styczeń 2015 Zagadnienia do egzaminu licencjackiego BIBLIOTEKOZNAWSTWO L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Zagadnienie Biblioteka, bibliotekarstwo, bibliotekoznawstwo - zakres i znaczenie terminów. Typy bibliotek - w historycznym ukształtowaniu i współcześnie. Funkcje i zadania bibliotek w historycznym rozwoju. Sieci i systemy biblioteczne. Podstawy prawne działalności różnych typów bibliotek. Gromadzenie i uzupełnianie zbiorów jako podstawowe procesy biblioteczne. Selekcja, skontrum, inwentaryzacja w bibliotekach. Opracowanie formalne zbiorów – istota, normy, automatyzacja, współczesne problemy. Nowoczesne klasyfikacje biblioteczno-bibliograficzne a klasyfikacje pierwotne. Opracowanie rzeczowe - istota, normy, automatyzacja, współczesne problemy. Procesy niszczenia zbiorów bibliotecznych, zasady profilaktyki oraz sposoby ochrony i konserwacji. Zasady, formy, organizacja udostępniania zbiorów. Statystyka biblioteczna - jej zakres, formy i przydatność. Praca pedagogiczna bibliotekarza: czytelnik - użytkownik - konsument informacji w bibliotece. Formy i metody pracy z czytelnikiem zbiorowym, grupowym, indywidualnym (w tym: ze specjalnymi potrzebami). Metody, techniki i narzędzia badania biblioteki jako systemu. Czynniki wpływające na organizację biblioteki i efektywność procesów bibliotecznych. Podstawy zarządzania biblioteką. Struktury organizacyjne bibliotek. Sposoby i style kierowania biblioteką. Budownictwo i wyposażenie bibliotek - dawniej i dziś. L.p. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Zagadnienie Współpraca bibliotek - krajowa i zagraniczna; konsorcja biblioteczne; standaryzacja pracy. Biblioteki cyfrowe a tradycyjne. Pragmatyka i etyka zawodu bibliotekarza. Czytelnictwo w Polsce i na świecie – zachowania i wybory współczesnych czytelników. Przedmiot i cel badań nauki o bibliotece. Pola i metody badawcze. Etapy kształtowania się nauki o bibliotece. Związki bibliotekoznawstwa z innymi naukami. Literatura naukowa z zakresu bibliotekoznawstwa – tendencje, tematy, instytucje, autorzy. Czasopisma fachowe i portale internetowe dla bibliotekarzy. Współczesne metafory bibliotek (np. „biblioteka otwarta”, „biblioteka jako trzecie miejsce”) i sposoby ich realizacji w wybranych bibliotekach w Polsce i na świecie. Prognozowanie rozwoju bibliotekoznawstwa w świetle przemian zachodzących w funkcjonowaniu współczesnych bibliotek. styczeń 2015 Zagadnienia do egzaminu licencjackiego INFORMACJA NAUKOWA L.p. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. Zagadnienie Znaczenia pojęcia „informacja” i „informacja naukowa”. Ocena jakości dokumentów. Znaczenie Internetu w działalności informacyjnej. Użytkownicy informacji; badanie potrzeb i zachowań. Źródła elektroniczne – dostępność, rozwój, wykorzystanie. Początki i rozwój zorganizowanej działalności informacyjnej w świecie i w Polsce. Dostęp do informacji publicznej – rola BIP-u. Języki informacyjno-wyszukiwawcze - definicja, typologia. Strategie poszukiwań informacyjnych. Idea Open Access – charakterystyka, rozwój. Bariery w przyswajaniu i obiegu informacji (charakterystyka, typologia) oraz sposoby ich pokonywania. Ekologia informacji – idea, rozwój. Polskie czasopisma z zakresu informacji naukowej – charakterystyka. Indeksy cytowań naukowych - budowa i wykorzystanie. Bazy danych o organizacji nauki i badań naukowych w Polsce. Bazy danych - definicja, typologia, zadania. Porównanie informacji faktograficznej i bibliograficznej (przykłady) Definicja, cechy, typologia wydawnictw informacyjnych. Źródła informacji – definicja i typologia. L.p. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. Zagadnienie Warsztat informacyjny - jego elementy i cechy. Idea "Biblioteki 2.0". Funkcje i zadania bibliotekarza/pracownika informacji we współczesnej bibliotece. Zawartość pojęciowa terminów: proces informacyjny, użytkownik, potrzeby informacyjne, relewancja. Systemy informacyjno-wyszukiwawcze: definicja, podział. Nauka o informacji jako autonomiczna dyscyplina badawcza. Metody badawcze nauki o informacji. Początki i rozwój nauki o informacji. Pole badawcze nauki o informacji (informatologii). Informacja jako poboczny i jako główny przedmiot badań różnych dyscyplin. Cechy środków przekazu informacji - od najdawniejszych po współczesne. Relacje: dane - informacja - wiedza. Model obiegu informacji Shannona. Utrwalanie informacji: jej nośniki i ich cechy. Wynalazki przyspieszające przekaz (przenoszenie się) informacji. Zagadnienia do egzaminu licencjackiego BIBLIOLOGIA L.p. 65. Zagadnienie Książka jako środek przekazu 66. Funkcje książki w ujęciu bibliologów polskich 67. „Pracownicy książki” – pojęcie, grupy (kategorie) pracowników książki 68. Problematyka księgarska jako przedmiot badań bibliologii 69. Bibliofilstwo w dziejach książki: istota postaw bibliofilskich, przejawy i owoce bibliofilstwa 70. Czytelnik i czytelnictwo jako przedmiot badań w bibliologii 71. Ewolucja formy książki w dziejach: główne postaci książki 72. Encyklopedia jako typ książki, przemiany w dziejach, słynne edycje 73. 74. 75. Książka dla dzieci jako typ książki: przemiany w dziejach, słynne edycje Kultura książki w cywilizacjach starożytnego Wschodu (Sumer, Asyria, Egipt): pisma, formy książki, kolekcje/biblioteki, zasięg społeczny Kultura książki w kulturze helleńskiej i hellenistycznej (Grecja, Rzym): pismo, formy książki, kolekcje/biblioteki, zasięg społeczny 76. 77. Kultura książki Islamu Kultura książki europejskiego Średniowiecza: ewolucja i zasięg pisma, system wytwarzania książki, typy książek 78. 79. 80. 81. 82. Biblioteki i bibliotekarstwo wieku XVII w Europie Biblioteki europejskiego Średniowiecza: geografia bibliotek, ich typy i funkcje Jan Gutenberg i wynalazek druku Kultura książki europejskiego Renesansu: wybitni drukarze Kultura książki polskiego Renesansu: wybitni typografowie i ich edycje L.p. 83. 84. Zagadnienie Kultura książki wieku XVII w Europie: drukarstwo i księgarstwo Kultura książki polskiego Oświecenia: ośrodki wydawnicze, typografowie, ich dzieła 85. 86. Prasa i czasopisma: geneza i ewolucja (XVII-XVIII w., świat i Polska) Biblioteki epoki Oświecenia – geografia, typologia, rozwój nowych form udostępniania ksiązki (wypożyczalnie, gabinety lektury) 87. 88. 89. 90. 91. 92. Przemiany technologii druku w XIX-XX w. Formy i rola cenzury w dziejach książki Cenzura w dziejach książki polskiej XIX-XX w. Dawna (rzemieślnicza) oprawa książkowa: morfologia, typy opraw. Architektura i wyposażenie bibliotek – kierunki ewolucji, przyczyny przemian Ewolucja informacji o książce i jej reklamy w dziejach 93. Biblioteka Narodowa w Warszawie jako instytucja 94. badań księgoznawczych Wrocław jako miasto wielonarodowej kultury książki: kultury książki i ośrodek