2 4) Kultura (Goodman) Kultura jest tworem zbiorowym, nie indywidualnym. Kultura powstaje i rozwija się między osobnikami przekazującymi sobie różne informacje i uczącymi się od siebie nawzajem, jak reagować i zachowywać się w rozmaitych okolicznościach. Kultura ogranicza ludzką wolność - elementy kultury nakładają ograniczenia na indywidualne jednostki, np. prawo zakazujące pewnych zachowań. Kultura zwiększa ludzką wolność - wyzwala jednostkę od ograniczających instynktownych zachowań, daje możliwość wyboru. a) Definicja kultury Kultura - zasób uniwersalny, coś wspólnego, jest wszędzie (w różnych formach), zbiór instytucji np. państwo, rodzina, dobro zbiorowe, przekazywana z pokolenia na pokolenie, musi być przejęta przez innych, trwała Kultura jako wyróżnik człowieka - wszystko, co jest stworzona przez człowieka, co jest przez niego nabywane przez uczenie się i przekazywanie innym ludziom, a także następnym pokoleniom w drodze informacji pozagenetycznej. Kultura obejmuje wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność, prawo, zwyczaje i inne czynności nabywane przez człowieka. Kultura obejmuje całość życia człowieka, nie ma takich czynności, których nie regulowałaby kultura. b) Składniki kultury - kultura materialna Kultura materialna - to wytwory człowieka. Kultura materialna nazywamy wszystkie dotykalne, konkretne wytwory społeczeństwa., wszelkie fizycznie istniejące rzeczowe wytwory pochodzące z przejawów działalności człowieka - zarówno przedmioty sztuki jak i przedmioty użytkowe. Do kultury materialnej zalicza się również sposoby wytwarzania przedmiotów np. technologia produkcji stali, sposoby uprawy roślin i hodowli zwierząt itp. Kulturę materialną stanowią: - odkrycia archeologiczne ( gliniane dzbany, biżuteria, broń) - różne obiekty ( telewizory, samoloty, ubrania, drapacze chmur) Kultura materialna jest przekazywana kolejnym pokoleniom, niekiedy wytwory kultury materialnej są modernizowane ( samoloty, wanny) lecz nie zmieniają podstawowej struktury. Kultura niematerialna -kultura niematerialna - to wytwory duchowe społeczeństwa przekazywane przez pokolenia. Kulturę niematerialną stanowią: - wiedza ( odnosi się do zbioru takich pojęć, które oparte są na wnioskach pochodzących z doświadczenia empirycznego) - przekonania (są poglądami nie popartymi odpowiedzialną wiedzą empiryczną, która umożliwiła by uznanie ich za prawdziwe) wartości ( są abstrakcyjnymi pojęciami mówiącymi o tym co społeczeństwo uważa za dobre, słuszne, pożądane) - normy ( to struktura przepisów i regulacji społecznych nakazujących odpowiednie zachowanie) - zwyczaje ( to rutynowe czynności życia codziennego) - obyczaje ( to normy uważane za najistotniejsze dla funkcjonowania życia społecznego jako wartości) - tabu (to obyczaje, które określają czego nie powinno się robić) - prawa ( to normy ustanowione i wymuszone przez władzę polityczną społeczeństwa) - symbole ( są stworzonymi przedstawieniamisłowa, gesty, przedmioty, obrazy, które zyskuje znacznie dzięki umowie społecznej0 - język ( jest społecznie wytworzonym zbiorem znaczących symboli i najważniejszym aspektem kultury) - gesty ( mające społecznie uzgodnione znaczenie- ciałem, jego częścią taką jak twarz i ręce). (…) … - określa względnie spójną grupę społeczną, która wyraża sprzeciw wobec zastanej kultury, jak i tworzeniu nowej. f) Relatywizm kulturowy i etnocentryzm Relatywizm kulturowy - pogląd głoszący, iż żadna praktyka kulturowa nie jest dobra ani zła sama w sobie, ale musi być oceniona w kontekście w jakim funkcjonuje. Takie spojrzenie doprowadziło obserwatorów do powstrzymania się od ocen oraz sądów… Kultura - sposoby definiowania Wstęp do kulturoznawstwa Rozumienie kultury w socjologii Sposoby definiowania kultury - Nurty kulturoznawstwa Kultura - zagadnienia podstawowe Kulturowe podstawy życia społecznego- opracowanie Reklama Prawa autorskie Reklama Kontakt