Kilka zdań po IX Forum Bibliotekarzy Województwa Śląskiego w Sosnowcu pod hasłem: „Biblioteka: kompetencje, komunikacja, kultura” Kolejne Forum już za nami. Pragnę wyrazić słowa uznania dla organizatorów i wszystkich osób, które w jakikolwiek sposób przyczyniły się do tego spotkania bibliotekarzy z różnych miejscowości i różnych typów bibliotek. Dzięki Forum mieliśmy możliwość spotkania ze znamienitymi gośćmi, których niejednokrotnie znamy tylko z publikacji zamieszczanych w prasie fachowej oraz w pracach naukowych. Ich ciekawe wystąpienia pozwoliły zebranym na zapoznanie się z działaniami innych ośrodków bibliotekarskich oraz dały kolejny impuls do owocnego i różnorodnego działania w swoich środowiskach. Prof. Jan Malicki z Biblioteki Śląskiej w swoim wystąpieniu podkreślił, iż na działanie człowieka składa się nie tylko wiedza, ale również etyka człowieka. Tematyka prezentowana podczas Forum była bardzo różnorodna. Przedstawiono działalność różnych bibliotek, projekty edukacyjne i kulturalne zrealizowane w różnych placówkach. Nie zabrakło gości spoza naszego kraju – z Czech i Słowacji. Prezentowały się biblioteki dla dzieci i młodzieży, biblioteki dla dorosłych, regionalne, narodowe, akademickie. Przedstawiono kompetencje czytelnicze i informacyjne użytkowników bibliotek, wielozadaniowość współczesnego bibliotekarza w bibliotekach różnych typów, prowadzoną współpracę bibliotek. A oto kilka stwierdzeń, które najbardziej utkwiły w mojej pamięci z minionego Forum. Czytelnictwo książek zawsze było podstawą i wprowadzeniem do kultury. Można się w tej kwestii odwoływać już do wieków średnich, kiedy to słowo pisane nie było jeszcze popularne. Poprzez książkę można też dotrzeć do środowisk zaniedbanych kulturalnie. To daje podwaliny do przygotowania dzieci, młodzieży i dorosłych do odbioru dóbr kultury. W obecnej dobie dominacji słowa w wersji cyfrowej dotarcie do zasobów baz danych musi też odznaczać się specyficzną estetyką. Ta estetyka musi wykazywać maksymalną uniwersalność, musi wykorzystywać uogólnienia i abstrakcję, musi być maksymalnie oszczędna lecz jasna w wyrazie. Współczesny użytkownik baz danych często oczekuje od nich oryginalności, a zarazem logiki i prostej organizacji i nawigacji. Wszelkie elementy graficzne muszą być racjonalnie używane, a całość musi sprawiać dobre wrażenie estetyczne. Nowe media dają użytkownikowi swobodny dostęp do danych, co pozwala na interakcyjność i współtworzenie i tworzenie nowych zestawów danych, możliwość dowolnego wyboru danych. Użytkownik wybierając dane tworzy nową bazę, odczytuje istniejące bazy na nowo. Według badań statystycznych obecna absencja czytelnicza wynosi już 60% Polaków. Zaczyna dominować swoista moda na nieczytanie, zmieniają się kompetencje czytelnicze użytkowników bibliotek. Młodzi czytelnicy wykazują „sformatowanie” przez Internet i hipertekst. Potrzebna jest w wielu przypadkach reedukacja czytelnicza, bo wielu Polaków wykazuje brak zamiłowania do czytania. Nie można wszystkiego przerzucać na rodzinę i szkołę. Potrzebny jest wysiłek całego grona nauczycieli bibliotekarzy i bibliotekarzy różnych typów bibliotek i placówek kulturalnych. Realizacja różnych projektów czytelniczych, długofalowe akcje czytania dzieciom, łączenie czytelnictwa z działalnością artystyczną oraz wszelkiego rodzaju działania propagujące czytanie mają szansę podnieść czytelnictwo wśród Polaków. Do tego potrzebny jest wspólny wysiłek i współpraca ludzi różnych dziedzin i różnych instytucji. Forum dało nam taką nadzieję, bo „Dziecko, które czyta, myśli”. Z podziękowaniami, pozdrowieniami oraz z oczekiwaniem na kolejne, jubileuszowe, X już Forum. Bożena Szatan-Fedko Nauczyciel bibliotekarz I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Bielsku-Białej