian. D↓ S↑ S↓ 7. Popyt i podaż opisane są równaniami: P P D↑ X X X = 18 - 4P, P P X X X = -3 + 3P. a) Oblicz cenę równowagi rynkowej. b) Jak zmieni się wielkość popytu i podaży rynkowej przy wprowadzeniu ceny minimalnej na poziomie 4 j.p. Określ charakter i wielkość powstałej nierównowagi rynkowej. c) Jak zmieni się wielkość popytu i podaży rynkowej przy wprowadzeniu ceny maksymalnej na poziomie 2 j.p. Określ charakter i wielkość powstałej nierównowagi rynkowej. d) Jak zmienią się wydatki konsumentów na dobro X, jeżeli jego cena wzrośnie? e) Oblicz wartość różnicy między wielkością popytu i podaży przy wprowadzeniu ceny minimalnej P = 4 j.p. oraz określ rodzaj powstałego stanu nierównowagi. h) Oblicz elastyczność cenową popytu w punkcie równowagi rynkowej. i) Oblicz elastyczność cenową podaży w punkcie równowagi rynkowej. j) Dla jakiego przedziału wzrostu ceny dobra X przychody całkowite producentów są malejące? k) Dla jakiego przedziału spadku ceny dobra X wydatki całkowite konsumentów są malejące? 12. W wyniku wzrostu ceny dobra X, ceteris paribus, z 2 j.p. do 3 j.p. konsument zmniejszył miesięczne spożycie tego dobra z 5 szt. do 2 szt. a) Oblicz wartość współczynnika elastyczności cenowej popytu na to dobro oraz określ rodzaj popytu. b) Określ wpływ analizowanej zmiany ceny na wydatki konsumentów oraz przychody producentów. f) Załóżmy, że wyniku wzrostu ceny dobra X, ceteris paribus, z 2 j.p. do 3 j.p. konsument zmniejszył miesięczne spożycie tego dobra z 5 szt. do 4 szt. Oblicz wartość współczynnika elastyczności cenowej popytu na to dobro oraz określ rodzaj popytu. 14. Dla każdej z poniższych funkcji podaży oblicz wartość Esp dla ceny 2 j.p. i dla ceny 4 j.p. Wykreśl te krzywe na układzie współrzędnych. Określ jak zmienia się wartość Esp wraz ze zmianą wielkości podaży na każdej z tych krzywych. a) X = -4 + 5P b) X = 5P c) X = 4+5P 3 Temat III Teoria zachowania konsumenta 3. Modelowy konsument cały swój dochód rozdysponowuje na zakup dóbr X i Y . Zakładając rozłączność użyteczności krańcowych dóbr określ, jak zmieni on strukturę konsumpcji, jeżeli: MUx = 10U, MUy = 50U, Px = Py. 4. Modelowy konsument cały swój dochód rozdysponowuje na zakup dóbr X i Y . Zakładając rozłączność użyteczności krańcowych dóbr określ, jak zmieni on strukturę konsumpcji, jeżeli: MUx/MUy = 3, Px/Py = 5. 7. Na podstawie rysunku uporządkuj koszyki konsumpcji (od A do G) zgodnie z preferencjami modelowego konsumenta. Wymień cechy charakteryzujące krzywe obojętności. 10. Jeżeli: MUX / MUY = 6, a PX / PY = 3, to w punkcie równowagi modelowego konsumenta równość współczynnika kierunkowego krzywej obojętności i współczynnika kierunkowego linii budżetowej ustali się: a) w przedziale ( 6, 3 ); b) na poziomie 4,5; c) na poziomie 3; d) na poziomie 6. 11. W punkcie równowagi modelowego konsumenta zachodzą następujące relacje: a) MUX/ MUY = PY/PX b) MUX/ MUY = PX/ PY c) MUX/ PX = MUY/ PY d) MRSYX = PY/PX Temat IV Teoria produkcji – analiza krótkookresowa 2. Rozważamy funkcjonowanie producenta w krótkim okresie analizy. Zakładamy, że L jest zmiennym czynnikiem produkcji, którego zatrudnienie wzrasta. Uzupełnij tabelę, wpisując odpowiednie wartości MPP, TPP i APP. 4 Jakie prawo opisuje zaobserwowane w tabeli zależności. 5. Przedstaw graficznie współzależności w przebiegu krzywych: MPP, TPP i APP. 8. Zawsze, jeżeli krzywa TPP rośnie, to: a) MPP jest większy od zera; b) APP jest większy od MPP; c) APP jest mniejszy od MPP; d) styczna do krzywej TPP ma nachylenie dodatnie. 10. Modelowy producent ustali wielkość zatrudnienia zmiennego czynnika produkcji w przedziale: a) od APPmax do MPP = 0; b) od MPPmax do APPmax; c) od 0 do MPPmax; d) od APPmax do TPPmax. Temat V Koszty, przychody, wynik z działalności gospodarczej 1. Zakładamy, że cena rynkowa dobra X jest zależna od wielkości podaży realizowanej przez producenta. a) Uzupełnij tabelę. W ostatnim wierszu wpisz wartości współczynnika elastyczności cenowej popytu wyliczone dla wskazanych przedziałów cenowych. b) Na podstawie danych zawartych w tabeli wykreśl na rysunku a) krzywą przychodu całkowitego, a na rysunku b) krzywe P, MR i AR. 2. Uzupełnij poniższe zapisy: TC = FC + ___ V C = TC - ___ V C = ___ · X AV C = ___ /X AV C = PL/ ___ V C = ∑ ___ ATC = AFC + ___ ATC = ___ /X X = TC/ ___ MC = ___ /dX lub ___ /dX MC = ___ /MPPL * FC = ___ − ___ FC = ___ ∙ ___ AFC = ___ /X AFC = ATC - ___ * dla PL = const. 5 3. Wykorzystując zależności określone w zadaniu 5, uzupełnij tabelę: 9. Dla każdej z poniższych nierówności oceń wynik ekonomiczny producenta: a) TR/X > TC/X > MC = dTR/dX > VC/X b) TR/X = dTR/dX > dTC/dX > TC/X > AVC c) dTC/dX > TC/X > TR/X = VC/X > dTR/dX d) FC/X + VC/X > P = dTR/dX > AVC > dTC/dX 10. Wykorzystując poznane relacje między kategoriami kosztów i przychodów, uzupełnij brakujące dane i oblicz wynik ekonomiczny producenta (WE). Temat VI Modele rynku 1. Uzupełnij tabelę wpisując nazwy modeli rynku. Model rynku: Długookresowy wynik ekonomiczny uczestnika rynku Możliwość wpływu producenta na cenę Zysk ekonomiczny Zysk ekonomiczny Zysk normalny Występuje Występuje Występuje 6 oferowanego produktu Możliwość zawarcia porozumienia kartelowego Nie występuje Występuje Nie występuje 5. W punkcie równowagi monopolisty na poziomie zysku zerowego: a) PX = MR = MC; b) PX = AVCmin. > MR = MC; c) PX = ATCmin. > MC=MR d) Px = ATC > MC = MR. 6. W punkcie równowagi konkurenta doskonałego na poziomie zysku ekonomicznego: a) PX = MR = MC > ATC; b) PX = AVCmin. > MR = MC; c) PX = ATCmin. = MC=MR d) AVC <Px = MR = MC < ATC; 15. Uzupełnij tabelę i odpowiedz na postawione pytania. Czy producent jest konkurentem niedoskonałym? Czy producent jest w punkcie równowagi? Czy osiąga zysk ekonomiczny? Czy osiąga zysk księgowy? 7