T2. Zarządzanie a sukces firmy. • • • • • • • • • • Nauki przyrodnicze a nauki społeczne. Podział ludzi w firmie. Zarządzanie - definicje. Nauka o zarządzaniu - paradygmaty. Praktyka zarządzania. Przewartościowanie paradygmatów. Przewartościowania w praktyce zarządzania. Strategia a kluczowe czynniki sukcesu. Uwarunkowania ery transformacji. Czynniki ukierunkowujące zarządzanie. Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 1 1. Nauki przyrodnicze a nauki społeczne. - Atrybuty nauki: obszar badań, metody, teorie (prawa, zasady , ...). - Zarządzanie jako nauka: nauki = Obszar badań: = Dynamika zmian: = Oddziaływanie: przyrodnicze, społeczne Przyroda Zachowania ludzi i instytucji Niewielkie Szybkie Nie Oddziaływują odziaływują bezpośrednio Zarządzanie jest nauką społeczną o zachowaniach ludzi w firmie. Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 2 Podział ludzi w firmie. Ścisłe kierownictwo Umysłowi Szczebel pośredni Zarząd Nadzór Fizyczni Wykonawcy Rys. 2.1 Klasyfikacja zatrudnionych w firmie „klasycznej” Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 3 Zarządzanie - definicje. - Zarządzanie jest działalnością kierowniczą, polegającą na ustalaniu celów i powodowaniu ich realizacji, przy wykorzystaniu zasobów, procesów i informacji, w istniejących warunkach jej działania, w sposób sprawny i skuteczny, zgodny ze społeczną racjonalnością działań gospodarczych (Penc J. [3], s. 18). - Zarządzanie uczy jak planować, organizować, motywować i kontrolować swoją pracę oraz działanie innych ludzi dla wspólnego dobra. (Bieniok H. [2], s.5). - Zarządzanie innowacyjne - systemowo uporządkowany mechanizm tworzenia, rozwijania i promowania twórczego działania oraz wdrażania tych pomysłów, co w efekcie zapewnia firmie stały rozwój, przy szybkim i elastycznym reagowaniu na wyzwania rynkowe. (Durlik I. [4], s. 18). - ... Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 4 Nauka o zarządzaniu - paradygmaty (Drucker P.F. [5], s.5) • Pojęcie zarządzania odnosi się do istoty firmy i zasad jej funkcjonowania. • Istnieje lub powinna istnieć jedna, idealna struktura organizacyjna. • Istnieje lub powinien istnieć jeden sposób kierowania ludźmi. Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 5 Praktyka zarządzania. • Zarządzanie opiera się głównie na dostępnych technologiach i klientach (odbiorcach końcowych). • Zakres zarządzania jest prawnie określony. • Zarządzanie koncentruje się na wnętrzu organizacji. • Ekonomia, rozumiana wąsko, jest „ekologią” przedsiębiorstwa i zarządzania. Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 6 Przewartościowanie paradygmatów (Drucker P.F. [5], s. 5 - 40). • Zarządzanie jest cechą każdej organizacji (A NIE TYLKO FIRMY). • Nie ma jedynej, „właściwej” organizacji; jest ona pochodną celu. • Zadaniem organizacji jest przewodzenie ludziom a nie kierowanie nimi. Jej głównym celem jest wykorzystanie wiedzy, umiejętności i postaw pracowników do osiągania wzrostu wydajności pracy Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 7 Przewartościowania w praktyce zarządzania. • Zarządzanie zastępuje się „polityką”. • Podstawą polityki winny być wartości i potrzeby klientów, wpływające na decyzje, dotyczące dystrybucji ich dochodów. • Zakres zarządzania nie jest określony prawnie. Musi on mieć charakter funkcjonalny i obejmować cały proces, koncentrując się na wynikach. • Wyniki działania każdej organizacji są widoczne jedynie na zewnątrz, od strony klienta. • Jądrem nowoczesnego społeczeństwa nie jest technologia, informacja czy wydajność lecz zarządzanie instytucją, stanowiącą narzędzie społeczeństwa, odpowiedzialne za wytworzenie dobrobytu. Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 8 Strategia a kluczowe czynniki sukcesu (Drucker P.F. [5], s. 43) • Sukces to pozytywny wynik działania firmy. • Teoria biznesu - zbiór założeń o rodzaju działalności, celach, kryteriach oceny i sposobach określania wyników, identyfikowania klientów i ich potrzeb. • Strategia: wprowadza w życie „teorię biznesu” Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 9 Uwarunkowania ery transformacji. • • • • • • • Malejący , w krajach rozwiniętych, przyrost naturalny. Narastające rozbieżności między ekonomią i polityką. Narastające bezrobocie. Zmiany kierunku dystrybucji przychodu. Gwałtowny rozwój HTI&C. Konkurencja globalna. Narastające tempo zmian w otoczeniu firmy i trudności w ich przewidywaniu. Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 10 Zasadnicze czynniki ukierunkowujące zarządzanie. • 3C (Customers - klienci, Competition - konkurencja, Change - zmiana). • Prognoza: Gospodarka oparta na wiedzy (GOW) [6]. • Czynniki kluczowe: – dostępność zaawansowanej technologii informatycznej i jej szybki rozwój, – narastająca dynamika zmian w otoczeniu firmy i ich nieprzewidywalność, – ukierunkowanie na klienta. Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 11 Pytania kontrolne do tematu 2. 1. Określ istotę różnicy oddziaływań nauk przyrodniczych i społecznych na ich obszary badań. 2. Przedstaw strukturę pracowników w firmie. 3. Wymień klasyczne paradygmaty nauki o zarządzaniu i okres ich funkcjonowania. 4. Przedstaw klasyczne paradygmaty praktyki zarządzania. 5. Wyjaśnij istotę i przyczyny przewartościowania paradygmatów nauki o zarządzaniu. 6. Jak zmieniły się paradygmaty praktyki zarządzania. 7. Wyjaśnij relacje między „teorią biznesu” a jego strategią w firmie. 8. Wymień współczesne uwarunkowania działania firmy. 9. Podaj zasadnicze czynniki ukierunkowujące zarządzanie dzisiaj. Wyższa Szkoła Bankowa P - ń, dr inż. Mirosław Loręcki 12